De energieafrekening, deel 1: elektriciteit

Geplaatst door Martin Kleinman in Energiebesparing 5 Reacties»

Heeft u enig idee waar u naar kijkt als u de energieafrekening onder ogen krijgt? Enig idee hoe de afrekening is opgebouwd en hoe alle afzonderlijke bedragen tot stand zijn komen? Heeft u een idee hoeveel stroom en gas u op jaarbasis verbruikt en wat de kosten hiervan zijn? Niet? U bent niet de enige. Tot een paar jaar terug nam ik ook alles wat in de energieafrekening stond aan voor zoete koek. Ik geloofde de energiemaatschappij op haar mooie ogen dat alle cijfers en bedragen klopten. Maar kloppen deze cijfers wel?

Dit artikel is het eerste deel van totaal drie delen waarin de hele energieafrekening tot op het bot wordt uitgekleed en uitgelegd, te beginnen bij de afrekening van elektriciteit. In deel twee komt de gasrekening aan bod en in deel drie ga ik dieper in de voorschotnota’s en hoe alles wordt samengevoegd tot de uiteindelijke jaarafrekening. Over alle drie de onderwerpen is meer dan genoeg te schrijven. Om die reden is gekozen om het onderwerp uit te smeren over diverse artikelen.

Aan het einde van deze reeks is voor iedereen hopelijk duidelijk hoe de energieafrekening exact in elkaar steekt. En kan na deze reeks iedereen zijn/haar eigen afrekening controleren en eventueel bij de leverancier aan de bel trekken in het geval van problemen.

Om het artikel leesbaar te houden zijn de meeste berekeningen buiten het artikel gelaten. Mocht u interesse hebben in de berekeningen dan kunt u hier op klikken.

Partijen

Met welke partijen heeft u nu te maken? In het geval van uw elektriciteitsrekening zijn dit er twee:

  • De leverancier;
  • De netbeheerder.

De leverancier is diegene waarbij wie u uw contract hebt lopen, deze partij kan u vrij kiezen. Daarnaast is er de netbeheerder. Deze partij kan u niet zelf kiezen. Waar u woont bepaald wie uw netbeheerder is. De netbeheerder is verantwoordelijk voor het in stand houden van de bekabeling in uw wijk tot en met uw energiemeter.

Beide partijen brengen diverse kosten in rekening. Deze tarieven gaan altijd in op vaste data in het jaar. Voor de leverancier zijn de belangrijke data 1 januari en 1 juli. Voor de netbeheerder is de belangrijke datum 1 januari.

Periodes

U heeft een jaarafrekening gekregen over de periode 1 juni 2011 tot en met 31 mei 2012 en u heeft uw tarieven* niet vastgezet voor een langere periode. Met welke tarieven heeft u nu te maken?

Voor de leverancier heeft u te maken met deze periodes:

  • 1 juni 2011 tot en met 30 juni 2011;
  • 1 juli 2011 tot en met 31 december 2011;
  • 1 januari 2012 tot en met 31 mei 2012.

Voor de netbeheerder heeft u te maken met deze periodes:

  • 1 juni 2011 tot en met 31 december 2011;
  • 1 januari 2012 tot en met 31 mei 2012.

Daarbij kan er ook nog een verschil zitten in hoe de energieleverancier en de netbeheerder omgaan met de exacte periodes. In mijn geval rekent Greenchoice van de begindatum 0:00 uur tot de einddatum 0:00 uur. Mijn netbeheerder rekent van de begindatum 23:59 tot en MET de einddatum 23:59. Dat leverde in mijn geval nog een uitdaging op. Mijn voorbeeldrekening in dit artikel loopt van 31-12-2010 t/m 03-12-2011. In het geval van de leverancier moet ik 31-12-2010 dus wel meenemen, maar in het geval van de netbeheerder deze datum dus weer niet.

Meterstanden

De meeste mensen hebben op dit moment nog een normale ferrarismeter in de meterkast hangen. Dit is de beroemde elektriciteitsmeter met een draaischijf. De meteropnemer komt bij de meeste mensen slechts een keer per jaar. Hoe kan de leverancier nu de meterstanden op de eerder genoemde data weten? Het antwoord is simpel. Dat kunnen ze niet. De leverancier zal dus de standen c.q. het verbruik moeten schatten over de genoemde periodes. Zie deze excelsheet, tabblad “Standen en schatten” voor meer uitleg.

Mensen met een slimme meter hebben hier geen last van.

De elektriciteitsrekening

Mijn elektriciteitsrekening ziet er als volgt uit:

Energienota als voorbeeld, klik om te vergroten

Er staan een vijftal posten op deze rekening.

  1. Hoog tarief ( piek ), dit tarief geldt doordeweeks van 07:00 – 23:00;
  2. Laag tarief ( dal ), dit tarief geldt van 23:00 tot 07:00 en in het weekend;
  3. Vastrecht levering, dit zijn de “abonnementskosten” van de leverancier;
  4. Transportkosten netbeheer, dit zijn de kosten om uw aansluiting in stand te houden, dit regelt de netbeheerder;
  5. Korting milieubelasting, dit is een bedrag wat u van de overheid terug krijgt, ongeacht uw verbruik.

Periodes

Ik heb te maken met de volgende periodes.

Voor de leverancier:

  • 31-12-2010 t/m 31-12-2010 ( 1 dag );
  • 01-01-2011 t/m 30-06-2011 ( 151 dagen );
  • 01-07-2011 tot 03-12-2011 ( 155 dagen ).

En voor de netbeheerder:

  • 01-01-2011 tot 03-12-2011 ( 337 dagen ).

De onderdelen van de rekening!

1. Hoog tarief ( piek )

Ons verbruik was in de periode van 31-12-2010 tot en met 03-12-2011 slechts 2kWh. Dit komt doordat we een aardige hoeveelheid zonnepanelen hebben. Laat u dus niet verrassen door dit gek lage cijfer. Voor deze 2 kWh moeten we €0,45 euro afrekenen. Het getal onder het tarief + de belasting is interessant. Wij moeten gemiddeld per kWh € 0,2233 betalen. Dit ene getalletje moeten we dus uitsplitsen om dit getal te controleren. En wel om deze redenen:

  1. We hebben te maken met 3 periodes waarin verschillende energietarieven gelden;
  2. We hebben te maken met 2 verschillende jaren waarvoor de energiebelasting en eventueel de BTW kunnen verschillen.

Hoe komt nu die €0,2233 euro/kWh tot stand?

Dit bedrag is samengesteld uit verschillende componenten. Te weten, de levering, de energiebelasting, eventuele korting en de verrekende BTW. Op de online afrekening staat bij dit getal: “het tarief dat berekend wordt, is het gemiddeld gewogen tarief over uw verbruiksperiode”. De berekeningen en uitleg zijn terug te vinden in de Excelsheet, tabblad “piek tarief”.

De opbouw van dit getal:

Post Bedrag
Levering € 0,0797
Energiebelasting € 0,1121
Korting € 0,0042
BTW € 0,0357
Opgeteld € 0,2233

Samengevat

Een kWh in het hoog tarief kostte dus € 0,0797 + € 0,1121 – € 0,042 + € 0,0357 = € 0,2233. Achter dit ogenschijnlijk simpele getal schuilen dus 4 hoofdposten die weer onder zijn te verdelen in verschillende tariefperiodes en dat weer voorzien van een heleboel rekenwerk. Het lijkt wat dat betreft wel op een recept uit een kookboek om een gerecht te bereiden.

2. Laag tarief ( dal)

Ons verbruik was over de gehele periode 455kWh. Per kWh hebben we gemiddeld € 0,1963 moeten betalen. Totaal goed voor € 89,32. Ook voor dit tarief geldt weer de uitsplitsing in een aantal hoofdposten welke weer onder te verdelen zijn in een hoop subposten en tariefperiodes op dezelfde manier als het piektarief. Deze zijn terug te vinden in de Excelsheet onder het tabblad daltarief.

3. Vastrecht levering

Dit zijn de vaste kosten die u aan de leverancier kwijt bent voor het leveren van energie aan u, een soort abonnementskosten dus. Dit bedrag is een vast bedrag per maand welke door de leverancier 1x per jaar wordt aangepast. Dit gebeurt altijd aan het begin van het jaar, vergelijkbaar met de netbeheerder. De kosten:

Periode Per maand Dag
31-12-2010 t/m 31-12-2010 € 2,- € 0,06545
01-01-2011 tot 03-12-2011 € 2,25 € 0,0740

Dit vastrecht deel betaalt u dus aan de leverancier en niet aan de netbeheerder. Dit tarief bestaat uit twee componenten, het vastrecht en de BTW. Ook voor dit bedrag wordt het gewogen gemiddelde genomen. Wij moeten hier € 24,94 voor betalen.

