Hoe (on)zuinig is elektrische vloerverwarming?

Geplaatst door Arie Groenveld in Energiebesparing 355 Reacties»

Tegenwoordig wordt er veel geadverteerd met elektrische vloerverwarmingsystemen, waarbij soms door het manipuleren van getallen en tarieven wordt gesuggereerd dat dit voordeliger is dan de conventionele verwarming met behulp van een HR-ketel. In werkelijkheid zijn de kosten van warmwaterverwarming aanmerkelijk lager en is deze manier van verwarmen ook aanzienlijk milieuvriendelijker.

/wp-content/uploads/2008/articles/elektrische-vloerverwarming-100px.jpg

Over het algemeen is elektrische verwarming gemakkelijk aan te leggen. Geen waterleidingen, die op het bestaande CV-circuit moeten worden aangesloten, maar een dun matje dat gemakkelijk op een vloer is aan te brengen. Hierover hoeft slechts een dunne laag cement en/of tegelvloer te worden aangelegd, waardoor er bij verwarming niet zoveel energie in de vloer gaat zitten en de verwarming wat directer reageert dan watervloerverwarming.

Op het Internet worden elektrische vloerverwarmingsystemen dan ook te kust en te keur aangeboden, waarbij voornamelijk de voordelen worden genoemd, zoals o.a. lage investeringskosten.
Sommige leveranciers verzinnen er ook nog andere voordelen bij, zoals lagere stookkosten door het noemen van te lage elektriciteits- en te hoge gastarieven, waardoor wordt voorgerekend dat ook het elektrisch verwarmen van de hele woning voordeliger zou zijn. Bijvoorbeeld door de woning ’s nachts (als je de warmte niet nodig hebt en de buitentemperatuur laag is) tegen het lage tarief te verwarmen.

Een klein rekensommetje.
Een kuub gas levert bij verbranding in een HR-ketel evenveel warmte als 9 kWh elektrische energie.
Gezien de prijsverhouding (een kuub gas kost € 0,57 per m3 en 9 kWh kost 9 x € 0,22 = € 1,98) is elektrisch verwarmen ongeveer 3½ maal zo duur als met aardgas. Verder is elektrische energie een hoogwaardige vorm van energie, die zo weinig mogelijk voor verwarming moet worden aangewend. Immers, bij de productie van elektriciteit in centrales gaat ruwweg 65% van de benodigde energie aan warmte verloren. Bij het rechtstreeks aanwenden van deze energie voor verwarming wordt hierdoor ca 65% aan fossiele brandstof bespaard.

Hieronder toon ik in een tabel de stookkosten van een huis dat bij gebruik van een CV-ketel jaarlijks 1500 m3 aardgaswarmte nodig heeft vergeleken met eenzelfde huis dat elektrisch wordt verwarmd.
Hierbij ga ik er vanuit dat het rendement van de HR-ketel door warmteverlies in de CV-leidingen 90% is en deze dus 10% meer gas verbruikt.
Verder dient ook rekening te worden gehouden met het elektrisch energieverbruik (80 Watt) van de ketelpomp, die jaarlijks gedurende 210 dagen gemiddeld 10 uur draait en het onderhoudstarief van de ketel (€ 80) en de jaarlijkse afschrijving (circa € 2250/15).

HR-ketel, rendement 90% prijs Elektrisch prijs
1500/0,9 = 1667 m3 € 950 9×1500 = 13500 kWh € 2970
CV-pomp (168 kWh) € 37    
Afschrijving HR-ketel € 150    
Onderhoud ketel € 80    
Totaal € 1217 Totaal € 2970
CO2-uitstoot 2,95 ton CO2-uitstoot 8,51 ton

Voor de berekening van de CO2-uitstoot heb ik de website www.co2.nl geraadpleegd.
Uit bovenstaande tabel blijkt dat de jaarlijkse kosten van de elektrische verwarming van een huis ongeveer een factor 2,4 hoger zijn dan verwarming met een HR-ketel. De CO2-uitstoot is 2,9 maal zo groot.

Opmerkingen:

  • Het elektrisch verwarmen van een woning is ’s nachts bij laag tarief weliswaar goedkoper dan overdag, maar bij een dunne cementlaag is de bufferwerking van de vloer geringer en vervalt voor een aanzienlijk deel het voordeel van het lage tarief. Bij een dikke cementlaag is de bufferwerking groter, maar wordt hiermee de onvolprezen korte reactietijd van de vloerverwarming vergroot.
  • Het elektrisch verwarmen van een badkamer is bij continu gebruik ook duurder dan conventionele verwarming, maar bij gebruik van een elektrische timer kan het gebruik hiervan worden beperkt tot die periodes, waarin men daadwerkelijk van de badkamer gebruik maakt.
  • Het rendement van een HR-ketel wordt hoger naarmate de ingestelde watertemperatuur lager ligt. Dit vanwege de rookgascondensatiewarmte, die bij een lage watertemperatuur beter wordt benut. Geadviseerd wordt deze in te stellen op maximaal 60 graden, uiteraard voor zover de totaalcapaciteit van de radiatoren dit toelaat. Als de ingestelde kamertemperatuur niet wordt bereikt, dient men de watertemperatuur te verhogen.

355 reacties op “Hoe (on)zuinig is elektrische vloerverwarming?”

Ik bedoel gewoon dat zonnepanelen op particulieren hun dak meestal niet of maar net voldoende elektriciteit leveren om hun elektriciteitsgebruik te dekken. De particulier kan dus veel beter de geleverde elektriciteit gebruiken voor zijn toestellen en verwarmen met een condenserende gasketel (of pellet, of…).

ArieDe hoeveelheid duurzame elektrische energie is namelijk eindig en begrensd door de hoeveelheid wind, zonnestraling en waterkracht.

Dat lijkt bijna of je het over fossiele brandstoffen hebt of zie ik dat verkeert?

Ten tweede ga ik van levering schone energie uit zoals aan elk huishouden geleverd kan worden .Levering van wind,water of zon.(geen bio) zoals nu al 1/3 van de huishoudens geleverd krijgen.
Toch kom je steeds met vergelijkingen met fossiele brandstoffen centrales,waarom ?
Want ik wil die troep niet en meer mensen met mij!
Waarom wil je die paar mensen die al schoon verwarmen niet steunen en wil je perse die vieze kolen centrales inschakelen (zie ook vorige bericht grote kolencentrales,nieuwe bio olie fabrieken enz.)
Wij willen juist wat druk op de ketel,dat komt er natuurlijk niet als de mensen allemaal zo gaan denken.

Vraag je je dan niet af waarom we hier zo laat met windmolens begonnen zijn?(een land wat al honderd jaar ervaring er mee kan hebben?)
Zou dat nu komen van mensen die graag schoon willen verwarmen of door mensen die graag fossiele brandstof gebruiken en verkopen?

ArieIk bedoel gewoon dat zonnepanelen op particulieren hun dak meestal niet of maar net voldoende elektriciteit leveren om hun elektriciteitsgebruik te dekken. De particulier kan dus veel beter de geleverde elektriciteit gebruiken voor zijn toestellen en verwarmen met een condenserende gasketel (of pellet, of….

Ik denk dat de meesten wel terug leveren aan het net,dus dan maakt het verder niet uit,aangezien de zon in de avond toch al niet meer schijnt.

Arie>Je uitspraak: zonnepanelen kosten op de wereldmarkt nog maar 2 euro per watt zegt in feite niet zoveel. Ik neem aan dat je hierbij bedoelt per watt-piek.
Ik heb er zelf sinds 2003 helaas maar 4 (totaal 4 m2, 480 watt-piek) op mijn dak. Kosten 2600 euro. Dit levert mij 380 kWh per jaar, oftewel ca 80 euro. De terugverdientijd zou ruim 30 jaar zijn geweest, als ik geen 2500 euro subsidie zou hebben gehad. Je begrijpt: het kost de gemeenschap (lees belastingbetaler) een behoorlijke duit om Nederland vol te zetten met zonnepanelen. In dat opzicht is windenergie vele malen rendabeler en levert ook veel meer op.

1.Volgens mij is het hebben van zelfs een klein windmolentje al verboden onder druk van de grote jongens.
2.De subsidie regeling kwam door druk van o.a. Shell de laatste keer (nu shell er mee gestopt is ) was men ook met de subsidie gestopt,onder politieke druk is dat weer
recht gezet (met een limit.
3.ik vind 380KW toch heel behoorlijk voor een slecht 4m2.
is al een derde van het (in voorgaande) genoemde huis.
En bedenk dat de zonnecellen zeker in die tijd meer bedoelt waren voor mensen die geen aansluiting of anders hadden (woonboten,boten en vaartuigen,lantarenpalen en verlichting en zulke toepassingen.
Volgens mij helemaal niet slecht resultaat!

