De meesten mensen denken dat het niet mogelijk is om met een elektrische auto op vakantie te gaan vanwege de lange afstanden, maar de ontwikkelingen van elektrisch rijden staan niet stil. Er zijn meer oplaadpunten, ook in het buitenland, deze kunnen de auto sneller opladen, en de auto kan er verder mee rijden.
Met dit verslag laat ik zien hoe je met de juiste voorbereiding nu al 100% elektrisch op vakantie kan gaan, zelfs als de route over hoge bergen gaat!

Inleiding

Periode: 25-aug-2013 t/m 12-sep-2013
Dit verslag gaat over hoe ik deze reis heb voorbereid, de ervaringen onderweg bij diverse laadpalen, het rijden in de bergen, en welke cijfers en conclusies dit oplevert.

Voorbereidingen

• Noodlaadkabel van het merk ELPA geleend met diverse verloopstekkers:

• Franse laadkabel te leen gekregen van Renault Nederland:

Deze kan ik gebruiken bij gratis laadpalen in Frankrijk, want voor dat land heb ik geen laadpasje. Volgens Renault Nederland zijn er bij alle ZE (=Zero Emmision) vestigingen in Frankrijk semi-snellaadpalen (22kW) aanwezig, die ook nog gratis zijn. In Strasbourg blijkt er een te zijn, en dat ligt mooi op de route.

• Alle kabels bij elkaar, inclusief kWh-meter, in een krat:

• Het laadcontract met Essent uitgebreid voor toegang tot alle buitenlandse palen van RWE. Andere Nederlandse aanbieders bieden nog vrijwel geen mogelijkheden voor het buitenland, maar de meeste laadpalen in Duitsland zijn toevallig van RWE en bieden minimaal krachtstroom (3 fasen x 16 Ampère 230V AC = 11 kW). Ook in Oostenrijk en Zwitserland zijn er een aantal, dus dat komt mooi uit. Daarnaast biedt Essent in Oostenrijk toegang tot laadpunten van KELAG, en E-Laad biedt sinds kort toegang tot het Belgische netwerk. Maar ik heb geen pasje van E-Laad, en die worden ook niet meer uitgegeven, dus daarom zal ik niet door België rijden.
• Data roaming op de mobiele telefoon checken, om er zeker van te zijn dat onderweg internet beschikbaar is. Dit is namelijk nodig om m.b.v. de App e-kWh van RWE het laden te kunnen starten.

• De route uitstippelen:

De meeste oplaadpunten liggen dichter bij elkaar dan voor de actieradius nodig is, maar om het risico, door een niet functionerende paal stil te vallen, te verminderen zal ik zeker op de heenweg eerder een pitstop maken.
Over welke wegen ik ga rijden, laat ik ten eerste afhangen van de plaats van de oplaadpalen. Daarnaast stel ik de navigatie niet in op de snelste of kortste route, maar op de meest economische. Een derde factor is het vermijden van tolwegen zoals bijvoorbeeld de snelwegen in Zwitserland, want ik reis zonder autobaanvignet. Hierbij zal ik op provinciale wegen maximaal 80 km/u rijden, en op snelwegen 90 km/u, net iets harder dan het vrachtverkeer. Maar doordat de meeste oplaadpalen niet langs de snelweg staan, zal ik daar niet veel gebruik van maken.
Ik schat in dat ik per dag 300 tot 350 km kan afleggen, en daarmee zal het een driedaagse reis naar Zwitserland worden, met overnachtingen bij punt H en M. Bij punt S en T zal ik beide ongeveer een week blijven.

• Hotels benaderen of er nog plek is, en of eventueel een laadmogelijkheid aanwezig is.
• Uitzoeken of de Autotrein in Zwitserland een uitkomst kan zijn. Resultaat: Ja, dit blijkt inderdaad handig te zijn om van het Oberengadin in het Unterengadin te komen. De gewone weg gaat namelijk over de Flüelapass van 2383 meter hoogte. Vanaf de laatste laadpaal in het dal in Chur is het 70 km rijden tot op de pas met een stijging van 1800 meter. Daarna daalt de weg wel weer naar 1250 meter en zal de accu voor een deel weer opladen, maar bestemming Val Sinestra ligt op 1500 meter hoogte. In totaal is het slechts 114 km, maar wel flinke hoogte verschillen! Door de Autotrein door de Vereinatunnel te nemen wordt de kans dat ik Val Sinestra haal een stuk groter. Maar de ervaring om met de Zoe in de bergen te rijden zal moeten uitwijzen wat de werkelijke mogelijkheden zijn.

