Gloeilampenverbod nuttig

Geplaatst door Marcel van der Steen in Energiebesparing, Niet-duurzaam 67 Reacties»

Bij het CBS heeft men een bericht uitgebracht dat gloeilampen slechts max 1 % van het totale energiegebruik zouden voorstellen en daarmee mogelijk implicerend dat dus een gloeilampenverbod geen nut zou hebben. Ik probeer in dit artikel wat meer achtergrond te geven, en dan zul je zien dat het wel degelijk voordeel heeft. Het is maar hoe je het wilt bekijken.
Plaatje over verbod op gloeilampen

Het spraakmakende artikel

Het bewuste artikel is te vinden op verschillende sites, waaronder op energieportal maar ook op het CBS.
In dit artikel focusseert men vooral op de kleine bijdrage van het elektriciteitsverbruik van gloeilampen, vergeleken met de totale energieverbruik. Het wekt de indruk dat het niet veel zin zou hebben om een verbod op gloeilampen uit te voeren, en ons (OliNo’s) inziens is dat niet correct, lees verder.

Actuele deel van elektriciteitsverbruik

Een vergelijk met de hoeveelheid gebruikte energie is niet relevant is de OliNo opvatting. Dit omdat lampen door elektriciteit gedreven worden, en omdat er apart voor elektriciteit betaald wordt (apart van de gasafname, wat gebruikt wordt voor verwarming en koken) is het zinvol een eventueel verbod op gloeilampen te bezien op het effect van het elektriciteitsverbruik. Ook al om de huishoudens te laten zien dat lange termijn doelstellingen ook belangrijk zijn, kan het goed zijn om een verbod op inefficiente energievreters als gloeilampen in te stellen.
Uit de genoemde artikelen blijkt dat de huishoudens 22 % van het totaal aan elektriciteit verbruiken; hiervan gaat 3 % op naar gloeilampen, zie ook de overgenomen grafiek.
Plaatje van elektriciteitsverbruik in Nederland voor 2006
Figuur 1: Het 2006 elektriciteitsverbruik naar verbruiker, in Nederland.

Verder wordt gesteld (door Philips, zie hiervoor ook de genoemde artikelen) dat in totaal 19 % van alle elektriciteit wordt gebruikt voor verlichting, waarbij huishoudens 4 % (3 + 1) gebruiken, dus de niet-huishoudens gebruiken dan 19 – 4 = 15 %. Nu is het even inschatten hoeveel van deze elektriciteit wordt gebruikt voor gloeilampen/halogeenlampen. Mijn ervaring is dat in de industrie vooral gebruik wordt gemaakt van TLs, maar dat in de horeca, winkels, theaters en bioscopen vooral gebruik wordt gemaakt van gloeilampen of halogeenlampen. Ik stel nu dat 5 % van deze 15 % voor niet-huishoudensverlichting wordt gebruikt voor gloeilampen en halogeenlampen.
Dus van het totale elektriciteitsverbruik wordt dan 5 + 3 = 8 % gebruikt voor gloeilampen.

Winst door een verbod

Als de overheid een verbod op gloeilampen uitvaardigd, dan zou men de 8 % elektriciteitsverbruik in gaan zetten voor TLs en spaarlampen. Deze zijn snel een factor drie zuiniger, dus dat zou 2/3 * 8 % = 5,3 % schelen op het totaal aan elektriciteitsverbruik in Nederland.
Dit totaal aan elektriciteitsverbruik voor Nederland wordt ook gerapporteerd door het CBS en bedraagt 346 PJ (PetaJoule, is 1015 Joule). Dus 5,3 % hiervan is 18 PJ = 18PJ/3.6MJ (kWh) = 5.1 G kWh wat de besparing aan energie zou zijn voor het jaar 2006.
Een kolencentrale van tegenwoordig, die een 800 MW levert en een uptime heeft van 95 %, zou per jaar 6,7 G kWh leveren.
Dus met een verbod op gloeilampen/halogeenlampen en door deze te vervangen door spaarlampen, zou bijna een gehele kolencentrale uitgespaard kunnen worden. Ik vind dat toch significant, voor de vermindering van het fossiele brandstofverbuik alsook de vermindering van de vervuiling.

Conclusie

Het is maar hoe je en bepaalde besparing wilt over laten komen naar het grote publiek, om aan te tonen dat een verbod op gloeilampen (en eventueel halogeenlampen) wel of niet een significant effect hebben. En dan nog, we zullen aan van alles moeten werken om het energieverbruik, en daarmee ook het elektriciteitsverbruik (en daarmee het fossiele brandstofverbruik) te verminderen. Dus een verbod op gloeilampen (en wellicht ook op halogeenlampen) waarbij alleen veel zuinigere en efficientere lampen worden ingezet, heeft wel degelijk nut op besparing van het energieverbruik.
Noot: n.a.v. de vele discussies onderaan wil ik nog het volgende toevoegen: een veldtest zou heel erg te prefereren zijn, omdat de toepassing van de huidige beschikbare spaarlampen toch ook bezwaren kennen (zie hiervoor deze link). Daardoor zou het beste een goede ervaring opgedaan kunnen worden voordat besloten wordt tot een verbod; dit om eventuele onvoorziene gevolgen te voorkomen wanneer spaarlampen zouden moeten worden ingezet als vervangers van gloeilampen. Natuurlijk, wanneer pas over een aantal jaren het verbod zou ingaan, is er nog tijd voor de markt om volledige vervangers van gloeilampen te vinden, misschien dat leds een uitkomst bieden.

Plaatje van ongezonde kolencentrale
Figuur 2: Een kolencentrale is niet goed voor je gezondheid.

67 reacties op “Gloeilampenverbod nuttig”

Ik ben tegen een verbod op gloeilampen. LEDlampen zijn op dit moment nog geen alternatief en spaarlampen zijn simpelweg niet voor elke plek geschikt (vooral plekken waar de lamp slechts kort brandt). Een verbod is ook zo betuttelend; ik kan zelf prima beoordelen waar een spaarlamp de beste oplossing is en waar een gloeilamp.