Toch heb ik het moeilijk met je conclusie die ik niet begrijp.

Je schrijft een windmolen van 2MW kost een 2.5 miljoen dan zijn 2 MW zonnepanelen toch 4 miljoen?

Of zie ik dat verkeert ?

Groet van Jaap

P.S. Bij een aanhaling staat Arie dat was aanhaling en antwoord voor Ben.Excuus hier voor. Groet van Jaap

@ Jaap,

Elektrische energie is voor veel mensen moeilijk te doorgronden. Men haalt begrippen kW en kWh door elkaar.
Vermogen (de hoeveelheid power, uit te drukken in watts of ook in PK’s) is energie per tijdseenheid.
Zo heb je lampen van 25 watt en 100 watt.
Energie (in kWh) uitgedrukt vind je door het vermogen te vermenigvuldigen met de tijd. Een lamp van 100 watt verbruikt in 10 uur 1000 wattuur = 1 kWh energie. Een lamp van 25 watt verbruikt in 40 uur ook 1 kWh.
Een ander voorbeeld:
Om een lift met een gewicht van 1000 kg 5 meter te laten stijgen kost dat aan energie 50.000 Joule = 13,9 Wh of 0,0139 kWh.
Als de benodigde tijd 20 seconden is, is het gemiddeld benodigde vermogen 2500 Watt. Maar stel je als eis 10 seconden dan is het benodigde vermogen 5000 Watt.

Op het openbare lichtnet heb je te maken met consumenten (huishoudens, industrie,etc.) en producenten (centrales, windturbines en zonnepanelen). Op elk moment moet het vermogen dat door de consumenten wordt gevraagd geleverd worden door de producenten. Dit moet exact in evenwicht zijn. Er kan niet worden gebufferd. Het vermogen dat een windmolen afgeeft is afhankelijk van de windsnelheid. Dat van zonnepanelen is afhankelijk van de intensiteit van het licht dat er op valt. Bij toe- of afname van de vermogensvraag op het totale lichtnet wordt er in fossiel gestookte centrales bij- of afgeregeld. Dat geldt ook bij windvlagen of het plotseling wegvallen van de wind bij windmolens. Het vermogen van windmolens is niet constant, maar fluctueert heel sterk. Er zijn momenten (windstilte met mist), waarop er geen wind- en zonne-energie wordt geleverd. Zie ook de website: http://www.energie-keuze.nl/markt/energiemarkt_pv_e.asp
Gemiddeld genomen leveren windmolens in Nederland circa 3 procent van de elekrische-energievraag.
In Nederland is de vraag naar duurzame energie groter dan het aanbod. Daarom wordt er veel groene energie geïmporteerd. Je zult begrijpen dat duurzame energie niet even kan worden bijgemaakt, ook als er meer vraag naar is. Alle beschikbare duurzame energie wordt gebruikt. Er worden bij vermindering van de vraag geen vermogens van windmolens teruggeregeld. En eenmaal afgegeven aan het lichtnet is er geen onderscheid tussen goene en grijze energie.
We moeten dus gewoon zuinig omgaan met elektrische energie of deze nu groen is of grijs. In dat licht gezien is elektrische verwarming pure verspilling, want dat gas dat in centrales wordt verstookt kun je veel efficiënter voor verwarming gebruiken.
Door extra veel duurzaam af te nemen vergroot je misschien wel de vraag, maar nog niet het draagvlak dat nodig is voor de besluitvorming voor meer windmolens.

Met betrekking tot je vraag over de prijs van windmolens en zonnepanelen.
De 2 MW windmolen in Ouderkerk a/d Amstel levert per jaar circa 4,5 miljoen kWh. Om dezelfde hoeveelheid energie te leveren met zonnepanelen heb je uitgaande van 100 kWh per zonnepaneel 45000 zonnepanelen nodig.
De huidige prijs per zonnepaneel (1 m2) ligt rond de 600 euro.
Dan kom je op een totaalprijs van 45000 x 600 euro = 27 miljoen euro.

En wat de opbrengst betreft van mijn 4 zonnepanelen (380 kWh per jaar). Een gemiddeld huishouden gebruikt per jaar 3500 kWh. Ik zit met circa 2400 kWh wat lager, maar dan is de bijdrage van mijn zonnepanelen nog maar 15,8%.

@ Arie,

Ik heb de meeste posts gelezen en ben daarbij ook de weg een beetje kwijtgeraakt.
Leg mij uit wat ik kan doen, inzake het volgende:
* Ik wil vloerverwarming als hoofdverwarming en heb daarbij de keuze uit electrische en de reguliere waterbuizen (ingefrased).
* Ik heb een nieuwbouwwoning waarvan de dekvloer reeds is gestort.
* De woning wordt verwarmd via stadsverwarming
* Ik heb nog de radiatoren, maar overweeg die weg te halen, zodat het een strak aanzien geeft.
* Het gaat om een vloer opp van 60 m2.

De 2 grootste voordelen die genoemd worden bij electrische vloerverwarming zijn:
lagere kosten systeem en installatie
snel verwarmd

Nu ben ik een consument dat gewoon een nieuwe woning heeft gekocht en het beste wilt voor zijn gezin, zoals iedereen, toch (en een goed-werkende vloerverwarming met lage kosten).
Gaat het dan uiteindelijk niet om de kosten tov milieu-vriendelijkheid?

Nog een aanvulling…op bovenstaande
zeker als de investeringskosten hoger zijn dan het daadwerkelijke rendement (zie Arie’s zonne-panelen vb.)

@Sushal

Nooit electrische vloerverwarming, want peperduur in gebruik. Stadsverwarming is al duur zat.

Btw stadsverwarming is overigens niet milieu vriendelijk!

@ Sushal,

Op zich is vloerverwarming een comfortabele manier van verwarmen. In dat opzicht is het verstandig om daarvoor te kiezen. Ik neem aan dat als je voor watervloerverwarming kiest, je gebruik kunt maken van de stadsverwarming. Belangrijk om te weten is hoeveel je gaat betalen voor de geleverde energie. Ik neem aan dat deze wordt uitgedrukt in joules. Hoeveel ga je betalen voor een kjoule? En hoeveel kjoule heb je per jaar nodig voor de verwarming van je huis?
Een nieuwbouwwoning zal vast goed geïsoleerd zijn.
Als je elektrisch zou gaan verwarmen, zal het energiegebruik vergelijkbaar zijn, waarbij 1 kWh gelijk staat aan 3600 kjoules. En 1 kWh kost momenteel 22 cent.
Je hebt een goed geïsoleerde woning, waarin je naar verwachting zo’n 8000 kWh of bij stadsverwarming 8000*3600 kjoule = 28,8 Gjoule zult gebruiken.
8000 kWh kost nu 1760 euro.
28,8 Gjoule á 23 euro = 662 euro.
Je bent elektrisch dus ongeveer 1100 euro meer kwijt per jaar.
Je moet natuurlijk ook letten op de vaste kosten voor de aansluiting.
Laat je geen mooie mooie verhalen op de mouw spelden over economische elektrische vloerverwarming. De energiebehoefte in een bepaald type woning verandert er niet door.
Zie ook: http://www.nordicfire.nl/brochures/stookkosten.doc

Ik weet niet wat de kosten zijn van de aanleg van warmwatervloerverwarming. Ik heb hem zelf 12 jaar geleden aangelegd. Ik heb de dekvloer verwijderd, daarop 1 cm isolatiemateriaal gelegd, gevlochten ijzermatten en daarop met tirewraps de leidingen vastgemaakt en heb hier beton over laten storten.
In een nieuwbouwwoning kun je vanwege de goede vloerisolatie de leidingen het beste laten infrezen.
Ik neem aan dat je op deze manier wel de kosten tegen elkaar kunt afwegen. De energietarieven zullen de komende tijd meer stijgen dan de inflatie, dus zal ook het verschil toenemen.
Je moet ook kijken naar de meerwaarde van je huis bij warmwatervloerverwarming. Ik schat deze hoger in dan een elektrisch verwarmd huis. Je bewijst het milieu en vermoedelijk ook je eigen portemonnee een goede dienst als je niet elektrisch verwarmt.
Veel succes.

Het is ook een beetje een vreemde vraag.
Buiten het meer comfort en (milieu vriendelijk,mits schone stroom) in een elektrische vloerverwarming verlies je rendement en comfort, dat wordt niet veel hoger dan 80% van de 100% (vloerbedekking enz.) een stuk beter dan met warm water maar toch een punt.

Maar het vreemde in je vraag was dat je deed of je een keus hebt.
Het is toch verboden als je stadsverwarming hebt!