Zondag 25-aug-2013: Dag 1 van de heenreis

Thuis – Idar-Oberstein [302 km]
De reis is begonnen! De laadpaal van e-laad in Arcen ligt mooi op de route, dus maak ik daar een eerste korte stop voordat ik Duitsland in rijdt. Het vertrouwen in de laadpalen wordt gelijk op de proef gesteld als de eerste twee pogingen mislukken. Pas bij de derde poging, toen ik al met e-laad, aan het bellen was, begon hij toch nog vanzelf met laden.
De eerste stop in Duitsland, is in het plaatsje Titz. De laadpaal blijkt bij het Rathaus te staan en nadat ik de stekkers heb ingestoken begint het laden automatisch. Oftewel, hier kan gratis geladen worden met 11kW. Ik besluit in het nabij gelegen Restaurant even wat te gaan drinken. Dat het laden hier gratis is is natuurlijk mooi, maar omdat ik het laden via de App van RWE pas een keer eerder heb getest, zal ik dat pas bij een volgende paal kunnen doen.
Het plaatsje Niederzier is slechts 18 km verderop, maar ik wil de App van RWE graag proberen, dus maak ik hier ook een stop. Het blijkt gelukkig goed te werken, dus kan ik na een korte stop met meer vertrouwen in deze App onderweg.
Het navigatiesysteem blijkt je niet precies bij de laadpaal in Düren af te leveren, maar aan de andere kant van een stratenblok. Na een paar rondjes gereden te hebben ondek ik de paal bij het tankstation. Het laden gaat hier goed, al geeft de App nu niet aan hoeveel er geladen is. Ik wil dit graag weten om het totale verbruik van de reis bij te houden, maar ik ga er vanuit dat dit later op de afrekening nog wel te zien is.
De volgende stop is pas over 92 km in het plaatsje Daun. Hier zal ik weer even pauze houden. De paal blijkt op een centrale plek in het stadje bij de Volksbank te staan. Van daaruit zijn de winkels en restaurants binnen loopafstand.
Bernkastel-Kues: Gelukkig had ik in Daun de auto bijna helemaal opgeladen (97%), want hier wordt het laden door onbekende reden na enkele seconden afgebroken. Het regent en ik heb geen zin om het verder uit te zoeken. De eindbestemming voor deze dag ligt binnen het bereik, dus besluit ik door te rijden, met de hoop dat daar niet hetzelfde probleem zal zijn.
Met nog ongeveer een kwart batterijlading over, goed voor nog ruim 40 km, kom ik in Idar-Oberstein bij Hotel Edelstein (www.edelstein-hotel.de) aan. Ik besluit mijn bagage uit te laden, en eerst naar de oplaadpaal 1 km verderop te gaan, om dan tijdens het laden wat te gaan eten. Dit plan valt helaas uit een, als blijkt dat hier hetzelfde probleem optreedt als in Bernkastel-Kues. Wat nu? Terug rijden heeft geen zin, en de eerstvolgende laadpaal voor de volgende dag is 77 km verderop. Ik besluit om terug te gaan naar het hotel, en daar het gratis telefoonnummer van de RWE te bellen. Ze blijken door een storing de laadpaal van afstand niet te kunnen benaderen, en me daardoor niet te kunnen helpen. Dan ga ik maar vragen of ik met de noodlaadkabel bij het hotel kan opladen. Met toestemming van de eigenaar probeer ik het laden te starten met 13 Ampère. Dit lijkt te lukken. Ik kies bewust voor een iets hogere stroom, omdat ik weet dat bij 10 Ampère het laden met deze kabel minder efficiënt gaat. Het is inmiddels al na achten, dus tijd om wat eten. Tijdens het eten controleer ik via de App van Renault op mijn telefoon de voortgang van het laden. Vreemd genoeg lijkt de batterij niet voller te worden. Na terugkomst bij de auto blijkt het laden inderdaad te zijn afgebroken. Bij de 2^e poging wordt het opeens donker in het halletje waar de stekker in het stopcontact zit, en de buitenlamp bij de auto is ook uit. Oeps, zou de zekering eruit liggen? Ik kan op dat moment de hotelmanager niet meer bereiken. Maar de volgende ochtend wil ik graag gelijk verder rijden. Dan toch maar weer met de RWE bellen om te vragen wanneer ze die laadpaal kunnen activeren. Het blijkt dat dit pas de volgende ochtend kan als de juiste persoon weer aanwezig is. Hij heeft een melding doorgezet en adviseert me morgenochtend om 7 uur terug te bellen. Als het laden dan al zal lukken, dan nog moet de auto bij deze paal eerst ruim een uur opladen voordat ik verder kan. Zal ik het volgende hotel morgen dan wel halen? Kom ik hier nog wel weg? Ik heb gedaan wat ik kan, en er zit niks anders op om te gaan slapen met de wekker op 7:00 uur.

