‘De grootschalige inpassing van windenergie in onze elektriciteitsvoorziening is technisch prima mogelijk. Het bestaande elektriciteitssysteem kan de variaties in vraag en windaanbod ook in de toekomst op elk moment opvangen, zolang er gebruik wordt gemaakt van actuele windvoorspellingen. Verder hoeven er geen voorzieningen voor energieopslag te komen.’ Dit zijn de belangrijkste conclusies van mijn proefschrift, dat ik aan de TU Delft met succes heb verdedigd. Hieronder licht ik in tien minuten leestijd graag toe tot welke conclusies ik na vier jaar promotieonderzoek ben gekomen.
Windenergie
Onze samenleving draait op elektriciteit. De meeste elektriciteit is afkomstig van elektriciteitscentrales die kolen en aardgas gebruiken. Dit zijn betrouwbare en betaalbare brandstoffen, maar ze kennen ook nadelen. De voorraad fossiele brandstoffen is eindig en ongelijk verdeeld over de aarde. Daarnaast stoten conventionele centrales broeikasgassen uit. Er is dringend behoefte aan duurzame alternatieven, zoals windenergie. In de afgelopen jaren is windenergie een steeds belangrijker bron van duurzame energie geworden. Windturbines worden ook steeds groter, zoals Fig. 1 laat zien. Een grote windturbine op land levert inmiddels voldoende elektriciteit voor zo’n 3000 huishoudens (11 GWh/jaar), op zee is dat zo’n 5000 huishoudens (18 GWh/jaar). Vorig jaar stond windenergie op nummer één wat betreft de hoeveelheid nieuw geïnstalleerd vermogen in Europa, meer dan gas of kolen.
Fig. 1: De ontwikkeling van windturbines in de afgelopen 25 jaar.
Variabel en Onvoorspelbaar
De belangrijkste nadelen van windenergie als bron van elektriciteit zijn dat het soms wel en soms niet waait en dat je de wind niet perfect kunt voorspellen. Dit is lastig, want het aanbod van elektriciteit moet op elk moment precies gelijk zijn aan de vraag. Fig. 2 geeft een goed voorbeeld van de variaties van de Nederlandse elektriciteitsvraag per uur en per dag. Bestaande elektriciteitscentrales passen zich voortdurend aan aan de veranderingen van de elektriciteits-vraag, en vangen ook de onverwachte uitval van een centrale op. Op deze manier zorgen ze ervoor dat het aanbod altijd gelijk is aan de vraag. Windenergie is dus niet de enige bron van variaties en onvoorspelbaarheid, en ook elektriciteitscentrales kunnen plotseling uitvallen. Windenergie is dus in feite geen fundamenteel nieuwe uitdaging: waar het om gaat, is of de elektriciteitscentrales ook de gezamenlijke variaties van de vraag en de wind kunnen opvangen.
Fig. 2: De elektriciteitsvraag in Nederland in week 2, 2007.
1/3 Windstroom
In mijn proefschrift heb ik computersimulaties gemaakt van het Nederlandse elektriciteitssysteem, met verschillende hoeveelheden windvermogen. 12 GW, waarvan 8 GW op zee, levert voldoende stroom voor ongeveer een derde van de Nederlandse elektriciteitsvraag. Uit de simulaties blijkt dat de Nederlandse elektriciteitscentrales de variaties in de elektriciteitsvraag en windaanbod ook in de toekomst op elk moment kunnen opvangen. Er moet dan wel steeds gebruik worden gemaakt van de meest actuele windvoorspellingen: de inzet van de elektriciteitscentrales moet steeds opnieuw worden berekend met de laatste windvoorspelling. Het is dan mogelijk om voorspellingsfouten te verminderen en windenergie beter in te passen. Met windenergie komt er wel wat regelwerk bij voor de elektriciteitscentrales, maar die kunnen de variaties van de wind prima aan. Zelfs in een situatie van snel stijgende vraag, bijvoorbeeld op de maandagochtend, levert een storm of een plotselinge windstilte geen problemen op. Onze elektriciteitsvoorziening blijft dus betrouwbaar met grootschalig windvermogen.
Overschotten
De simulatieresultaten geven aan dat windenergie vraagt om een grotere flexibiliteit van de bestaande elektriciteitscentrales. Soms zijn er meer reserves nodig, maar veel vaker zullen de centrales juist hun productie moeten verlagen om ruimte te maken voor wind. In plaats van de vaakgehoorde vraag ‘Wat doen we als het niet waait?’ is de vraag ‘Waar laten we alle elektriciteit als het ’s nachts hard waait?’ veel relevanter. Vooral tijdens de nacht, wanneer de vraag naar elektriciteit laag is, zal gratis windenergie kolenstroom uit de markt gaan drukken. Lastig is alleen dat kolencentrales niet zomaar kunnen worden uitgezet. Een belangrijke oplossing hiervoor zit in internationale handel van elektriciteit, omdat het buitenland dit overschot vaak wel kan gebruiken. Verder is een verruiming van de ‘openingstijden’ van de internationale elektriciteitsmarkt gunstig voor windenergie. Momenteel bepalen de elektriciteitsbedrijven een dag van tevoren hoeveel elektriciteit ze in het buitenland gaan kopen of verkopen. Windenergie kan beter worden ingepast als het tijdsverschil tussen de handel en het maken van de windvoorspelling kleiner is.
Energie-Opslag Niet Nodig
Mijn onderzoek wijst verder uit dat er geen voorzieningen voor energieopslag hoeven te komen. Voor het technisch functioneren van de elektriciteitssysteem is zo’n extra buffer niet nodig, en met de enorme investeringskosten is het ook niet rendabel. De resultaten geven aan dat internationale elektriciteitshandel een veelbelovende en goedkopere oplossing is voor de inpassing van windenergie. Netbeheerder TenneT is inmiddels met de proeven gestart met een flexibelere internationale markt met Duitsland. Ook het flexibeler maken van bestaande elektriciteitscentrales is een betere oplossing. Het gebruik van warmteboilers zorgt bijvoorbeeld voor een flexibelere bedrijfsvoering van warmtekrachtcentrales, die daardoor ’s nachts ruimte kunnen maken voor wind. De inpassing van windenergie in het Nederlandse elektriciteitssysteem kan zorgen voor een vermindering van de productiekosten van 1,5 miljard euro per jaar en een afname van de CO2-uitstoot met 19 miljoen ton per jaar. Daar kunnen kolen en gas niet tegenop!
Fig. 3: Offshore wind park in Groot Britannië (© Siemens Wind Power).
Referenties
Bart Ummels. Power System Operation with Large-Scale Wind Power in Liberalised Environments. Proefschrift, Technische Universiteit Delft, 26 februari 2009, met Nederlandse samenvatting.
B.C. Ummels, M. Gibescu, E. Pelgrum, W.L. Kling, & A.J. Brand. Impacts of Wind Power on Thermal Generation Unit Commitment and Dispatch. IEEE Transactions on Energy Conversion, 22(1):44–51, Maart 2007
B. C. Ummels, E. Pelgrum, and W.L. Kling, Integration of Large-Scale Wind Power and Use of Energy Storage in the Netherlands, IET Renewable Power Generation, 2(1):34–46, Maart 2008
B. C. Ummels, E. Pelgrum, M. Gibescu, and W. L. Kling, Comparison of Integration Solutions for Wind Power in the Netherlands, geaccepteerd voor IET Renewable Power Generation, 2009
Reacties
Als je vragen hebt, geef deze dan als comment op dit artikel. Ik zal mijn best doen om deze hieronder te beantwoorden.
153 reacties op “Windenergie: The sky is the limit”
Heel goed dat hiermee nu bekend is dat méér windenergie niet schadelijk is voor de stroomvoorziening! Het is ook heel mooi dat het mogelijk is om de CO2-uitstoot te verminderen door de toepassing van meer duurzame energie.
Toch zou ik nog een stap verder willen gaan. De prioritering van windenergie geeft al een flinke CO2-reductie, maar het is nog beter als bestaande kolen- en aardgascentrales helemaal vervangen kunnen worden door duurzame energie.
Uiteraard kan men zich afvragen hoe het dan moet op windstille grijze dagen als er geen kolencentrales meer zijn. Dan denk ik o.a. aan:
1) de toepassing van waterenergie: getijdenenergie + energie die verkregen wordt uit de wisseling van zout en zoet water.
2) energiebesparing: immers hoe minder vraag er is, hoe minder vermogen er hoeft te worden gebouwd.
3) elektriciteitsopslag. Het is duur, maar misschien komen er nog wat technologische doorbraken waardoor deze opslag ineens veel haalbaarder is geworden. Ik vind opslag van energie een betere methode (mits genoeg stroom voorhanden is) dan het in bedrijf houden van kolencentrales.
Is het zo dat de bestaande centrales zijn gemaakt voor een bepaald optimum? Op dat moment is de centrale het meest rendabel. Wat als de central nu veel fluktueert en gemiddeld onder dat optimum draait, en daardoor dus relatief duur is?
Bijvoorbeeld de personeelsbezetting moet altijd aan een minimum voldoen, ook al levert de centrale maar een kwart van waar hij voor gemaakt is.
Beste Wim, Cornelis,
hierbij een korte toelichting op het commentaar van Wim en Cornelis.
In sommige landen, zoals Duitsland, heeft windenergie voorrang en ontvangt windenergie een vaste vergoeding per MWh. Wanneer windenergie in de elektriciteitsmarkt wordt ingepast, zoals in Nederland, wordt windenergie tegen marginale kosten aangeboden (wind is gratis, dus 0,- EUR/MWh). Duurdere eenheden worden dan zoveel mogelijk afgeregeld of stilgezet, waardoor windenergie de marktprijs verlaagt. Door de lage marginale kosten van windenergie heeft wind dus feitelijk ook ‘voorrang’ op de markt.
In het proefschrift onderzoek ik tot 33% windenergie, op dit moment zitten we op nog geen 5% van de elektriciteitsvraag. Voorlopig (de komende 20-30 jaar) zitten we nog wel vast aan de bestaande elekriciteitscentrales, op dit moment wordt er behoorlijk wat kolen- en gasvermogen bijgebouwd. Deze centrales hebben inderdaad een efficiency-curve met een optimale efficiency bij een bepaald ‘bedrijfspunt’. De invloed van meer variaties in de output van deze centrales is meegenomen in de simulaties in het onderzoek; de efficiency daalt af en toe zeker door wind, maar de besparing in kosten en CO2 door windenergie is aanzienlijk groter. Of opslag een optie is, hangt af van de business-case hiervoor, en mijn onderzoek laat zien dat het technisch niet noodzakelijk bij 12 GW windvermogen, en economisch vooralsnog niet haalbaar.
Meer info kun je vinden in het proefschrift: voorrang van windenergie doordat de wind gratis is (p. 69, fig. 4.1 en paragraaf 4.2.2) en rendementen van conventionele centrales (p. 56).
Op dit moment moeten kolen- en gascentrales de fluctuaties in de windenergie opvangen. Maar de toepassing van watercentrales (en met name die van de wisseling van zoet en zout water) zou weleens een stevig aandeel in de stroomvoorziening kunnen krijgen. Op dit moment is het nog in de experimentele fase, maar ik hoop dat deze techniek een flinke impuls gaat krijgen.
Watercentrales zijn (waar het de wisseling van zoet en zout water betreft) heel constante factoren. Als deze techniek verder wordt ontwikkeld en toegepast dan denk ik dat we een deel van de kolencentrales kunnen sluiten. En hopelijk zullen de watercentrales in staat zijn om kernenergiecentrales overbodig te maken……
Zo kan dan een mix ontstaan van wind-, zonne- en waterenergie. Gratis en bij wijze van spreken voor niks!
(afgezien van aanleg- en onderhoudskosten)
Wim, de behoefte naar opslag komt mijn inziens door een toekomstgericht blik gecombineerd met een traditioneel electriciteitspark (productie en afname). In de toekomst zal er door diversificatie (water, wind, zon en bijv electrisch transport) tesamen met flexibiliteit door marktwerking een inpassing van grote hoeveelheid wind (maar ook andere vormen van duurzaam) mogelijk zijn.
Leuk artikel. Ik heb nog wel een paar vraagjes.
Je zegt dat 12 GW genoeg is voor een derde van de energievraag. Als ik Fig. 2 zie, dan lijkt het alsof 12 GW precies het gemiddelde is van de energie vraag. Zie ik iets over het hoofd?
Daarnaast vraag ik me af hoe rendabel de windparken op zee zijn. Windmolens hebben uiteraard bewegende onderdelen en die zijn gevoelig voor slijtage. En juist omdat ze op zee staan zijn ze moeilijk te bereiken voor onderhoud. Is er bekend wat de jaarlijkse onderhoudskosten van zo’n windmolenpark gaan zijn, oftewel is de exploitatie wel rendabel?
Michael,
In Fig. 2 zie je de elektriciteitsvraag, die per uur en per dag verschilt. Het aanbod van 12 GW verschilt ook per uur en per dag: als het bijvoorbeeld ’s nachts hard waait, kan het zijn dat windenergie op dat moment 100% van de vraag (GW) levert. Op andere momenten levert windenergie weer een veel kleiner deel van de vraag. Met de 33% gaat het echter niet om de momentane waarde (MW), maar om de geleverde energie (MWh, de momentane waarde keer de tijdsduur, MW*hour).
In mijn onderzoek ga ik uit van een elektriciteitsvraag van 126 TWh (de som van alle vraagmomenten in een jaar), in een jaar produceert 12 GW windvermogen 41 TWh, dus 33% van de jaarlijkse consumptie.
Opslag van energie moet je dus NIET aan beginnen..je kunt veel beter een extra kabeltje naar Dld of Belgie leggen om daar je energie te verkopen. En als je te weinig hebt..koop je het gewoon weer van Eng, Belgie, Dld of Denemarken.
3) elektriciteitsopslag. Het is duur, maar misschien komen er nog wat technologische doorbraken waardoor deze opslag ineens veel haalbaarder is geworden. Ik vind opslag van energie een betere methode (mits genoeg stroom voorhanden is) dan het in bedrijf houden van kolencentrales.
Voor opslag van electriciteit in auto’s (accu’s dus) is wel draagvlak te vinden en voor opslag van electriciteit in electriciteitscentrales ineens niet?
Dat vat ik even niet.
Zeker nu de opslag van electriciteit steeds beter wordt omdat de electrische auto’s de auto’s van de toekomst zijn.
Als er voldoende technische ontwikkeling is gekomen, en men diverse MW’s in een opslagbak van één of enkele m3 kan stoppen, dan is opslag van electriciteit op grote schaal best wel denkbaar.
Het enige is dan dat men moet uitzoeken wat er gebeurt met de grote hoeveelheid electriciteit als er iets misgaat……
Goed en informatief verhaal.
Maar nu wat lolligs:
Wat me boeit is dat kleine piekje elke dag in de elektriciteitsvraag, zijn dat soms alle waterkokers voor “vier uur cup-a-soup” 🙂
Ik denk dat te maken heeft met het feit dat het verbruik op het werk en thuis ontkoppeld zijn door een stukje reistijd. Gemiddeld patroon zal toch wel zijn dat met het werk verlaat gaat reizen, waarbij dus geen elektriciteit word verbruikt en dan komt men massaal thuis en gaat eten.
Anderzijds verklaart dat niet waarom de piek ook op zondag zichtbaar is.
Andere verklaring, als je het onderzoek leest, dan zie je dat dit de grafiek is van week 2 2007, is dat het gewoon vroeg donker word, waardoor massaal het licht aangaat. Misschien gecombineerd met voornoemde effect.
Iig heel interessant onderzoek. Lijkt me duidelijk dat al die mensen die nu panisch roepen dat we aan de slimme meters moeten e.d. omdat anders de netten klappen geen gelijk hebben. (En dat wisten we natuurlijk al, omdat er buurlanden zijn met een veel groter aandeel windenergie, maar nu is er ook de theorie bij de prakteik.)
Interessant stuk, een verhaal van gelijke strekking is ook te lezen op de site van Jaap Langenbach (Wind Service Holland).
Is in het onderzoek de optie meegenomen om windenergie terug te regelen wanneer het aanbod groter is dan de vraag? Dit lijkt me een goedkope overgangsoptie zolang opslag en/of kabels naar het buitenland nog niet gerealiseerd zijn.
Wally,
deze optie heb ik inderdaad meegenomen, als allerlaatste mogelijkheid. Het ‘wegggooien’ van wind is niet goedkoop omdat je hoge ‘opportunity costs’ hebt: de wind waait weg zonder dat je deze gratis energiebron benut. Dit heeft een grote invloed op de opbrengsten van je turbine. Terugregelen gebeurt dus alleen maar als alle andere opties voor inpassing zijn gebruikt.
Dat van de windvoorspelling snap ik niet, als er iets is wat slecht voorspeld kan worden, dan is dat wind.
Men kan beter een data kanaal opnemen in het elektra-net, waarop iedere windmolen zijn gps-coördinaten/windsnelheid/richting propageert, de centrales hebben dan altijd de beschikking over actuele wind-data van heel europa, waarop een voorspelling makkelijk is te realiseren.
Hiervoor moet natuurlijk een standaard worden bedacht en zal een normalisatie moeten worden geschreven.
Beste Jchuit,
De Windunie, de vereniging van vele Windboeren, verkoopt dagelijks de stroom van de windmolens van zijn leden.
Dagelijks schatten zij vooruit wat hun windmolens zullen opleveren. En die schatting verkopen ze op de beurs voor stroom. Let wel, ze moeten vooraf melden wat ze de komende dag zullen opwekken. Doen ze het fout, dan moeten ze betalen voor het verschil.
In de praktijk blijkt dat hun schattingen goed genoeg zijn om geld te verdienen.
Ze gebruiken een eigen model, een computer programma, dat gevoed wordt met o.a. de weer berichten en windmeetgegevens van weerstations, en welke windmolens er mee doen, met hun historische opbrengst. En waarschijnlijk stoppen ze er ook wat eigen ervaring in.
Dus dat netwerk dat je voorstelt, daar gebruiken zij de weer-meetstations voor. En de historische wind zit in de dagelijkse opbrengst data van de deelnemende windmolens.
In Spanje voeden ze al een variabel deel windstroom in dat oploopt tot 40%. Dat is real time te volgen op een website
Hier is een link naar de Ree website uit Spanje, waar ze in real time tonen dat de variabele hoeveelheid windstroom zo ingepast kan worden in het Spaanse net.
Op dit moment is het 24% en gisteravond was het 33%. Ze tonen met een taartdiagram de verhoudingen in soorten stroombronnen. Als je met de muis over de grafiek gaat, zie de de variatie langs komen.
Facinerend dat Spanje het gewoon doet, terwijl onze energiebedrijven zo hangen aan hun smerige kolencentrales.
hallo
Als eerste wil ik je bedanken voor het mooie artiekel hierboven. Echter is er iets wat ik niet kan terug vinden in jou verhaal namelijk:
waarom zouden energie bedrijven hun gas/kolen centrales laten draaien als deze geen energie kunnen leveren en voordat een centrale opgestart is duurt het wel even. Dan heb je toch geen buffer meer ??
Hallo Gideon,
op het moment dat energiebedrijven geld kunnen verdienen met hun centrales, zullen deze draaien. Als de elektriciteitsprijs laag is (lage vraag en/of veel wind), staan alleen de goedkoopste of de must-run centrales te draaien, als de prijs hoog is (hoge vraag en/of weinig wind), staan ook de duurste centrales te draaien. Het is met veel windenergie wel zo, dat de prijzen vaker laag zijn. Hierdoor zullen sommige centrales vaker uit staan. Dit effect is ook meegenomen in het simulatieprogramma dat ik heb gebruikt: dit programma berekent op elk moment van elektriciteitsvraag en windenergie wat de meest goedkope combinatie is van centrales.
Tijdens de daling van verbruik, zou m.b.v. een oude techniek die nog steeds voor electrische boilers gebruikt wordt (de TF-onvanger), toegepast kunnen worden om bijvoorbeeld de electrische voertuigen op te laden. (extra TF puls schakelt deze groep in)
Ik erger me laatst trouwens weer eens aan de ongefundeerde en ongenuanceerde uitlatingen van Simon Rozendaal; volgens hem kost een windmolen miljoen, levert een auto meer energie en moet het maar eens afgelopen zijn met de subsidies: http://video.reedbusiness.nl/elsevier/index.php?id=1629&publisher=elsevier&category=elsevier;
Het verhaal dat hij over Denemarken afsteekt klopt ook voor geen meter. Denemarken verbrandt namelijk afval en wekt hiermee stroom op. Ik kom vaker in Denemarken en herken niets van de sik die de Denen volgens betweter Simon zouden hebben, in tegenstelling zelfs.
Simon zou een wetenschapper en journalist zijn, het lijkt er eerder op dat hij aandelen in olie heeft. Van onderzoek heeft hij blijkbaar niet gehoord.
Elsevier is de clowns-afdeling van de nederlandse opinie bladen.
Mensen die geld verspillen aan dat blad, willen graag voor de gek gehouden worden.
Bart, wat is je @? Ik zou graag je mening hebben over een schijnbare controverse inzake je proefschrift. Je @ naar de TU krijg ik onbesteld retour en telefoon wordt niet opgenomen.
Groet, Emil Möller
0651860992
Elsevier is jammer genoeg afgezakt naar het niveau van de Amerikaanse televisiezender Fox.
Hallo Bart,
Dank voor je interessante artikel. Hoewel je concludeert dat opslag niet snel nodig is vroeg ik me af of het economisch desondanks interessant zou kunnen zijn. Heb jij een idee over het Economische effect kan zijn van opslag (bijvoorbeeld in een paar honderdduizend elektrische voertuigen over 10 jaar)?
Groet,
joris
Hallo Bart,
Zeer interessant artikel!
Toch denk ik dat het in de toekomst heel goed mogelijk zal zijn om elektriciteit op een efficiënte manier op te slaan.
De huidige accu technologie acht ik daar niet erg geschikt voor, omdat er bij het laden en weer ontladen van accu`s altijd wat verlies zal optreden.
Maar de ontwikkeling van de super condensator lijkt mij veelbelovend.
Als dat werkelijkheid wordt, dan zal opslag zeer efficiënt worden, en pas dan zou het zelfs mogelijk kunnen zijn om voor 100% op wind, zon, water en bio energie te draaien.
Misschien is het een interessant gegeven, dat elektriciteit dan ook niet meer over grote afstanden getransporteerd hoeft te worden, of in ieder geval minder dan waar nu soms sprake van is.
Groet.
Arnold
Hallo
Volgens mij is dit een mogelijk scenario. Op het net wordt beweerd dat de energie meestal gewoon wegloopt omdat het systeem er niet voor is ingericht en de windmolens als “Subventionsleichen in het landschap staan”. Wie en waar wordt de waarheid van nu gesproken?
Tamme Katuin
Ik wil geen windturbines! Het kan me niet schelen dat ze duurzaam zijn, onze economie versterken, maatschappelijke en milieu kosten vermijden.
Het kan me niet schelen dat ik betaald belastinggeld daarvoor ruimschoots terugkrijg voor de voordelen. Ik wil geen geld op lange termijn ik wil hier en nu goedkoop leven.
Wat heb ik te maken met mensen die ziek worden van kolencentrales of in de buurt van een kerncentrale wonen. Die mensen hebbben gewoon pech of moeten verhuizen. Zolang ik niet aan hun bed hoef te staan heb ik er geen last van. Ik wil goedkope stroom het kan me niet schelen dat daarvoor vervuilende mijnen draaien en mensen doodgaan. Ik leef in het hier en nu en de toekomst zal me worst wezen. Ik verdien goed op het moment en ik geloof heilig in het ieder-voor-zich, het recht van de sterkste. De zwakken worden uitgeroeid, waarom zouden we ons daartegen verzetten. Ik hoor bij de sterken en zwakken moeten gewoon verdwijnen, zo werkt de natuur. Daarom stem ik VVD en als die zwakke knieën krijgen, PVV.
Op dit moment is duurzame energie gewoon te zwak om zich boven de almachtige fossiele lobby te verheffen. Corruptie en marktvervalsing, dat is puur evolutie en niks mis mee. Fossiel is het goedkoopst en das alles wat telt. Twijfel zaaien over klimaatveranderingen hoort daar ook bij. Het leven is een spel en zonder ellebogenwerk komt de evolutie van de mens niet verder. Je mag dus best de waarheid een beetje naar je hand zetten als dat je voordeel verschaft. Dat is het recht van de sterkte. Leven de klimaatscepsis dus. Gewoon eerlijk voor het goedkoopste gaan, kortetermijn denken voorop. Als de pleuris uitbreekt ben ik al dood of ik zorg dat ik genoeg geld heb om wat te regelen.
Zonnepanelen ook grote flauwekul. Terugverdientijd van 15 jaar, nou en? Wie zegt dat de wereld over 5 jaar nog bestaat?
Iedere generatie moet zijn eigen boontjes doppen. Links denkt op lange termijn, dat vind ik grote onzin. Dan vecht je tegen de evolutie.
Iedereen boven de 65 moet gewoon afvloeien, tenzij je nog kunt werken of een potje geld hebt. Geen zorg, gewoon de natuur zijn werk laten doen en mensen dood laten gaan als ze niet rendabel meer zijn. Als ze geld hebben mogen ze natuurlijk wel, maar geen pot verteerders. Dat is pas goed voor het mileu!
100% duurzaam leven? Onbetaalbaar op korte termijn. Ik heb geen kinderen dus die zullen de achteruitgang van de aarde niet meemaken. Wie kinderen heeft is gewoon dom bezig je leeft in het hier en nu. Straks slaat er een meteoriet in en dan heeft het geen zin dat we ons allemaal blauw hebben betaald aan groene energie. Oke, 50 euro per jaar bijdrage op energierekening zou een duurzame revolutie kunnen veroorzaken, maar ik vind dat echt 50 euro teveel.
Korte-termijn politiek is noodzakelijk! Daar richt ik graag een partij voor op als de VVD en PVV niet hard genoeg zijn.
Al die flauwekul om elektrische auto’s. Geef mij maar een lekker ouderwets rookbrakend blits karretje. Dat is iets voor de echte man!
Benzine is er om gebruikt te worden. Zo goedkoop mogelijk uiteraard, met mileuheffingen heb ik niks te maken. Ik woon niet naast de snelweg dus heb geen last van uitstoot. Ik vind het prima om afhankelijk te zijn van oliestaten. Die weten tenminste hoe ze een land moeten besturen zonder last te hebben van linkse rakkers. Ja, dictatuur wordt erg onderwaardeerd. Die olie moet tot de laatste druppel opgebruikt, er is nog genoeg voor mijn generatie en dat is toch genoeg.
Linkse flauwekul van zelfvoorzienende duurzame energie! Uit Saudi Arabie blijft het goedkoopst hoor. Laat hun maar pompen. Er gaat ook geen noemenswaardig geld naar de plaatstelijke bevolking, dus die kostenpost heb je ook niet. Mensen, het is allemaal evolutie. En die zegt: Je leeft maar een keer en wie na je komt, redt zichzelf wel.
Nee ik schaam me niet. Schaamtegevoel is voor de zwakkeren, zegt de evolutie. Bikkelhard de sterkste, dat is de kracht van kapitalisme. Ik ben wel eerlijk ik heb geen behoefte om me te verontschuldigen. Iedereen met een beetje eigenbelang denkt wat ik zeg.
Dus mensen kom in opstand tegen die linksgroene flauwekul en ga voor jezelf, dat doet ieder verstandig mens! Het doel heiligt de middelen, dus schaam je niet voor wat leugentjes om bestwil, dat is gewoon de natuur. De toekomst is nu en nu is de toekomst, verder kijken is wishful thinking.
@oprecht conservatief
Je bent een linkse rakker die een karikatuur probeert neer te zetten!
Kansloze 2 april stuiptrekking
@Oprecht
Eén der sterken en toch geen kinderen…
Nog veel succes met uw evolutie!
“Iedereen met een beetje eigenbelang denkt wat ik zeg.”
Daar zit helaas wel heel veel waarheid in, maar het kan ook anders…
Thomas, met alle respekt: Het is je toch niet ontgaan dat het ,n 1 Aprilmop is die een dag te laat is geplaatst?!
Gehoord op 24 nov op de offshore wind conferentie in IJmuiden
het Nederlandse industrie en energiebeleid is “Weird”
Niet alleen van buitenlanders, ook van mensen met nauwe banden in den haag, die daar aanwezig waren.
maar ja ambtenaren moeten loyaal zijn aan hun minister. De nieuwe kleren van de keizer.
Wanneer moet je de grote leider even wat meer de waarheid zeggen?
Niet pas als jouw werk als ambtenaar geevalueerd wordt.
Nederland gaat 10.000 arbeidsplaatsen missen. We leiden op voor buitenlandse werkgever.
De offshore sector voor windenergie gaat groeien tot 2 tot 400.000 mensen, van alle niveau’s
Het nederlandse industrie beleid staat er bij te kijken en hoort uit het buitenland: “weird”
Haags amateurisme, of fossiele belangen behartiging?
Beide?
Het is nog steeds niet mogelijk grote hoeveelheden elektrische energie op te slaan als reserve voor windstille dagen. Maar misschien kan het wel langs een omweg. Wanneer men windmolens combineert met compressoren en daarmee lucht comprimeert tot z’on 80 bar, opslaat in een leeg aardgasveld, kolenmijn of zoutkoepel, heeft men een voorraad potentieële energie. Sluit men hierop een expansiemotor of een turbine aan die werkt bij z’on 50 bar en gekoppeld is aan een dynamo, dan kan men op elk willekeurig moment aan elke vraag naar elektrische energie voldoen. Mits natuurlijk de hoeveelheid opgeslagen lucht voldoende groot is om ook bij windstille dagen. Dit lijkt mij goedkoper dan de in gebruik zijnde windturbines omdat een compressor bij elke windsnelheid kan werken en de daarbij behorende hoeveelheid lucht levert.
Maximaal inzetten op windmolens en zonneenergie lijkt prima. De verhoudingen worden natuurlijk ook nog beter als ’s nachts grote hoeveelheden autoaccus opgeladen kunnen worden.
Maar voorlopig blijft er behoefte aan extra stroom in de dalperioden.
Wat is de mogelijkheid van een of enkele kerncentrales als interrim oplossing? Volgens mij zijn die ook heel snel bij te regelen. In ieder geval beter dan kolencentrales.
Theorie versus praktijk
Als ik een windparkje van 20 MW neerzet en vervolgens ga bekijken wat de opbrengst is dan kom je uit op 4 tot 4,5 MW/jaar.
Dat betekent dat deze opstelling ongeveer 20 tot 25% van het opgestelde vermogen zal leveren. De overige 15 tot 16 MW /jaar moet dan ook van andere bronnen komen.
Het nadeel van europa en Nederland op onze breedtegraad is dat we weinig tot geen echte groene alternatieven hebben. We hebben geen waterkracht of voldoende zonlicht om een bruikbare hoeveelheid energie te leveren.
We moeten dan ook kiezen tussen fossiel opwekken van minimaal 75% van onze energiebehoefte, alles uitzetten ( besparen?) of aankopen bij de buren.
In de computermodelbouw gaat men dan b.v. uit van handel en een netwerk van windmolens tussen de landen rond de noordzee.
Het probleem is dat in onze regio met veel oceaandepressies de pieken veelal beginnen in het zuid westen en deze binnen 1 tot 2 uur doorlopen tot zweden. Dit zijn vaak rond de depressies lopende warmte en koudefronten.
Het overnemen van de levering door het jaar heen van gemiddeld 75% van de windproductie door omliggende landen is dan geen praktisch haalbare optie maar een theoretisch model.
Het zelfde geld voor situaties metweinig wind rond de gehele noordzee. Met name in de zomer kan het voorkomen dat een grootschalig hogedrukgebied zich op of rond de noordzee bevind. Dan is er nauwelijks windvermogen beschikbaar.
Het boven geschetste beeld wordt bevestigd door de ervaringen in Duitsland. De gemiddelde levering door het jaar is daar landelijk ongeveer 25% van het opgestelde windvermogen van alle molens bij elkaar. Eigenlijk vrijwel vergelijkbaar met een opgestelde solitaire molen in onze regio.
De levering van windenergie door het jaar heen piekt landelijk tussen 0,5 en 35% van het opgestelde vermogen.
Waar komt dan ook de rest van de energie van Duitsland vandaan?!
Niet van Nederland of Denemarken, gezien de ligging en het opgestelde vermogen in deze landen zal dit voor de behoefe van Duitsland niet veel uitmaken gezien het totaal van het Duitse opgestelde vermogen. Zij zullen dit conventioneel moeten opwekken.
Toelichting. Een windpark met 450 MW opgesteld vermogen zal afhankelijk van de windsterkte tot windkracht 4 oplopend van 0 tot 1/4 van het opgestelde vermogen kunnen leveren. Tussen kracht 4 en 9 loopt het eerst langzaam op en boven kracht 7 pas snel op naar het maximaal opgestelde vermogen.
Boven kracht 8 tot 9 afhankelijk van de ontwerpkkwaliteit moet de molen op de rem en levert hij dus niets meer.
Uitgaande van de ervaringen in Duitsland kom je dan voor een park met 450 MW opgesteld vermogen aan een totale jaarlijkse levering van 90 tot 100 MW/jaar.
Dat betekent dus sterk wisselende stroom waarbij de levering per dag en per uur kan varieren tussen 0 en 450MW.
Als de wind in korte tijd oploopt bijvoorbeeld van windkracht 8 naar 10 zul je de molens op de rem moeten zetten, waar haal je dan op korte termijn de genoemde piek levering van 450 MW vandaan?
Niet uit de handel want bij de buren zal het niet veel anders zijn gezien de ervaring met Duitsland als geheel.
Ook bij weinig of geen wind levert een molen dus niets.
Er wordt wel een erg grote wissel getrokken op handel met stroom die gezien de ervaringen in Duitsland er in de praktijk vaak niet zal zijn.
Onder punt 6 stelt Michael een zeer relevante vraag, die door Bart onder 8 wordt beantwoord. Of in ieder geval, onze promovendus doet alsof hij ingaat op de vraag van Michael, maar hij doet dat helemaal niet. Omdat de objectieve beantwoording van die vraag niet past binnen de conclusies van onze Bart.
Het proefschrift van Bart is als proeve van zelfstandig wetenschappelijk onderzoek een regelrechte aanfluiting. Van een onafhankelijke en objectieve wetenschappelijke analyse is geen sprake. Het uitsluitend werken met marginale analyses van kosten en opbrengsten bij een kapitaalsintensieve sector (wat de energieproductiesector bij uitstek is), is een bewuste poging om de gemiddelde lezer een rad voor ogen te draaien.
Het feit dat Bart heeft kunnen promoveren zegt iets over Bart, maar meer nog over zijn promotor.
De wind is gratis geef je regelmatig aan als argument om een windmolen aan de gang te houden.
Ook stel je dat de overige centrales in Nederland meer flexibel moet gaan werken.
Los van de vraag of windenergie een reële bijdrage levert het volgende.
Voor een waterkrachtcentrale is water gratis. Je moet wel een stuwmeer bouwen en een energiecentrale plaatsen maar dan is het gratis.
Ook gas is gratis het komt zo uit de grond. een netwerk bouwen met pompen en opslagmogelijkheden en het kost niets meer.
Zelfs olie is gratis zolang het in de grond zit.
Een wat kort door de bocht redenering als je denkt aan de kosten niet alleen bestaan uit de productie en opstelling van de windmolens maar ook de enorme aanpassingen die aan het net nodig zijn om grote piekvermogens te kunnen verwerken.
Verder stel je dat windmolens zonder problemen aan het net gekoppeld kunnen worden zonder rendementsverlies.
De praktijk is dat om het net aan de gang te houden afstemming op de vraag noodzakelijk is. Een meer flexibel energiesysteem vereist snel startende gasturbinecentrales. Ook komt het regelmatig voor dat door het pieken van windenergie WKK centrales worden verdrongen van het net.
Deze Wkk centrales hebben vervolgens weer veel tijd nodig om op gang te komen en het maximale rendement te leveren
Beste Hugo,
In reactie 33 lees ik:
“Theorie versus praktijk
Als ik een windparkje van 20 MW neerzet en vervolgens ga bekijken wat de opbrengst is dan kom je uit op 4 tot 4,5 MW/jaar.
Dat betekent dat deze opstelling ongeveer 20 tot 25% van het opgestelde vermogen zal leveren. De overige 15 tot 16 MW /jaar moet dan ook van andere bronnen komen.”
Hieruit lees ik dat je het verschil niet weet tussen vermogen en energie. Energie druk je uit in kWh, MWh, Joules of calorieën.
Het maakt de discussie onzuiver als je deze begrippen door elkaar haalt.
De 2 MW windmolen nabij Ouderkerk a/d Amstel (eigendom van coöperatie De Windvogel, zie http://www.windvogel.nl) levert overigens aan energie een opbrengst van 4 tot 4,5 MWh per jaar.
Arie
1 MW X 1 uur is MWh
1 MW x365,25 dagen x24 uur is MW jaar. Met Mwh per jaar kan ik niet zo veel
Ik zie niet in wat het verschil is met jouw MWh buiten een ander tijdsduur.
Ik zie dan ook niet in waar ik hier een begrip door elkaar zou halen.
Verder als je het clubblad regelmatig leest via windvolgel.nl zul je bij de rapportage van de molenaars ook wel eens tegenkomen hoeveel % van het opgestelde vermogen is gerealiseerd in een bepaald jaar.
Beste meneer Ummels
Recent is er informatie vrijgekomen over de werkelijke praktijk t.a.v. windenergie in Engeland waar men wat verder is met de bouw van windparken op zee.
Het onderzoek is verricht door de Schotse consultant Stuart Young met steun van de natuurbeschermingsorganisatie John Muir Trust.
Young analyseerde de (vrij toegankelijke ) productiecijfers uit de periode november 2008 – december 2010 van windmolens die aangesloten zijn op het Britse elektriciteitsnet. Het betrof daarbij voornamelijk molens in Schotland, maar in het laatste half jaar werden ook de cijfers van enkele windmolenparken op zee elders in het Verenigd Koninkrijk meegenomen.
Samenvatting van de resultaten van dit onderzoek:
‘Uit deze analyse op basis van data uit de praktijk blijkt duidelijk dat wind niet betrouwbaar genoeg is om op enig moment in de toekomst een significante hoeveelheid energie te genereren’.
Gedurende de onderzoeksperiode was de windstroom productie:
meer dan de helft van de tijd lager dan 20%;
meer dan een derde van de tijd lager dan 10% (dit vond de onderzoeker onverwacht;
iedere twaalf dagen een dag beneden 2.5%;
iedere maand een dag lager dan 1.25% van het geïnstalleerd vermogen.
Een situatie met juist veel wind en een lage stroomvraag kan ook op ieder moment optreden. Naarmate de hoeveelheid windmolens toeneemt zal ook het aantal backup-centrales toe moeten nemen en die zullen een basislast moeten kunnen garanderen. Volgens Young is een situatie denkbaar dat het vermogen van die centrales niet meer kan worden teruggedraaid, maar dat windmolens afgekoppeld moeten worden. Hij deed een modeltest met de 30 gigawatt windvermogen die het VK van plan is te installeren (2020) en concludeerde dat de bovenstaande situatie in een dergelijk scenario 78 keer ( 3 x per maand) voor zou kunnen komen.
Het aantal malen dat binnen vijf minuten de windoutput met 100 MW omhoog of omlaag schoot was verbazingwekkend, aldus Young, In de maand maart waren er maar liefst 6 situaties waarin de productie van het net binnen vijf minuten met 100 MW omhoog schoot (een van 166MW) en 5 situaties waarin de output met dergelijke hoeveelheden daalde (een van 148 MW)
De grilligheid van de wind werd nog extra duidelijk in de laatste dagen van maart 2011 toen Young zijn rapport voltooide:
Om 3.00am op maandag 28 maart produceerden alle windmolens (totaal 3226MW) 9MW
Om 11.40am op donderdag 31 maart was de output 2618MW,een record
De gemiddelde output in maart 2011 was 22.04%
In maart 2011 was de output 10% van de totale capaciteit gedurende 30.78% van de tijd.
Duidelijk zal zijn dat de praktijk van de inzet van windenergie sterk afwijkt van aannames en de resultaten van een aantal van de modelstudies zoals die van U. Dat betekent dat de betrouwbaarheid van uw onderzoek, gezien de praktijkresultaten onvoldoende is gebleken om beleid op te maken.
graag een reactie
@hugo Matthijsen,
Waarom windenergie niet opslaan en later weer benutten? Ook nu varieert de stroomvraag aanzienlijk zoals tussen dag en nacht. Dus moet ook de stroomproduktie varieren en wateropslag in het Schotse hooggebergte lijkt me zeer wel mogelijk. Beinvloedt de natuurbeschermings-organisatie als opdrachtgever deze uitkomst?
Die grilligheid in energieaanbod vermindert met koppeling aan molens op andere plekken. Uit zo’n onderzoek zou juist moeten blijken hoeveel opslag deze molens vergen. Is dat onderzocht?
De vaststelling \dat wind niet betrouwbaar genoeg is om een significante hoeveelheid energie te genereren\ is vaag. Wat is \significant\ en welke \betrouwbaarheid\?
Best Roland
Als je het genoemde onderzoek zou lezen kun je zien dat er al maximaal gebruik gemaakt wordt van de beschikbare mogelijkheden om waterkracht als buffer te gebruiken. Nog is inpassing van windenergie in de praktijk problematisch gebleken.
Wat betreft de relatie tussen energie aanbod en vraag het volgende.
Als je bovenstaand artikel leest zie je in een grafiek, het elektriciteitsverbruik in week 2 van 2007, dat het dagelijkse energieverbruik vrij voorspelbaar verloopt.
Daaruit blijkt dat we, zonder windenergie gemiddeld met basislast centrales toe kunnen tot ongeveer 9 MW ( minimaal gebruik in 24uur)daarboven verloopt de gebruikscyclus vrij voorspelbaar en kun je makkelijke te regelen systemen gebruiken. voor de eerste aanloop van de vraag en onverwachte pieken worden piekscheerders ingezet die draaien met gasturbines.
Hoe sneller een systeem opschakelbaar is qua vermogen hoe lager het rendement van deze systemen in de praktijk blijkt te zijn.
Door de voorspelbaarheid van het gebruiksverloop ( zie grafiek) kun je ook machines gereed hebben staan om op te schakelen.
Het rendement van een basis lastcentrale is afhankelijk van de uitvoering gemiddeld rond 50% ( tussen 45 en 55)Een piekscheerder zal maximaal rond de 35% zitten.
Door inzet van windenergie kun je overdag nog deels schakelen met de snelle piekscheerders zolang de levering van windenergie niet hoger is dan ongeveer 50% ( schatting) van de piek aan de bovenkant van de grafiek
Neemt echter het percentage windenergie toe dan worden de basislastmachines weggedrukt waaronder ook een aantal WKK machines. Het totale rendement gaat dan hard onderuit.
De praktijk
Als wij naar de feiten kijken van de Duitse productie van windstroom ( gegevens 2004) komen we het volgende tegen.
7000 windmolens stonden verspreid van Noord tot Zuid Duitsland
De dagelijkse productie van deze 7000 molens varieerde tussen 0,2% en 38% van het dagelijks benodigd vermogen.
De wisseling tussen uitersten vindt soms zeer frequent binnen een dag en soms enkele malen binnen een uur plaats
Hieruit blijkt dat de bewering dat wanneer men windmolens nu maar breed verspreid bouwt en men gebruik maakt van wind voorspellingen zij gezamenlijk een constant vermogen gaan leveren niet waar is.
Weersystemen zijn veelal groter dan Duitsland en in de praktijk is gebleken dat er nauwelijks mogelijkheden om gebruik te maken van piekopvang door windmolens onderling binnen Duitsland.
De koppeling van deze windmolens heeft dan ook vrij weinig voordeel opgeleverd wat grilligheid van de levering betreft.
Er blijkt dan ook een heel groot verschil te zitten tussen de praktijk en de uitkomsten van het promotieonderzoek gebaseerd op rekenmodellen.
Voor het laatste deel van uw opmerkingen verwijs ik naar het Engelse onderzoek.
Een link daarnaar is te vinden onderaan het artikel op
http://www.groenerekenkamer.nl/node/1548
@Beste Hugo Matthijsen,
De verwijzing naar “degroenerekenkamer” geeft een vergelijkbare tekst.
“Neemt het % windenergie toe dan worden de basislastmachines weggedrukt”. Je kunt piekproduktie inzetten bij energieopslag of voor tijdsonafhankelijke werkzaamheden, zoals het zandopspuiting voor de kust.
Even het rapport opgezocht:
1. Spreiding van windmolens leidt niet tot een “constant vermogen”, nee, maar wel tot demping van pieken en dalen. Helaas mis ik in het rapport een kaart met de plek van de windmolens, dus over de spreiding valt niets te zeggen! Koppeling tussen Deense windmolens en Noorse waterbekken blijkt heel goed te werken!
2. “Als je het genoemde onderzoek zou lezen kun je zien dat maximaal gebruik gemaakt wordt van de beschikbare mogelijkheden om waterkracht als buffer te gebruiken” Inderdaad maar die blijkt dan nauwelijks beschikbaar! “The actual power from hydroelectricity in the UK today is 0.2 kWh/day / person … the average electricity consumption of 17 kWh/day /person”. Dus opslag voor slechts 1% van het stroomverbruik!
David MacKay http://www.withouthotair.com
Roland
Dat klopt echter met een eigen aanvulling ( dat scheelt typen)
Verder
1e Denemarken produceert 20% windenergie echter de praktijk is dat zij daar zelf maar de helft van kunnen gebruiken de rest wordt geëxporteerd naar Noorwegen en Zweden.
Zij kunnen de overtollige stroom met name in de nachtelijke uren niet kwijt in het eigen net.
Dat lijkt een goede oplossing echter de praktijk is dat de buren veel draaien op waterkracht zij niet zitten te wachten op deze extra complicatie in hun energiesysteem. .
Door de “kraan” dicht te draaien kunnen ze ruimte maken voor het teveel aan stroom uit Denemarken.
In de praktijk worden daarmee de waterkrachtcentrales gebruikt als buffer.
In het kort overtollige windstroom uit Denemarken ( de helft) gaat naar de buren die daarvoor de eigen waterkrachtcentrales terug regelen.
Groene stroom verdringt groene stroom.
Dat doen zij niet voor niets. Denemarken betaalt voor het opnemen van hun overtollige stroom.
Wat is in die situatie nu nog het voordeel van de bouw van meer windmolens?
punt2
Zij kunnen waterkracht als buffer gebruiken. dat hoeft niet direct veel te zijn als je maar voldoende snel kunt regelen om de pieken op te vangen en een tekort op te vullen.
Wij beschikken daar niet over zodat het in onze situatie nog veel moeilijker zal zijn.
@Hugo Matthijsen,
Wat is er mis met energieopslag in waterbekken met een goed rendement? ”Groene stroom verdringt groene stroom” Neen, groene stroom vult groene stroom aan! Meer windmolens zorgen voor meer aanvulling, dus meer buffer! Uiteraard met voldoende opslagruimte voor de piekvraag.
De gemelde 1% buffer is dat niet. Een eenzijdig “onderzoek” dus!
Roland
Roland
Nogmaals
Er is sprake van waterkracht als een stuwmeer door natuurlijke oorzaken ( regen, smeltende sneeuw etc, ) wordt gevuld waarna het water een of meer generatoren aandrijft.
Met de Deense stroom wordt geen waterbekken gevuld maar de toevoer van de waterkrachtcentrales wordt geheel of gedeeltelijk terug geregeld om ruimte te maken voor de pieken vanuit Denemarken. Een iets andere situatie.
De Deense stroom vult dus niets aan. Daarom moet naast de stroom dan ook een zak geld worden geleverd een negatieve opbrengst voor Denemarken.
Nog meer molens betekenen dan ook nog meer kosten.
Een 1% buffer kun je vullen en weer leegmaken en dit vele malen achter elkaar herhalen. gevuld kan hij enkele dagen energie leveren. Een soort accu effect.
De praktijk achterhaalt het onderzoek van Ummels aan meerdere kanten.
Laten we dan ook maar naar de praktijk gaan kijken en op basis daarvan verder beleid gaan maken. Kun je veel geld mee besparen
@Hugo Matthijsen,
Deense stroom wordt (ook) gebruikt om waterbekken aan te vullen en later weer te gebruiken.
“een zak met geld”? Alleen voor de aanleg van (nieuwe) waterbekkens of het vergroten van bestaande. Natuurlijk worden waterbekkens ook op natuurlijke wijze gevuld, mits voldoende regen, sneeuw ..
Zeker die 1% buffer kun je gebruiken, maar dat lijkt me weinig voor tijden met weinig wind en dat is toch het punt? Tijden met veel wind zorgen zo voor tijden met weinig wind, daar gaat het toch om?
“De praktijk achterhaalt het onderzoek van Ummels aan meerdere kanten” Mogelijk, dat Schotse onderzoekje toont dat niet. Hoe meer ik het lees, hoe minder ik het vind!
David MacKay al gelezen?
De conclusies in het onderzoek van Ummels wordt ook bevestigd door de onderzoeken van Stanford University California Supplying Baseload Power and Reducing Transmission Requirements by Interconnecting Wind Farms en
het onderzoek van de KEMA Integratie van windenergie in het Nederlandse elektriciteitsysteem in de context van de Noordwest Europese elektriciteitmarkt
Jeroen
Dit betreffen modellen van de werkelijkheid.
met deze computermodellen wordt getracht de werkelijkheid zo goed mogelijk na te bootsen. Daarbij moeten een aantal keuzes gemaakt worden zoals de werking van de markt en de onderlinge opvang van pieken bij koppeling van verschillende parken.
Als echter de praktijk anders blijkt te zijn zul je je uitgangspunten van deze modelberekeningen moeten herzien op basis van deze werkelijkheid.
De praktijk is helaas niet wat het model heeft voorspeld.
Daar kun je nog vele rapporten aan toevoegen dat veranderd niets aan de werkelijkheid.
De nationale ombudsman zal op korte termijn een uitspraak doen over de voorlichting van de overheid inzake windmolen rendement.
benieuwd wat het resultaat zal zijn
Nog steeds geen reactie van meneer Ummels.
30 mei gevraag of hij een reactie zou kunnen geven op een rapport over inpassing van windenergie in Engeland
Zou hij op vakantie zijn?
Dit kan ook nog
Windmolens stil zetten
zie onderstaande link
http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-13253876?