Je mag helemaal niet anders verwarmen!
De praktijk is toch dat stadsverwarming duur is.
Anders nemen al die mensen toch gewoon,aardgas,
olie,elektra,pellet of nog goedkoper houtkachel CV met vloerverwarming.

Een ander punt is wat hier over het hoofd wordt gezien dat de maatschappijen hebben bedongen dat de nieuwbouw niet aan alle wettelijke isolatie eisen meer moeten voldoen (Dit in verband met de hogere aanleg kosten en
dan te dure woningen)

Verder vroeg ik me af (maar dat kan je beter aan b.v.Arie vragen) of die stadsverwarming niet veel te heet is zo,voor vloerverwarming die moet toch bijna 70 graden zijn aangezien 60 graden al verplicht is om Legionellabacterie vorming te voorkomen (Veteranenziekte).

Vriendelijke groet Jaap Boomsma

Zo te zien op Internet bestaan er vloerverwarmingsverdelers voor stadsverwarming. Dus vloerverwarming hierop aansluiten is mogelijk. Meestal is stadsverwarming milieuvriendelijk, omdat er vaak gebruik gemaakt wordt van restwarmte afkomstig van industriële processen. Een veel gehoord verhaal is, dat stadsverwarming duur is. Dat ligt dan meestal aan de gedane investering in stadsverwarmingsprojecten, waardoor de vaste kosten (aansluiting) relatief hoog zijn en de variabele (energiekosten) laag. Wat dat betreft is vloerverwarming hierop aangesloten zo slecht nog niet. Je betaalt namelijk toch al voor de aansluiting.
Wat betreft de temperatuur van het stadswater hoef je je geen zorgen te maken. In de verdeler vindt de temperatuurreductie plaats. En voor het tapwater is er een aparte warmtewisselaar.

En wat de opmerking van Jaap betreft. Elektrisch verwarmen is en blijft duur en milieuonvriendelijk, ook als je groene energie gebruikt.
Het doet mij denken aan de opmerking van iemand, dat we niet zuinig hoefden te zijn met duurzame energie, nadat ik in een blad van onze windmolenvereniging had gepleit om naast de productie van zoveel mogelijk duurzaam ook zuinig met de beschikbare energie om te springen.
Ik vind dat we ook voor de toekomstige generaties op een verstandige manier met onze “publieke” middelen moeten omspringen.

1. Nergens schreef ik over groene energie maar over schone energie en dat is heel iets geheel anders. (wind,zonnepanelen,waterkracht,enz.)
De groene rotsooi gebruikt een ander maar die maling aan het milieu heeft. En die denkt koeienmest te verbranden en dat als duurzame energie te verkopen.
2.Ik gebruik elektra om mijn woning te verwarmen en voor al de andere dingen en gebruik dik onder het normale gemiddelde gebruik van een 2000 – 3000kWh per jaar wat een ander al gebruikt voor alleen al de verlichting en zulke dingen.Het is me al een raadsel hoe mensen dat allemaal op kunnen gebruiken.
3. En dan ben ik milieu onvriendelijk bezig?
Vind je het beter dan, als ik een meer dan 2000kWh per jaar ga gebruiken en dan nog eens een 1700 m2 gas of dezelfde hoeveelheid in liters olie ga verstoken?
Om maar een paar ton Co2 voor niets in de lucht te gaan gooien?
Als dat milieu vriendelijk is dan ben ik dat al 40 jaar niet dat klopt dan.

Maar ik heb alles wat ik schreef onderbouwd,dat je het niet kunt voorstellen dat zoiets mogelijk is,ligt dan aan je bevooroordeeldheid dat kan ik dan natuurlijk niet veranderen al onderbouw ik wel alles.

Met het laatste kan ik het wel mee eens zijn wat je schrijft:Ik vind dat we ook voor de toekomstige generaties op een verstandige manier met onze “publieke” middelen moeten omspringen.

Maar als je daarmee bedoelt dat je dus maar brandstoffen moet gaan verbranden,vind ik wel een vreemde uitleg.

Even goed een vriendelijke groet
Jaap Boomsma

@ Jaap,

Ik versta onder groene energie wind- en zonne-energie. Bij biomassa komt er CO2 vrij. Maar dat doet niets af aan de discussie.

Als je totale verbruik maar 3000 kWh is, waarvan 1500 voor verwarming, dan zou je bij verwarming met aardgas maar 167 kuub nodig hebben. Je zit kennelijk in een huis dat weinig energie gebruikt. Goed geïsoleerd, tussenwoning, en zuinig stokend.

Jouw argumentatie, dat elektrische schone verwarming milieuvriendelijk is, is gebaseerd op een onbeperkte beschikbaarheid van schone energie. Op mijn antwoord, dat er in Nederland maar voor 3% schone energie beschikbaar is en er moet worden geïmporteerd, ben je niet ingegaan. Je verhaal gaat alleen op als er geen kolen- en gascentrales nodig zijn. Jouw argumentatie volgend zouden dus alle huishoudens er goed aan doen om elektrisch te verwarmen met schone stroom. Dat zou neerkomen op een jaarverbruik van 7.000.000 x 1800 x 9 kWh = 113400 GWh.
De huidige 1967 windmolens in Nederland produceren jaarlijks 4606 GWh. Er zouden dan in Nederland 25 x zoveel windmolens moeten staan als nu. Het probleem moet je op macro-niveau bekijken, niet op individuele basis.
Wat je eigen situatie betreft heb je 40 jaar geleden een besluit genomen, toen de energiekosten nog relatief gering waren. Toen was er nog geen sprake van schone energie en waren er wellicht weinig alternatieven. Maar als iemand in een doorsnee woning daar nu voor zou kiezen, betaalt hij aan energiekosten ruim 2,5 kaar zo veel als bij stoken met aardgas en legt indien hij kiest voor schoon, onnodig beslag op de beperkt beschikbare hoeveelheid schone energie.

beste mensen kijk ook eens op
Havikhorst TOP-2000 Hr vloerverwarming
* H.a.T.e
* Hiac
* Fata Morgana
* Koel in de zomer
* div.vakpers berichten
met beste groet.
M.A.Havikhorst sr.

Natuurlijk is een elektrisch systeem niet goedkoper dan een watersysteem maar het hoeft ook niet veel duurder te zijn. Een elektrisch systeem kan vooral in een badkamer die gerenoveerd wordt worden toegepast vanwege de geringe opbouwhoogte. De vloer en de ruimte dienen wel redelijk tot goed geisoleerd te zijn. Vaak kan zo’n systeem ook alleen maar dienst doen als bijverwarming ivm met de netto vloeroppervlak (minus bad en douche etc.) waarin de mat verwerkt kan worden. Dus het plaatsen van een radiator is in sommige situaties dus aan te bevelen (Best of both worlds!). De temperartuur instellen is vooral persoonlijk; voor de meesten is 23 graden vloertemperatuur genoeg terwijl voor anderen de vloer minimaal 28 moet zijn, maar voor beiden geldt: als je voeten warm aanvoelen zal de rest van het lichaam dat ook zijn. Een 150 Watt systeem (bijvoorbeeld een Millimat) op 230V geschakeld door een thermostaat die rekening houdt met diverse factoren zoals gemiddelde opwarmtijd over een landere periode, diepte van installatie etc… zal hierdoor bijna altijd de juiste temperatuur worden bereikt op de ingestelde tijd. Tevens laat zo’n thermostaat de vloer niet verder afkoelen dan 5 graden beneden de ingestelde temperatuur. Dit zorgt ervoor dat er weliswaar energie wordt afgenomen buiten de ingestelde periode maar dit is in verhouding tot het volledig af laten koelen naar het volledig opwarmen van de vloer te verwaarlozen. Bij een normale situatie moet de vloer bij zo’n 150 Watt systeem ongeveer 5 graden warmer kunnen worden in 30 a 40 minuten. Een 50 Watt systeem zoals eerder genoemd is zeker niet voldoende om de vloer binnen die periode op te warmen. Dit zal eerder 3 tot 4 maal langer duren dan een 150 watt systeem. Daarbij moeten de transformatoren ook nog weggewerkt worden. De voordelen van elektrisch t.o.v. van een watersysteem liggen dan ook meer in de gemakkelijke installatie, het onderhoudsarme karakter, de opbouwhoogte, de afzonderlijke regeling (je gebruikt hem alleen als je het wilt) van het elektrisch systeem.

Arie, Jaap en anderen:

Ik vind het verwarmen elektrisch t.o.v. gas een leuke discussie!

Volgens mij wordt er langs elkaar heen gepraat. De vraag die gesteld zou kunnen worden is: wat is het gebruik van de ruimte die verwarmd moet worden en welke eisen stelt de gebruiker.

Voorbeeld: een vriend van me heeft een vakantiehuisje laten bouwen. Isolatie volgens de laatste stand der techniek. Gebruik is incidenteel, en met name ’s zomers. ’s Winters af en toe een weekendje. Behoefte was met name comfort, je komt aan in het huisje en wilt dat het snel op temperatuur is, even de kilte eruit.

Leg je in die situatie gasverwarming aan of kies je voor elektrisch?

Hij heeft voor een CV gekozen, zelfs met een HR ketel, vloerverwarming omdat de kinderen graag op de grond spelen maar ook losse radiatoren enzovoorts.

In de praktijk blijkt het huis zo goed geïsoleerd te zijn, dat alleen de aanwezigheid van mensen al bijna voldoende is. De vloer wordt niet warm, want dan is het huis al op temperatuur via de radiatoren enz.. De warmtecapaciteit van het systeem is zodanig, dat het wel even duurt voordat de kilte eruit is. Dus: gekozen voor de Arie oplossing, maar toch niet tevreden.

Heb de discussie niet tot in den treure gelezen, maar ik heb de indruk dat Jaap’s situatie min of meer vergelijkbaar is;
1. niet vaak thuis
2. misschien al tevreden met een temperatuur van 16 graden
3. benedenburen die wel graag warm stoken
4. goed geïsoleerd huis
5. overdag vaak zon in huis etc..

Enigszins eigenlijk zoals mijn situatie thuis. Ik heb een CV, die gebruik ik in de praktijk voornamelijk om warm water te maken en om mijn was te drogen ’s winters over de radiatoren. Mijn benedenburen zijn bejaard en stoken zich suf. Temperatuur in huis eigenlijk altijd wel zo’n 18 graden. ’s Winters trek ik een trui aan, eventueel een paar dikkere sokken als ik koude voeten heb. Bij een beetje zon is de boel al warm, plus appartement op zuid-oosten dus het huis is ’s ochtends op temperatuur. Ik douche ook ’s ochtends, dus verwarmen badkamer geen probleem. Gasverbruik voor verwarmen 200 kuub per jaar, 300 voor warm water. Ketel zo’n 20 jaar oud dus rendement kan vast wel beter.

Stel ik heb de keuze omtrent aanleg verwarming, dan zou dat in beide situaties (vakantiehuisje en thuis) best hebben kunnen vallen op electrisch. Eventueel met een heel simpel keukengeisertje voor warm water. Maar vastrecht gas is relatief veel als je er weinig van verbruikt, en gasapparatuur vereist onderhoud.

In de praktijk heb ik al een CV, die zat er al in bij oplevering. Maar als ik net als Jaap de keuze heb? Lage installatiekosten, geen onderhoud en lange levensduur; hogere energie kosten? Of een duurdere installatie, levensduur ketel 20 jaar plus onderhoud; lagere energie kosten?

En laten we voor de eenvoud van discussie het milieu buiten beschouwing laten, wat mij betreft.

Graag eenieders commentaar!

@ Laurens,

In die situaties, zoals je beschrijft en waarbij maar weinig energie wordt gebruikt, zou je best elektrisch kunnen verwarmen. Maar zoals je zult begrijpen is het artikel in zijn algemeenheid gesteld en wordt ook het milieu betrokken. Als je kijkt naar de naam en de doelstelling van de website, zul je dat vast begrijpen.
Het artikel is dan ook van toepassing op zeker 95% van de huishoudens. Het biedt een tegenwicht tegen de handelaren, die met subjectieve reclame snel geld willen verdienen en zich niet bekommeren om de energiekosten van de consument en het milieu.

@Arie

Ik zie als ander voorbeeld ook wel een toepassing voor mensen die ’s ochtends alleen douchen en dan naar hun werk gaan. I.p.v. het hele huis warm te stoken, even alleen de badkamer een beetje warm met een electrisch systeem. Wel het comfort, en toch milieu vriendelijk. Het categorisch uitsluiten van een bepaald verwarmingssysteem gaat mij wat ver.

@ Laurens & Arie
Je moet bij het berekenen van de milieuschade niet alleen de energiekosten meenemen maar zeker ook de bouw/onderhoud/afdanking van de installatie (20 jaar). Die kost per saldo meer CO2/energie om te bouwen, te onderhouden en te recycelen dan een elektrisch systeem. Daarbij ben ik het volledig eens met Laurens zijn laatste bericht! Dus voor ruimtes die kort gebruikt worden (zoals badkamer) is een elektrisch systeem een prima keuze.

@ Koos,

Hoe je het ook wendt of keert, elektrisch energie is een factor 3 duurder dan energie uit gas en als er dan toch al een CV-systeem in huis is, hoef je je niet druk te maken over de milieuschade m.b.t. afdanking. Het gaat slechts om het feit, hoe je functioneel een ruimte zoals een badkamer kunt verwarmen op de momenten, dat je dat wenst. Met elektrische vloerverwarming stop je in een aantal uren dure elektrische energie in de vloer, die je maar een minuut of 10 tot een half uur nodig hebt.
Je kunt natuurlijk ook voor een CV-radiator kiezen.
En als je voor elektrisch kiest, is een straallamp ook geen verkeerde keuze. Die levert energie op maat.

@Arie

Zou het in mijn geval een badmatje en een straallamp worden! Terug naar de 50’er jaren.

Leg dat maar eens uit thuis!

Vloerverwarmingspecialisten,

De meeste badkamers hebben maar een oppervlak van 6 m2 waarvan vaak nog een bad afgaat dus blijft er 4 m2 over.
In iedere badkamer staat wel een radiator, aangesloten met leidingen die in de dekvloer liggen. Het simpelste is de retourleiding van die radiator een paar extra lussen te laten maken in de badkamervloer. Het is een pijp in pijp systeem waarvan de oppervlaktetemperatuur bij 80 graden watertemp. dus bij 10 graden vorst, ongeveer 40 graden wordt, dus wordt de vloer niet te warm.Dit systeem kost bijna niets aan installatiekosten en verbruikt geen extra energie. Daar komt bij dat de meeste badkamers op de verdieping liggen en de onderliggende vertrekken op 20 graden gestookt worden waardoor de badkamervloer altijd 20 graden zal zijn. Ik heb dit systeem zelf en bevalt me uitstekend. Voor grote vloeroppervlakken is dit systeem niet toe te passen.
Willem

Oké veeeel tips en veeeel info. Misschien iets te veel, daarom even deze vragen.
Door bovenstaande (gedeeltelijk) te hebben gelezen begrijp ik dat conventionele vloerverwarming efficiënte is qua warmte en qua kosten.
Volgende casus:
Wij zijn van plan om onze verbouwde garage tot studio opnieuw te voorzien van verwarming. De huidige radiotor die er hangt heeft onvoldoende capaciteit om de boel te verwarmen (circa 35 m²).
De radiator die er nu hangt is gekoppeld aan de CV in het woonhuis. Probleem is dus dat als de temperatuur is bereikt in de woonkamer dan wordt de radiator in de studio koud. Bovendien moet de Cv de hele dag aan staan terwijl wij niet altijd thuis zijn overdag.
Vraag 1: Is er een mogelijkheid om in de studio conv. vloerverwaming aan te brengen die gekoppeld is aan de CV in het woonhuis maar dat dan wel afzonderlijk de studio en huis los van elkaar dus kunne worden verwarmd?
Vraag 2 Welke isolatie mogelijkheden zijn ervoor de verwarming in de garage? hert is gewoon een betonnen vloer zonder kruipruimte. En de isolatie mag niet te dik zijn (max 1 á 2 cm i.v.m. de drempel)

Ik hoop dat jullie ligt in de duister kunnen brengen want verschillende installateurs die we hebben benaderd geven verschillende adviezen dus wij zijn het spoor een beetje bijster.

Alvast bedankt!
John

@ Joku,

Een systeem met watervloerverwarming is niet per definitie zuiniger dan een systeem met radiatoren. Het is wel behaaglijker vanwege het ontbreken van koude luchtstroming langs de vloer. Eigen praktijkervaring.
Als je kiest voor vloerverwarming is het zeker zinvol om daaronder een isolatielaag aan te brengen.
Eventueel zou je ook in de bestaande situatie een extra radiator kunnen aanbrengen om voldoende capaciteit te realiseren.

Het probleem van een onafhankelijke verwarming van 2 vertrekken zou je als volgt op kunnen lossen.
Je studio verwarmen via een zone regeling, zie:
http://www.askanowner.com/_upload/1_2/attachments/zoneregeling%20vc_25.pdf
Je ketel moet dan wel aanslaan als een van de vertrekken erom vraagt. Dat zou vermoedelijk kunnen door het parallel schakelen van de kamer- en studiothermostaat, maar ik zou dat zeker bij de vakhandel informeren, b.v. bij Warmteservice.
Als je de studio wel, maar je huis niet wilt verwarmen, moet je de beide circuits onafhankelijk kunnen regelen. Zie ook http://www.warmteservice.nl/hoofdgroep/7/thermostatische-regelingen.do.

Je probleem is m.i. niet uniek en moet vast wel op te lossen zijn.
Veel succes.

Beste mensen,
men neme gewoon een vloerverwarmingssysteem
betaande uit:
* groot verwarmd oppervlak van aluminium.(coëff 400 W/mK)
* voorzien van zacht koperen leidingen. (coëff 220 W/mK)
geheel voorzien van 30mm EPS 40 of Eco houtvezel isolatie
zweven gemonteerd en waterzijdig aangestuurd met
30*C/40*C voor verwarmen
15*C/18*C voor koelen
zie: www Havikhorst TOP-2000 HR
H.a.T.e./ H.i.a.c. techniek voor:
* milieuvriendelijk ,* efficiënt verwarmen/koelen
met behoud van een gezond binnen klimaat.

groet,
M.A.Havikhorst

Jongens, wat een gesteggel allemaal omtrent gewone en elektrische vloerverwarming.
Ik had in mij vorige woning elektrische vloerverwarming (accumulerend), de opbouw was als volgt:
– houten ondervloer
– isolatie plaat 20mm + randisolatie
– verwarmingskabel met vloersensor
– en niet te vergeten een afwerkvloer van 4 cm
De oppervlakte was ca. 40m2/3200Watt. De vloertemperatuur, met de meest éénvoudige thermostaat, stond ingesteld op 24 graden Celcius 24 uur per dag. Overigens sloeg de ketel bijna nooit meer aan!
Stond maar 1,5 uur aan per dag (dus per 24 uur), dit heb ik kunnen meten middels een wat uitgebreidere verbruiksmeter.
Dus 3.2kW x 1.5 = 4.8kW x 250 stookdagen = 1200kW = € 250,00 per jaar (inclusief alle kosten).

Nu heb ik in mijn nieuwe woning gewone vloerverwarming (50m2) en een ander deel elektrische verwarming (40m2). Tot mijn verbazing kan ik mijn temperatuur, waar elektr.vloerverwarming ligt, vele male beter regelen dan de gewone vloerverwarming.
Ofwel mijn temperatuur in het bijgebouw is de temperatuur lekker constant, en het hoofdgebouw is het K…E.
Diverse regelingen geprobeerd, maar dat gaat niet lukken.

Mijn ervaring tot op heden is voor elektrische vloerverwarming vele malen beter. Qua kosten zal het uiteindelijk niet zo veel uitmaken. In mijn vorige woning heb ik me laten adviseren, en monteren, door lvs vloerverwarming. Ik vond hun verhaal wel ok (wat ik me er nog van kan herinneren).
Een kennis van mij woont permanent op zo’n bungalowpark, en heeft onlangs alles wat met gas te maken heeft eruit geknikkerd. Dus dat werd elektrisch stoken. Volgens zijn zeggen heeft ie een hoger comfort en nagenoeg vergelijkbare energiekosten.

Veel succes allemaal

@ Lood,

Leuk, maar niet overtuigend verhaal over je eerste woning, waar kennelijk ook een centrale verwarming is geïnstalleerd. De ketel sloeg bijna nooit meer aan. Met de hoeveelheid elektrische energie van 1200 (ik neem aan dat je kWh bedoelt) heb je aan gas met een HR-ketel maar zo’n 140 kuub (kost 84 euro) nodig.
De gemiddelde woning gebruikt per jaar 1800 kuub gas, waarvan naar schatting 1500 voor verwarming.
Kennelijk zat je niet in een gemiddelde woning. Wellicht een woning in een tussenetage, waar alleen warmte aan de voor- en achtergevel weglekt. Bij een goede vergelijking is het nodig om alle feiten op een rijtje te zetten, zoals het type woning, de mate van isolatie, het stookgedrag, de temperatuurinstelling gedurende de dagen, etc. Wat is er aan gas verbruikt per jaar met de ketel en hoeveel wordt daarvan verbruikt voor koken en/of warm water?
Mijn devies is: meten is weten, voordat je gefundeerde uitspraken kunt doen. Hierboven lees ik ook andere verhalen, die tegen elektrische verwarming pleiten.

Wat betreft je nieuwe woning. Daarin is de temperatuur in het hoofdgebouw moeilijk te regelen. Hierin spelen ook veel factoren een rol, o.a. de max. vloerwatertemperatuur, de dikte van de vloer, de aard van de toplaag (hout of tegels), de instelling van de thermostaat (PID-regeling), het type ketel.
Als elektrotechnicus en meet- en regeltechnicus weet ik dat elektrische energie gemakkelijk is te doseren, maar elektrisch stoken is en blijft vele malen duurder en milieuonvriendelijker.
Uit je BINAS en ook van Internet haal je dat de verbrandingswarmte van 1 kuub gas overeenkomt met ongeveer 9 kWh elektrische energie.
De prijs van 1 kuub gas is 60ct en die van 9 kWh 198ct.

@ Arie G,

De Eerste woning was een hoekwoning uit de jaren 50. Nu zijn het 2 seperate woningen. Die 1200kW is NIET per uur, maar per (stook)jaar. Als je het leest “Dus 3.2kW x 1.5uur = 4.8kW x 250 stookdagen = 1200kW = € 250,00 per jaar (inclusief alle kosten)”
Inderdaad maar € 250,00 per jaar aan E-energie voor alleen de E-vloerverwarming. Er waren in deze ruimte GEEN radiatoren, thermostaat is later verplaatst naar een andere ruimte zodat de andere ruimtes ook wat warmte konden krijgen vanuit de ketel.

In ieder geval ben IK wel overuigd om het feit dat IK meer tevreden ben over elektrische verwarming tov conventionele verwarming. Maar goed, die keuze is voor ieder………

Oh ja,
Ik ken ook nog een leuke situatie dat een ruimte van 60m2 van 22 graden naar 24 graden wordt opgepiept in 15minuten. En dat alleen maar met een verwarmingsunit (IR-B/A) van 1500W. Ofwel 375Watt (1500W / 4)IR-B/A.
Tis wel een supergeisoleerde woning……

@ Lood,

Om toch even de puntjes op de i te zetten: kW is een maat voor vermogen, en kWh een van de aanduidingen voor energie.
Deze begrippen worden vaak door elkaar gehaald.

Wat bij al deze vergelijkingen telt zijn de volgende zaken:
– de grootte van de woning;
– het type woning;
– de ligging;
– het stookgedrag;
– de mate van isolatie;
– het aantal inwonende personen.

Een redelijke indicatie bij een gecombineerde verwarming zijn de jaarlijks gebruikte hoeveelheden aardgas en elektrische energie.
Want ook het vermogen van een elektrische verwarming zegt nog niet zo veel. Energie = vermogen x tijd. Dus als deze vaak aan staat, kun je bij weinig vermogen toch veel energie gebruiken.
Verder heb je bij een goed geïsoleerde woning weinig energie nodig om deze op temperatuur te houden. Als er in de huiskamer van mijn goed geïsoleerde hoekwoning ’s avonds zich meerder personen bevinden, zie ik dat de temperatuur in mijn kamer oploopt en de thermostaat afslaat, terwijl de gemiddelde warmteafgifte per persoon op zo’n 100 watt kan worden gerekend.
M.a.w.: je kunt pas gefundeerde uitspraken doen als je over cijfers m.b.t. het jaarververbruik (gas en licht) beschikt, zeker als het gaat om elektrische en gasverwarming.

@ Arie G,

Dat begrijp ik allemaal wel, joh. Ik geef alleen maar aan dat elektrische (vloer)verwarming gemakkelijk toegepast kan worden, mits het op een juiste manier wordt aangebracht.
Natuurlijk geldt dat ook voor conventionele verwarming.

Thats all

@ lood,

Maar voor een veel mensen gelden de structurele kosten, waar de meeste installateurs en leveranciers geen oog voor hebben. Die willen alleen maar omzet.

@ Arie G,

Arie, daar heb je helemaal gelijk in. Een conventioneel vloerverwarmingsbedrijf “lult” in zijn straatje en datzelfde geldt voor de elektrische vloerverwarmingsbedrijf (of hoe je het noemen wil).
De waarheid ligt ergens in het midden.

Ik denk dat de meeste mensen het zelf moeten ondervinden.

Maar goed, het blijkt dat E-vloerverwarming al meer als 20 jaar (misschien wel dertig jaar) bij onze EU buren, wordt toegepast met blijkbaar heel veel succes.
Dan bedoel ik landen als: Zweden, Noorwegen, Denemarken, Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Tjechie etc etc (ff ge-googled). Maar ja, daar wordt nagenoeg geen gas toegepast en dan moet je wat, toch ?
Daarbij komt nog dat het zelf genereren van E-energie steeds goedkoper wordt. Men spreekt over <€1,00 per Watt/piek binnen 5 jaar (zonnepanelen), terwijl nu de prijs ligt op zo’n € 5,00 per Watt/piek. De productie in Duitsland wordt behoorlijk verhoogd (ook weer ge-googled). Hierdoor wordt in de toekomst het zelf genereren van E-energie steeds aantrekkelijker ( eerst zien en dan geloven, natuurlijk: of gaat W.Bos hier weer een belastinkje op heffen ?????).
In ieder geval blijkt dat mijn energie leverancier voor periode 2009 de E-prijs niet verhoogd voor 2009 (dat was ook al zo voor 2008), maar mij gasprijs gaat met 9% omhoog voor 2009.
Dat zet je ook wel aan het denken……

@ Lood,

Ik onderschrijf in grote lijnen je redenatie.
Het basistarief (dag/nacht-gemiddelde) van een kWh ligt op circa 7,5 ct. Met BTW, transport en energiebelasting kom je op circa 22 ct.
In Nederland wordt dat hoofdzakelijk fossiel geproduceerd met een rendement van circa 40%.
Noorwegen heeft door het bezit van stuwmeren een overproductie aan elektrische waterkrachtenergie, waarvan een deel als schone energie naar andere Europese landen wordt geëxporteerd. Ook Zweden heeft veel waterkrachtenergie. In Noorwegen en ook Zweden wordt daarom veel elektrisch verwarmd.
Daar ligt geen netwerk van aardgasleidingen. Ik vermoed ook dat de woningen daar veel beter zijn geïsoleerd.

Als actief lid van http://www.windvogel.nl/ ga ik op een kostenbewuste manier voor het milieu. Zelf heb ik maar 4 m2 (480 W-piek) zonnepanelen, die per jaar zo’n 380 kWh opleveren. Kosten in 2003: 2600 euro – 2500 euro subsidie = 100 euro. Dat is op mijn jaarverbruik van 2500 kWh maar 15%. Mijn hoekhuis (bouwjr 1974) met vloerverwarming in de kamer vraagt per jaar circa 1300 kuub gas, waarvan 400 kuub voor tapwater. Na mijn nieuwe afrekening betaal ik aan energie nu 120 euro/maand.
Als ik elektrisch zou verwarmen, zou ik (met tapwater) circa 12000 kWh gaan verbruiken. Kosten/jaar 2640 euro met een maandlast van 220 euro i.p.v. 120.

Het zelf elektrische energie opwekken staat nog in de kinderschoenen. Zonnepanelen zijn nu nog relatief duur en zonder subsidie niet echt kostendekkend. Windenergie met een eigen molentje (mits je de ruimte hebt) is ook niet echt rendabel. Zie de discussie hierover op Olino. Alleen grote windturbines (met het zelfleveringsconcept van de Windvogel) maken duurzame energie betaalbaar.

@ Arie,

In o.a. de Scandinavische landen zijn de woningen inderdaad super geisoleerd.
Diverse architecten gebruiken voor de huidige of mega enerziezuinige woningen elektrische vloerverwarming of elektrische plafondverwarming middels panelen. Een kennis in BoL heeft voor een ruimte (super goed geisoleerd) van 36m2 een stralingspaneel van 2 x 300Watt. Volgens zijn zeggen is het energieverbruik nihil en staat het ingesteld op 23 graden.
Windmolens in een nieuwbouwwijk is geen optie. De gemeente geeft geen toestemming. Enige tijd geleden heb ik vergunning gevraagd voor een stille windmolen: nada.
Blijft er alleen nog maar zonnepanelen over. Helaas is de terugverdien tijd te lang (ca. 12 ~ 15 jaar), hopen dat dat in de toekomst een terug verdien tijd wordt van max. 5 jaar.
We zullen het zien…………..

Beste mensen,
*met electrische vloerverwarming is vloerkoeling
uitgesloten.
*evenmin is thermische energie terugwinning onmogelijk.
*energie sparend is het evenmin,de op kale draagvloer
aangebrachte electrische systemen veroorzaken wel het
weglekken van c.a. 30% de fundering in.(zie publikatie
onderzoek TH Eindhoven)
* Men wenst een gezond-milieuvriendelijk-comfortabel-
en energiezuinig binnen klimaat.
Dan is er maar één oplossing het Havikhorst TOP-2000 HR
systemeem waarmee centraal de heleboel mee aangestuurd
kan worden.
Wij leven niet in Zweden of Noorwegen waar nu eenmaal
waterkracht centrales voor goedkope witte stroom zorgen
m.vr.groet
M.A.Havikhorst (V.E.V.Electro technisch installateur)

Het spreekt voor zich dat er veel warmte weglekt, als je de verwarming zonder isolatie op de vloer aanbrengt. Dat geldt ook voor conventionele vloerverwarming.

Het terugwinnen van warmte bij watervloerverwarming, waar de Havikshorst het over heeft, kan m.i. alleen bij het gebruik van warmtepompsystemen, waar de warmte in de grond wordt gestopt en in het stookseizoen weer wordt teruggewonnen. Dit lijkt me een goede ontwikkeling, maar vergt een aanzienlijke investering, waarbij een groot deel van de jaarlijkse kosten gaat zitten in de rente en afschrijving hiervan. In ben benieuwd naar de verhouding vaste / variabele kosten en ook naar de in de praktijk behaalde COP-factoren.
Want als de vaste kosten hoog zijn, zou de prikkel om zuinig met energie om te gaan wel eens weg kunnen vallen.

Interessant toevoeging in deze discussie is misschien wel het bestaan van een Belgisch document (december 2001) van de Raad voor het Verbruik http://mineco.fgov.be/protection_consumer/councils/consumption/pdf_adviezen_2001/260.pdf, waarin aan de Staatssecretaris voor Energie een advies wordt gegeven voor een verbod op de publiciteit van elektrische verwarming met als argument het hoge primaire energieverbruik. Het verbod op het toepassen ervan vond de Raad kennelijk te ver gaan.

Beste mensen,
Aan de in de grond gestopte warmte kleven een aantal vervelende nadelen,zoals onkontroleerbare energie veliezen,veroorzaakt door o.a. het grondwater enz.enz.
is dus geen directie optie.
Waar ik op zinspeelde is het H.a.T.e consept alsmede operationeel energie gebruik http://www.Havikhorst TOP-2000HR.

Iedere keer weer verbaast het me hoe gemakkelijk er over CO2 als broeikasgas gesproken wordt. Zeker dat is het. Maar…waarom realiseert niemand zich dat methaan (aardgas dus) een 23 keer zo sterk broeikasgas is? Kijk eens hier:
http://www.hugovandermolen.nl/bosbouwbeleggingen.nl/methaan.php

Evenzo gemakkelijk denkt iedereen dat aardgas gratis en voor niets ons huis binnenstroomt. Niets is minder waar, helaas. Bij aardgaswinning is veel energie nodig, bij het reinigen nog meer. Bij het afvoeren van de zwavelverbindingen en andere giftige stoffen die uit het aardgas worden gehaald treden de nodige milieuproblemen op. Dan moet het voor de juiste en constante samenstelling nog gemengd worden met stikstof wat via een duur cryogeen proces uit lucht wordt gewonnen. Redelijk energie-intensief dus. Bij het transport in de hoofdleidingen bevindt zich een, jawel, op aardgas werkende gasturbine-compressor op iedere 100 km pijplengte, om het gas op druk te houden. Als dat gas, zoals het bij u in huis binnenkomt dan uit siberie afkomstig is, dan is er al zo’n 15-20% opgebruikt voor deze doeleinden… De betreffende CO2 uitstoot moet u dus optellen bij uw eigen verbruik.

Maar… veel erger is het dat er tijdens dat transport uit Siberie, zeker over het Russische grondgebied, door krakkemikkige leidingen en vele lekkages zo’n 3-5 % weglekt in de atmosfeer. Nu is methaan een 23 keer zo sterk broeikasgas als CO2, dus in CO2 equivalenten is dat bij 3 % dus eigenlijk 69%!!! Laat dat even op u inwerken. Het staat er echt en als u kunt hoofdrekenen dan ziet u ook dat het klopt.

Ziet u nu ook dat dat Russische aardgas waarvan u denkt dat het de meest milieuvriendelijke brandstof is en véél minder CO2 (broeikasgas)belasting geeft dan die vieze kolencentrales, feitelijk dus juist 2x zoveel broeikasgas veroorzaakt??

Inderdaad, ik heb al heel lang geen gas meer in huis. Vroeger, met stadsgas kon je eraan dood gaan; nu gaat de wereld eraan dood maar niemand die het zich realiseert. Zijn we echt ziende blind of gewoon goedgelovig?

Nog een doordenkertje: het broeikasgas met het meeste effect op de atmosfeer is waterdamp. Zie ook weer o.a. http://www.hugovandermolen.nl/bosbouwbeleggingen.nl/methaan.php

Even nadenken geeft het volgende beeld. De aarde bestaat voor een groot gedeelte uit water. De waterdamp in de atmosfeer wordt door verwarming door de zon ook zelf geproduceerd, een volstrekt natuurlijk proces.

Echter, door welke vorm van menselijk handelen kan de hoeveelheid waterdamp nu toenemen? inderdaad, door het verbranden van fossiele brandstoffen. Die bestaan uit koolwaterstoffen, de koolstof geeft CO2 de waterstof geeft bij verbranding waterdamp. Het pluimpje uit de schoorsteen van uw CV ketel. Daarmee neemt de hoeveelheid water op aarde dus toe en dus ook het broeikas effect.

Toch.. er is één fossiele brandstof die géén waterdamp maakt, steenkool! Bij de verbranding daarvan komt alleen CO2 vrij, geen waterdamp…

Zo ziet u maar weer, niets is wat het lijkt…

Nee, ik woon niet in Limburg en heb ook geen aandelen in kolencentrales, hier of elders, ik probeer gewoon nuchter na te denken en niet alles wat beweerd wordt door politiek en belanghebbenden voor zoete koek te slikken.

@ Beste Arno,

Deze rubriek gaat over energiebesparing. Het doel is om mensen op weg te helpen om verstandig met energie om te springen. Dat spaart geld en is en passant ook nog goed voor het milieu. Bij de keuzes van apparatuur in je huis heb je geen invloed op de samenstelling van het aangeboden aardgas.
je hebt wel invloed op de manier waarop je met energie in je huis omgaat.
En als je elektrisch verwarmt weet je zeker dat daarvoor meer primaire energie wordt gebruikt dan bij het gebruik van aardgas voor verwarming.

Voor de duidelijkheid het gaat om het GEBRUIK van aardgas,en de VERBORGEN VERSPILLING ervan en de GROTE MILIEUBELASTING die daarmee gepaard gaat, niet om de samenstelling ervan. Door geen aardgas te gebruiken kan ook u die verspilling en milieubelasting voorkomen.

Overigens, of er meer of minder primaire ENERGIE gebruikt wordt is niet van belang zolang er een Wet van Behoud van Energie is, die iedere natuurkundeleraar aan iedere middelbare school u kan uitleggen.

Waar het om gaat is dat er geen of zo min mogelijk energiebronen gebruikt worden die onnodig milieubelastend zijn of anderszins nadelige effecten hebben. In feite zijn de enige primaire energiebronnen voor de planeet aarde de zon en… kernenergie. Al het andere, incl. de fossiele brandstoffen hebben zonne-energie (van millennia geleden)in zich opgeslagen, die door het gebruik ervan wordt vrijgemaakt. Helaas met aanzienlijk negatievere effecten dan door de meesten wordt aangenomen…

En als u zowel geld wilt besparen als ook het milieu ontlasten, kunt u het beste gewoon net als uw en mijn voorouders u heel warm kleden en een houtkacheltje gebruiken, of een wat modernere pellet (=houtafval) kachel. Alleen kunt u daarop niet koken, wel op een oude potkachel. En verlichting op slaolie werkt ook perfect, stinkt alleen een beetje.

Wat ik zeggen wil is dat ieder voor zich moet kiezen, prioriteiten stellen. Maar dan wel op basis van objectieve informatie. In dat opzicht is uw opmerking over primaire energie in meer dan één opzicht helaas niet ter zake doende simpelweg omdat het in zijn algemeenheid onjuist en dus niet maatgevend is, noch voor de kosten noch voor meer of minder milieubelasting. En ook die 2 zaken staan, in tegenstelling tot wat uw opmerking “en passant goed voor het milieu” suggereert, geheel los van elkaar.

@ Beste Arno,

We leven in de wereld van nu, waarin we via de bestaande infrastructuur van alle gemakken zijn voorzien, zoals water, gas en elektriciteit. Waar je ook voor kiest, er zijn altijd wel nadelen te bedenken. Houtafval moet ook getransporteerd worden, slaolie geproduceerd, etc. en dat belast ook ons milieu.
Het is zaak om zo efficiënt mogelijk met onze grondstoffen om te springen en dan het liefst direct de energie van de zon te betrekken.
En dan is het inderdaad niet verkeerd om ’s winters een extra trui aan te trekken, maar we kunnen en willen niet meer terug naar het jaar nul.
Ik kom regelmatig situaties tegen bij huishoudens, waar men meer dan 300 euro aan maandelijkse energielasten heeft. En dan heeft het niet veel zin om dan te wijzen op de broeikasgassen, die we met z’n allen veroorzaken.
Men heeft vaak geen idee hoe het komt, dat de energierekening zo hoog is. En dan blijkt het vaak te gaan om een verkeerde adviezen van installateurs, gemakzucht en niet voldoende kritisch bij aanschaf van nieuwe apparatuur. Een voorbeeld: onlangs werd ik geconfronteerd met de herinrichting van een zaak met een ruimte van 5 x 5 meter, waar een inrichter 10 fraaie Italiaanse lampen had gebruikt met een totaal vermogen van 2250 watt. Het energiegebruik steeg hiermee met een factor vier.
Ik denk dat er ’s zomers een airco-unit nodig is om de overtollige energie af te voeren.
Daarom huldig ik het standpunt: Ga zo efficiënt mogelijk om met de middelen die we hebben. Impliciet is dat ook goed voor het milieu.

@ Beste Arno,

Waterdamp is gewoon water in gas-fase. Het aandeel van waterdamp in de lucht dat veroorzaakt is door menselijke handelingen is relatief erg klein t.o.v. natuurlijke processen. Bovendien condenseert waterdamp(H2O) relatief makkelijk water, wat samen met warmte, leven op deze aardbol brengt.
-> CO2 is moeilijker af te breken dan waterdamp. zie link> http://nl.wikipedia.org/wiki/CO2 de aarde absorbeert CO2 langzamer dan dat het produceert (ontbossing).

Hoewel je geen gas meer gebruikt. Denk ik dat je voorbij gaat aan het feit dat de elektriciteit die wij(jij ook) gebruiken voor een groot deel opgewekt wordt door centrales die aardgas gebruiken. Je zou kunnen stellen dat de stroom die jij koopt, schone stroom is. Maar dat is niet/nooit zo. Het is alleen misschien minder vies. Zelfs al zou je dat stroom met je eigen fiets/dynamo opwekken, heb je eerst nog de vervuiling van de productie/transport van die fiets/dynamo en het voedsel, extra uitstoot CO2 uit je eigen mond, extra waterdamp dat je verliest. Om nog te zwijgen van de extra vieze kleren/wasmiddel/was-stroom. M.a.w. bij alle handelingen die men maakt, zet men energie om.
Arie G tracht duidelijk te maken dat bij een van die handelingen, namelijk vloerverwarming, zo (energie/kosten-)efficiënt mogelijk te doen. Dus een zo klein mogelijke aanslag te plegen op het milieu/je portemonnee.

@ Arie,
Ik heb praktisch de hele discussie gevolg. Ben eens met de stelling dat elektrisch verwarmen verspilling van hoogwaardig energie is. Uiteraard is dit alleen van toepassing wanneer in beide gevallen (elektrisch/water) de energievraag over een heel jaar hetzelfde is. Dus als er in beide gevallen de warmte-levering zo goed mogelijk wordt afgestemd op de warmte-vraag, is water-vloerverwarming beter voor het milieu en portemonnee.

Noot: met water-vloerverwarming bedoel ik uiteraard vloerverwarming met de combinatie gas en HR-ketel

Ik denk dat in de praktijk elektrische vloerverwarming beter te regelen is en de massa (vloer) die verwarmd moet worden kleiner is dan in het geval van water-vloerverwarming; het gaat dus dubbel op. Om hetzelfde te kunnen bereiken met water-vloerverwarming, denk ik dat het veel kennis/inzicht vergt van de bouwer,installateur & gebruiker. Als bouwkundige ben ik van mening dat het zeker mogelijk is als men dit aspect goed in acht meent tijdens ontwerp/uitvoering/gebruik. Helaas geldt voor de meeste mensen het geval van vloerverwarming installeren in bestaande woning met slechte/matige vloer-isolatie. De meeste mensen kiezen voor infrezen i.v.m. geringe/geen extra opbouwhoogte vd vloer. Het gevolg hiervan is dat de vloerverwarming nu een relatief dikke vloer (meer massa) moet verwarmen. Dus kost meer energie/geld en duurt het langer om op te warmen (minder comfort)

In ieder geval gaat mijn voorkeur uit naar water-vloerverwarming. Uiteraard met de best mogelijke isolatie; warmte dat niet verloren gaat, hoeft er ook niet bij.