Verder moet je ook oppassen dat een gloeilamp geen statussymbool wordt: als je het verbod alleen in Nederland doorvoert, of zelfs alleen in Europa verwacht ik ‘gloeilampsmokkel’. Mensen op vakantie of zakenreis zullen gloeilampen mee naar huis gaan nemen en aan hun visite laten zien: kijk ik heb nog ergens gloeilampen kunnen ritselen. Voorbeelden van verboden uit het verleden tonen naar mijn mening aan een verbod (alcohol, drugs) meestal slecht werkt. Een verbod maakt iets automatisch ‘spannend’. En hoe wil je een verbod gaan controleren? Speciale teams van de politie die met een spectrometer ’s nachts woningen bekijken en een inval doen als er een continu spectrum te zien is? En je zult moeten controleren, een verbod zonder controle is een papieren tijger. En controle kost geld (en ook energie trouwens).

Als laatste heb ik nog nergens een complete levenscyclus-analyse gezien van de spaarlamp. Hoeveel (extra) energie kost de productie (en recycling) van zo’n lamp t.o.v. de gloeilamp? Ik denk dat dat gunstig uitkomt, maar zeker ben ik daar niet van. Een klus voor Olino? 🙂

Dat gezegd hebbende ben ik een groot voorstander zuinige verlichtingsvormen (spaarlampen, TL en – in de toekomst – LED-verlichting). Onze woning heeft nog maar een paar gloeilampen, op plaatsen waar het licht maar weinig en kort brandt, zoals de gang, de wc, gangkast, etc. Op die plaatsen gaan spaarlampen snel kapot, spaarlampen gaan veel langer mee bij weinig in/uitschakelcycli en lange brandduren. In bijna alle overige armaturen zitten spaarlampen.

Ik denk dat er betere manieren zijn om het gebruik van gloeilampen terug te brengen, en spaarlampen te promoten:

  • Maak de totale kosten veel duidelijker. Mensen kijken nu alleen naar de aanschafprijs. Zet op de verpakking iets in de trant van: deze spaarlamp kost u over 5 jaar €50; een vergelijkbare gloeilamp kost u in dezelfde periode € 150. (Ik ben er overigens een groot voorstander van om dit bij alle apparaten verplicht te stellen; mensen kunnen dan een veel beter gefundeerde keus maken).

  • Een soort ‘overhevelingsheffing’ op gloeilampen zou kunnen ingezet worden om spaarlampen goedkoper te maken.

  • Betere voorlichting over energie en alles wat daar omheen speelt is belangrijk. Veel mensen hebben nu geen idee wat er allemaal speelt.

Er moet nog veel gebeuren; ik had toevallig gisteren met een paar van mijn collega’s de discussie over gloei/spaarlampen. Ze hadden het stukje in de Telegraaf gelezen (…) Bij de dames kwam direct het argument naar voren: zulke jampotten passen niet in onze lampjes! Bij de heren waren de argumenten: er zit kwik in, je moet ze inleveren als KCA, ‘het heeft toch geen zin’ (en ik had geen zin om dat met een rekenvoorbeeldje zoals in het artikel hierboven te weerleggen).

Zolang dat soort sentimenten nog leven heeft een verbod geen zin.

Heel mooi verhaal JeroenH, en het is al bijna langer dan het gehele artikel 🙂
Ik zie ook veel in het duidelijk informeren van mensen over de totale kosten, ik breng dat in verband met LevensCyclusAnalyses; de fabrikanten zouden deze moeten uitvoeren op hun producten waarbij energie voor productie, gebruik en verwerking daarna wordt meegenomen als totaal. Bij producten die een hoge energievraag kennen voor dit totaal, moet dan een zogenaamde ecotax geheven worden door de overheid. Dit zorgt vanzelf dat de energiegunstigste producten bevoordeeld worden (en hier heb je meteen je overhevelingsheffing).
Toch ben ik niet tegen een verbod. Het geeft een zeer duidelijk signaal dat het echt niet langer meer kan. Ook al zullen er mensen zijn die gloeilampen willen hebben, er zullen eenvoudigweg veel minder fabrikanten zijn die ze nog leveren. Daarbij zal er sneller naar een echter opvolger gezocht worden zodra de gloeilampen echt verboden worden; wellicht zal deze opvolger het eerst in Australië gevonden worden waar de gloeilampen binnenkort (2010) verboden worden.

@ Jeroen H De smokkel zal minimaal zijn als mensen een goed ledlamppeertje kunnen kopen.

Regelmatig loop ik bij bedrijven/winkels met vele gloeilampen/spotjes die aan staan. In deze bedrijven staat dit jaargetijde ook de airco te draaien. In de winter geven deze lampen een kleine besparing op de gasrekening, maar in de zomer kosten deze lampen als het heet is extra energie! (nb als het heel lang warm is wordt de vraag naar elektriciteit groter en komt er minder aanbod omdat centrales niet te veel warm water meer mogen lozen op de rivieren!)
Dus een verbod zou goed zijn!

Danny

Een belangrijk item, wat we allemaal wel weten, is dat de gloeilampvervangers dus veel minder vermogen nodig hebben om licht te geven. Oftewel, dat hun efficiency uitgedrukt in Lumen per Watt veel beter is dan die van gloeilampen en halogeenlampen. Zie hiervoor ook verdere uitleg op deze site. Tevens meet ik deze ook voor nieuwe lampen die ik meet met de OliNo Meetopstelling.
Verder meld ik dat een lamp als die van Pharox niet optimaal is; deze heeft wel een grote efficiency, maar gebruikt grote zogenaamde blindstromen en heeft daardoor een lage powerfactor.
Dus de efficiency moet hoog zijn, uitgedrukt in Lumen per Watt, en de PowerFactor moet daarbij ook hoog zijn, anders lopen er veel blindstromen door het net waarvoor wij prive gebruikers weliswaar niet betalen (bedrijven echter wel), maar waar wel nadelen aan kleven op grotere schaal bezien.