Maandag 26-aug-2013: Dag 2 van de heenreis

Idar-Oberstein – Singen [350 km]
De volgende ochtend blijkt dat de zekering in het hotel toch niet is geklapt, maar dat de extra beveiliging in de stekker van de noodlaadkabel het laden had gestopt. En toevallig precies op dat moment had een tijdschakelaar de verlichting uitgedaan! De extra beveiliging in de stekker schakelt een stroom hoger dan 10 Ampère na enige minuten af, want na een nieuwe poging op 10 Ampère gaat het wél goed. Maar nu is het al ochtend en geen tijd meer om lang te moeten laden, dus gelijk de RWE bellen of het euvel bij de laadpaal is opgelost. Ja, de laadpaal blijkt weer benaderbaar te zijn, dus na het ontbijt de auto ingepakt en met goede hoop daarheen.
Daar aangekomen, stekkers erin, het laden begint… en stopt ook weer! Ik denk: ik kom hier niet meer weg! Dan maar eens in het bijgelegen kantoor van de OIE navraag doen. Daar blijken ze van niks te weten, dus we bellen RWE weer. Die zeggen dat de auto nu aan het laden is. Ik geloof er niks van, maar bij terugkomt bij de auto, is hij inderdaad toch aan het laden! Blijkbaar start het laden in eerste instantie, stopt, en gaat dan pas na een paar minuten weer verder. Vreemde volgorde, maar als ik dat gisteravond had geweten, dan was de auto nu al vol geweest. Maargoed, nu duurt het nog een uurtje, dus ondertussen ga ik even de Felsenkirche www.felsenkirche-oberstein.de bekijken. Daarna is de auto vrijwel vol, dus onderweg! Het is inmiddels al 11 uur. Positief punt is wel dat ik nu weet dat deze noodlaadkabel bij een gewoon stopcontact dus maximaal 10 Ampère aan kan.

