De energietransitie in samenwerking met onze buurlanden
Geplaatst door Danny Steenhorst in Economie, Energieopslag 7 Reacties»De energietransitie is geen sinecure. De transitie van fossiel naar duurzaam vergt veel aanpassingen, zowel technische aanpassingen als sociale.
Het is al een megaoperatie om de enorme hoeveelheden gas, olie, steenkool die wij dagelijks verbranden te vervangen voor duurzame energie. Nu zijn er gevestigde partijen die eigenlijk geen direct belang hebben bij een (snelle) energietransitie. De machtige en grote auto- en luchtvaartindustrie worden daarbij ook nog eens ondersteund door de olie-industrie.
Gelukkig zijn er onafhankelijke netwerkbeheerders van onze stroomnetten en steeds meer onafhankelijke kleine stroomproducenten, zoals vele particulieren met zonnepanelen. Omdat we steeds meer gaan elektrificeren kunnen we brandstoffen als gas en olie links laten liggen. We gaan ons focussen op stroom. Alle investeringen in de olie of gas infrastructuur zijn nu zinloos, omdat deze niet bijdragen aan de vermindering van de CO2 uitstoot.
Kunnen wij als Nederland alleen naar 100% duurzame energie
Omdat Nederland relatief dicht bevolkt is en weinig bergen heeft is het bijzonder moeilijk om snel over te gaan op 100 % duurzame energie, zonder hulp van onze buurlanden.
Noorwegen
Noorwegen is een land wat juist wel dunbevolkt is en heeft grote hoogteverschillen (bergen). Deze combinatie met veel neerslag zorgt ervoor dat Noorwegen bijna al haar stroom uit waterkrachtcentrales haalt.
De enorme meren die achter de meeste stuwdammen liggen, zorgen voor een flinke opslagcapaciteit, ook als het een paar weken niet regent, is er nog reservecapaciteit.
Wij als welvarend industrieland Nederland hebben Noorwegen echt nodig om bij Dunkelflaute, een periode in de winter waarin het (bijna) niet waait, te kunnen overbruggen.
Met ongeveer 3 GW extra aan stroomverbindingen met Noorwegen komen we al een heel eind.
Maar Noorwegen kan toch niet aan de UK, Denemarken, Nederland en Duitsland constant leveren? De meren zullen leeg raken en de Noren hebben zelf dan onvoldoende stroom?
De buurlanden van Noorwegen moeten uiteraard volop inzetten op duurzame energie. Bij veel wind en zon kunnen we dan terugleveren, zodat zij het water in de reservoirs/ stuwmeren kunnen laten zitten.
Met een iets hogere stroomprijs en de steeds betere en voordeliger warmtepompen kunnen zij zelf enorme hoeveelheden energie gaan besparen. Nu worden bijna alle gebouwen weerstand elektrisch verwarmd. Met een warmtepomp verwarmen kan er zomaar een factor 3 op de consumptie worden bespaard.
België
Voor het tevens dichtbevolkte België zal het ook niet makkelijk zijn om over te gaan naar een fossiel vrije samenleving. Er zou nu wel z.s.m. een extra stroomverbinding NL<>BE kunnen worden aangelegd om zo leveringszekerheid te geven bij de kernuitstap van de belgen.
Energiebesparing is ook hier een must. Huizen in België gebruiken gemiddeld evenveel energie als een huis in Zweden. Dit is in een veel milder klimaat eigenlijk van de zotte.
Duitsland
Met Duitsland hebben we al een sterke verbinding op het hoogspanningsnet.In Duitsland zetten ze sterk in op PSW (Energieopslag m.b.v. waterkracht). Ook is er een sterke stroomopslag mogelijk in de Alpenlanden.
UK
Met Groot-Brittannië zijn wij verbonden met de 1000 MW Britned kabel. In de UK wordt nu sterk ingezet op windenergie op zee. Er zijn plannen om stroom via Schotland uit IJsland te importeren.
Met een afstand van slechts ~900 kilometer zou tussen Engeland en het Iberisch schiereiland (POR-UK cable) een stroomverbinding van hoog vermogen kunnen worden aangelegd. Hiervan kan Nederland dan ook een beetje profiteren. Grote hoeveelheden zonnestroom uit Portugal, zal ook de stroomprijs in Nederland dan iets drukken, door de indirecte levering via de BRIT-NED kabel.
Ieder land zou ook haar lokale eigen opslag met batterijen en eventueel in de toekomst met overschotten van duurzame stroom een waterstof infrastructuur moeten gaan regelen. Let wel, de stoom opslaan in een waterreservoir of accu’s is veel efficiënter dan in waterstof. De accu’s van vele elektrische auto’s kunnen hierbij ook een deel van de oplossing zijn. Zie hier de actuele stroomopwekking van ons en onze buurlanden.
In Nood kunnen enkele dagen per jaar bij veel stroomvraag in de winter met windstil weer aggregaten worden ingezet die normaal op festivals, evenementen en ziekenhuizen worden gebruikt. Tijdens enkele dagen met zeer hoge prijzen per jaar kunnen de toch al aanwezige aggregaten rendabel worden ingezet.
Goede verbindingen leveren meer welvaart voor Europa, omdat daardoor de beschikbare elektriciteit op de plek gebruikt kan worden waar deze het meeste nodig is / het meeste waard is.
Link naar alles over ons Hoogspanningsnet
Link naar artikel van stroom van en naar de UK en Spanje.
7 reacties op “De energietransitie in samenwerking met onze buurlanden”
Een Oost-West hoogspannings DC net maar ver genoeg naar het oosten. Elk van de geconnecteerden kunnen dan voldoende inzetten op groene stroomproductie. In elke tijdszone zijn er dan wel verbruikers en opwekkers en het kan in andere zones waar op dat ogenblik pieken zijn, ofwel in productie ofwel in vraag, wel opgevangen worden zonder opslag.
@Markske een lijst van HVDC-projecten vind je op [1]. Een vb. van een verschil in tijdzone is de ‘Nemo link’ tussen België en UK.
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_HVDC_projects
“Met een warmtepomp verwarmen kan er zomaar een factor 3 op de consumptie worden bespaard”
– De huidige ervaring leert dat het niet “zomaar”, vaak vergt een _ prijzige! – warmtepomp veel stroom juist in tijden dat zon=pv weinig levert. Olie wordt bij ons vooral voor transport benut, met stroom is dat voor een klein deel te vervangen ne met waterstof is het rendement slechter dan met benzine!
“Omdat we steeds meer gaan elektrificeren kunnen we brandstoffen als gas en olie links laten liggen” is meer wens dan werkelijkheid.
Het lijkt wel of er nu volop ingezet wordt op waterstof.
Zie hiervoor https://storage.googleapis.com/planet4-netherlands-stateless/2018/06/Manifest-Waterstof-Coalitie.pdf
Wat moeten wij daar van denken?
@4 Het woord waterstof komt maar liefst 67 maar voor in het klimaatakkoord. Waterstof kan voor de grote partijen een mooi handelswaar zijn, omdat vulstations niet zo makkelijk en goedkoop zijn om te plaatsen voor particulieren en kleine ondernemers, zoals een stopcontact / of lader voor je elektrische auto thuis?!
Zie ook mijn artikel over waterstof versus auto’s met een batterij techniek:http://www.olino.org/articles/2017/02/27/rijden-op-waterstof-of-elektrisch-rijden-met-batterijen/
Ook het klimaatverslag – voor een “akkoord” is het te vaag – richt zich sterk op 2030 of nog liever op 2050 met veel zaken die verbeterd zou kunnen worden. Waterstof(manifest) is daar een treffend voorbeeld van, iedereen lonkt naar vette subsidies. Energiebesparing, goedkoop en snel uitvoerbaar, raakt zo steeds meer op de achtergrond.
Ik denk dat we die agregaten bij winters windstilweer en bijna lege stuwmeren in Noorwegen niet nodig hebben. Fossiele centrales kunnen gewoon standby staan (of al draaiende lege stuwmeren voorkomen). Agregaten hebben een veel te laag rendement en slechte verbranding vergeleken met elektriciteitscentrales.