@ Jeroen H De smokkel zal minimaal zijn als mensen een goed ledlamppeertje kunnen kopen.

Dat denk ik ook, maar op dit moment is dat nog niet zo. LED-verlichting is op dit moment inferieur aan spaarlampverlichting.

In deze bedrijven staat dit jaargetijde ook de airco te draaien.

Zoals ik probeerde duidelijk te maken ben ik het volledig eens met de doelstelling van het verbod: het gloeilampverbruik zoveel mogelijk terugdringen. Ik blijf echter van mening dat een verbod niet de juiste manier is.

@ JeroenH: [quote]Zolang dat soort sentimenten nog leven heeft een verbod geen zin.[/quote]
Ik denk juist dat het omgekeerd is: zolang dat soort sentimenten leven is een verbod de enige manier omdat het grote publiek er blijkbaar nog steeds niet van doordrongen is dat er onderhand eens echt actie ondernomen moet worden.

Ik heb zelf ook wekelijks fikse discussies met collega’s en klanten over energie en energiebesparing, en het verbaasd me dat men over het algemeen eigenlijk nog helemaal niets weet en al helemaal geen actie onderneemt om het eigen energieverbruik terug te dringen. En dat bij een bedrijf dat pretendeert met het milieu bezig te zijn…

omdat het grote publiek er blijkbaar nog steeds niet van doordrongen is dat er onderhand eens echt actie ondernomen moet worden.

Een verbod maakt dat echt niet beter. Als de staat iets dergelijks oplegt wekt dat altijd weerstand. Als je mensen de keuze zelf laat maken (dmv degelijke voorlichting en een goed prijsbeleid) bereik je volgens mij veel meer en leg je een basis voor verder nadenken over energieverbruik. En nogmaals: niet voor alle verlichtingsplekken is op dit moment een geschikt alternatief. Als LED-verlichting eenmaal volwassen is ligt dat – mogelijk – anders, maar op dit moment zou ik er milieu- en energietechnisch op achteruit gaan als ik een spaarlamp in de wc of de gangkast zou moeten plaatsen….

Ik denk dat een zware taks op gloeilampen misschien ook overweegbaar is. Met de taksen kan je gelijk energiebesparende maatregelen ondersteunen enzo.
Op die manier kan je nog steeds zelf kiezen of je een gloeilamp steekt of niet, door de prijs drastisch te verhogen, maak je dat de balans gewoon sneller (ook bij aankoop) overslaat naar de spaarlamp.
Maak een gloeilamp bv €4-5 duur, je kan al spaarlampen vinden van €2.7 enzo. Als je voor kastverlichting, WC etc dan de balans maakt, zal de gloeilamp ongetwijfeld er nog steeds het beste uitkomen en ze is ook nog steeds te koop; maar voor al de rest, is het niet meer dan logisch dat je een spaarlamp koopt.

I can see you’ve been busy writing some very interesting articles, Marcel. I really like the photo at the end of this article! Good work!

Ik ben blij dat er iemand is die met meten probeert licht in de duisternis te scheppen.

Penny wise but Pound Foolish

Elke energie besparing is er een, dus goed. Echter zo’n verbod? Hilarisch en ultrakortzichtig.

  • Moet ik in mijn fietslamp nu dan een spaarlamp doen?

  • Spaarlampen zijn KCA, een gloeilamp is volledig biologisch afbreekbaar.

-Verbieden is NIET de oplossing dat werkt nergens, een beter alternatief promoten/subsidie is de methode.

  • Duurzame energie moet de bron zijn, en daar moeten we heen. Het mooie licht van een gloeilamp opgewekt door zonne-energie zou dan op eens niet meer mogen? Ben ik nou gek of ……

Spaarlampen zijn KCA, een gloeilamp is volledig biologisch afbreekbaar.

En dat vind ik nu een vreemd argument: je levert zaken als oude (oplaadbare!) batterijen en verf e.d. toch ook in bij de daardoor aanwezige inleverpunten voor recycling? Waarom zou dat met spaarlampen dan ineens zo’n probleem zijn?

Ik heb vrijwel alleen maar Ikea spaarlampen, en omdat ze maar niet kapot gaan heb ik al jaren geen nieuwe gekocht (en ook geen defecte af hoeven voeren) maar bij de Ikea hangen meerdere inzamelpunten voor spaarlampen.

En, uh, een gloeilamp volledig biologisch afbreekbaar? Glas misschien (op de zeer lange termijn), maar de metalen onderdelen blijven zeer lang in het milieu aanwezig (en zullen uiteindelijk waarschijnlijk niet door biologische actie maar door chemische actie verdwijnen – roest). Wat je denk ik bedoelt is dat een gloeilamp die in het milieu terecht komt minder schade aanricht dan spaarlamp – en dat is waar. Maar zoals ik al stelde hoeft – mag! – een spaarlamp niet in het milieu terecht te komen.

@ RdamRobin,
Ik denk niet dat de overheid met het verbod bedoelt dat het mooie licht van een gloeilamp opgewekt door zonne-energie niet zou mogen, daar zal het hen niet om zijn gegaan. Het zal ze meer gaan over het normale gebruik van gloeilampen, namelijk aangesloten op het lichtnet op elektriciteit dat hoofdzakelijk van fossiel afkomt. Verder is het rendement zo laag dat veel kostbare elektriciteit wordt omgezet in warmte, waarvoor de lamp in eerste instantie niet is bedoeld.
Ik verwacht dat de overheid met een verbod haast wil maken met alternatieven. Door een verbod zal de markt (productenten) wel moeten zoeken naar alternatieven en ik verwacht dat die er ook werkelijk wel gaan komen in de komende jaren.
Daarnaast zou de overheid natuurlijk wel een tax kunnen zetten op die gloeilampvervangers die een grote belasting hebben op de natuur in hun levenscyclus (hiermee de afvalverwerking als KCA meenemende).
Een heel stellig statement dat verbieden niet de oplossing is en dat het nergens werkt, kan ik niet onderschrijven; kijk naar het verbod op roken in de horeca. Het toepassen van een ontmoedigingsbeleid (hoge tax) helpt toch niet, en het toepassen van een liberaal/samenwerkend beleid (opstellen gedragsregels, of separeren dmv kleine afstand) helpt ook niet.
Af en toe verbieden levert een duidelijk signaal dat iets gewoon moet veranderen en daar kan dan op ingespeeld worden.

@Jeroen Haringman.
Heel naïef van je. De meeste mensen om mij heen weten niet eens wat een milieupark is! Laat staan dat ze er heen gaan. Gebruiksartikelen met het logo van een kruis door een prullenbak gaan zonder blikken of blozen de reguliere prullenbak in. Jij en ik zijn wel zo zorvuldig maar 90% van de anderen om ons helaas niet.

Een gloeilamp bestaat uit in de natuur voorkomende materialen, wolfraam, glas (silicum), edelgas (argon) en ijzer netjes in een papieren doosje. Wanneer dit in het milieu terechtkomt levert dat geen enkel probleem op.
Een spaarlamp bestaat uit Vlamvertragend kunstof, kwikdamp, etc.etc.

Kortom liever een gloeilamp bij het huisvuil dan een schadelijke kwiklamp.

@mvdsteen:
Ach de overheid die heeft net weer goedkeuring gegeven voor 5 of 6 nieuwe kolencentrales die in de komende jaren gebouwd gaan worden met een CO2 uitstoot die ver over onze huidige totaaluitstoot komt(!!!).
(o.a. van Essent in Geertruidenberg

En dan gaat dezelfde overheid burgers verbieden een gloeilamp te gebruiken? Dus een straf als je een peertje gebruikt in de wandkast maar geen woord over de airco’s op elke verdieping?

Maar goed. Die gloeilamp discussie illustreert maar weer al te goed hoe ontzettend achterlijk onze regering is. Wij nederlanders betalen het ene hoogste tarief van de EU voor Energie (gas en elec) terwijl wij het minst van allen gebruik maken van duurzame energie? Waar blijft dat geld (bij die bazen en aandeelhouders van ENECO, NUON en Essent die Den haag lopen te soufleren dat zonne en wind energie nooit rendabel kunnen zijn?)

Waarom wordt er niet geinvesteerd in zonneenergie en windenergie waarom wordt er niet bespaard op echte verbruikers? Dus kom niet bij mij aanzetten met zo’n gloeilamp verbod….

@ RdamRobin
Ik ben het met je eens dat de overheid meer mag doen aan (stimuleren om te) investeren in zon en wind-energie. Ook ik vind het jammer dat er toch gekozen wordt voor kolencentrales. Daar ben ik het helemaal met je eens.
Voor wat betreft het verbod, ben ik wel van mening dat het wel degelijk iets kan brengen, zoals al eerder gesteld zullen er gloeilampvervangers komen zoals die er nu nog niet zijn. Daarnaast zal, wanneer een goede efficiënte gloeilampvervanger er komt, toch een wezenlijk deel aan energie bespaard kunnen worden (zelfs een hele kolencentrale), zoals in het artikel uitgelegd wordt. Dus m.i. is het een maatregel die wel degelijk effect kan (en wellicht zal) hebben.

Niet dat ik tegen energiebesparing ben, integendeel, maar niet op deze manier. En mijns insziens belasten we het milieu alleen maar meer door dit soort krampachtige, slecht gefundeerde en kleuterachtige uitspraken .

Wat is next? Worden stroomstrijkijzers verboden?

Maar goed terug naar de discussie:

Wordt er ook rekening gehouden met de extra energie dat het productieproces van een spaarlamp boven een gloeilamp kost?

Wordt er ook rekening gehouden met het recyclen van spaarlampen en heel de logistiek en transport van de verwerking van defecte spaarlampen?

Al met al zal de winst nihil, verwaarloosbaar zijn of zelfs meer energie kosten. En dan nog niet eens te spreken over de gifstoffen die vrijkomen in het milieu door deze “spaarlampen”

Ik heb verder eens gegoogled en kwam tot de volgende feiten:

Lichttechnisch adviseur Rienk Visser (Grontmij Technical Management) denkt dat een analyse van de complete levenscyclus, waarin ook het energieverbruik voor productie en recycling wordt meegenomen, waarschijnlijk zou aantonen dat de spaarlamp meer energie verbruikt dan de gloeilamp.

Waarom recycling? Een spaarlamp bevat onder andere uiterst giftig kwik. Niet veel (circa 4 milligram), maar genoeg om hem te behandelen als klein chemisch afval. Worden kapotte spaarlampen domweg in de vuilnisbak gegooid, dan kunnen ze het milieu zwaarder belasten dan de oude gloeilamp.

En wie zegt dat de warmte die een gloeilamp levert altijd verlies is? In de winter, als we het meeste kunstlicht nodig hebben, leveren gloeilampen een nuttige bijdrage aan de verwarming. Het totale rendement van gloeilamp en centrale voor warmte/licht gaat dan richting 50 procent.

(Bronnen: Technisch Weekblad/IVAM/HBO-kennisbank)

Goh, wist niet dat ik er zo dicht in de buurt zat. En verder zijn er zoveel praktische zaken wat een ridicuul verbod als deze onzinnig maken.

  • Hoe zit het dan met bijvoorbeeld gloeilampen die in veel geschakelde toepassingen zitten (koelkast, controlelampjes e.d.)

-Moet ik voor autonome systemen zoals mijn knijpkat, auto, fiest ook opeens kwikhoudende lampen doen?

Het zo’n ongelofelijke onzin dit verbod en dat niemand nou inziet dat de voordelen totaal niet opwegen tegen de nadelen verbaasd mij enigsinds

@ RdamRobin
Je hebt mooi onderzoekswerk geleverd, dank daarvoor.
Let wel, ik heb nooit gezegd dat de warmte van een gloeilamp altijd verlies is (en jij insinueert het wel als ik je reactie lees), want ook ik snap dat het in de winter wel eens nuttig kan zijn. Alleen het is niet het hoofddoel van de lamp, deze moet namelijk (gezellig) licht geven.
Ik ben het er verder mee eens dat LCAs moeten worden gedaan (zoals je kunt lezen in mijn reacties) en hierbij moet het productieproces, het gebruik en de recycling meegenomen worden. Ik ken zo’n onderzoek helaas nog niet, maar dat er verschillende mensen denken dat een spaarlamp er niet goed uitkomt, is wellicht mogelijk, maar voor mij nog geen bewijs. Hoe dan ook, ik zou graag de LCAs zien op ieder product. Dit zou dan verplicht moeten worden gesteld door de overheid.
Verder zeg ik niet dat in alle plekken waar nu gloeilampen zitten de kwikhoudende lampen geplaatst moeten worden. Er zijn leds in opkomst, die wellicht een betere plek in de knijpkat, fiets en auto zullen vinden. Daarbij verwacht ik dat voor gezellig licht er best een vervanger komt in de komende jaren. Het verbod is nog lang niet actief en we hebben nog tijd. Desnoods kijken we gewoon wat er op de markt komt in Australië.

Mooi verhaal van Theo Richel trouwens. Hij heeft goede punten wanneer hij zijn twijfels uit bij de huidige spaarlampen. Ik kan me voorstellen dat een real-life test in een geselecteerde groep gebruikers (waarbij de ene groep spaarlampen gebruikt en de andere groep gloeilampen) wel eens een goede les kan leren.
Ik ben benieuwd of de overheid dit zal overnemen.

Marcel,

Heel graag gedaan. En inderdaad laten we hopen op een snelle technische ontwikkeling in de nieuwst LED technieken. Deze kunnen dan een breed toepassingsgebied vervullen naast de andere bestaande verlichtingsmethoden.

Het zal uiteindelijk tot een totaalbeeld komen van verschillende lampen toegespitst op de meest gunstige toepassing. Waar het milieuaspect zwaar in (over)vertegenwoordigd zou moeten zijn.

Leuk artikel en nog leukere discussie.
(En vraag mij stiekem af of het topictitel wat aangepast kan worden 😉

@ RdamRobin.
Leuke zinspeling onderaan je laatste opmerking. Ik heb een toevoeging geschreven aan het artikel, in het hoofdstuk conclusies. Dit omdat ik wel nut zie van het verbod voor het besparen van energie, maar dat we op moeten letten op mogelijke negatieve consequenties. Mbv een veldtest is meer ervaring te verkrijgen (dit omdat de huidge vervangers zijnde spaarlampen wellicht omstreden zijn voor diverse redenen), en daaruit is lering te trekken, misschien zelfs is een verbod te voorbarig.
Ik hoop natuurlijk nog steeds erop dat een eventueel verbod geen negatieve consequenties heeft wanneer het werkelijk ingaat en dat het de markt zal stimuleren om betere alternatieven voor de gloeilamp te vinden (misschien de warmwitte led?).

Wonderlijk dat jullie allemaal denken dat er een kolencentrale gesloten kan worden als je maar ledjes gebruikt en windmolens plant.
Windmolens zijn een niet betrouwbare bron van energie hetzelfde geld voor zonnepanelen, en dat kan ik weten ik heb er voldoende liggen.( het waaid niet altijd waneer je de stroom nodig hebt)
Nederland zal echter een energie buffer moeten bouwen om de pieken uit het landelijke net te halen, hierdoor kun je met de stroom van zonnepanelen en wind een buffer opbouwen voor de dagelijkse pieken. vervolgens zul je met alle mogelijke manieren stroom moeten opwekken, zon, wind, biomassa, gas, olie, kolen en nucleaire energie.
(welke op dat moment het goedkoopst voorhanden is). Zelf heb ik zonnepanelen die 50% van de jaarlijkse behoefte dekken en een zonneboiler als aanvulling op de warmwatervoorziening. Ook ledverlichting heeft hier al zijn intrede gedaan door simpel alle halogeenspots door led spots te vervangen. Dit gloeilampverbod moet de burger wakkerschudden en wakkerhouden.

@ Mexx
Het is zeker zo dat wind en zonne-energie wisselende elektriciteitsopbrengst genereerd. Alleen wanneer het totale vermogen van wisselende bronnen nog niet de 20 % van de total elektriciteitscapaciteit van het landelijke net is gepasseerd, is blijkbaar geen extra fossiel gebaseerde backup capaciteit nodig. We zitten in Nederland pas op 7 % dus we hebben nog wel wat te gaan voordat we op 20 % zitten en vandaar dat is uitgegaan dat wanneer we de energie van 1 kolencentrale besparen, we die niet hoeven te bouwen als backup.
Voor wat betreft opslag: ik ben het ermee eens dat we nu al mogen bedenken hoe opslag zou plaats kunnen vinden, zodanig dat we er klaar voor zijn wanneer we de 20 % passeren met wind- en zonne-energie. Het eindresultaat moet zijn dat we in geheel geen fossiel gestookte energie nodig hebben (en ook geen kern-energie).

@ mvdsteen
Ik ben wel benieuwd waar de 20% op gebaseerd is, tennet heeft het over 13000MW beschikbaar vermogen op de dag ( 19 juni 1300 uur) 20 % zou dus 2600 MW moeten zijn, dit zijn 5 conventionele kolencentrales. De centrales kunnen deze pieken nooit opvangen zonder buffer, bovendien zijn deze centrales allemaal uit de ’70 en ’80 jaren en aan het eind van hun bruikbare leven.

@ Mexx
Goede vraag Mexx, ik heb al eens lang geleden iets dergelijks gelezen. Het is gebaseerd op de ervaring die men heeft in Denemarken, zie ook deze pdf-link.
Ik vind het wel goed om te zien dat er in Denemarken ervaring is opgedaan, vandaar dat ik wel wat waarde hecht aan het 20 % ervaringsgetal.
Natuurlijk is het zo dat opslag er moet komen, en dan niet voor 1 dag maar ook voor langere periode. Een mooie uitdaging, waar we voor moeten gaan zou ik zeggen.

@mvdsteen,
Ik ben blij met alle positieve geluiden, de reden van mijn twijfel is de volgende de conventionele centrales hebben een beperkt vermogen om mee te regelen en een maximum per minuut om pieken en dalen op te vangen. Bij een hoog percentage “onbetrouwbare” energiebronnen moeten er juist meer centrales deellast gaan draaien om deze pieken/dalen op te vangen.
Het is rendementstechnisch niet gunstig om op half vermogen te draaien met centrales.
p.s. waar is de foto 2 vandaan gekomen ik heb er al eens naar gegoogeld maar niet kunnen vinden.

@Mexx
Wat de buffers betreft kan je met wat inventiviteit best aardig bewerkstelligen. Kijk eens naar zwitserland. Die koopt ’s nachts voor een prikkie Franse Kernenergie (is toch overschot) en pompt daarmee stuwmeren vol. En overdag verkopen ze vrijgekomen witte steenkool voor een factor meer. Natuurlijk heeft zwitserland een geografisch voordeel. Maar toch is zo’n oplossing slim en mogelijk interssant.

@ Mexx
Je zocht foto 2, kijk eens hier.
Verder is je redenering natuurlijk correct: naarmate het percentage “onbetrouwbare bronnen” (= met wisselende opbrengst) hoger wordt, moet er natuurlijk wel reservecapaciteit tegenover staan.
Het helpt wanneer we geografisch spreiden: er is meer kans op wind ergens. Verder zijn er nogal wat opties bestaand, die we verder moeten uitwerken en vooral ook toepassen. Het kan niet snel genoeg.

@Mexx

Het potentieel om grote hoeveelheden windenergie te integreren kan men zien in het voorbeeld van Denemarken. Hier wordt al 20% van de totale elektriciteit consumptie opgewekt met wind. De DENA studie (pdf) in Duitsland concludeert dat wind energie productie met een factor 3 kan toenemen in 2015, waarbij 14% van de elektriciteit middels windenergie opgewekt wordt, zonder de noodzaak voor extra reserve of balanceer elektriciteitcentrales.

Meer informatie kun je vinden in het artikel De toekomst scenario’s voor windenergie in de wereld

@Jeroen8, @ RdamRobin,
Bedankt voor de link een zeer leerzaam verhaal, is een extra informatiebron voor de beeldvorming.

@ RdamRobin,
De franse kernenergie is zo goedkoop in de nachtelijke uren omdat ze niet willen regelen met deze centrales slechts max vermogen draaien doet Borssele volgens mij ook.
Zouden ze wel eens naar de kaart van Nederland hebben gekeken, daar ligt een mega plas water met dijk eromheen, het markermeer een pomp/generator in de dijk en leveren maar.

@ mvdsteen,
geweldig bedankt voor de link naar de foto kan ik mooi als achtergrond op de desktop zetten, zijn m’n collega’s vast blij mee ;-((.

@Mexx
Ik heb vandaag eens zitten lezen in de Energie Agenda 2007-2020; een document waar EnergieNed ingaat op de duurzame ambities van het coalitieaccord. Een interessant document wat mijns inziens vooral de huidige belangen behartigt en maar weinig aan vernieuwing wil doen, om de energievoorziening echt drastisch te verduurzamen. Maar goed, dat voor een andere keer. Waar ik hier op in wil gaan is dat ik heb gezien dat Tennet stelt dat de huidige windkoppeling met het net 6 % is, en dat er maximaal 4000 MW kan worden aangekoppeld voordat er backup of reserves geregeld moeten worden. Nu staat mij bij dat onlangs 1500 MW aan WindEnergie in NL is geinstalleerd, dus berekenend:
1500 MW = 6 %, dan 4000 MW = 15 %. Hiermee zouden we dus windenergie tot 15 % probleemloos moeten kunnen inkoppelen aan het landelijk net voordat we reservecapaciteit moeten uitbreiden.
Zie ook de energie agenda 2007-2020. Op pagina 16 staat de 6 % vermeld, en op pagina 18 staat vermeld dat Tennet uitbreiding van backup of andere balansmaatregelen nodig acht bij inpassing van meer dan 4000 MW.

Ik kreeg via Jeroen Harigman een mooi gescanned artikeltje over het gebruik van spaarlampen. Blijkt dat ze in Jemen niet zo moeilijk doen als veel Nederlanders, die klagen over;
1 het licht is niet zo mooi als dan van gloeilampen
2 het duurt even voordat een spaarlamp op sterkte is
3 de spaarlamp is duurder
4 waarschijnlijk zijn we ook allergisch voor een mogelijk verbod

In Jemen kijkt men vooral naar de elektriciteitsrekening, en dan blijkt een spaarlamp gewoon goedkoper en verder stellen ze “licht = licht”. Als het dan ook nog eens beter is voor het milieu, waarom doen we dan moeilijk?
Noot: natuurlijk moeten we wel vaststellen dat een spaarlamp een positievere energiebalans heeft dan de gloeilamp (inclusief productie en recycling).

Wellicht hebben jullie het ook in de pers gelezen er zijn plannen voor een energiebuffer (energieeiland)zelfs de grote drie hebben meegedacht ESSENT,NUON,EON nu nog een leuke locatie en voila nederland klaar voor de volgende stap naar energie import onafhankelijkheid

@Mexx Dat is goed nieuws mits ze er natuurlijk duurzame energie gaan opwekken.

@De rest
Jaarlijks worden er 2 miljard spaarlampen verkocht in europa. Ga uit van 4 mg Kwik per lamp dan zit je op 8 ton Kwik per jaar wat extra in het mileu terecht komt.

@De rest Jaarlijks worden er 2 miljard spaarlampen verkocht in europa. Ga uit van 4 mg Kwik per lamp dan zit je op 8 ton Kwik per jaar wat extra in het mileu terecht komt.

Spaarlampen kun je op vele punten inleveren ter recycling, het kwik komt dan helemaal niet in het milieu terecht!

Daarbij wordt een aanzienlijk deel van de elektriciteit opgewekt met steenkool. Eén van de (vele) nadelen van het verbranden van steenkool is dat er veel kwik in de atmosfeer wordt gebracht. Omdat een gloeilamp veel meer elektriciteit verbruikt dan een spaarlamp zorgt een gloeilamp er dus voor dat er veel meer kwik in het milieu terecht komt.

Het ligt dus nogal anders dan jij het hier stelt.

@ Jeroen Haringman,
De gedachte aan kwik in de kolen heeft me gelijk even op het net laten speuren en ik kwam onderstaande tegen 0,11mg/kg http://www.sdnl.nl/nuon-1.htm ik kan alleen niet vinden wat er van deze 0,11mg/kg achterblijft in de vliegas en het gips dat ontstaat bij het ontzwavelen van de rookgassen. hier moet toch voldoende achterblijven.

Maar alle kwik die vrijkomt, komt in de atmosfeer terecht (en daarmee in jou en mij). Kwik in spaarlampen kun je in kringloop houden. Ik zie het probleem niet.

Vergeet ook iets anders niet: in steenkool zit wel meer naar spul zoals uranium en zwavel. Natuurlijk, moderne centrales filteren hier een groot gedeelte van uit, maar niet alles. En zeker zaken als kwik en uranium stapelen zich op in het milieu.

Doe maar eens goed onderzoek en je zult zien dat steenkool echt heel vervelend spul is.

Kijk eens aan meer interessante materie! Dat kwik in steenkool zat wist ik niet. Fijn om weer eens met feiten te worden bestookt.

@JH Ik heb niet zo’n hoge pet op van recyclen. Op zich is het prachtig, echter de praktijk is treurig (en kan veel beter) ik heb mensen uitgekafferd die batterijen en spaarlampen in de prullenbak gooiden. Deze geven ze nu maar verontwaardigd aan mij om de rust in de tent te bewaren. Maar begrijpen volgens mij nog steeds niet waar ik mij eigenlijk nou zo druk over maak.

Dus van wat er gerycled kan worden wordt maar een te klein deel van benut door mensen zoals jij en ik die betrokken zijn met het milieu. En die anderen mensen die het geen ene piep intereseert? die veranderen echt niet.

Dan, wat houdt recycling van spaarlampen precies in? plastic en glas scheiden et voila? of bestaat er weldegelijk een kwikterugwininstallatie met een rendement van 100% ? ik dacht het niet.

Dan nog een puntje over het steenkool, China gebruikt nu zoveel kolen dat wij in europa een tekort hebben en uit de VS gaan importeren, Echter zijn deze steenkolen voorzien van een veel hoger gehalte aan zwavel.. Zure regen…here we come.. P.S Het modebegrip zure regen hoor je nergens meer, Broeikaseffect is nu hip blijkbaar….

@jeroen Haringman
Bij vollast draaien van een centrale zou dit dus 200 kg zijn per jaar, enig idee hoeveel er nodig was om al het goud uit het erts te halen.
Ook een terechte opmerking over het uranium dit zit onderandere ook in kalk (alles wat uit de grond komt heeft dit soort stoffen in zich) en zet zich meestal af op staal enzo, ook op de wanden van ketels en wastorens. De hoeveelheden straling zijn echter laag genoeg volgens de instanties.
Zwavelhoudende kolen zijn voor de installaties in Nederland geen probleem dit wordt in de ontzwavelingsinstallatie omgezet in gips wat weer gebruikt wordt voor gipsplaten en zo.
Persoonlijk heb ik me altijd verbaasd over de zwavelhoudende brandstoffen die verkocht worden aan zeeschepen hier zit alle zwavel in die uit onze autobrandstof is gehaald,en in de schoorsteen van deze schepen zit geen ontzwavelingsinstallatie.\

@ Rdam Robin,
Na 7 jaar in het afvalverwerken te hebben gezeten ben ik voldoende op de hoogte van de mythes,ook over recyclen, de spaarlamp wordt net als de TL buis leeg gezogen,ook de koelkast waar het koelmiddel wordt afgezogen samen met de olie.
Ik weet ook dat Nedstaal (alblasserdam)oude batterijen gebruikt om de samenstelling van het geproduceerde staal te verbeteren. een goede rookgasreiniging kan ik niet ontdekken.

Ons grootste probleem is de verschillende politieke agenda’s van de wereldleiders wanneer hier eensgezindheid is kan er iets veranderen zolang er echter “eigen” belangen belangerijker zijn zal dit probleem niet opgelost worden door acoorden in welke hoofdstad dan ook.

Misschien moet men eens de wikipedia lezen voordat men idiote besluiten gaat nemen

http://en.wikipedia.org/wiki/Compactfluorescentlamp

  1. Spaarlampen werken niet goed of helemaal niet onder het vriespunt.

  2. Spaarlampen zijn niet geschikt voor plaatsen waar veel aan&uit geschakeld wordt.

  3. Fabrikanten waarschuwen TEGEN vervanging door spaarlampen op plaatsen in gesloten armaturen en gebruik met dimmers.

  4. Dimbare spaarlampen gaan uit als je ze onder 10% dimt.

Verder (elders gelezen):

  1. Als de spaarlamp te heet wordt (gesloten armatuur) gaat hij zelfs MINDER lang mee dan een gloeilamp

  2. Spaar- en TL lampen hebben een slechte lichtkwaliteit: ze hebben een spectrum met scherpe pieken en gaten. Dit verpest de kleuren (groenzweem, minder verzadigde kleuren, etc).

  3. TLs knipperen en zoemen. Mijn vriend heeft kort geleden nog veel moeite gedaan om het knipperen en lawaai zo minimaal mogelijk te krijgen en heeft relatief dure spullen gekocht. Misschien dat ze beter zijn dan gemiddeld maar ik hoor nog steeds duidelijk gezoem en zie ze knipperen. Op mijn werk knipperen de TLs overigens minimaal, dus het kan misschien wel maar het is niet duidelijk wat je ervoor nodig hebt en wat dat dan zou kosten.

Ik zie veel negatieve berichten over spaarlampen, en ik begrijp ze ook best wel. Maar we hebben inmiddels ook leds die wellicht een deel van de gloeilampen over kunnen nemen, en wanneer een verbod komt, dan is er nog zeker een aantal jaren voordat het van kracht is, en in die tijd is er veel meer beschikbaar.
Ik ga er nog steeds wel vanuit dat de gloeilampen over het algemeen veel te veel energie verbrassen dat niet tot licht leidt, en dat we daarom toch een zinvolle besparing kunnen bijdragen door deze gloeilampen niet meer te gebruiken.

Ik zit momenteel in Florida USA en ik ben er de afgelopen 2 weken achter gekomen dat we er nog lang niet zijn.
In de zonnigste staat van de USA staan er 5 vermeldingen voor zonneenergieleveranciers in de gouden gids.Er staan wel 50 bladzijde’s over alle soorten airco’s.
De wasmachines en drogers zijn nog steeds walgelijk groot en slurpen nog steeds mega hoeveelheden energie en water.
in 2 weken heeft het eensgezinshuis waar we op vakantie zijn geweest heeft 1500 KW gebruikt, thuis is dat het verbruik van 6 maanden. ik heb nog geen een huis gezien met zonnepanelen en slechts een enkel zonnepaneel voor het verwarmen van zwembaden.
led lampen zijn er zeker nog niet de weerstand voor het gebruik van spaarlampen wordt op tv bevestigd door de bovenstaande problemen vooral de levensduur bij ingebouwde (in armentuur) lampen.
Dit land(USA) heeft een hele weg te gaan.

Goed dat het je opvalt. Ik heb al veel vrienden gehad die naar Florida zijn geweest en niemand die over het grote energieverbruik sprak noch iemand die opviel dat er zo weining zonnepanelen gebruikt werden.
Ik Florida zouden zonnepanelen wel goed tegen stormen getest worden: er zijn veel hurricanes! Misschien is dat een reden waarom ze ze niet hebben?
De hoge omgevingstemperatuur in Florida zal de dicht op elkaar gebouwde elektronika van de spaarlampen wel uitdagen; de componenten worden nog heter dan hier in het natte en frisse Nederland en zullen daardoor ook sneller uitvallen. Toch is ook dit een kwestie van betere componenten kiezen die meer vermogen afkunnen (meer ‘deraten’ zoals dat wordt genoemd).
Veel plezier in Florida.

@mvdsteen,
Geloof me de huizen zijn ook niet hurricane proof alles is van hout gemaakt. We hebben een regenbui gehad waarbij een deel van het dak van de veranda is ingestort dit was gemaakt van een blikpanelen. Gek genoeg zijn er in sommige pretparken wel gloeilampen vervangen door spaarlampen en zelfs gedimd in sommige gevallen, ze hebben nog wel die met een leuke krul erin.
ik maak me zelf meer zorgen over de wasmachines drogers vaatwassers en de zwembad en airco’s dit zijn de echte verspillers deze zijn mega groot en verbruiken ook grote hoeveelheden water.

Het is een volk met een groot energieverbruik. Wel doen ze van alles op elektriciteit, iets wat misschien ook wij nog gaan doen, als we in ieder geval niet afhankelijk willen zijn van gas voor verwarming of bio-diesels voor verwarming. Ze moeten maar snel doorzetten met veel windenergie, en zonne-energie (die hebben ze toch genoeg). Veel plezier nog op je vakantie.

Ik zou de discussie maar beeindigen als ik jullie was. Gewoon verbieden die gloeiers in al zijn vormen. En als men blijft zeuren over dimmers verbied je die gewoon ook. Punt Uit (;-). En wat die lui achter de Groene Rekenkamer willen, weet niemand. Staat er ook maar 1 positief artikel op die site, dwz wat ze dan wel willen in plaats van niet, nega, nul?

Groene Rekenkamer….

Ik krijg bijna het gevoel dat dit onderdeel is van de traditionele energie lobbie.

Kijk maar eens naar de artikelen:

  • Uranium PLENTY
  • Veel artikelen die de schijn wekken dat we helemaal geen klimaat probleem hebben.
  • Duurzame Energie, duur en helemaal niet nodig.

Allemaal aantoonbaar onwaar (met feiten).

Een soort FUD campaign dus. Negeren die dis-informatie dus.

@Floris
Gaat toch weg met je verboden. Een verbod is alleen van toepassing als je dat eerlijk kan toepassen.

Dus jij wilt dat de regering bepaald wat ik met mijn eigen duurzaam opgewekte energie doe? dacht ’t niet.

Even los van een gloeilampverbod: een veelgehoord bezwaar tegen spaarlampen is het feit dat ze niet gedimd zouden kunnen worden. Dit is echter niet waar: de firma Megaman heeft al geruime tijd dimbare spaarlampen in het assortiment.

Megaman dimbare spaarlampen

Goed, het dimmen is niet traploos, maar in 4 stappen dimmen lijkt mij voor vrijwel alle omstandigheden voldoende. De vraag is alleen hoe het vele schakelen (want zo wordt de dim-elektronica bediend) en het branden op laag vermogen invloed heeft op de levensduur. Nu zijn Megaman spaarlampen over het algemeen van goede kwaliteit, dus ik hoop dat dat wel goed zit.

Ik ga er eentje kopen om te kijken hoe goed het werkt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *