Ik ben al enige tijd aangesloten bij een stichting genaamd KLEAN, wat zoveel betekent als Klagen Loont Echt Absoluut Niet. Deze stichting houdt zich bezig met het probleem van het zwerfafval en de daaruit ontstane plastic soep, en het valt me op dat alle uitgangspunten om dit probleem aan te pakken ook op andere milieuvraagstukken van toepassing zijn.
Misschien wel het belangrijkste is het uitgangspunt dat wat je ook doet, hoe klein ook, altijd zin heeft. Helemaal niks doen en klagen daarentegen niet.

Al van jongs af aan houdt het milieu en de toekomst van onze Aarde mij bezig.
Terugkijkend moet ik meteen ook constateren dat het in de uitvoering nogal eens schortte, deels te wijten aan een andere moraliteit in de samenleving, maar ook aan het gebrek aan kennis, middelen en mogelijkheden. Op een bepaald moment drong het tot me door dat ik mijn zorgen om moest zetten in daden.

Gas

Ons 70-er jaren huis is niet het toonbeeld van energiebesparing, dus door de jaren heen is er het een en ander aangepast om met name het gasverbruik te verminderen. Vloerisolatie van TonZon, HR++ dubbelglas op de begane grond, thermostaat een graadje lager en een nieuwe HR++-ketel zonder warmwater opslag hebben gezorgd dat het verbruik met 36% teruggebracht is naar zo’n 1900 m3 per jaar (een getal waar we nog steeds niet tevreden over zijn overigens) zonder het gevoel te hebben echt iets in te hoeven leveren op ons wooncomfort (integendeel zelfs).

Elektra

We hebben ook zonnepanelen, en door de jaren heen zijn er nogal wat bijgekomen.
In 2004 kwamen de eerste 6 van Vereniging Zonnestroom, in juli 2010 via BelDeZon 10 panelen extra en in juli 2011 hebben we met de Urgenda-actie Wij Willen Zon nog eens 12 panelen aangeschaft.

Aan de verbruikskant hebben we veel gedaan aan het voorkomen van sluipverbruik van apparatuur, het vervangen van lampen door LED-lampen en het onnodig draaien van vloerverwarmingspompen in de zomer en ’s nachts en het vervangen van de deurbel-transformator door een solar-bel.

Terugverdientijd

Bij de aanschaf van panelen en het uitvoeren van woningverbeteringen heeft terugverdientijd voor ons nooit de doorslag gegeven, de financiële draagkracht natuurlijk wel.
We geloven niet dat de toekomst van de Aarde en dus van onze kinderen en hun kinderen uitgedrukt kan (mag) worden in terugverdienmodellen. Hoe kun je sowieso onbetaalbare zaken uitdrukken in geld?
Wat ervoor in de plaats zou moeten komen is ‘keuzes maken’.

Tot zover de moraliteit, nu de harde cijfers en rekenmethoden

Voor de geïnteresseerden, hier een overzicht van ons zonnepanelen-arsenaal:

Aantal zonnepanelen	Type zonnepanelen	Wattpiek van deze serie panelen
6	panelen Isofoton I-110	660 Wp
10	panelen Ecostream Atrium Ubbink 180Wp	1800 Wp
12	panelen (2×6 gekoppeld) Urgenda 235Wp	2820 Wp
28 in Totaal	3 type panelen	5280 Wp

Omdat we verschillende zonnesystemen hebben en daarnaast ook nog elektrisch rijden én via Greenchoice deelnemen aan 2 windmolens is het vrij lastig om ‘zuivere’ cijfers van verbruik en levering te krijgen. Daarom heb ik een aantal meetpunten samengevoegd in een spreadsheet. Zo kan ik het verbruik en de opbrengst vanuit verschillende kanten benaderen.

Wekelijks noteer ik de standen van de verschillende leverings- en verbruikspunten:

– stroomverbruik hoog
– stoomverbruik laag
– teruglevering hoog
– teruglevering laag
– stand 6 zonnepanelen (middels een draadloze opbrengstmeter)
– stand 10 zonnepanelen (middels opbrengstmeter in meterkast vanwege SDE-subsidie)
– stand 6 panelen studio tuinzijde (middels stand op omvormer)
– stand 6 panelen studio straatzijde (middels stand op omvormer)
– stand verbruiksmeter elektrische auto (apart metertje i.v.m. declaratie zaak)
– weekopwekking windmolen 1 (via app)
– weekopwekking windmolen 2 (via app)
– aardgas meterstand

De data gaan in de spreadsheet waarna ik o.a. de volgende data kan herleiden:

– totaalverbruik van het huishouden (dus zonder auto)
– netto verbruik of teruglevering van het huishouden na aftrek eigen opwekking zonnepanelen
– percentage eigen opwekking t.o.v. totaalverbruik huishouden
– verloop van gebruik huishouden vs opwekking gedurende het jaar

De spreadsheet kent 3 vormen:

– één doorlopende versie (leuk om ontwikkelingen in jaren te zien)
– info per kalenderjaar (om jaren makkelijk met elkaar te kunnen vergelijken)
– ‘afgelopen 52 weken’-versie om steeds een actueel jaarinzicht te hebben

Aan de tabellen heb ik grafieken gekoppeld die een mooi beeld geven van het verloop van verbruik en opwekking.

De spreadsheet van 2015 ziet er als volgt uit:(klik voor vergroting)

Enkele conclusies:
– 82,94% van ons huishoudelijk verbruik wordt opgewekt met onze zonnepanelen (3.107 kWh)
– Bruto verbruik huishouden is 3.746 kWh, nettoverbruik is 639 kWh
– De auto heeft 2.780 kWh geladen. Daartegenover staat een opwekking van 3.280 kWh van de windmolens.

Aan deze spreadsheet zijn verschillende grafieken gekoppeld die de informatie wat inzichtelijker maken.
Stroomverbruik/opwekking 2015 ziet er dan als volgt uit:

Ook voor ons gasverbruik is een grafiek:

Helaas kunnen we onze energie nog niet zelf opslaan. Voorlopig blijft er dus nog het negatieve effect dat je in de wintermaanden een groot deel van de energie van het net moet betrekken.
Om inzicht te krijgen hoe dit zich verhoudt is er ook nog een staafdiagram die de verhoudingen wat beter visualiseren:

Toekomstdroom

Twee jaar geleden hebben we onze garage verbouwd tot studio. We hebben met duurzame vlas-isolatie een hoge isolatiewaarde bereikt. Ondanks een intensief gebruik van deze ruimte lijkt het totale gasverbruik niet noemenswaardig gestegen. Deels komt dit door een verplaatsing van activiteiten waardoor we het woonhuis minder verwarmen, anderzijds merken we het effect van een zeer hoge isolatiewaarde. De ruimte verliest maar heel langzaam haar warmte, ondank dat de ruimte geheel vrijstaand is en dus alleen buitenmuren heeft.
Deze ervaring smaakt naar meer en momenteel zijn we ons aan het beraden welke volgende stappen we nog kunnen nemen naar een overgang naar een fossielvrije toekomst.
Maar tot die tijd weten wij ons gesterkt door de gedachte dat iedere stap, hoe klein ook, er toe doet! Ons hoor je niet klagen.

U kunt mij volgen op Linkedin of Twitter