In Saarbrücken is een heel mooi dakje boven de laadpaal met zonnepanelen, maar er staan al 2 auto’s geparkeerd waarvan slechts een auto is aangesloten, Ik kan ‘m er gelukkig nog naast zetten, het snoer uitrollen, en de stekker insteken. Het blijkt zelfs een snellader te zijn met een vermogen van 22 kW. Hiermee is de batterij in een uurtje al weer helemaal vol en kan ik weer verder.
Als ik net onderweg ben naar Strasbourg merk ik dat de navigatie me over tolwegen wil leiden. Dat was ik niet van plan. Nadat ik dat gecorrigeerd heb, blijkt dat ik een klein stukje terug moet en zegt de navigatie dat ik de bestemming niet zal halen, en vraagt of ik een oplaadpunt wil toevoegen. Ik weet dat er in dat gebied voor mij verder geen oplaadmogelijkheden zijn, dus dat gaat niet. Daarnaast weet ik dat de navigatie ruime marges aanhoud, en na kort rekenwerk besluit ik gewoon door te rijden.
Na ruim 125 km door Frankrijk gereden te hebben schijnt de zon en is het warm geworden. Ik heb het laadpunt bij de Renault garage ruim gehaald. Buiten staat een laadpaal die langzaam kan laden. Nadat ik de bedrijfsleider die gelukkig ook Duits spreekt, gevonden heb, leg ik hem uit wat de bedoeling is van mijn reis, en mag ik mijn auto binnen in de showroom aan de gratis snellader (22 kW) hangen. Hiermee is de auto binnen een uurtje vol, en kan ik weer onderweg.
De volgende stop is in Offenburg bij de ADAC. Daar blijken ze net dicht te zijn, en op het bordje staat dat je even binnen moet vragen om het laden te activeren. Ik zie binnen nog iemand zitten, klop op het raam, wijs naar de laadpaal, maar die persoon haalt de schouders op en zegt het niet te weten. Dan ga ik het zelf maar proberen. Stekkers erin, de App van RWE erbij, en warempel het lukt!
Vervolgens naar Gutach naar de laadpaal bij het Freilichtmuseum. Dat blijkt ook net dicht te zijn, en je hebt een pasje nodig om te laden, dus dat lukt niet. Ook het telefoonnr op de paal kan ik om onbekende reden niet bellen. Het blijkt een paal te zijn met een Franse en een Mennekes stekker. Maargoed, de accu is eigenlijk ook nog voldoende vol voor de eindbestemming. Het is al laat en ik moet nog zo’n 90 km, dus na een kleine snack ga ik weer onderweg.
Er zitten weer veel heuvels in de route, waardoor halverwege de resterende actieradius kleiner wordt dan de nog af te leggen afstand. Ik stel mezelf gerust door te zeggen dat Singen bij de Bodensee ligt waar het lager is, en dat ik het dan toch kan halen. Dat blijkt gelukkig ook het geval, met zelfs nog ruim 40 km over. Eerst maar ’s eten, Schweinshaxse mit friet, en dan maar kijken hoe we de auto gaan laden. Met de eigenaar heb ik gekeken of de auto bij het hotel geladen kan worden. Daar blijken ze iets te dunne leidingen naar de stopcontacten te hebben liggen, waardoor het laden wordt afgekapt, ook bij 10 Ampère. Dus dat gaat niet lukken. Dan maar 3 km terug rijden naar de laadpaal in de stad. Het was even zoeken in het donker, maar ook die paal heb ik gevonden, en het laden m.b.v. de App gestart. Met een nachtwandelingetje bij heldere sterrenhemel, met hand-GPS, want zo bekend ben ik daar nog niet, terug bij het hotel aangekomen. De volgende ochtend is iemand van het hotel zo vriendelijk me na het ontbijt even naar het laadpunt te brengen, en ben ik snel weer onderweg.

Dinsdag 27-aug-2013: Dag 3 van de heenreis

Singen – Tschiertschen [181 km]
Na een paar kilometer steek ik de grens met Zwitserland over. Zo ver ben ik al gekomen! De eerste stop is bij de snellader van de Nissan/Renault garage in Oberbüren. Een laadpaal die zowel 50 kW DC alsook 44 kW AC kan leveren. Zo een ben ik nog niet eerder tegengekomen! Maar helaas, de AC kant blijkt nu niet te werken. De garagehouder had daarover al contact opgenomen met de fabrikant, dus misschien dat het voor de terugweg opgelost is.
De volgende bestemming ligt inclusief een aantal heuvels nog binnen het bereik, dus zonder op te laden rijd ik door naar de firma Brusa in Sennwald (www.brusa.biz). Ook dit bedrijf had ik van te voren benaderd, en nadat ik mijn auto aan de gratis 22kW lader heb gehangen, bel ik aan. Ik mag binnenkomen, en een vriendelijke receptioniste laat iemand van Communicatie komen die mij uitgebreid uitleg geeft over het bedrijf. Daarna maakt hij een foto van mij bij de Zoe en zet deze op Facebook.
Tenslotte wijst hij me nog op een bijeenkomst van Tesla-rijders vanavond in het Swiss Heidi Hotel. Omdat ze daar een laadpunt hebben was ik al van plan om even bij dit Hotel te stoppen, maar ’s middags om kwart voor 5 waren er helaas nog geen Tesla’s te zien. ’s Avonds heeft hij dan nog wel de volgende foto daar gemaakt.
De laatste stop op deze dag maak ik bij de Renault garage in Chur, deze heeft buiten aan de muur een 22kW lader, waar je een pasje voor nodig hebt. Bij navraag blijkt dat ze binnen ook een knop om kunnen zetten waardoor het laadpunt gratis wordt. Na schatting hoeveel stroom er “getankt” zal worden, nam hij met 2 SFR (˜ €1,64) genoegen. Ik vind alles best, zolang er maar geladen kan worden. Ondertussen heb ik even wat gedronken in het naastgelegen restaurant bij het tankstation.
Tenslotte is het nog slechts 12 km naar het Hotel, maar daarbij moet wel ruim 750 hoogtemeters worden overwonnen. Ik ben benieuwd hoeveel extra energie dat zal kosten. Met een volle batterij begin ik aan de klim naar Tschiertschen. Ik zet de ECO stand uit, zodat ik lekker fel kan accelereren tijdens het stijgen. Ongelofelijk hoe soepel en vlot de Zoe naar boven rijdt! Hier voelt ze zich helemaal in haar element. Boven aangekomen, blijkt de batterij nog 80% lading over te hebben. Omdat ik later ook weer dezelfde weg naar beneden moet, zal ik de accu nu niet opladen. Bij een volle accu is het immers maar heel beperkt mogelijk om op de motor af te remmen en zal de energie van het dalen niet terug de accu in gaan, maar in de remmen in warmte worden omgezet.

Hier blijf ik nog vier dagen voordat ik verder zal rijden naar de eindbestemming.

Zondag 1-sep-2013: Van Tschiertschen naar Val Sinestra [92 km]

Na de afdaling terug naar Chur is de batterij weer wat opgeladen. Daardoor is het niet nodig om weer naar het oplaadpunt in Chur te gaan. Ik zal op de heenweg niet over de Flüelapass gaan, maar door de Vereinatunnel. Hierdoor snijd ik de hoge bergpas af, stijg ik een 200tal meter met de trein, en hoef ik in de 19km lange tunnel niet te rijden.
Autotrein oprijden:

De trein doet er 16 minuten over om door de tunnel te rijden. Dat is best lang als je alleen in het donker moet wachten terwijl je wat heen en weer geschud wordt. Met z’n tweeën zou je in ieder geval nog gezellig wat kunnen kletsen of zo… 😉
Autotrein afrijden:

Na de tunnel kronkelt de weg verder het Unterengadin door, om vanaf Scuol te beginnen aan de laatste klim naar 1500 meter hoogte. Met nog een kwart acculading over kom ik tenslotte bij Hotel Val Sinestra aan. Ik heb de eindbestemming gehaald!! Met grote voldoening stap ik uit en snuif de zuivere berglucht op. Als je naar de foto kijkt, snap je waarschijnlijk wel waarom ik juist HIER naar toe wilde gaan.

Bij het hotel is een 3 fase / 16 Ampère aansluiting aanwezig die ik mag gebruiken om de auto op te laden. Hier zal ik een week blijven en ook meedoen met de berghuttentocht.

Maandag 9-sep-2013: Terug van Val Sinestra naar Tschiertschen [126 km]

De accu is helemaal opgeladen, en na wat rekenwerk heb ik besloten om nu wél over de Flüelapass te gaan i.p.v. door de Vereinatunnel. In Susch, net voordat de grote stijging van 950 meter begint, is de accu nog voor 80% opgeladen.
Inhalen is geen probleem met de Zoe, ook niet als het bergopwaarts gaat!:

Het klimmen naar uiteindelijk 2383 meter kost natuurlijk extra energie, maar boven aangekomen is nog 52% over. Dat is ruim voldoende om weer in Tschiertschen te komen. Daarom heb ik besloten om niet in Chur te laden, maar om bij het hotel de noodlaadkabel te gebruiken. Onderweg bij Chur kom ik nog een grote windmolen tegen.

Dinsdag 10-sep-2013: Tschiertschen – Singen (D) [181 km]

De laadpaal in Singen van de ADAC ligt mooi op de route, maar het blijkt dat nu bijna alle hotels in die stad opeens volgeboekt zijn! Na lang zoeken vind ik daar gelukkig toch nog een eenpersoonskamer in Hotel Widerhold, op ongeveer 3 km van het laadpunt. Doordat ik zo lang moest zoeken ben ik wel pas iets na 11 uur onderweg gegaan.
Deze keer vertrek ik vanuit Tschiertschen op 1350 meter hoogte met een volle accu. Daardoor kan er tijdens de afdaling maar beperkt geregenereerd worden. Slechts druppelsgewijs (maximaal met 2kW) wordt de accu dan bijgeladen. De rest van de energie van het dalen wordt omgezet in warmte in de remschijven. Als je (hoog) in de bergen woont, zou het daarom handig zijn als er een optie was, die de accu tot bijvoorbeeld slechts 80% oplaadt. Hiermee kan je dan ruimte vrij houden voor het regenereren tijdens de afdaling.
De eerste stop van deze dag maak ik in Grabs, bij het bedrijf Kruspan (www.kruspan.ch). Dit blijkt een eenmansbedrijf te zijn dat zelf een elektrische auto genaamd “Hotzenblitz” heeft ontwikkeld. Deze heeft een actieradius van ongeveer 350 km, een gewicht van 800 kg, en een accucapaciteit van 40 kWh! Ik wordt hartelijk ontvangen en allebei vertellen we over onze passie voor elektrische auto’s.
Vervolgens gaat de reis weer verder naar het bedrijf Brusa in Sennwald. Door onbekende oorzaak wordt bij de eerste twee pogingen het laden na ongeveer een minuut afgebroken. De derde poging gaat wel goed. Volgens de eigenaar van het laadpunt zou het kunnen dat er een tijdslimiet stond ingesteld waardoor het laden dan automatisch stopt. We gaan in ieder geval weer verder met een volle accu.
De volgende stop is bij de Nissan/Renault garage Buga in Oberbüren. Op de heenreis deed de gratis snellaadpaal het hier niet. Ook nu leveren de eerste pogingen geen stroom op. De bedrijfsleider weet nu echter een truckje waardoor het hem lukt het laden toch te starten. Uit de laadtijd leid ik af dat het vermogen op 22 kW staat ingesteld, en niet 44 kW. De reden hiervoor is waarschijnlijk dat Renault bij de hoogste laadsnelheid 2 euro extra in rekening brengt voor een volle laadbeurt. Maar ook met 22 kW gaat het laden snel genoeg, en zijn we binnen een half uurtje weer onderweg. Leuk detail is dat tijdens het laden nog een mooi beschilderde Nissan Leaf ook de DC-kant van het zelfde laadstation probeerde te gebruiken. Dat gaat niet tegelijk, dus zal hij een paar minuutjes moeten wachten. De garagehouder heeft hier een mooie foto van gemaakt en op hun Facebookpagina gezet.
Na aankomst in Hotel Widerhold ben ik eerst naar het laadpunt van de ADAC in Singen gereden en de auto aangesloten. Daarna gegeten, en de auto weer opgehaald, zodat ik de volgende morgen direct met een volle accu kan vertrekken.

Woensdag 11-sep-2013: Singen (D) – Idar-Oberstein [350km]

Na het ontbijt ben ik om ongeveer 9:15u vertrokken. De eerste stop zal ik maken na zo’n 127 km bij de ADAC in Offenburg. Omdat ze nu wel open zijn vraag ik in de shop om het laadproces gratis laten activeren.
Daarna is de Renault-dealer in Strasbourg (Frankrijk) weer aan de beurt. Het blijkt dat ze tussen de middag dicht zijn, dus loop ik eerst even door de naastgelegen winkelstraat. Daarna mag ik de auto weer binnen aan de snellader (22 kW) koppelen. Na zo’n 20 minuten is hij weer 99% vol en kan ik onderweg naar Saarbrücken (118 km). Hopelijk is de laadpaal daar niet bezet, want anders heb ik een probleem. Maar gelukkig is een van de twee aansluitingen vrij en kan ik ook daar met 22 kW laden.
Tenslotte is het dan nog ongeveer 77 km naar Idar-Oberstein. Na een kleine omleiding net voor de stad kom ik daar net iets na 19:00uur aan. De eigenaar van het hotel wijst me op een Italiaans restaurant vlak bij de laadpaal bij de OIE. Op de heenreis op zondag was het laden hier gratis, maar nu moet ik het laden met de App van RWE activeren. Het lukt in ieder geval nu in een keer! Terwijl de auto staat te laden, geniet ik van een pizza en ijs als toetje, om vervolgens Zoe met volle accu weer mee terug te nemen naar het hotel, klaar voor de laatste dag van de terugreis!

