Dit artikel is een boekverslag van een boekje dat mijn ogen verder heeft opengemaakt. De Oxford research group heeft dit boekje uitgebracht en presenteert een viertal grote problemen die we huidig kennen en waar we meteen moeten werken aan een oplossing willen we voorkomen dat de gevolgen vele mensenlevens eisen en onze huidige samenlevingen ontwrichten. En om duidelijk te zijn, terrorisme, waar de meeste regeringsleiders hun mond van vol hebben, is slechts een (klein) gevolg hiervan. De oplossing van dit afgeleide probleem is niet te vinden in de directe aanpak ervan maar in het oplossen van de in dit boek gepresenteerde problemen.

Inleiding, het boekje

Op het boekenfestijn zag ik dit boekje liggen en voor een prijs van minder dan 5 euro. De titel greep me aan en ik dacht, ik wil wel eens weten wat de grote bedreigingen voor onze wereld zijn. De missie van OliNo is om ons technisch in te zetten het energieprobleem aan te pakken door middel van toepassen van alternatieve energie en energiebesparing. We hebben een veelvoud van praktische artikelen op onze website en ons hoofdwerk, het doormeten van energiezuinige lampen, doen we met de insteek om veel mensen daarvan te laten leren door onze opdrachtgevers te stimuleren de meetgegevens te laten publiceren.

Welnu dit boekje heeft een stuk informatie gegeven die ik direct kan relateren aan wat wij als als visie hadden en waarom wij werken (en moeten werken) aan een, naar ons inzicht, duurzamere toekomst. Daarnaast geeft dit boekje meer hoofdoorzaken waar aandacht aan besteed moet worden willen we het verlies van vele mensenlevens en het verder ontwrichten van samenlevingen voorkomen. En, niet onbelangrijk, dit boekje geeft websites waar meer geleerd kan worden over de vier hoofdproblemen maar ook hoe actief gehandeld kan worden om deze aan te pakken. Ik geef kort de vier gevaren aan. Weet dat het boek deze hoofdproblemen behandelt met tevens een serie verwijzigen waar men de bewering op stoelt en waar men meer info kan vinden.

Weet verder dat dit boekje geschreven is in 2007 en dat de genoemde issues heden ten dage wellicht nog actueler geworden zijn. Ik vind het knap dat in 2008 men duidelijk genoemde issues heeft genoemd en dat nu, anno 2015, deze items superactueel zijn en ook zijn zoals aangegeven in dit boekje.

Een duidelijk aanwezig gevaar?

Vele regeringsleiders beweren dat ‘terrorisme het grootste gevaar van de 21^e eeuw is’. Middels een conitinue mediahype wordt dit in het bewustzijn van het grote publiek geëtst. Echter, is internationale terreur werkelijk de grootste bedreiging voor de veiligheid in de wereld? En zo niet, hoe kan de ‘oorlog tegen terrorisme’ osn helpen tegen de echte gevaren die ons bedreigen?

Onderzoek van de Oxford Research Groep laat de volgende, met elkaar samenhangende, gevaren zien:

1)      Klimaatverandering

2)      Concurrentie inzake hulpbronnen

3)      Buitenspel zetten van de ontwikkelingslanden

4)      Wereldwijde militarisering

Deze trends zullen hoogstwaarschijnlijk tot grote verliezen van mensenlevens lijden. Ze hebben verder het grootste potentieel tot het uitlokken van gewapende conflicten, civiele onlusten of maatschappelijke ontwrichting van het internationale bestel zoals wij dat kennen. Daarbij hangen deze trends duidelijk met elkaar samen.

Het probleem is dat de huidige belijdslijnen van onze regeringen, gebaseerd zijn op een gebrekkig inzicht in de aard van bewegingen als Al-Quaida (en dat was in 2007, en nu zouden we de IS kunnen noemen). Dit impliceert dat de momenteel gevolgde benaderingen ontoereikend en onjuist zijn.

De volgende hoofdstukken gaan over de genoemde vier gevaren en presenteren dan alleen de overzichten die aan het eind van ieder gevaar in het boekje worden gepresenteerd. Ze geven een mooi overzicht van de kern van ieder gevaar en voor diegene die meer wil weten of meer achtergrond, zij verwezen naar het boek.

##############Intermezzo: dodelijke slachtoffers###############

Aids in de wereld

Wereldwijd zijn er 35 miljoen mensen met hiv. Elke 21 seconden overlijdt er iemand aan aids. Sinds het begin van de epidemie zijn 78 miljoen mensen geïnfecteerd en bijna 39 miljoen mensen gestorven aan aids.

Ondervoeding

Wereldwijd zijn 162 miljoen kinderen chronisch ondervoed; een belangrijke onderliggende oorzaak van kindersterfte. Voor kinderen die overleven heeft ondervoeding blijvende, onherstelbare gevolgen voor hun geestelijke en lichamelijke ontwikkeling.

##############Einde Intermezzo: dodelijke slachtoffers#########

Klimaatverandering

1)      De gevolgen van klimaatverandering zullen waarschijnlijk leiden tot een massale trek van de bevolking van eilanden, kustgebieden en rivierdelta’s naar hoger gelegen gebieden, naast toenemende voedselschaarste en zeer ernstige natuurrampen. Dit alles zal toenemend menselijk lijden, hevige maatschappelijke onrust, veranderende leefpatronen en zelfs complete volksverhuizingen met zich meebrengen.

2)      Dit heeft langetermijnimplicaties voor de veiligheid van alle naties, en zullen veel ernstiger, langduriger en destructiever zijn dan de gevolgen van internationaal terrorisme.

3)      De respons op de gevaren van klimaatverandering dient echter niet te bestaan uit een toenemend gebruik van kernreactoren, omdat dit ook de verbreiding van technologieën en materialen in de hand werkt die gebruikt kunnen worden voor de productie van kernwapens en hun gebruik door terroristische netwerken of ‘schurkenstaten’.

4)      Een veiliger en betrouwbaarder respons is de ontwikkeling van lokale hulpbronnen van hernieuwbare energie en ingrijpende maatregelen die tot een efficiënter energieverbruik moeten leiden.

Visueel voorbeeld van klimaatverandering.

 

Strijd om schaarse hulpbronnen

1)      Industrielanden en landen waar de industrie bezig is zich te ontwikkelen zijn in toenemende mate afhankelijk van geïmporteerde grondstoffen, en vooral van aardolie en aardgas.

2)      Aardolie is momenteel de meest gebruikte fossiele brandstof en de Golfregio is het centrum van de productie ervan, want daar is tweederde deel van de totale aardoliereserves van de wereld gelokaliseerd. Het is een uiterst instabiele regio met een aanhoudend potentieel voor het ontstaan van gewapende conflicten, omdat de Verengide Staten ernaar streven de oppositie van regionale staten en paramilitaire groeperingen onder de duim te houden.

3)      Ook heerst er bezorgdheid inzake trends op de langere termijn in de bevoorrading met aardolie en de vorming van markten. China wordt in hoog tempo steeds belangrijker. Dit komt omdat China net zoals de Verengide Staten niet genoeg aardolie uit binnenlandse reserves kan putten en steeds meer aardolie uit de Golfregio moet importeren.

4)      Het aardolieverbruik is een primaire oorzaak van de klimaatverandering; het moet alleen al om die reden in de kortst mogelijke tijd worden teruggedrongen. In zeer reële zin betekent het kortetermijnkarakter van het conflict in de Golfregio dat de afhankelijkheid van onze economie van aardolie moet worden aangegrepen voor een versnelde omschakeling naar duurzame energiebronnen.

Het buitenspel zetten van de ontwikkelingslanden

1)      Hoewel het welvaartspeil van de hele wereld is gestegen, worden de vruchten van onze economische groei niet in gelijke mate verdeeld, aangezien de groei zich vooral concentreert in een betrekkelijk gering aantal regio’s van de wereld.

2)      Deze ongelijkheid wordt nog verergerd door toenemende onderdrukking en politieke uitsluiting; dit gaat hand in hand met een door onderwijs en betere communicatiemiddelen toenemend besef van marginalisering (wordt uitgelegd in het boek). Dit leidt hier en daar tot een toenemend politiek geweld.

3)      Het huidige veiligheidsbeleid en de ‘oorlog tegen terrorisme’ zijn geen passende antwoorden op deze belangrijke trend; integendeel, ze leiden juist tot toenemende steun voor gewelddadige bewegingen als het ‘Al-Quaida-netwerk’.

4)      Een beleid dat tot doel heeft deze ontwikkelingen onder controle te brengen, moet verdergaan dan alleen de traditionele methoden voor terreurbestrijding, namelijk door het ook uit te breiden met een breed gamma van methoden voor conflictpreventie en –oplossing, alsmede vastberaden pogingen tot het bestrijden van de wereldwijde sociaal-economische verschillen die de moderne wereld verdelen.

Wereldwijde militarisering

1)      De politieke en militaire aandacht is geconcentreerd op instandhouding van de internationale veiligheid door middel van krachtdadig gebruik van militaire macht, in combinatie met de ontwikkeling van zowel nucleaire als conventionele wapensystemen. De eerste vijf jaren van de ‘oorlog tegen terrorisme’ (het was 2007 wanneer dit boek geschreven werd), doen vermoeden dat dit streven faalt.

2)      Een korte blik op de geschiedenis van de Koude Oorlog toont aan dat de autoriteiten altijd de neiging hebben de schijn op te houden dat zij een situatie volledig in de hand hebben en er de verantwoordelijkheid voor nemen, hoewel dat ver verwijded is van wat er werkelijk gaande is.

3)      De nucleaire ontwikkelingen van na de Koude Oorlog omvatten de modernisering en verdere verbreiding van kernwapensystemen, terwijl het gevaar dat kernwapens met een beperkte tegen het gebruik van kernwapens te worden overschreden.

4)      Biologische wapensystemen kunnen worden ontwikkeld tot effectieve oorlogswapens, gelet op de waarschijnlijke ontwikkelingen op het gebied van genetische manipulatie en biotechnologie. De onderhandelingen over een versterking van de Biological en Toxin Weapons Convention dienen de hoogste prioriteit te krijgen.

De weg vooruit

De volgende beginselen vormen de elementen van een benadering die tot ‘duurzame veiligheid’ moet leiden.

1)      Concurrentie om hulpbronnen: efficiëntie bij het gebruik van energie, recycling van materialen en zuinig zijn met hulpbronnen. Dit hand-in-hand met grootschalige financiering voor de ontwikkeling van duurzame alternatieven voor aardolie.

2)      Klimaatverandering: invoering van een kooldioxidebelasting en zo spoedig mogelijke vervanging van op koolstof gebaseerde energiebronnen door een veelheid van plaatselijke bronnen van duurzame energie, als primaire basis voor toekomstige energieopwekking.

3)      Buitenspel zetten van ontwikkelingslanden: Hervorming van de wereldwijde stelsels voor handel, hulpverlening en vermindering van schuldenlasten, teneinde armoedebestreijding tot een prioriteit te verheffen.

4)      Internationall terrorisme: Legitimering van poilitieke grieven en aspiraties van gemarginaliseerde groepen in de samenleving, gecombineerd met door inlichtendiensten geleide politionele operaties tegene gewelddadige revolutionaire groeperingen, alsmede – waar mogelijk – een dialoog met terroristenleiders.

5)      Wereldwijde militarisering: Naast maateregelen te bestrijding van proliferatie zullen met kernwapens toegeruste mogendheden stoutmodige en openbaar zichtbare stappen naar ontwapening moeten zetten, en zich onthouden van nieuwe kernwapens en biologisch oorlogstuig.

Deze benadering richt zich op het bestrijden van de waarschijnlijke oorzaken van de conflicten en instabiliteit vóórdat de kwalijke gevolgen daavran zich manifesteren.

De analyses gepresenteerd in dit boek zijn geen ‘linkse aanval’ op het buitenlands beleid van de VS of een idealistische visie: de Oxford Group pleit voor realistische en integrale acties op reële gevaren. Veel van de conclusies worden onderschreven door officiële instellingen, zoals de VN, het ministerie van Defensie van de UK, en zelfs Amerikaanse inlichtingendiensten.

Als er geen omslag komt in de manier van politiek denken, blijft het westerse veiligheidsbeleid gebaseerd op de onjuiste veronderstelling dan het mogelijk zou zijn de status quo in stand te houden: een elite minderheid kan haar positie bestendigen; milieuproblemen zijn te bagatelliseren; en het ‘deksel op de ketel van onvrede en onveiligheid’ kan met geweld op zijn plaats gehouden worden.

In het laatste deel van het boekje worden een serie van websites opgenoemd waar men tot handelen kan overgaan. Een paar die nog werken en soms in het NL zijn:

http://www.hier.nu

http://www.reducereuserecycle.co.uk/greenarticles/articles_index.php

http://www.wateraid.org/

http://www.makepovertyhistory.org/takeaction/

http://www.een.nl/

http://www.peacedirect.org/

http://www.oxfamsol.be/nl

http://www.oxfamnovib.nl/