Een elektrische deurbel is qua energieverbruik heel inefficiënt, 24 uur per dag verspilt hij energie, terwijl hij maar enkele seconden per dag gebruikt wordt. In dit artikel een beschrijving over hoe ik het energieverbruik van mijn deurbel ruim 10 keer verlaagd heb.

Mijn deurbelsysteem

Mijn deurbelsysteem bestaat uit:

• Drie drukknoppen bij de deur (drie, omdat ik kamers verhuur), al deze drukknoppen hebben een intern lampje voor de verlichting van het naamplaatje.
• Vier bellen, (één drukknop stuurt twee bellen aan).
• Één transformator.

Voor het jaarlijkse energieverbruik is het stroomverbruik van de bellen nauwelijks van belang, die paar seconden per dag dat zij gebruikt worden zijn verwaarloosbaar.
Het energieverbruik wordt bepaald door:

• Het energieverlies in de transformator.
• Het vermogen voor de verlichting van de drukknoppen.

De eerste transformator

Jaren geleden had mijn huis één deurbel met één drukknop, gevoed door onderstaande transformator 1.

Ingangsspanning: 220 Volt.
Uitgangsspanning: 8 Volt (1A).

Deze oude transformator is nog uit de tijd dat de netspanning in Nederland 220 Volt was. Tegenwoordig is de netspanning 230 Volt.

Transformator 1

Grotere transformator

Later kreeg ik drie drukknoppen bij de deur,en ben ik deze grotere transformator (transformator 2) gaan gebruiken. De transformator moest groter worden omdat de oude transformator niet genoeg vermogen had om 2 bellen parallel aan te sturen.

Ingangspanning: 230 Volt.
Uitgangspanning: 6 Volt (2 A).
Onbelast is de uitgangspanning ongeveer 6,6 Volt.

Hoewel de bellen 8 Volt typen zijn, werken ze ook goed op 6 Volt. De lampjes in de drukknoppen geven echter wel minder licht op 6 Volt.

Transformator 2

Ringkern transformator

Om het energieverbruik te beperken heb ik transformator 2 vervangen door onderstaande ringkern transformator. Zo’n ringkern transformator heeft veel minder vermogensverlies dan de voorgaande twee EI-kern transformators.

Ingangsspanning: 230 Volt.
Uitgangsspanning: 6 Volt (2,5 A).
Onbelast is de uitgangsspanning ongeveer 6,9 Volt.

Meer informatie over het vermogensverlies in transformators vind je in het artikel Bespaar energie met de ringkern transformator.

Ringkern transformator

De metingen

In de volgende meting is het ingangsvermogen gemeten van de drie transformators. Één keer onbelast, en één keer belast met de (lampjes in de) drie drukknoppen.

* Mijn energiemeter kan niet lager meten dan 0,50 Watt.
We zien dat de ringkerntransformator de minste energie gebruikt.

Ledverlichting in de drukknoppen

Om het energieverbruik nog verder te verlagen heb ik de gloeilampjes in de drukknoppen vervangen door ledjes. De originele lampjes gebruikten ongeveer 30 mA per stuk (bij 6,9 Volt transformatorspanning). Het totale vermogen van de 3 lampjes is dus: 3 lampjes x 30 mA x 6,9 Volt = 0,621 Watt.

Links: het originele schema met het gloeilampje parallel aan de schakelaar.
Rechts: schema van de led verlichting.

Ik heb twee witte 3 mm ledjes gebruikt, met een helderheid van 2800 mcd bij 20 mA. Één ledje verlicht het transparante rondje rondom de drukknop. Het andere ledje verlicht het naamplaatje. Het gloeilampje is losgekoppeld.

De ledjes met weerstand ingebouwd in de drukknop

De verlichting van één drukknop gebruikt nu 3,8 mA wisselstroom, dat is heel wat minder dan de 30 mA die het eerst was. In vergelijking tot het gloeilampje is de helderheid van de ledjes veel hoger .

Verlichting deurbel bij nacht

Spanningspieken

Als de bel ringkelt kan hij hoge spanningspieken opwekken, waardoor de ledjes (misschien) kapot kunnen gaan. Om dit te voorkomen heb ik parallel aan de bel een varistor van 25 Volt a.c. geschakeld. De varistor beperkt de spanningspieken tot ongeveer 40 Volt, wat een veilige waarde is. De waarde van de varistor mag ergens tussen de 10 en 25 Volt a.c. liggen.

De bel met tussen de aansluitklemmen de varistor (ronde blauwe component).

Forse besparing

Na het vervangen van de gloeilampjes door de ledjes, heb ik opnieuw het energieverbruik gemeten van de ringkerntransformator, belast met de drie drukknoppen. Mijn energiemeter gaf 0,00 Watt aan, wat inhoudt dat het verbruik onder de 0,5 Watt ligt. Toen heb ik een kleine belasting aan de energiemeter aangesloten, om boven de meetdrempel van 0,5 Watt uit te komen. Als ik de deurbeltransformator er ook bij schakelde, ging het gemeten vermogen 0,20 Watt omhoog, waaruit ik concludeer dat mijn deurbel systeem nu ongeveer 0,2 Watt gebruikt. Eerst was het verbruik 2,45 Watt, dus dat is meer dan 10 keer verlaagd. De besparing is 2,45 – 0,2 = 2,25 Watt. Dat is een besparing van 19,7 kWh per jaar.

Het lage energieverlies van de ringkern transformator kan ook gemerkt worden als je de transformator met je vingers aanraakt. Je voelt geen enkele warmteproductie, terwijl de oude transformators behoorlijk warm werden.