Donderdag 12-sep-2013: Idar-Oberstein – Thuis [300km]

Na alles wat ik de hotelmanager verteld heb over de auto is hij inmiddels erg nieuwsgierig geworden, vooral naar hoe stil deze auto is. Bij het wegrijden legt hij z’n oor zowat op de motorkap, maar hoort niks, behalve het geluid dat de auto altijd onder de 30 km/h maakt om voetgangers en fietsers te waarschuwen. Hij was zo gefascineerd dat het mij niet zal verbazen als hij zelf een oplaadpunt bij z’n hotel gaat aanleggen.
Onderweg naar Bernkastel-Kues zie ik in het dorpje Kempfeld bij een Renault-garage een oplaadbox buiten aan de muur. Ik stop en vraag aan een medewerker of ik hier kan opladen. Hij zegt, “U bent de eerste klant die hiervoor komt!” Nadat hij even met de baas heeft overlegt, komt hij terug met een sleutel waarmee hij de oplader, die 11kW kan leveren, activeert. Ik mag mijn auto gratis opladen. Dit oplaadpunt staat nog niet op de kaart, en ze vinden het goed als ik deze zal toevoegen. Voorlopig is het alleen beschikbaar tijdens openingstijden van het aangrenzende tankstation.
Door deze extra stop hoef ik in Bernkastel-Kues eigenlijk nog niet te laden, maar omdat het hier op de heenreis niet lukte probeer ik het toch even. Het blijkt nu geen gratis oplaadpunt te zijn, maar via de App e-kWh van de RWE kan het laden probleemloos worden gestart. Het is nog te vroeg om te lunchen, dus besluit ik na iets meer dan 1 kWh geladen te hebben, om verder te rijden naar het plaatsje Daun. Daar geniet ik van heerlijke “Bandnudeln mit Pfifferling Sauce”, terwijl Zoe laadt.
De volgende etappe is ruim 90 km naar de plaats Düren. Ook hier gaat het probleemloos, en daarom besluit ik om niet overal meer te stoppen, maar alleen nog een pauze te maken in het plaatsje Titz, waar ik op de heenreis gratis kon laden. Van daaruit is het nog maar 114 km naar huis! Dat bleek toch een iets te optimistische houding te zijn, want nu lukt het laden daar opeens niet. Ligt het aan de oplaadpaal?, de overvloedige regen waardoor stekkers iets vochtig zijn geworden?, of de auto zelf? Nergens is een foutmelding zichtbaar, behalve dat het laden niet lukt, en het ledje in de neus van Zoe na een tijdje rood gaat knipperen. Ik besluit door te rijden naar Arcen, want dat ligt nog net binnen het bereik. Dan ben ik in ieder geval weer in Nederland, en hoop ik dat het laden daar wel lukt. Het zal me toch niet gebeuren dat ik na zo’n lange reis net voor de eindstreep ga stranden?
In Arcen aangekomen heb ik nog maar 20% batterijlading over, net niet genoeg om thuis te komen. Het blijft spannend tot de laatste paal, want ook hier blijkt het pas bij de 2^e poging te lukken. Omdat het niet ver meer is naar huis en ik ook al weer trek begin te krijgen, vind ik het bij 25% lading wel voldoende. Onderweg gaat bij 15% lading het batterijlampje branden, en als ik vlak bij huis nog een klein heuveltje over moet, begint Zoe toch zenuwachtig te piepen. Ze dringt nogmaals aan om toch echt een oplaadpunt te gaan zoeken! De batterijmeter laat onderin nog slechts een klein rood streepje zien, en de range wordt niet meer weergegeven. Had ik in Arcen toch maar even iets langer geladen… Nog drie straatjes door, Yes!!, ik ben thuis! Zover heb ik haar nog niet eerder leeg gereden. De App op mijn telefoon geeft aan dat Zoe nog maar 7% batterijlading over had. Hoe dan ook, we zijn weer veilig thuis en de reis is geslaagd!

Terugblik / Conclusie

Als je een elektrische auto pas hebt, is de eerste keer dat je verder weg gaat dan de halve actieradius, best spannend. Vervolgens ga je vertrouwen op de laadpunten in de buurt. Maar bij een reis als deze, gooi je jezelf bij wijze van spreke in het diepe. Je kan alles tot in de puntjes van te voren uitzoeken, maar dan nog kan er van alles mis gaan. Renault biedt een service bij de auto, dat als je onverhoopt toch ergens strandt, dat je dan maximaal 80 km naar een dichtstbijzijnd oplaadpunt wordt gesleept. Het feit dat ik dat niet nodig heb gehad, en dat ik overal ben gekomen waar ik naar toe wilde, geeft aan dat de techniek volwassen is geworden, en dat het met een goede voorbereiding mogelijk is om met een Renault Zoe op vakantie gaan. Natuurlijk zul je voor de reis meer tijd moeten uittrekken, maar ik zie dat als onderdeel van de vakantie zelf.

Het vertrouwen in de auto is door deze reis alleen maar groter geworden. Vooral bij het rijden in de bergen weet ik nu dat de techniek goed werkt. Dat het extra energie kost bij het stijgen is logisch, maar dat bij het dalen vrijwel geen energie verloren gaat in de remschijven is geweldig! De batterij wordt dan gewoon weer opgeladen. Aan het gemiddelde verbruik was zelfs niet te zien dat ik in de bergen had gereden. Als regel kan je stellen dat voor 1000 meter stijgen met deze auto ongeveer 5 kWh extra nodig is. (Dit is afhankelijk van het gewicht dat je meeneemt, en ik ben uitgegaan van auto + persoon + bagage = 1650kg.) Deze 5 kWh win je grotendeels weer terug bij de afdaling. De verliezen die bij het ontladen en opladen optreden schat ik op 15%. Dat het verbruik dan gemiddeld niet hoger was wijdt ik toe aan het feit dat je in de bergen in het algemeen minder hard rijdt, en daardoor minder luchtweerstand hebt.

Wanneer een oplaadpaal het af laat weten is het goed als je een alternatief voor handen hebt. Gelukkig komen er steeds meer oplaadpunten bij, waaronder ook snelladers, en zijn de aanbieders druk bezig om alle buitenlandse netwerken aan elkaar te koppelen. Daarmee worden de mogelijkheden alleen maar groter. Nog even, en je kan heel Europa door met één laadpasje. Hotels doen er goed aan om te investeren in een oplaadpunt. Dit zijn namelijk ideale plaatsen waar je tijdens een reis wil opladen. En wie wil er nu niet een elektrische auto voor de deur?
Wat deze reis ook goed weergeeft is hoe belangrijk het is dat een oplaadpaal beschikbaar en bereikbaar is. Ik kom bijvoorbeeld regelmatig nog “fossiele” auto’s tegen die bewust of onbewust op een oplaadpunt geparkeerd staan. Ze realiseren zich misschien niet dat ze hiermee iemand anders in de problemen kunnen brengen. Hopelijk worden ze zich, door mijn verhaal, daar meer van bewust, en laten ze die plek vrij voor elektrische voertuigen.

Het antwoord op de vraag of ik nog een keer zo’n reis zal maken is: Ja!, al zal door het verbeteren van de oplaadmogelijkheden het pionierschap gaan verdwijnen.

Cijfers

Totaal afgelegde afstand: 1877 km
Totaal verbruikte elektriciteit: 294 kWh
Gemiddeld verbruik: 15,7 kWh/100km (inclusief oplaadverliezen)
Hoogste bergpas: 2383 meter (Flüelapass)

Met dank aan

Renault Nederland www.renault.nl (Nederland)
Essent / RWE www.rwe-mobility.com (Duitsland)
Jeroen van Agt www.olino.org (Nederland)
OIE AG (Oberstein-Idarer Elektrizitäts AG) www.oie-ag.de (Duitsland)
Hotel Edelstein www.edelstein-hotel.de (Duitsland)
Energis www.energis.de (Duitsland)
Renault ZE Strasbourg (Frankrijk)
Renault Kempfeld (Duitsland)
Brusa www.brusa.biz (Zwitserland)
Kruspan www.kruspan.ch (Zwitserland)
Buga www.buga.ch (Zwitserland)
Wandelhotel Tschiertschen (Zwitserland)
Hotel Val Sinestra www.valsinestra.ch (Zwitserland)

Meer filmpjes van onderweg gemaakt met de dashcam

1-sep-2013: Van Ardez naar Scuol:

1-sep-2013: Van Scuol naar Sent:

1-sep-2013: Van Sent naar Val Sinestra:

9-sep-2013: Afdaling Flüelapass naar Davos: