Hier een klein verslag van de ervaring van het vervangen van 3 x 20 W 12 V halogeenlampen als verlichting boven de wasbak in mijn badkamer, door 3 x de 3.3 W moon led van LedLightEurope. De intensiteit van het licht is niet merkbaar minder, de kleur van het licht is prima warmwit en de besparing is ongeveer 50 W wanneer ik het licht in mijn badkamer aanzet.

De badkamer en de lamphouder

Eerst wat plaatjes ter verduidelijking.

Figuur 1: De wasbak in de badkamer

Boven de wasbak in de badkamer is de set van drie halogeenlampen die de gehele badkamer verlichten.

Figuur 2: De lamphouder

Deze lamphouder bestaat uit de transformator en de drie lamphouders waarin de lampjes zitten.

Figuur 3: De ledspot in de spothouder

Hier een close up van de spothouder. Hierin zat oorspronkelijk een 20 W 12 V halogeenspot. Nu zit er de ledspot van Led Light Europe.

De meetopzet voor het vergelijk en de meetresultaten

1. Eerst is gemeten met de halogeenlampen in de lamphouder. In de wasbak is de Specbos kleurspectrometer geplaatst die recht omhoog kijkend continue metingen nam van de spots. De metingen die zijn gedaan zijn de luxwaarde (dus ter hoogte van de vloer), de kleurtemperatuur en het spectrum.

2. De lampen zijn aangezet en er is gemeten meteen na het aanschakelen van de lampen. Dit meten is doorgezet totdat de meetwaardes stabiel bleven.

3. De halogeenlampen zijn verwijderd en de ledspots gemonteerd. Dit is eenvoudig, daar de ledspots dezelfde diameter hebben en ook even lang, passen ze makkelijk in de spothouders. De voedingsspanning is verder ook gelijk.

4. Dezelfde meting als genoemd in 2 zijn gedaan.

5. Er is ook gemeten aan de uitgangsspanning van de transformator. Dit om te zien of bij de veel lagere belasting, de spanning van de trafo misschien veel hoger wordt dan 12 V en daarbij dan mogelijk de levensduur van de aangesloten ledlampjes verkort.

De meetresultaten

Eerst een visuele indruk van het verschil in lichtopbrengst. Hiertoe heb ik een camera geplaatst en de badkamer, en de camera kijkt naar de wasbak en de lamphouder. Ik heb de camera in een vaste instelling gezet (belichtingstijd, diafragma en witbalans vast) zodanig dat ik de resulterende foto’s met elkaar kan vergelijken. Als ik de camera in de automatische stand had laten staan, dan had de camera zelf voor lichtintensiteit gecorrigeerd en dat wilde ik nu net niet.

Verder staat de camera op een statief (de foto’s genomen van exact dezelfde positie), en heb ik de zelfontspanner gebruikt (geen bewegingsonscherpte door het drukken van de knop op de camera)

Figuur 4: Vergelijk visueel in lichtopbrengst

De lichtintensiteit lijkt zo ongeveer gelijk te zijn. Er is wel een wat witter licht (minder warmwit) bij gebruik van de ledspots. Toch is de kleur van het licht van de ledspots nog steeds mooi warmwit.

De spanning over de ledspots

Bij meting van de spanning over de ledspots is 11.8 V gemeten. Dit is een normale waarde.

De verlichtingssterkte E_v in lux

De terugval is heel goed te zien in de meetresultaten.

Figuur 5: Opwarmeffect en uiteindelijke verlichtingssterkte voor beide lamptypes

De halogeenverlichting geeft een vaste verlichtingssterkte, 640 lux.

De ledspot heeft tijd nodig om te stabiliseren. Opwarmen betekent hier een vermindering van het licht, en zal ongeveer een half uur duren. De verlichtingssterkte, gemeten in de wasbak, bij gebruik van 3 x 3.3 W ledspot, is ongeveer 860 lux. Dit is meer dan bij de halogeenlampen en dit komt omdat het licht van de ledspots iets meer gefocusseerd is (20 graden bij de ledspot tegen 30 graden bij de halogeenspot). Dus de hoeveelheid licht van de ledspot, die minder is dan bij de halogeenspot, wordt verdeelt over een kleinere oppervlakte en daarom resulteert het in meer licht over deze kleinere oppervlakte.

Dus de lichtbundel is kleiner met de ledspots dan met de halogeenspots. Echter voor deze toepassing is ervaren dat dit geen probleem is, de lichtbundel van de ledspot is prima.

De kleurtemperatuur en het spectrum

De kleurtemperatuur voor beide lampen komen goed overeen; wel is te zien op de foto 4 dat het licht van de ledspots iets witter is (minder warmwit). Dit is verder geen probleem en het licht van de ledspots is nog steeds prima (warmwit).

De halogeenlampen geven een stabiele 2830 K, en de ledspots geven een stabiele 2900 K. Met stabiel wordt hier bedoeld dat de kleurtemperatuur niet verandert als gevolg van het opwarmen. De kleurweergaveindex is voor de halogeenlampen 100 en voor de ledspots 86.

Beide zijn vergelijkbaar warmwit (zelfde kleurtemperatuur) en de kleurindrukken zijn ook goed vergelijkbaar (hoge kleurweergaveindex van > 80).

Figuur 6: Kleurenspectra van de ledspot en de halogeenspot

Als laatste het kleurenspectrum. De golflengte staat gegeven op de x-as, waarbij iedere golflengte overeenkomt met één bepaalde kleur licht. De curve geeft aan hoe sterk iedere golflengte deel uitmaakt van het gehele spectrum. En het gehele spectrum geeft de kleur witlicht zoals boven omschreven (met kleurtemperatuur enkleurweergaveindex zoals beschreven). Het is mooi om te zien dat dergelijke verschillende spectra toch neerkomen op dezelfde indruk van wit licht.

De maxwaarde en de minwaarde geven de maximale gemeten waarde en de minimale gemeten waarde aan van alle metingen gedurende de opwarmtest. Er is niet veel variatie in de waardes.

Conclusies

De ledspot van Led Light Europe is goed toepasbaar als vervanger van de halogeenspot, als verlichting in de badkamer, boven de wasbak. De hoeveelheid licht is als evenveel ervaren. Bij meting is deze zelfs iets meer, maar dat is niet te merken. De bundel is meer gefocusseerd bij de ledspots dan bij de halogeenspots, maar dat is niet gemerkt; de stralingshoek van 20 graden van de ledspot is blijkbaar voldoende.

De verlichtingssterkte E_v uitgedrukt in lux is 40 % meer bij de 3 ledspots in vergelijking met de 3 halogeenspots; dit is gemeten recht onder de lampen in de wasbak. Daarnaast is het opgenomen vermogen ongeveer 6 x zo klein (van 3 x 20 W naar 3 x 3.3 W).

Er is geen aanpassing van de lamphouder nodig geweest om de ledspots in te zetten als vervanger van de halogeenspots. De lampspanning over de ledspots blijkt ook prima in orde te zijn, ongeveer 12 V. Er zal dus zeker geen impact zijn op levensduur van de ledspots.