Mochten er mensen geïnteresseerd zijn:

Algemeen:
Beste resultaat is een combinatie van luchtverwarming en water-vloerverwarming:
Snelst warmte in de ochtend en comfortabel in de avond. Helaas ook de duurste in aanschaf/installatie en vaak niet mogelijk i.v.m. benodigde ruimte voor luchtkanalen.

Uitvoering:
zorg dat de massa (vloer/wand) binnen de isolatie-schil zo laag mogelijk is.
Veel mensen zeggen dat dat niet zo erg is, omdat de warmte geaccumuleerd wordt. Hier ben ik het niet mee eens, omdat dit ten koste gaat van de reactiesnelheid vd verwarming en daarmee samenhangende op maat leveren van de warmte=energie=geld. En hoeveel warmte er ook geaccumuleerd wordt, er treedt toch altijd meer warmteverlies op bij een hogere temperatuurverschil tussen binnen/buiten.
Op dit punt scoort elektrische vloerverwarming beter naar mijn mening, omdat men eigenlijk alleen de tegels hoeft te verwarmen. Dit afgezien van het het rendement van ong 40% bij de energiecentrale (mijn hoop voor de toekomst is kernfusie)

Gebruik:
breng warmte-behoefte/-vraag en -levering zo dicht mogelijk bij elkaar. Dit lijkt erg op een open deur intrappen. Helaas is dit in de praktijk veel voorkomend vergeten aspect of erg lastig te realiseren in het dagelijks gebruik met vloerverwarming. Zeker met een slecht/matig geïsoleerde woning. Hierdoor stijgt het energierverbruik/verspilling noodzakelijk/onnodig.

En ik heb nog echt geprobeerd zo kort mogelijk te houden. Dus kan ik me best voorstellen dat er mensen zijn die commentaar/vragen op mijn verhaal hebben. Ik verneem het graag mits het niet persoonlijk wordt en inhoudelijk blijft.

Met vriendelijke groet,
VinniX

@ Vinnix,

Ik ben geen bouwkundige, maar natuurkunde heeft mij als elektro-, en meet en regeltechnicus altijd geboeid. In dat licht gezien, ondersteun ik je visie m.b.t. vloerverwarming.
Ik verricht al jaren metingen op het gebied van de relatie energiegebruik/buitentemperatuur, hetgeen ik in een artikel http://www.olino.org/articles/2006/07/12/energiebesparing-thuis-een-praktijkgeval
in kaart heb gebracht.
Wat mijn opvalt aan de grafieken, dat de hellingen van de stooklijnen steeds vlakker worden na elke genomen maatregel. Behalve in het stookseizoen 96/97 werd deze wat steiler. In 1996 heb ik namelijk zelf vloerverwarming aangelegd.
Methode: ik heb eerst 3 cm cementlaag verwijderd, waarna er een 1 cm isolatielaag (alu-folie met luchtbellen) op de betonbroodjesvloer en ook aan de zijkant is gelegd. Daarover staalbouwmatten met de vloerslangen (afstand 17 cm) met 5 cm betonlaag, waarop de tegels zijn gelijmd.
Ik heb nog een achterradiator laten hangen.
Het systeem is redelijk traag, maar comfortabel. Uit de grafiek zou je kunnen halen, dat het warmteverlies bij lage temperatuur (hoog aantal graaddagen) groter is, maar bij hogere temperatuur geringer. Kennelijk neemt het warmteverlies naar de onderliggende broodjesvloer iets toe bij een wat hogere vloertemperatuur, die bij een lagere buitemtemperatuur wordt gevraagd. Het totale energiegebruik nam wel iets af, mede door toepassing van nachtverlaging. Zie ook:
http://www.olino.org/articles/2008/01/09/nachtverlaging-bij-vloerverwarming-rendeert-wel
Hierbij merk ik dat de temperatuur ’s nachts door de warmtebufferwerking langzaam daalt.
Het is allemaal heel goed verklaarbaar. In dat opzicht klopt het ook dat een dunnere betonvloer sneller reageert en beter kan worden geregeld, maar zoals je zelf stelt, moet je dat niet elektrisch doen.

Wat betreft je hoop op kernfusiecentrales. Ik ben daar redelijk sceptisch over. Een temperatuurverschil van 150 miljoen graden overbruggen en deze energie afnemen is een wel erg technisch hoogstandje. Ik zie het de komende 50 jaar nog niet gebeuren.

@ Arie,

Ben er wel met je eens met een aanvulling: Een dunnere betonvloer is niet alleen beter regelbaar. Het is ook iets voordeliger, omdat er minder geaccumuleerde warmte/energie verloren gaat, door een lagere temperatuurverschil.

Ik heb toevallig jouw genoemde artikelen al eerder gelezen. Ik moet zeggen dat ik er veel waardering heb voor hoe je het inzichtelijk heb gemaakt voor de leek en met gemeten onderbouwing.

Wat betreft de vloerverwarming en je metingen (theorie):
Ik neem aan dat de massa die jouw vloerverwarming moet opwarmen is 6cm x vloeroppervlakte. Massa lucht en wanden buiten beschouwing gelaten. Dat is relatief weinig massa in de vloer. Wat ook belangrijk is de de afstand vd de vloervewarmingsbuizen tot jouw voeten. Stel dat het maar 5mm is, dan voelt de vloer veel sneller warm aan. Ik schat de afstand van die buizen tot jouw voeten ongeveer 4,5cm.

Ter vergelijking:
Mijn vloerverwarming: 1cm dikke vloertegel -> ingefreesde buizen, betonnen vloer (afwerkvl, broodjesvl. incl buizen) van gemiddeld 12cm! Daaronder matige vloerisolatie (bj 1982) De afstand van de buizen tot mijn voeten is ongeveer 12mm; minder dan bij jouw schat ik. Ik verlies meer warmte ivm massa/slechte isolatie, maar mijn vloerverwarming reageert waarschijnlijk ongeveer net zo snel/traag als die van jouw.

Dus hoewel mijn vloeverwarming meer massa moet verwarmen, voelt het relatief snel warm. Een illustratie: ik voel soms waar de buizen liggen, jij voelt waarschijnlijk niet/moeilijker waar deze liggen.

Helaas verlies ik meer warmte=energie=geld door relatief slechte vloer/gevel-isolatie.

Misschien interessant voor jouw en alle andere bezoekers is de “GEET Fuel Processor” Ik ben er nog niet zelf mee bezig geweest, maar ik geloof er wel in. Het principe is dat er veeel meer rendement uit brandstof gehaald kan worden. Praktisch alles bevat opgeslagen energie.
=> Ik zie het al voor me: GEET unit->warmtepomp->

Wat betreft kernfusie:
We hadden al veel langer op grote schaal gebruik kunnen maken van zon/wind-energie als er geen steenkool en olie meer zouden zijn.
Als er meer geld beschikbaar is voor R&D van kernfusie, ben ik ervan overtuigd dat het wel economisch haalbaar is.
De mens is in staat vrijwel alles te bereiken mits er geen tegenwerkende krachten (lees lobby’s) zijn.

Met vriendelijke groet,
VinniX

Een tijdje geleden werden via Internet losse (elektrische) vloermatten aangeboden. Je kon ze leggen onder een kleed bv. voor tijdelijke verwarming. Ik kan ze nergens meer vinden. Weet u misschien waar ik ze zoeken moet?

halo ik heb sins kort een stakerevan en ik ga er cv in bouwen maar ik zit te overweegen of ik er electrice vloer verwarming in gaat maken maar me vraag is dat niet te duur 35m2 is de opervlakte en er komt laminaat in en wat kost dat dan per jaar?

Beste Daan,

Dat is moeilijk te zeggen. Dat hangt van de volgende factoren af:
– hoe vaak zit je daar?
– En hoe vaak in het stookseizoen?
– Is de caravan goed geïsoleerd?
– Is er een gasaansluiting?
Je zou eens kunnen informeren bij mensen die al een stacaravan hebben.
Elektrisch verwarmen is in het algemeen duur, maar als het maar af en toe gebeurt, kun je de kosten beperkt houden.
Je zou ook eens kunnen zoeken op Internet met de trefwoorden stacaravans en verwarming.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *