Vorig jaar ben ik al met mijn 100% elektrische Renault Zoe naar Zwitserland geweest. Dit was mij erg goed bevallen, maar dit jaar heb ik de lat hoger gelegd en een hele rondreis door Zwitserland gepland. Hierbij kom ik op plekken waar ik nog niet eerder ben geweest, en ook rijd ik diverse hoge passen over, soms op trajecten waar vrijwel geen oplaadpunten zijn! Ondanks dat het opladen niet overal goed gaat, weet ik toch telkens op mijn bestemming aan te komen.
Voorbereidingen
Vorig jaar heb ik al redelijk wat ervaring opgedaan met het opladen bij diversen laadpunten in Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. Maar omdat ik niet weer dezelfde reis wil maken, en er veel oplaadpunten waaronder ook een aantal snellaadstations bij zijn gekomen, heb ik de uitdaging dit jaar groter gemaakt, en plan ik een hele rondreis door Zwitserland. Daarnaast heb ik een 3 fasen mobiele oplader aangeschaft, zodat ik ook bij oplaadpunten met een rode CEE5 (16/32A) stekker snel kan laden.
Frankrijk zal ik niet bezoeken, omdat ik dit jaar geen speciale laadkabel voor dat land heb geregeld, en in Duitsland zijn nu voldoende laadpunten zodat ik er omheen kan rijden.
De belangrijkste Apps op de telefoon:
De volgende route heb ik gepland:
Met overnachtingen in de volgende plaatsen:
Idar-Oberstein
Liestal (bij Basel)
Leukerbad
Tschiertschen (bij Chur)
Val Sinestra
Hohentwiel (bij Singen)
Idar-Oberstein
Thuis.
De reis
1-9-2014 Thuis – Idar Oberstein [338km]
De grote reis gaat weer beginnen! Nadat ik alle spullen heb ingepakt ga ik onderweg. Voordat ik de grens over ga, laad ik nog even bij de nieuw snellader (43kW) van TheNewMotion bij Van der Valk in Venlo.
Deze lader is op het moment dat ik hier ben nog in testfase, maar hij doet het goed, en is dan nog gratis. 60km verder is een laadpaal van RWE aan de beurt. Deze moet ik via de App e-kWh op mijn telefoon activeren. Om dat te kunnen doen koop ik eerst een internetbundel van T-Mobile voor in het buitenland voor 3 dagen. De procedure voor het activeren van een laadpaal van RWE is dit jaar iets aangepast. Je moet nu eerst de betreffende laadpaal via de App activeren en daarna pas de stekker erin doen. Doe je dat andersom, dan zegt ie dat deze aansluiting bezet is. Het gaat in ieder geval goed, en dat geeft vertrouwen voor de rest van de reis, want ik heb meerdere palen van RWE op mijn lijstje staan. De volgende twee laadmogelijkheden op mijn lijstje sla ik over, en ik rij ongeveer 100km verder naar Hillesheim waar een (semi)snellaadplek is van TheNewMotion.
Daar aangekomen blijkt het laadpasje in eerste instantie te weigeren, totdat de Chef van dat bedrijf er zelf bij komt, en dan lukt het opeens wel. Hij vertelde dat hier al vaker Nederlanders met zo’n zelfde pasje zijn geweest, en dat het toen ook goed ging. Misschien was de kaartlezer even in de war, omdat ik nog andere RFID-pasjes in de buurt van de lezer had, of een andere onbekende reden. Het laden gaat nu in ieder geval lekker snel met 22kW.
’s Middags bij de laadpaal in Bernkastel-Kues krijg ik met mijn mobiele telefoon geen verbinding met internet. Dit heb ik wel nodig om het laden te kunnen starten! Ik doe nog een paar verwoede pogingen, maar het mag niet baten, en de reden is op dat moment onduidelijk. Het is nog slechts 38km tot het hotel, en dat ligt gelukkig nog ruim binnen het bereik. Ondanks een wegafsluiting met omleiding (dat zul je net zien) kom ik bij Hotel Edelstein in Idar-Oberstein aan met zelfs nog 35% acculading over. Maar ook daar weigert de internetverbinding op mijn telefoon. Vorig jaar kon ik hier ook niet meteen opladen, maar toen lag het aan de laadpaal zelf. Gelukkig mag ik de auto met mijn mobiele lader aan een stopcontact van het hotel hangen. Ik stel ‘m in op maximaal 12 Ampère, om overbelasting van het stopcontact te voorkomen. Daarna besluit ik meteen T-mobile te bellen om uit te zoeken wat er aan de hand is. Ik krijg meteen een plastic juffrouw aan de lijn die verteld dat ik voor storingen op de website moet kijken. “Handig” als je internet het niet doet! Via Wifi van het hotel (dat werkt gelukkig wel), kom ik er achter dat er een storing is in het internetverkeer van T-Mobile Nederland! Ondanks dat ik in het buitenland zit, heb ik daar blijkbaar ook last van. Waarom moet dit nu net op de eerste dag van mijn vakantie gebeuren?! Dit kan voor morgen erg vervelend worden, want dan heb ik ook nog een paar cruciale RWE-laadpunten op de route, waar ik internet voor nodig heb. Tijdens het diner bij de pizzeria in de buurt, waar je echt lekker kan eten, kijk ik regelmatig op mijn telefoon of internet het al weer doet. En warempel, om 20:00uur is de internetstoring verholpen! *Zucht van opluchting* Hopelijk blijft ie het de rest van mijn reis gewoon doen.
2-9-2014 Idar-Oberstein – Liestal (bij Basel) [378km]
De volgende ochtend zie ik in de Renault-App dat Zoe tegen 3 uur ’s nachts al helemaal vol was. Na het ontbijt ga ik gelijk op weg. De eerste stop is bij een laadpunt van de RWE in Kaiserslautern bij een Baumarkt, waar ik Zoe weer bijna helemaal vol laad.
Overigens werkte hier maar een van de twee aansluitingen, maar beide waren vrij, dus geen probleem. Daarna vind ik in Landau, na veel zoeken, het roodgekleurde laadpunt van Energie-Suedwest. Aan beide kanten staan fossiele auto’s, dus zet ik mijn auto er maar dwars voor.
Er blijkt een pincode nodig te zijn om het laden te activeren. Die heb ik niet, maar ik kan wel een telefoonnummer bellen. De persoon aan de lijn verbindt me door naar iemand die me weer een ander telefoonnummer geeft. Op dat nummer wordt niet opgenomen… Ik geef het op en besluit om door te rijden naar het volgende laadpunt dat van de EnBW is. Dit is het eerste laadpunt dat ik met mijn nieuwe sleutelhanger van Plugsurfing zou moeten kunnen activeren. Daar aangekomen, probeer ik de sleutelhanger op de meest logische plaats tegen de paal te houden, maar er gebeurt niets. Ik doe nog een paar pogingen op allerlei manieren, maar er gebeurt helemaal niets. Ik loop naar binnen en de vriendelijke dame van de bijbehorende Renault-garage weet het ook niet, maar ze belt voor mij naar het kantoor dat toevallig in dezelfde stad ligt. Ik wordt uitgenodigd om daar heen te gaan. Daar aangekomen blijkt het iets ingewikkelder in elkaar te zitten. De paal is van EnBW en ik ben nu bij Star Energiewerke op bezoek. Hoe dan ook, de persoon die daar over de laadpalen gaat blijkt zelfs Nederlands te spreken! Ik krijg een telefoonnummer van hem van Plugsurfing, en als alternatief biedt hij me een laadplek in de parkeerkelder aan. Alles best, zolang ik maar kan laden! Helaas is deze slechts 11kW. Ja, ik ben al enigszins verwend met al die 22 en 43kW laders! Dus ik besluit net genoeg bij te laden zodat ik het volgende punt op de route, een echte snellader, kan halen. Dat blijkt een goeie zet. Er is niemand bij die snellader, en ik hoef slechts de kabel in te steken, en hij begint automatisch gratis te laden, met stroom die rechtstreeks van zonnepanelen af komt! Super!
Na een half uurtje kan ik weer volgeladen onderweg. Ik stop nog even in Gengenbach bij een plek waar ze acht (!) 22kW laders hebben om even een fotootje te maken, en ik test in Waldkirch een laadpunt van Ladenetz (11kW) die met het pasje van TheNewMotion te activeren is, zodat ik daarna in een keer door kan naar het hotel in Zwitserland, de eindbestemming voor vandaag.
Om half 8 kom in bij Seiler’s Hotel in Liestal aan.
Daar laad ik eerst mijn bagage uit en rijd dan ongeveer een kilometer terug naar de eerste laadplek van EVite. De plek is vrij en ik kan gratis laden met 22kW. Daarna loop ik terug naar het hotel om lekker te gaan eten met daarbij een alcoholvrij Appenzeller biertje, en als de auto na een uur laden vol is, haal ik ‘m weer op.
EVite heeft elektrisch rijden hoog in het vaandel. Zo staat in de voorwaarden onder andere vermeld dat een laadplek 24 uur per dag, 365 dagen per jaar toegankelijk moet zijn. En dat het betaalsysteem (wat nu nog niet actief is) voor iedere binnen- en buitenlandse elektrische rijder eenvoudig en snel te gebruiken moet zijn.
3-9-2014 Liestal – Leukerbad [296km]
Vanochtend heb ik eerst in Liestal een Zwitserse pre-paid simkaart gekocht, zodat ik m.b.v. een SMS nu ook laadpalen van groupe-e kan activeren. Daarna ga ik op weg naar de laadpunten van EVite op mijn route van vandaag. De eerste is in Solothurn, dan even tussendoor naar een plek waar 4 laadpalen staan bij Shoppyland, een groot shoppingcentre. Maar deze blijken slechts 11kW te zijn, en onderbreken na een paar minuten steeds het laden waarbij Zoe dan een foutmelding geeft. Vervolgens zijn bij Bern weer twee laadplekken van EVite.
De eerste plek is bezet door een Volvo plug-in, de tweede door een nieuwe e-golf. Gelukkig wil de garagehouder de e-golf afkoppelen zodat ik met 22kW kan laden bij dit hagelnieuwe laadstation. Wederom gratis, zoals voorlopig alle palen van EVite.
Daarna besluit ik om vanuit Bern in een keer door te rijden naar het 127km verderop gelegen plaatsje Bex en de laadpalen van groupe-e over te slaan. Omdat ik de snelwegen mijd, kom ik over prachtige bergweggetjes en moet ik de Col des Mosses (zie rode markering) van 1445m over.
Boven op de pas heb ik nog slechts 52km actieradius over, maar beneden in de plaats Bex geeft Zoe aan dat ik toch weer 100km kan rijden! Het is duidelijk dat de actieradius grotendeels is gebaseerd op de laatst gereden kilometers. In Bex is de eerste laadplek waarvoor ik de evpass van GreenMotion had aangeschaft. Alleen deze pas blijk ik hier helemaal niet nodig te hebben, omdat het laden wederom gratis is. De bediening werkt met een mooi menu in verschillende talen, maar het vertelt alleen niet hoe je de stekker moet ontgrendelen.
Met hulp van een alleen Franssprekende medewerker van het aanliggende bedrijf lukt het uiteindelijk toch, en het blijkt dat je nogal stevig op een klein knopje (dat op een klein lampje lijkt) moet drukken om de stekker los te krijgen. Daarna gaat het laden perfect. Ondertussen ga ik even in de Zwitserse plaats Bex rondkijken.
Op een terrasje aangekomen waan ik me hier compleet in Frankrijk. De aardige serveerster spreekt alleen Frans, en zover ik kan horen, wordt dat ook overal om me heen gesproken. Grenzend aan het terras wordt zelfs een potje Jeu de Boules gespeeld. Wat me dan wel weer verbaasd, nadat ik haar met veel moeite in het Duits heb duidelijk weten te maken dat ik graag een alcoholvrij biertje wil, is dat ik dan een “Feldschlösschen alcoholfrei” geserveerd krijg! Maargoed, haar glimlach doet de taalperikelen snel vergeten.
De laatste tussenstop vlak bij Sion is niet om te laden, maar om een bezoek te brengen aan Camping Valcentre, een plek waar ik vroeger, toen ik nog klein was, veel heb gekampeerd.
De huidige eigenaar, die inmiddels de camping al weer 29 jaar runt, ken ik niet, maar hij kent wel de vorige eigenaar nog. Hij is erg aardig, spreekt naast Frans ook Engels, en ik mag een kijkje nemen op de plek waar ik vroeger veel ben geweest. Er blijkt veel te zijn veranderd, maar er zijn ook nog veel dingen die ik me kan herinneren van toen. De typisch zeer eenvoudige en nog steeds niet vernieuwde wasgelegenheid, en een groot aantal abrikozenbomen, inmiddels wel wat ouder, staan er nog steeds.
Daarna snel door naar de eindbestemming Leukerbad op ongeveer 1400 meter hoogte. Dat betekent dat Zoe nog 900 meter moet stijgen. Dit zal bijna 5 kWh extra kosten, maar die energie is nog ruim aanwezig in de batterij, dus geen enkel probleem. Het genot van Zoe’s grote trekkracht van onderuit komt volledig tot z’n recht bij de vele haarspeldbochten in de weg bergop. Een fossiel vierwiel aangedreven auto die voor me rijdt en er toch aardig de sokken in heeft, kan hier duidelijk niet aan tippen. Maar de weg is vrij smal en ik heb geen haast, dus ik blijf er maar op gepaste afstand achter. Om half 8 kom ik bij hotel Walliserhof in Leukerbad aan. De eigenaresse herkent mijn Zoe, komt meteen naar buiten gelopen om me te verwelkomen, en vraagt enthousiast hoe mijn reis is verlopen. De reden dat ik voor dit hotel heb gekozen is dat ze een oplaadpunt met een vermogen van 22kW aan huis hebben en zelf ook in een Zoe rijden! Vandaar dat we gelijk een klik hebben. Dus de dagen dat ik hier zal verblijven hoef ik in ieder geval niet naar een oplaadpunt te zoeken.
4-9-2014
’s Ochtends wordt ik wakker met dit prachtige uitzicht vanuit mijn hotelkamer:
Vandaag voor het eerst geen rit met de Zoe, maar ik ga op mijn gemak de omgeving van Leukerbad eens verkennen. Er blijken warme bronnen van ongeveer 40 tot 50°C in dit dorp te zijn, die ook gebruikt worden voor het zwembad. Iets boven het dorp vind ik een kleine kloof met waterval, waar ze een leuk paadje doorheen gemaakt hebben.
Al met al een leuk inloopdagje. Want de komende weken ik heb langere bergtochten op het programma staan.
5-9-2014
Vanuit het Hotel is het maar een klein stukje lopen naar de Gemmibahn en daarboven ben ik als kind ook eens geweest. Dus besluit ik om daar een bergwandeling te gaan maken. Boven aangekomen blijkt het weer tegen te vallen, want het is bewolkt en begint zachtjes te regenen. Dat zachtjes gaat al snel over in harder, dus ga ik eerst maar het restaurant bij het kabelbaanstation bezoeken. Na deze vroege lunch wordt het droog en ga ik alsnog op pad. Het rondje om de Daubensee vind ik veel te kort. Na drie dagen reizen en een klein inloopdagje, heb ik wel zin om de beentjes wat meer te strekken. Dus zoek ik het hogerop en ga naar de Lämmerenhütte, een kleine 1,5 uur lopen naar 2502 meter. De hut is in 1991 herbouwd, dus ik herken ‘m niet van vroeger. Er zitten nu zelfs zonnepanelen op.
Op de terugweg kom ik nog wat schapen (zonder lammetjes = Lämmer) tegen, en rond 5 uur ga ik weer met de kabelbaan terug naar Leukerbad.
6-9-2014
Een van de doelen van mijn vakantie is ook om de Aletschgletscher te gaan bewonderen. Deze ligt op ongeveer 50km rijden van Leukerbad. Dat is niet ver, maar omdat ik vanuit het dal op de terugweg naar het hotel weer een flink stuk zal moeten stijgen, biedt de hoteleigenaar zijn oplaadpasje aan, om er zeker van te zijn dat ik bij de laadpaal van EnBAG kan laden. Wat een service!
’s Ochtends tijdens de afdaling kan niet alle rem-energie in de accu opgeslagen worden, omdat deze nog vol was. Verderop parkeer ik de auto onder bij het kabelbaanstation, en ga met de baan naar Bettmeralp.
De bergtocht met uitzicht op de Aletschgletsjer is prachtig! En met het zonnige weer kan ik een aantal zeer mooie foto’s maken.
’s Avonds hang ik eerst de auto in Mörel aan de laadpaal van EnBAG, en het blijkt dat ik deze heel eenvoudig middels een SMSje zelf kan activeren. Dus ik heb het laadpasje van de hoteleigenaar niet nodig. Tijdens het laden geniet ik van een heerlijke Zwitserse Rösti-maaltijd in een restaurantje daar schuin tegenover. Na de rit terug naar het hotel (zo’n 750 meter stijgen) is de accu nog voor 60% vol. Ik besluit dat het niet nodig is om de accu dan alweer op te laden, want de volgende dag daal ik toch eerst weer af naar het dal, waardoor de accu vanzelf weer oplaadt. Dan haal ik het pizzarestaurant ook nog wel, waar de laatste goeie laadmogelijkheid is, voordat de reis verder gaat over de Furkapass.
7-9-2014 Leukerbad – Tschiertschen [225km]
Na ongeveer 750 meter dalen, 650 meter stijgen, en ruim 70 km verder, is er 30% van de batterij verbruikt, als ik bij Pizzeria Bächi aan kom. Tijd om zowel de accu van de Zoe, alsook mijn buik te vullen :-). De komende 143 km staat er geen laadpunt op de route, en ik moet wel een aantal passen over zien te komen. De aansluitkast biedt een aantal aansluitmogelijkheden om op te laden. Maar ik pak gelijk de dikste aansluiting, want mijn mobiele lader ondersteunt 3 fasen op 32 Ampère, oftewel 22kW. Daarmee is Zoe waarschijnlijk eerder klaar met “eten” dan ik.
De pizza smaakt hier erg goed, het opladen gaat prima, het zonnetje schijnt, en het uitzicht is mooi. Dit is genieten!
Maar, we zijn er nog niet. De eerste pas is de Furkapass van 2431m hoog. Daarna komt de Oberalp-pass van 2046m, en tenslotte bij Flims nog even naar 1081m om te eindigen in Chur op 593m. Zie hier het hoogteprofiel:
Tijdens het stijgen pik ik een lifter op, en hij heeft ook nog een grote zware tas bij zich. Maar het extra gewicht is totaal geen probleem, en we komen vlot boven op de pas. Hij blijkt een parapenter te zijn, en doordat er te weinig wind stond kon hij de pas niet over komen. Hij is duidelijk verrast om meegenomen te worden in een elektrische auto, vooral als hij ziet dat ik uit Nederland kom. Zijn collega parapenter wacht op hem in het volgende dal. Dus daar nemen we afscheid, en ik ga beginnen aan de tweede pas. Ook die gaat zonder problemen. Uiteindelijk kom ik na 143km bij het laadpunt van EVite in Chur aan en is de accu nog voor 43% vol! Van hieruit is het nog zo’n 750m stijgen naar het hotel.
Dit laadpunt heeft een vaste kabel. Ik stop de stekker in de neus van de Zoe, en wacht totdat ik hoor dat het laden begint. Maar er gebeurt niets. Totdat ik opeens zie dat de stekker even vanzelf iets beweegt! En vrijwel direct daarna geeft de auto een foutmelding: “Accu laden niet mogelijk”. Hoe kan die stekker nu bewegen?? Ik laat het even op me inwerken, en bedenk dan dat er maar een mogelijkheid kan zijn. Het vergrendelingsmechanisme werkt niet goed. En inderdaad, ik kan de stekker er gewoon weer uittrekken zonder eerst te ontgrendelen. Daarna doe ik de stekker er weer in, en ik zie dat ie weer even beweegt, en niet kan vergrendelen. Waarom lukt dat hier niet? Ik bestudeer de stekker, en het stopcontact waar die in moet. Het piefje en palletje zitten aan de bovenkant, dus als ik de stekker er in doe, en iets omhoog duw, dan… Ja! dan lukt het wel! Zal waarschijnlijk wel nieuwigheid van dit station zijn, want dit heb ik nooit ergens anders meegemaakt.
Terwijl ik daar zo mee bezig ben komen er wat mensen langs, en er vraagt iemand of ik ook meedoe met de show. Ik reageer verbaasd: “Welke show?”. Blijkt er een paar straten verderop een heel promotieteam te staan met onder andere de Renault Zoe! Ik moet toch even laden, dus besluit ik ze even een bezoekje te brengen.
Nou, betere reclame kon ik niet maken voor de andere bezoekers, door te zeggen dat ik gewoon met mijn eigen Zoe uit Nederland hier naartoe was gekomen.
Het laatste stuk omhoog naar Hotel Gürgaletsch in het bergdorpje Tschiertschen verloopt vlot, en ik ben mooi op tijd voor de gezamenlijke avondmaaltijd.
8-9-2014 – 11-9-2014
Deze vier dagen heeft Zoe even rust, en ga ik zelf bergtochten maken.
12-9-2014 Tschiertschen – Val Sinestra [126km]
Bij Hotel Gürgaletsch heb ik de auto niet bijgeladen, omdat ik niet wil dat ie vol is als ik weer naar beneden rijd. De accu laad immers automatisch weer op tijdens afdalen.
De reis van Tschiertschen naar Val Sinestra is niet lang, dus heb ik ruim de tijd om in Chur nieuwe bergschoenen te passen.
Ik maak me alleen wel wat zorgen. Doordat het vannacht vanaf ongeveer 2000 meter hoogte gesneeuwd heeft, kan het wel eens lastig worden om met zomerbanden over de 2383m hoge Fluelapass te rijden. Maar hoe langer ik wacht, hoe meer sneeuw er al weer gesmolten zal zijn. Dus komt mijn bezoek aan de schoenenwinkel goed uit.
Het blijkt dat de winkel die ik op het oog heb zelfs op loopafstand is van het oplaadpunt EVite. Ik weet nu dat je daar de stekker wat omhoog moet duwen zodat deze vergrendeld kan worden. Ik loop naar Ochsner Sport, maar het blijkt dat ze daar geen passende bergschoenen voor mij hebben. Ik heb een wat smalle voet. De vriendelijke verkoopster legt me uit waar daar vlakbij de winkel Bächli ligt. Deze blijkt zelfs nog dichter bij het oplaadpunt te zijn, dus dat komt mooi uit. Daar slaag ik uiteindelijk met een prachtig paar schoenen van het merk Garmont. Ze waren wel iets duurder, maar dan heb je ook wat goeds.
Het duurde iets langer dan gedacht, dus ondertussen is de auto al lang vol. Ik ga snel onderweg naar het laatste oplaadpunt voor de bergpas. Maar net voordat ik daar aankom blijkt er een aanrijding te hebben plaatsgevonden, waardoor ik een paar kilometer moet omrijden. De accu is nog voor 90% vol, maar omdat ik over de pas ga, en niet de treintunnel neem, wil ik er zeker van zijn dat ik Val Sinestra ook ga halen. Het oplaadpunt blijkt geen vermogen van 22kW te leveren zoals op de App stond, maar slechts 11kW. Van het shoppen heb ik ook wel trek gekregen, dus geniet ik tijdens het laden van mijn zelf klaargemaakte lunch.
Daarna begin ik met een vrijwel volle accu aan de 1754m(!) hoge klim. Boven op de pas aangekomen is het slechts 2°C, maar het blijkt dat de weg net sneeuwvrij is. Er is nog 37% acculading over, maar bij de afdaling neemt dit percentage weer wat toe. Tenslotte kom ik na het laatste klimmetje met 29% acculading aan bij Hotel Val Sinestra. Vorig jaar durfde ik deze pas nog niet aan, waardoor ik de treintunnel had genomen, maar inmiddels heb ik voldoende vertrouwen in de Zoe dat deze hoge pas geen probleem is.
In de omgeving van Val Sinestra zijn geen openbare oplaadpunten te vinden, maar bij het hotel hebben ze gelukkig wel diverse aansluitingen, waarvan ik met mijn mobiele lader de 11kW gebruik.
13-9-2014 – 17-9-2014
Hotel Val Sinestra ligt op 1500m in een prachtige omgeving, een van de mooiste van Zwitserland. Hier ben ik al vaker geweest, en zal ik ook zeker nog eens komen.
Van 14-9-2014 tot en met 16-9-2014 gaan we met een groep van 16 personen inclusief begeleiding vanuit het hotel op huttentocht. Daarbij slapen we onderweg in twee berghutten en beklimmen we de Breite Krone van 3079m hoog.
Het uitzicht vanaf de top is werkelijk fantastisch!
18-9-2014 Val Sinestra – Singen [279km]
De reis van Val Sinestra terug over de Fluelapass heb ik al eens eerder gedaan, dus weet ik dat dat geen probleem is. Ik geniet van haar grote trekkracht tijdens het bergop rijden, en bij de afdaling zie ik het batterijnivo weer stijgen. Ik blijf het geweldig vinden hoe de energie opnieuw gebruikt kan worden.
Bij Landquart sla ik rechtsaf, en ik besluit om het laadpunt bij het Swiss Heidi Hotel te proberen. Ik weet dat ze daar een rode 3 fasen stopcontact hebben, maar geen idee hoeveel vermogen die kan leveren. Het blijkt de 32 Ampère variant te zijn, oftewel 22kW! Dus dat gaat lekker snel.
Ze hebben er ook een dikke kabel met stekker voor een Tesla. En later zie ik dat er ook nog een rood 3 fasen stopcontact is dat 64 Ampères kan leveren. Maar daar heb ik geen apparatuur voor om deze te gebruiken.
(Inmiddels zijn er na mijn reis ook nog een EVite laadstation en 6 Tesla Super Chargers verschenen op deze locatie. Dus nu zijn ze daar op alles voorbereid!)
Het volgende laadpunt is al na 10km, dus die sla ik over. 60km verder zou er ook een moeten zijn, maar die kan ik niet vinden, en een andere in dat zelfde dorp heeft een code of speciaal pasje nodig om te activeren, dus dat wordt ‘m ook niet. Daarom rijd ik door naar een echte snellader bij het bedrijf Design-werk in Fehraltorf. De tip om hier te stoppen kreeg ik van iemand die ik ken van de firma Brusa uit Zwitserland. Als ik daar aankom is het druk met auto’s bij de ingang, maar ze maken plaats voor mij, zodat Zoe bij de 43kW lader kan.
Ondertussen mag ik een kijkje nemen wat ze hier zoal maken. Dat blijkt erg indrukwekkend. Als eerste bewonder ik de Zerotracer, een 100% elektrische motor met dichte cabine. Hiermee hebben ze al in 2010 de eerste prijs gewonnen bij de “Zero Emission Race”. De specificaties liegen er niet om: 0-100 in 4,5 seconde, topsnelheid van 250km/u, en een maximale actieradius van 350km.
Maar dat is nog niet alles. Even later komt een heuse volledig elektrische vrachtwagen naar buiten gereden, de E-Force genaamd. Geweldig om te zien hoe zo’n groot gevaarte fluisterstil in beweging komt. De actieradius is maximaal 300km, en volledig opladen duurt met 43kW 6 uur. Maar je kan ook de batterijen wisselen in 5 minuten!
Kortom, het was een goede tip, om hier een bezoekje te brengen.
De laatste rit van deze dag is nog slechts 60km naar Hotel Hohentwiel bij Singen.
Ik heb dit hotel uitgekozen, omdat het zo mooi bij een klein heuveltje ligt naast de Bodensee, en natuurlijk ook omdat er een paar kilometer van het hotel een laadpunt van de ADAC is. Maar ik mag de auto ook bij het hotel aan een gewoon stopcontact laden, dus ik hoef daar niet eens naartoe. Omdat het nog vroeg is heb ik nog tijd om een kleine wandeling te maken rond het mooie rotspuntje langs de oude ruïnes.
19-9-2014 Singen – Idar-Oberstein [343km]
Vanochtend heb ik al reactie van Energie-Südwest op mijn vraag hoe ik aan een pincode kan komen. Maar het blijkt dat het plein in Landau waar de laadpaal staat, nu bezet is door een markt, zodat de paal helemaal niet bereikbaar is. Dus die valt al af. Daarnaast heb ik nog geen antwoord van Plugsurfing, dus maak ik een eerste tussenstop bij het Schwarzwälder Freilichtmuseum in Gutach, waar ook een paal van EnBW staat. Daar aangekomen probeer ik met de sleutelhanger deze paal de activeren. Wederom geen succes. Dus ga ik er maar vanuit dat er iets mis is met de sleutelhanger van PlugSurfing. Zo blijkt maar weer dat je een nieuwe laadmanier altijd eerst ergens moet testen voordat je er op kan vertrouwen. (Inmiddels weet ik dat het toch niet aan de sleutelhanger lag, maar dat die oplaadpalen slecht pasjes kunnen lezen. In de toekomst is het de bedoeling dat deze palen ook middels een App geactiveerd kunnen worden.) Dat betekent, dat ik tussen Offenburg en Kaiserslautern bijna 170km zal moeten overbruggen zonder tussendoor op te laden! Daarom laad ik eerst in Berghaupten bij de snellader, om vervolgens 11km verder ook nog even af te toppen in Offenburg,
en dan stel ik de navigatie niet in op de snelste route, maar op de meest economische (kwa energieverbruik). Hierdoor kom ik toch een klein stukje door Frankrijk, en daarna, ten zuiden van Kaiserslautern, slingert de weg door schitterende uitgestrekte bossen. Uiteindelijk kom ik aan in Kaiserslautern met nog 40km reikwijdte over. Dat betekent dat ik gereden heb op een schema van 170 + 40 = 210km! En dat zelfs met de airco aan. Zoe voelt zich duidelijk thuis in deze omgeving ;-).
Na een half uurtje laden met 22kW is het batterijnivo al weer 70%, en dat is meer dan voldoende om de laatste 67km naar Idar-Oberstein af te leggen.
Dit keer gaat het opladen bij de laadpaal in de stad zonder problemen, en kan ik zonder zorgen genieten van de laatste avondmaaltijd van mijn reis, een heerlijke salade Caprese, gevolgd door een zeer smakelijke pizza.
20-9-2014 Idar-Oberstein – Thuis [338km]
Vandaag de laatste etappe. Dit stukje route voelt inmiddels al vertrouwd. Na ruim 2000km afgelegd te hebben deze maand, is vandaag een eitje. Ik maak onderweg korte stops in Bernkastel-Kues, Hillesheim, Titz en Venlo, waardoor ik rond 4 uur ’s middags al thuis ben!
Conclusies
Vorig jaar heb ik al laten zien dat je met een Renault Zoe op vakantie kan gaan naar het buitenland, zolang je je maar goed voorbereid. Dit jaar heb ik nieuwe gebieden verkend, maar ook geprofiteerd van betere en snellere oplaadpunten. Samen met de mobiele 3-fasen lader ben je dan vrijer om te gaan waar je wilt.
Ondanks dat, kan er toch nog van alles mis gaan bij het opladen. Bij sommige oplaadpunten ben je afhankelijk van je smartphone en internetverbinding, bij andere ben je afhankelijk van een pasje of sleutelhanger met chip. Beide kunnen falen. Op zo’n moment is het belangrijk om alternatieven te hebben. Dus zorg niet dat je afhankelijk bent van één manier. Om risico’s uit te sluiten is het handig (zover dat kan) om van te voren de verschillende methoden te testen. Maar aan de andere kant als je die mogelijkheid niet hebt maakt dat de reis ook wel weer avontuurlijker.
Het zou erg handig zijn als Renault een optie zou inbouwen waarmee je kan instellen dat de accu tot bijvoorbeeld maar 80% wordt opgeladen. Als je hoog in de bergen woont, en de weg van daaruit alleen naar beneden loopt, heeft het geen zin om thuis helemaal op te laden, want dat gebeurt toch wel als je naar beneden rijdt! Dit moet toch met software eenvoudig te realiseren zijn, lijkt mij.
Voor nu ben ik al weer aan het kijken waar de volgende reis naar toe zal gaan. Want dat ik weer elektrisch op pad zal gaan, ligt voor mij al vast! Misschien ga ik de volgende uitdaging wel in het noorden zoeken.
Cijfers
Totaal afgelegde afstand: 2361 km
Totaal verbruikte elektriciteit: 324 kWh
Gemiddeld verbruik: 13,7 kWh/100km (inclusief oplaadverliezen)
Aantal keer opladen: 32
Hoogste bergpas: 2431 meter (Furkapass)
Dankwoord
De volgende bedrijven, hotels of personen hebben voor mij de reis mogelijk gemaakt. Dank hiervoor!
Essent / RWE www.rwe-mobility.com (Duitsland)
The New Motion www.thenewmotion.com
ChargeMap www.chargemap.com
Filip van Rickstal [www.fivari.be] (Maker van de 3 fasen mobiele oplader)
Hotel Edelstein www.edelstein-hotel.de (Duitsland)
Schluz gmbh container-dienst www.container-schulz.de (Duitsland)
green motion www.greenmotion.ch (Zwitserland)
EVite www.swiss-emobility.ch (Zwitserland)
Hotel Walliserhof www.walliserhof.eu (Zwitserland)
EnBAG www.enbag.ch (Zwitserland)
Hotel Gürgaletsch www.hotel-tschiertschen.nl (Zwitserland)
Hotel Val Sinestra www.valsinestra.ch (Zwitserland)
Design-werk www.design-werk.ch (Zwitserland)
Hotel Hohentwiel www.hotel-hohentwiel.de (Duitsland)
8 reacties op “Rondreis door Zwitserland met Renault Zoe”
Als Scandofiel en Renault liefhebber lijkt mij een trip langs de zweedse oostzeekust omhoog naar de poolcirkel en terug langs de grens met noorwegen een prima test lijkt me 🙂
Wel af en toe op de terug weg langs de noorse kust . . . .
Leuk en inspirerend verhaal! Langzaam wordt de geest rijp om de sprong te gaan maken van spaardiesel naar e-car! Het blijkt juist ook wel leuk te zijn om met beperkte range te rijden. Je komt nog eens ergens i.p.v. de spaardiesel zonder taken naar de Alpen te knallen.
niet slecht das bijna 6 cent per km dat haal je niet op benzine
maar met de afschrijving op de accu, ca 70 euro per maand moet je nog steeds veel kilometers maken on er financieel uit te springen
@Wil: Om 6 cent/km te halen heb je met ongeveer 44 cent/kWh gerekend. Dat is erg hoog. Zeker als je het vergelijkt met wat ik voor het opladen tijdens deze reis heb moeten betalen. Dat is namelijk (op één hotel na) helemaal niets!
Daarnaast schrijf ik niks af op het accupakket, want dat blijft eigendom van Renault, en mocht de capaciteit ervan minder dan 75% worden, dan krijg je van Renault gewoon een nieuwe. Wel betaal je een bedrag per maand om de accu’s te huren. Ik denk dat je dat bedoelde. Dat bedrag is afhankelijk van het aantal km’s dat je per jaar rijdt.
Waar het omschakelpunt ligt om financieel voordeliger uit te zijn, weet ik niet precies, maar voor mij is het zeker voordeliger. In de praktijk wordt meestal meer dan 80% thuis opgeladen. De combinatie zonnepanelen en elektrisch rijden kan ik iedereen aanbevelen 😉
Hoe hard rijd je eigenlijk meestal op zo’n rit? Ik vind het “verbruik” best laag met al die hoogteverschillen, ondanks het opladen bij het dalen.
Overigens jammer dat bij dit prima verslag de mooie filmpjes ontbreken zoals bij het vorige Zoë reisverslag…
@Piet,
Doordat ik vrijwel geen snelwegen heb gereden, rijd ik op de meeste provinciale wegen 80km/u, waarbij het gemiddelde dan vaak nog wat lager ligt. De meeste oplaadpalen staan in het buitenland ook nog niet langs een snelweg. Daarnaast heeft het alleen zin om 120km/u te rijden als je de Zoe met een vermogen van 43kW kan opladen. Anders verlies je namelijk door het hogere verbruik bij deze snelheden alleen maar tijd doordat je langer moet opladen.
Wat ik in eerste instantie ook niet verwacht had, is dat rijden in de bergen (waarbij begin en eindpunt op dezelfde hoogte liggen) niet meer energie kost dan dezelfde afstand afleggen op een vlakke weg. Het verbruik kwam soms zelfs lager uit! De verklaring daarvoor ligt naast het feit dat bij het afdalen de accu weer oplaad, de bergweggetjes vaak nogal bochtig zijn, waardoor de gemiddelde snelheid lager uitkomt. En bij een lagere snelheid heb je minder luchtweerstand en daardoor een lager verbruik. Je moet er natuurlijk wel voor zorgen dat je voldoende energie in de accu hebt om boven te komen. De trip op 7-sept is daar een mooi voorbeeld van.
Ik heb nog een boel filmmateriaal liggen, maar helaas geen tijd voor gemaakt om daar een aantal mooie stukken uit te halen. Videobewerken is vaak tijdrovend. Maar misschien als ik ze nog eens terugkijk dat ik er hier een paar toevoeg.
vraagje waar heb je die mobiele lader vandaan?
@koen:
De mobiele lader is gemaakd door: Filip van Rickstal
filip.vanrickstal@pandora.be
Zie ook het Dankwoord van het artikel 🙂