Onderzoek naar mogelijk flikkeren van LED-lampen
Geplaatst door Marcel van der Steen in Ledlampen 12 Reacties»
In de LEDtalk van 25 september 2014 vertelt Marcel van der Steen van Olino over zijn onderzoek naar het mogelijke flikkeren van LED lampen. Aanleiding was de bewering dat LED-verlichting hoofdpijn kon opleveren.
Dit stond ook in een artikel NP uit 2009 over headaches and led lighting. De reden was een voeding/ driver met een variërende output. De vraag is wel hoe je dit moet meten en wat de normen zijn? Voor het meten werd een speciale opstelling gemaakt om de lichtvariatie te kunnen meten. Uit de testen bleek dat het te maken had met 100 Hz variaties in licht intensiteit door de voeding of driver met een variabele output. De modulatie diepte werd berekend met de volgende formule: top-top / 2*average. Uit andere onderzoeken bleek dat het tot hoofdpijn kan leiden als uit de modulatiediepte groter is dan 35 procent. Uit een test van 100 lampen bleken te meeste lampen een modulatie diepte te hebben die kleiner is dan 35%. Er bleken 24 lampen een grotere modulatie diepte te hebben dus deze zouden zeker niet gebruikt moeten worden in een machine ruimte en kunnen hoofdpijn veroorzaken.
Video
LEDtalk: Onderzoek naar mogelijk flikkeren van LED-lampen
Links
Presentatie Flicker (Powerpoint)
Presentatie Flicker (PDF)
LEDtalks
12 reacties op “Onderzoek naar mogelijk flikkeren van LED-lampen”
Wel interessant.
kan ik de slides of het onderliggende artikel over dit onderzoek ontvangen?
@Paul,
De presentatie is nu ook te downloaden in zowel powerpoint als PDF formaat onderaan het artikel.
Ben erg benieuwd er naar! Ga dit volgen.
Een vraag: van de zomer heb ik 3 buitenledlampen geplaatst op dezelfde plaats dan de gewone lampen. Nu blijkt dat de eerste ledlamp (alle 3 staan in serie) wanneer ze niet ingeschakeld staan, na enige tijd een snelle flits geeft en dat herhaald zich steeds.
Vraag: hoe is dit op te lossen? Graag een reactie !
Hoi Job,
Het lijkt mij erop dat door capacitieve koppeling ergens iets opgeladen wordt in het circuit van drie lampen in serie en dat wanneer er voldoende lading is, dat dan even de leds aangaan. De eerste lamp lijkt het gevoeligst of heeft de grootste capacitieve koppeling met de omgeving en daardoor gaan die leds in die lamp even aan.
Als het dus afkomstig is van een capacitieve koppeling, dan kun je eens proberen bij het uitschakelen van je lampen, om de stekker uit het stopcontact voor die lampen te halen. Ik weet niet hoe je je lampen verbonden hebt met de voeding en met het lichtnet, maar ik zou dan eens de stekker van de driver/voeding van je lampen uit het stopcontact halen en dan eens kijken of er nog steeds dat knippereffect is.
Als dat niet is, dan is het denk ik capacitieve koppeling. Een manier om die tegen te gaan is de schakelaar, die je gebruikt om het geheel uit te schakelen, dubbelpolig uit te voeren. Dus dat ie niet alleen 1 draad onderbreekt maar beide voedingsdraden.
Goed artikel! Fijn dat hier ook meer aandacht voor komt.
Ik ben zelf slechtziend (slecht netvlies door toxoplasmose en ook nog nystagmus). En ik ben erg gevoelig voor ‘flikkeren’. Deels kan ik hieraan wennen (zoals bij de betere 50 hz. tv’s van vroeger) maar deels irriteert het me ook zeer, vooral nu ik ‘verwend’ ben met platte tv’s en pc-beeldschermen.
Gelukkig heb ik van flickering bij CFL’s (en TL-balken) nooit last gehad .
Alleen sinds de introductie van LED backlights maar ook LED verlichting om ruimtes/woningen te verlichten wordt het weer een groter probleem. Er bestaat geen enkel kerstboomsnoertje dat met LED’s werkt wat niet knippert (gelukkig kan ik aan sommige wel wennen). En ook steeds meer LED achterlichten en LED dashboardverlichting bij luxewagens flikkert als de pest.
En ook veel beeldschermen (voornamelijk van LG en Samsung) flikkeren in gedimde toestand ontzettend (wrs verergerd door het feit dat ze PWM / Pulse Width Modulation) gebruiken voor het dimmen.
Ik houd tegenwoordig dus het onderwerp “flikkeren” goed in de gaten, ook als ik LED lampen, TV of monitor aanschaf 🙂 . Deels kan het ‘flikkeren’, zij het op minder exacte gronden, ontdekt worden met een gemiddelde smartphone camera (‘banding’ op een foto waarbij de belichting is ingesteld op de felle lichtbron en waar de sluitertijd dus wat langer is). Of ‘golven’ bij het maken van een 120 fps filmpje.
Hallo,
ik heb een klein artikel uit Amerika mee naar huis genomen en met een soort omvormer heb ik het op onze netstroom in gestoken.
Sommige kleine lichtjes gaan nu als het ware van links naar rechts oplichten en een groter lichtje veranderd van kleur en knippert onophoudelijk.
Is er een manier om deze kleine lichtjes continu te laten branden?
M vr gr,
Jan Koullen
Beste Jan, ik weet niet wat voor een artikel je hebt meegenomen vanuit de USA. Als het daar op het lichtnet heeft gewerkt dan verwacht het mogelijk een spanning van 115 V bij een frequentie van 60 Hz. Er zitten blijkbaar lichtjes op. Wat is de bedoeling van die lichtjes? Moeten ze knipperen of niet, of volgen ze een langzaam dimpatroon, is het tijdelijk, moeten ze van kleur veranderen?
Ik ben blij dat hier aandacht besteed wordt aan knipperende leds. Wij willen in ieder geval geen verlichting met stroboscoop effect. Ik heb afgezien van een bril gezonde ogen. Toch word ik gek van de led achterlichten van auto’s, led kerstverlichting, en ook led lampen. Kort geleden nog gu10 bij de Aldi gekocht. Deze week e14 lampjes bij een webshop. Wij willen ze niet in huis. Gek genoeg heb ik met de goedkope ledlampen van Action geen knipperprobleem. Ik vind het vreemd dat er zo weinig aandacht voor is. Hier zullen toch veel meer mensen last van hebben?
Beste Marcel,
Jij stelt in een van je onderzoeken dat led lampen met een te hoog (>35%) flikker percentage hoofdpijn veroorzaken.
Je geeft er ook een grafiek bij waar het verband wordt gelegd tussen het flikker percentage en het aantal hoofdpijn klachten.
Zou je mij kunnen aangeven waar je deze info. vandaan hebt c.q. door wie en hoe dit onderzoek gedaan is.
Ik zou hierin zeer geïnteresseerd zijn.
Bij voorbaat dank,
m.v.g Dick van Riel
Aanrader: boek ‘Encanescent. We need to talk about light.’ van onderzoeksjournalist Anna Levin, uitgekomen in december 2019