Weer eens getipt door een vriend, blijkt er een monitor te zijn die geen vermogen afneemt wanneer deze in de standby geplaatst wordt. Dit is een interessante ontwikkeling die ik toch even wil vermelden. Vandaar dit korte artikel.

Fujitsu Siemens kondigt aan

Het gaat om dit artikel waarin Fujitsu Siemens aankondigt volgend jaar met een monitor op de markt te komen die 0 W verbruikt wanneer deze in de standby staat. Ik heb een paar opmerkingen over het artikel.

Automatisch gemak

De monitor heeft een technologie ingebouwd die de omgang ermee vergemakkelijkt. Er wordt namelijk vanuit gegaan dat wanneer er geen VGA signaal wordt aangeboden, de monitorfunctie niet meer gevraagd wordt en dan schakelt een relais de monitor (helemaal) uit. En wanneer er dan weer opnieuw VGA signaal aangeboden wordt, dan gaat de monitor vanzelf weer aan. Heel makkelijk en heel effectief, want je kunt zo niet vergeten iets uit te zetten waardoor je altijd het sluipverbruik reduceert tot nul.

Een elektronisce controlefunctie

Omdat de monitor zichzelf uitschakelt bij geen signaal en ook weer aanschakelt bij signaal, zal er dus een stukje elektronica zijn dat continue monitored of er nieuw signaal aangeboden wordt, ik noem dat nu even standby-elektronica. Het is de bedoeling dat dit stukje standby-elektronica niet veel energie slurpt in het uitvoeren van de controle, anders verliezen we toch weer een hoop energie gedurende standby.

Energie gedurende standby

Er is dus energie nodig gedurende de aanstaand en ook gedurende standby, om het stukje standby-elektronica te laten functioneren. Voor de standby functie heeft Fujitsu Siemens een tweetal zaken ingebouwd.

1. een condensator die een hoop energie opslaat wanneer de monitor nog aanstaat. Deze opgeslagen energie wordt gebruikt om de standby-elektronica te voeden.
2. een setje van zonnecellen die ervoor zorgen dat de condensator nog steeds bijgeladen wordt wanneer de monitor overdag genoeg omgevingslicht ontvangt.

Wanneer deze twee zaken goed samenwerken, dan zal dit ervoor zorgen dat de standby-elektronica kan werken voor 5 dagen achtereen. Als de monitor niet wordt aangeschakeld in deze tussentijd, dan is de energie echt op en kan de standby-elektronica niet meer de monitor uit zijn standby mode halen wanneer er VGA signaal aangeboden wordt. Als gebruiker gebruik je dan de aan-toets om de monitor aan te zetten.

Geen signaal op de VGA ingang

Nog iets om te weten, is dat je de monitor zelf in standby kunt zetten, bijvoorbeeld wanneer je de computer aan laat staan en de monitor alvast uitzet. Er is dan een VGA signaal op de kabel, waardoor de monitor wel wat verbruikt, namelijk in de range van 0.6 – 0.9 W. Deze technologie kan dus niet zomaar in een TV gebouwd worden, omdat daar aaltijd wel signaal op de kabel staat die het videosignaal brengt.

De meting

Ook wil ik iets zeggen over de meting. Ik hoop dat men niet een simpele powermeter heeft gebruikt, want die dingen van bijvoorbeel de Conrad meten niet zo nauwkeurig bij zeer lage verbruiken, zie ook onze ervaring. Het is dan maar de vraag wat het normale sluipverbruik is van apparatuur en hoeveel deze verbetering nu werkelijk brengt.

De energiebalans

Waar het me werkelijk om gaat is het volgende: de energiebalans; oftewel wordt er over de gebruikte levensduur van het apparaat wel energie bespaard? Belangrijk hierbij is de hoeveelheid energie die gebruikt wordt in de productiefase, de gebruiksfase en de afdankfase.
Hierbij enige observaties waar je eigenlijk op zou moeten letten bij het kunnen uitvoeren van een energiebalansberekening.

• Zorg voor een apparaat waarmee vergeleken kan worden. In dit geval dezelfde LCD monitor zonder de standby-elektronica met alleen maar een echte aan-uit schakelaar.
• De invoering van deze technologie, waarbij er automatisch gemak is in het uitzetten en aanzetten van verbruikers in en uit de standby halen, is goed maar dient ervoor te zorgen dat er geen verbruik is gedurende de standby mode. Let hierbij op eisen als het wel of niet beschikbaar mogen zijn van een inputsignaal. Bij het berekenen van de energiebesparing in de gebruikersfase let er dan op wanneer er hoeveel echt gespaard wordt.
• Er wordt gebruik gemaakt van een stukje standby-elektronica dat niet veel mag opnemen wanneer het apparaat aanstaat, want dat is ook verbruik. Dus, in de gebruikersfase moet deze opgenomen energiehoeveelheid weer bijgeteld worden.
• Met deze technologie wordt er gebruik gemaakt van een condensator, een setje van zonnepaneeltjes en de standby-elektronica. Het maken van deze componenten kost ook energie en de som van deze productie-energie moet kleiner zijn dan de energie die bespaard wordt over de levensduur. Dus voor de energiebalans bereken je de productie-energie.
• Men moet uitgaan van een realistische verbruiksduur van een monitor. Vroegere CRT monitoren kunnen makkelijk 10 jaar mee, maar werden vaak geen 10 jaar gebruikt omdat er dan inmiddels wel plattere waren, met grotere beeldschermen, en nu dan LCDs waardoor de CRT monitoren eerder werden uitgewisseld dan de levensduur van > 10 jaar. Je moet dan uitgaan van een realistische gebruiksduur voordat je je rijk rekent aan energiebesparing in de gebruiksfase.
• Wat levert de afdankfase nog op, of kost deze energie? In het geval van geminiaturiseerde elektronica is er niet veel wat hergebruikt kan worden vanwege de miniaturisering. Ook een groot relais wat een aparte component is, dat al een aantal jaren gefunctioneerd heeft, zal niet zomaar hergebruikt worden omdat het ding een aantal schakelmomenten heeft gehad waardoor er al slijtage is opgetreden aan de contacten. Dus voor deze energiebalans ga ik ervan uit dat de afdankfase ook energie kost i.p.v. dat deze wat oplevert voor deze stanby-elektronica.
• Zorg dat je nauwkeurig meet, om uit te gaan van de juiste getallen.

Conclusie

Het is een goede zaak dat producenten maar ook overheden letten op het sluipverbruik, wat gereduceerd moet worden omdat het apparaat in standby geen functie heeft en dus ook geen energie zou mogen gebruiken.
In het geval van de monitor, is me nu niet duidelijk of het werkelijk wel energie zal opleveren.
Het beste zou zijn om voor producten of productfuncties een energiebalans op te (laten) stellen, waarbij een goed beeld wordt verkregen hoeveel energie er nu werkelijk bespaard wordt. De overheid zou hierin een rol moeten spelen.