4. Transportkosten netbeheer

De volgende post: Transportkosten netbeheer. Hier moeten we € 0,5991 voor betalen per dag, en dus € 201,90 voor deze periode. Dit is best een forse kostenpost. Hoe komt die bijna 60 eurocent tot stand? Wij wonen in Lelystad en onze netbeheerder in de regio is Liander. Op de pagina http://www.liander.nl/liander/producten_diensten/tarieven/2012/uw_tarieven.htm zijn de kosten voor het netbeheer terug te vinden van zowel elektriciteit als gas. Wanneer u de PDF voor elektriciteit opent ziet u verschillende kosten voorbij komen.

De kosten op een rij:

  • Vastrecht aansluiting;
  • Vastrecht transport;
  • Capaciteitsvergoeding transport;
  • Meetdienst.

Deze tarieven worden een keer per jaar vastgesteld op 1 januari. In ons geval hebben we alleen de tarieven nodig van het jaar 2011. Bij de leverancierskosten moesten we de laatste dag in 2010 nog wel meenemen zoals we zagen, maar zoals ook eerder is aangegeven telt de eerste dag voor de periode voor de netbeheerder weer niet! De volledige berekening is terug te vinden in deze excelsheet, tabblad “Netbeheerkosten”.

Tellen we nu alle 4 de kostenposten op voor 2011 dan komen we uit op € 0,5991 per dag inclusief BTW. Voor 337 dagen komen we uit op € 201,90.

5. Korting milieubelasting

Dit is een vast bedrag per elektriciteitsaansluiting wat u terug krijgt van de regering om uw koopkracht te verbeteren, ongeacht uw eigen verbruik. Het bedrag dat u terug krijgt op uw rekening was voor 2010 en 2011 gelijk, namelijk: € 379,16 per jaar. Omgerekend is dit € 1,038794521 per dag. Sinds 2009 is dit bedrag niet meer aangepast door onze regering.

Voor een periode van 337 dagen is dit dus: € 350,0737534 dat we terug krijgen op de rekening.

Totaaloverzicht

Wanneer nu alle kostenposten onder elkaar worden gezet dan komen we uit op de volgende getallen:

Post Bedrag
Hoog tarief € 0,45
Laag tarief € 89,32
Vastrecht levering € 24,94
Transportkosten netbeheer € 201,90
Korting milieubelasting € -350,08
Totaal € -33,47

Deze komt overeen met de berekening die is gemaakt door Greenchoice, met andere woorden: Dit deel van onze energierekening klopt.

Tips

Hieronder volgen nog wat tips om uw rekening te controleren.

  1. Neem meerdere malen per jaar uw meterstanden zelf op;
  2. Wanneer de meteropnemer komt schrijf dan zeker weten de meterstanden op en maak eventueel een foto van de energiemeters. Mocht er wat mis gaan met het doorgeven van de standen van de netbeheerder naar uw leverancier dan heeft u bewijzen in handen.
  3. Kunt u uw meterstanden zelf doorgeven aan uw leverancier? Doen!
  4. Heeft u de mogelijkheid om zelf de datum te bepalen voor de eindafrekening en kan dit meerdere malen per jaar? Laat dan een rekening opmaken op 30 juni en 31 december. Dit maakt het narekenen een stuk makkelijker van uw energierekening.
  5. Controleer bij de netbeheerkosten wat uw capaciteitstarief is en controleer of de aansluitwaarde klopt! Heeft u een 3-fase aansluiting en zit u op 3x35A of nog hoger? Overweeg dan of het in uw situatie kan om terug te gaan naar 3x25A, dit kan u heel veel geld schelen.
  6. Download elk jaar de actuele netbeheerkosten van de website van uw netbeheerder en sla deze op. Dit scheelt u later zoekwerk als u de kosten van voorgaande jaren wilt berekenen.

Ik heb een Excelsheet bijgevoegd die u kunt gebruiken als leidraad om uw eigen elektriciteitsrekening mee te controleren. Deze sheet wordt verder uitgebreid tijdens deze serie van artikelen.

Samenvatting / conclusie

Het narekenen en uitzoeken van de energierekening is een behoorlijk lastig karwei, helemaal als uw energierekening in meerdere periodes valt. Dit maakt het narekenen en controleren van de energierekening een stuk lastiger. Ik hoop met dit artikel dat u iets meer inzicht krijgt in hoe een energierekening werkt en dat u zelf ook uw eigen rekening eens kritisch gaat narekenen. De kans is niet gering dat u fouten vindt in uw energierekening.

Download hier Excel bestand voor het narekenen behorende bij dit artikel
Download hier Excel bestand met de berekeningen behorende bij dit artikel


Martin Kleinman, website Familie Kleinman

5 reacties op “De energieafrekening, deel 1: elektriciteit”

Heel duidelijk samengevat. Ik vraag me wel af of alle posten en bedragen na de verkiezingen onveranderd blijven. Denk bv aan de korting milieubelasting en/of het salderen wanneer je zelf aan het stroomnet teruglevert. We wachten het in “spanning” af…

Ik controleer nu al ruim 15 jaar nauwgezet mijn energierekening en mijn ervaring is dat deze in 75 à 80% van de gevallen niet correct is. Na veel gezeur, heen en weer gebel en gemail wordt het dan uiteindelijk wel weer gecorrigeerd maar het verbaasd mij altijd waarom dit niet in één keer goed kan, zo ingewikkeld is het nou ook weer niet.

Vorige week de eindafrekening ontvangen vanwege overstap naar andere leverancier. Er blijkt mij voor gas 51 cent teveel in rekening te zijn gebracht, vreemd genoeg is één termijnbedrag te laag genoteerd. En voor stroom krijg ik ruim 200 euro teveel terug.
Het energiebedrijf verklaard telefonisch dat het heel erg ingewikkeld zou zijn om mijn geleverde energie van m’n zonnepanelen te verrekenen maar ze houden vol dat het juist is. Nou ik ga er ook niet langer over zeuren, ik ga hen niet voor de geschillencommissie slepen omdat ze mij te weinig in rekening hebben gebracht.

Dit is trouwens voor het allereerst dat ik voordeel heb van een onjuiste afrekening.

Wanneer komt nu eens de tijd dat alle kosten per geleverde kWh of m3 gas worden gerekend?

Naar mijn idee is nog steeds een kWh of m3 gas te goedkoop, en kan (voor de gemiddelde gebruiker) een kostenneutrale transitie worden gedaan:

Als we nu eens het vastrecht levering en de transportkosten netbeheer ook gewoon per kWh of m3 gas doen zodat de opbrengsten hetzelfde zijn als nu dan blijft de prijs voor de gemiddelde gebruiker gelijk maar wordt de prijs per kWh of m3 gas hoger waardoor het interessanter wordt om te besparen.

@ Mike,

Wat jij stelt is juist voor gas. Voor elektriciteit ligt dat anders. Daarbij worden de vaste kosten, zoals vastrecht, netbeheer, meterkosten, aansluittarief meer dan gecompenseerd door de heffingskorting. Oftewel bij afname van 0 kWh krijg je geld terug.
Als je een grafiek maakt van de kosten als functie van het aantal kWh’s krijg je een rechte lijn, die de X-as snijdt bij ongeveer 620 kWh. Het snijpunt met de Y-as ligt onder de X-as.
Ik heb m.b.v. Excel mijn Eneco-tarief (voor 3 jaar vast tot oktober 2012) in beeld gebracht en kom tot een lijnvergelijking van: Y=-0,2253X – 140. Per extra kWh betaal ik dus 22,53 cent.
Bij gas is het ook een rechte lijn, maar deze begint boven de oorsprong. De lijnvergelijking hiervan is: Y=0,6127X + 180.
De vaste kosten zijn dus 180 euro en de variabele kosten bedragen 61,27 cent per kuub.

Goed en overzichtelijk artikel. Ik hoop dat veel mensen dit lezen en dat het voor hen duidelijker wordt. Onze ervaring (als zonnepanelen leverancier) is dat als wij aan mensen uitleggen hoeveel zij kunnen besparen met zonnepanelen er vaak onduidelijkheid is over hoe de besparingsberekening tot stand komt. Enerergie-rekeningen worden er dan bijgepakt en die vertellen inderdaad vaak geen helder verhaal. Dit maakt het over het algemeen moeilijk om exact te kunnen uitleggen hoe de besparing in elkaar zit. Dank voor dit moeie artikel!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *