Praktijkmetingen aan dimmers door OliNo gebruikt
Geplaatst door Marcel van der Steen in Lampen, Uitleg 27 Reacties»
Wanneer OliNo lampen te meten krijgt die dimbaar zijn, dan heeft OliNo een paar dimmers waaruit ze kan kiezen. De dimmers die rechtstreeks tussen de netspanning en de lamp aangesloten worden kennen een tweetal dim-pincipes: fase-aansnijding en fase-afsnijding. E.e.a is al uitgelegd in het kort in een achtergrondartikel op deze site. In dit artikel worden de verschillende beschikbare type dimmers ingezet voor een aantal verschillende lampen en de stroom en spanningsvorm wordt gemeten ná de dimmer, dus de stroom door de lamp en de spanning erover.
Het wordt duidelijk dat er verschillende typen dimmers bestaan waardoor bepaalde lampen anders reageren. Er wordt alleen gekeken naar spanning- en stroomvormen om de verschillen in dimmers duidelijk te maken. Erbij wordt vermeld of de lamp goed dimbaar was of niet.
Update dec 2013: toevoeging van een nieuwe dimmer, de Lumeo Domus die vanaf 7 W/VA als belasting werkt.
Update april 2014: toevoeging van de Busch-Jaeger LED Dimmer 6523 U.
Meetopstelling
De dimmers die gebruikt worden in dit artikel zijn dus allen van het type dat tussen de netspanning en de lamp ingeplaatst wordt.
De dimmer tussen de netspanning en de lamp
Er wordt nu gemeten aan de stroom door de lamp en de spanning over de lamp.
De stroommeter (I) in serie met de lamp en de spanningsmeter (V) parallel aan de lamp.
De dimmers
Er zijn, zoals al in een eerder artikel aangegeven, R, C en L type dimmers.
- De L type dimmers zijn goed voor L-type belastingen (gewone spoelen, dimbare trafo’s etc die voor de lamp zijn geschakeld) en werken op fase aansnijding.
- De C-type dimmers zijn goed voor C-type belastingen (elektronische spanningsomzetters, dus capacitief als belasting) en werken op fase afsnijding.
- De R-type dimmers gaan er vanuit dat er een R-type belasting aanhangt, en daarop werken beide C en L type dimmers.
RC type Berker dimmer
Een RC type dimmer (staat ook op de dimmer zelf, zie foto).
De gebruikte Berker dimmer.
Deze dimmer (zie specificaties) verwacht minimaal 20 VA, iets wat veel is voor de normale ledlampjes en niet altijd gehaald wordt. Het is dan ook niet altijd zeker dat een ledlamp met bijvoorbeeld < 10 VA als belasting goed dimbaar is met deze dimmers (men kan ook meerdere laagvermogenslampjes parallel zetten en deze als totaal aan deze dimmer sluiten, dan komt men wel makkelijker boven de minimale 20 VA).
RL type Gira dimmer
Een RL type dimmer (staat ook op de dimmer zelf, zie foto).
De gebruikte Gira dimmer.
Deze dimmer (zie specificaties) verwacht minimaal 20 VA, iets wat veel is voor de normale ledlampjes en niet altijd gehaald wordt. Het is dan ook niet altijd zeker dat een ledlamp met bijvoorbeeld < 10 VA als belasting goed dimbaar is met deze dimmers (men kan ook meerdere laagvermogenslampjes parallel zetten en deze als totaal aan deze dimmer sluiten, dan komt men wel makkelijker boven de minimale 20 VA).
De dimmer van Led it Light, een LRC type dimmer
Led it Light BV heeft een dimmer meegestuurd voor het dimmen van kleine ledlampjes. Deze dimmer, waarvan de specificatie niet door OliNo gevonden kon worden, is geschikt voor belastingen van 1 – 100 VA.
Uit metingen aan de spanningsvormen bij de verschillende lampbelastingen blijkt dat dit een universele dimmer is, die dus zelf kan bepalen welk type dimmen geschikt is (fase-aansnijding dus L type danwel fase-afsnijding dus C-type) voor een bepaalde (lamp)belasting.
Vooraanzicht LiL laagvermogensdimmer.
Achteraanzicht LiL dimmer.
De dimmer heeft een zwart draaiknopje waarmee de minimale dimstand ingesteld kan worden.
De elimpo dimmer
Dit is ook een universele dimmer, dus LRC type. Een ander voordeel is dat de dimstand van deze dimmer stuurbaar is dmv een analoge spanning tussen 0 en 10 V.
De elimpo dimmer, universeel RLC type en aanstuurbaar met een 0-10 gelijkspanning.
Deze dimmer (zie specificaties) verwacht minimaal 20 VA, iets wat veel is voor de normale ledlampjes en niet altijd gehaald wordt. Het is dan ook niet altijd zeker dat een ledlamp met bijvoorbeeld < 10 VA als belasting goed dimbaar is met deze dimmers (men kan ook meerdere laagvermogenslampjes parallel zetten en deze als totaal aan deze dimmer sluiten, dan komt men wel makkelijker boven de minimale 20 VA).
De (goedkope) dimmer
Update oktober 2011: Dit is een goedkope dimmer gekocht voor 10 euro bij de Groenen. Hoogstwaarschijnlijk een LR type dimmer omdat deze trafo’s en gewone gloeilampen kan dimmen.
Beschrijving van de dimmer
Dimmer van zijkant gezien.
Extra foto.
De Lumeo Domus Leddimmer T39.07
Update december 2013: Dit is een fase-aansnijdimmer (LR type) die zou werken vanaf lage vermogens: vanaf 7 – 110 W/VA. Er wordt gesteld dat deze ook goed is voor LED verlichting. Deze dimmer heeft een nulpunts-instelling waarmee je de helderheid kunt instellen bij de 0 % stand. In de handleiding staat dat volgens de EN 60669-2-1 (8.6.102) de basisinstelling zo moet zijn dat over het totale belastingsbereik (bij een nominaalspanning van 230 V -10% wat de minimumspanning is) bij de donkerinstelling toch nog de lamp herkenbaar is.
Ergens wel logisch, daar je moet kunnen dimmen niet tot volledig uit maar tot een bepaalde minimumwaarde zodanig dat je de lamp gewoon echt uit zet wanneer deze echt uit moet.
Hierbij een scan van de handleiding waarbij gezegd moet worden dat de Duitse taal wel begrijpelijk is maar de ENG en NL niet goed vertaald zijn (dat stuk over minimuminstelling heb ik alleen in het Duits begrepen).
Vooraanzicht van de dimmer.
De Busch-Jaeger LED-Dimmer 6523 U
Update april 2013: Dit is een fase-aansnijdimmer (LR type) die zou werken vanaf lage vermogens: vanaf 2 W/VA en minimumstroom 8 mA. Er wordt gesteld dat deze gemaakt is voor LED verlichting. Deze dimmer heeft een nulpunts-instelling waarmee je de helderheid kunt instellen bij de 0 % stand. Ik verwacht dat wer dezelfde manier van minimumpuntsinstelling gedaan moet worden als genoemd bij de Lumeo Domus (hierbij de zin: In de handleiding staat dat volgens de EN 60669-2-1 (8.6.102) de basisinstelling zo moet zijn dat over het totale belastingsbereik (bij een nominaalspanning van 230 V -10% wat de minimumspanning is) bij de donkerinstelling toch nog de lamp herkenbaar is).
Ergens wel logisch, daar je moet kunnen dimmen niet tot volledig uit maar tot een bepaalde minimumwaarde zodanig dat je de lamp gewoon echt uit zet wanneer deze echt uit moet.
Hierbij de handleiding.
Vooraanzicht van de dimmer.
Opmerking/Waarschuwing
Een opmerking of waarschuwing is wel op zijn plaats. Zoals boven aangegeven is het zo dat er dus in principe twee verschillende zeer gangbare aanstuurtechnieken zijn waarbij de dimmer tussen het net en de belasting wordt geplaatst. Men dient het type dimmer te kiezen dat past bij het type belasting. Dus een LR voor inductieve belastingen en CR voor capacitieve belastingen.
Het is niet aan te bevelen een (langere) tijd een CR-type dimmer te gebruiken voor een L-type belasting. Zie dit als volgt: een CR-type dimmer zorgt voor fase afsnijding. Dat wil zeggen dat de spanning doorgelaten wordt vanaf het moment dat het een nulpunt passeert. De spanning wordt op een gegeven moment afgeschakeld. Op dat moment loopt er dus een stroom, want die is opgebouwd geweest vanaf het moment dat de spanning toenam. Ineens afschakelen bij een L-type belasting kant piekspanningen geven, omdat de L-type belasting reageert als een spoel en dus een eenmaal lopende stroom graag door laat lopen. Wordt de spanning ineens afgeschakeld, dan is er energie in de spoel om de stroom toch door te laten lopen en desnoods worden daarvoor hoge spanningen gecreerd. Vergelijk dit met het genereren van vonken in de bougies; er loopt op enig moment een stroom door een spoel (bobine) en dan op het moment dat de vonk gewenst is wordt de stroom onderbroken met een schakelaar. De spoel wil de stroom op gang houden en genereert een hoge spanning, die tot doorslag leidt (vonk) in het bougiepuntje. De hoge spanningen die kunnen ontstaan afkomstig van de belasting kunnen de belasting zowel als de dimmer beschadigen.
Verder let op of de dimmer geen rare geluiden gaat maken zoals brommen. Dit brommen komt van kleine hoogfrequente bewegingen van onderdelen uit de dimmer. Deze onderdelen bewegen op hoge frequentie omdat ze wellicht ineens piekstromen voeren die zorgen voor magnetische velden die snel van richting veranderen. Dergelijke veranderingen van magnetische velden in en rondom componenten kan leiden tot krachten op deze componenten die snel wisselen, waardoor de componenten kleine bewegingen uitvoeren. De piekstromen en daarmee samenhangende wisselende magneetvelden en dus wisselende krachten op de componenten zorgen ook voor het snel verouderen van de dimmer waardoor deze vaak geen lang leven beschoren is.
Dus let op: geen LR dimmer op een C-type belasting en ook geen CR dimmer op een L-type belasting. En geen brommende geluiden uit een dimmer!
De hieronder staande testen zijn steeds kort uitgevoerd en wanneer duidelijk werd dat de dimfunctie niet werkte is snel gestopt met de test.
De gemeten lampen en de meetresultaten
Gloeilamp 60W
Een gloeilamp, een R-type belasting zoals ook de gewone halogeenlampen zonder trafo.
Deze lamp is erg bruikbaar om duidelijk de fase-aansnijding en fase-afsnijding te laten zien. De beide dimtechnieken werken goed op deze lamp. Daarnaast is de lamp 60 W, dus voldoende belasting voor alle genoemde dimmers.
| Dimmer+Uitleg | Representatief U-I plaatje |
|---|---|
| Berker RCFase afsnijding goed te zien, de spanning wordt op een gegeven moment afgesneden. De stroom volgt meteen de spanning omdat de belasting resistief is. |  |
| Gira RLfase aasnijding is goed te zien, de spanning begint op een bepaald moment na de nuldoorgang doorgelaten te worden to het volgende nulmoment. De stroom volgt onmiddellijk de spanning. |  |
| LiL low power RLCDe LiL dimmer zet fase afsnijding in voor het dimmen van deze resistieve belasting. |  |
| Elimpo RLCDe Elimpo zet fase aansnijding in voor het dimmen van deze resistieve belasting. |  |
Halogeenlamp met trafo
Halogeenlamp met elektronische trafo.
Het gaat hier om een elektronische trafo, dus niet een gewikkelde trafo. Daarom is te verwachten dat deze eventueel dimbaar is met een C type dimmer.
| Dimmer + uitleg | Representatief U-I plaatje |
|---|---|
| Berker RC,Fase afsnijding bij een capacitieve belasting; de stroom loopt op een gecontroleerde manier op. Het dimmen werkte redelijk, alleen het was niet mogelijk om de lamp erg ver terug te dimmen. |  |
| Gira RL,Fase aansnijding bij een capacitieve belasting is niet optimaal; bij het ineens aanschakelen van de spanning piekt de stroom omdat de capaciteit van de belasting snel opgeladen wordt. Dit geeft hoge harmonischen, mogelijk dus storingen. Dimmen werkte niet goed. |  |
| LiL low power RLC,Fase afsnijding, de juiste methode om een C-type belasting te dimmen (als deze dimbaar is). De stroom loopt op een gecontroleerde manier op.Dimmen werkte redelijk. |  |
| Elimpo RLC,Deze lijkt fase aansnijding te gebruiken. Niet optimaal, omdat de stroom erg snel toeneemt agv het direct opzetten van de spanning. Het dimmen was niet goed mogelijk. |  |
Spaarlamp dimbaar
Normaliter zit in een spaarlamp een elektronische spanningsomzetter. Dus de te verwachten manier van dimmen is met een C-type dimmer. Echter het vermogen van deze lamp was 11 W, dus het kan zijn dat dimmers die minimaal 20 VA verwachten niet optimaal werken.
De gebruikte dimbare spaarlamp
| Dimmer + uitleg | Representatief U-I plaatje |
|---|---|
| Berker RC,In de minimale stand is het fase afsnijdgedrag te zien. Toen was de lamp enigszins gedimd. |  |
| Gira RL,De lamp bleek niet goed dimbaar met deze dimmer; op een gegeven moment ging deze knipperen.Op 50 % is het fase aansnijdgedrag enigszins zichtbaar: door de piek in de spanning en dus ook in de stroom. |  |
| LiL low power RLC,Fase afsnijding, doordat na de stroompiek de spanning afgeschakeld wordt. Toch blijft er nog spanning staan, wellicht afkomstig van de capaciteit van de belasting. Met deze dimmer bleek de lamp het beste dimbaar. Deze dimmer werkt volgens spec ook met kleine vermogens. |  |
| Elimpo RLC,Fase aansnijding, daar de spanning de sinus afmaakt wanneer deze aangeschakeld wordt. Niet optimaal. Misschien omdat de belasting te laag is (verwacht minimaal 20 VA). |  |
Dimbare ledlamp, 8W
De ledlamp bevat normaliter ook een elektronisch voorschakelapparaat. Te verwachten is dat deze met fase afsnijding het beste werkt.
Dimbare ledlamp.
| Dimmer + uitleg | Representatief U-I plaatje |
|---|---|
| Berker RCDe dimmer heeft geen effect. De lamp blijft voluit branden. |  |
| Gira RLFase aansnijding blijkt goed te werken. In dit plaatje is de groei van de spanning langzaam, terwijl deze toch direct op de lamp wordt gezet. |  |
| LiL low power RLCHierbij werkt de dimmer op fase-aansnijding en de lamp blijkt goed dimbaar. Ondanks dat de spanning direct op de lamp wordt gezet groeit de spanning naar de sinuswaarde toe, en er volgt wel een grote stroom. |  |
| Elimpo RLCOok hierbij fase aansnijding. Het dimmen verloopt iets minder mooi dan bij de andere twee dimmers, misschien omdat de lage belasting van deze lamp (< 20 VA) niet optimaal werkt met de dimmer. |  |
Dimbare ledlamp, 6W
De ledlamp bevat normaliter ook een elektronisch voorschakelapparaat. Te verwachten is dat deze met fase afsnijding het beste werkt.
Dimbare ledlamp.
| Dimmer + uitleg | Representatief U-I plaatje |
|---|---|
| Berker RCDe dimmer heeft geen effect. De lamp blijft voluit branden. Wellicht is de belasting te laag voor de dimmer, daar de spanning in het plaatje onaangetast blijft (geen fase afsnijding zichtbaar) |  |
| Gira RLFase aansnijding blijkt goed te werken. In dit plaatje is de fase aansnijding wel te zien, wat resulteert in een hele rare stroomvorm. Toch is de lamp goed dimbaar. |  |
| LiL low power RLCHierbij werkt de dimmer op fase-aansnijding en de lamp blijkt goed dimbaar. De stroom die resulteert is zoals verwacht, en hierbij is geen grote bult in stroom zoals bij de Gira LR. Wellicht omdat deze dimmer ook geschikt is voor lagere vermogens. |  |
| Elimpo RLCOok hierbij fase aansnijding. Het dimmen verloopt veel minder mooi dan bij de andere twee dimmers, misschien omdat de lage belasting van deze lamp (< 20 VA) niet optimaal werkt met de dimmer. Ook de stroom die resulteert is niet zoals verwacht (stroom loopt terwijl de spanning nul is). |  |
4 x Dimbare ledlamp, 6W
Hierbij zijn vier dezelfde ledlamp parallel geschakeld achter de dimmer. Zo is er in totaal meer dan 20 belasting. Dit om eens te zien of nu bepaalde dimmers die minimaal 20 VA verwachten, beter reageren.
Echter de belasting neemt al snel af en onder de 20 VA wanneer begonnen wordt met dimmen. Dus het kan zijn dat bij het dimmen er toch niet goed gereageerd wordt door de dimmers die 20 VA als belasting verwachten.
De resultaten gevonden hier kunnen worden vergeleken met de resultaten bij de laatste gemeten lamp.
4x dimbare ledlampen in parallel geschakeld achter de dimmer.
| Dimmer + uitleg | Representatief U-I plaatje |
|---|---|
| Berker RCDe dimmer heeft effect bij een stand van 0 – 50 %. Dan wordtden de lampen een beetje gedimd.De spanningsgolfvorm is nu niet meer een sinus, maar faseafsnijding lijkt het niet op. Dus geen goede dimmer. |  |
| Gira RLFase aansnijding blijkt goed te werken. Er blijft nog een beetje licht bij 0 % dimstand.In dit plaatje is de fase aansnijding wel te zien, en de stroomvorm is normaler dan bij 1 lamp. Nu lijkt de stroomvorm op die van de LiL dimmer bij 1 lamp. |  |
| LiL low power RLCHierbij werkt de dimmer op fase-aansnijding en de lamp blijkt goed dimbaar. De stroom die resulteert is zoals verwacht. |  |
| Elimpo RLCOok hierbij fase aansnijding. Het dimmen verloopt nog steeds minder mooi dan bij de andere twee dimmers; bij het tussenplaatsen van de dimmer valt er al de helft van het vermogen weg (vergeleken zonder dimmer). Ook de stroom die resulteert is niet zoals verwacht (stroom loopt terwijl de spanning nul is). |  |
Conclusies
- Het werkingsprincipe van de LR en de RC dimmer is goed te zien bij een resitieve belasting, zoals bij een gloeilamp.
- Wanneer de dimmer geschikt is voor belastingen van 20 VA, is het niet altijd duidelijk of deze goed zal werken bij een belasting die bijvoorbeeld de helft kleiner is. Proberen is dan het enige wat gedaan kan worden. De stromen die resulteren zijn niet altijd logisch verklaarbaar. Parallel schakelen van lampen biedt niet zomaar een verbetering.
- Wanneer de dimmer geschikt is voor belastingen van 1 VA en hoger, dan heeft dit een positieve invloed op de dimbaarheid van de lampen. Zeker als de dimmer ook nog eens van het LRC type is.
- Een ledlamp, waarvan verwacht zou worden dat het een capacitieve belasting is en derhalve met een RC type dimmer gedimd zou moeten worden, blijkt beter dimbaar met een LR type dimmer. Wellicht zijn de ledlampen, vermits dimbaar gemaakt, zo geconstrueerd dat ze goed werken met een dergelijke dimmer. Ook hier geldt dat de universele dimmer die al werkt vanaf 1 VA het beste resultaat geeft.
27 reacties op “Praktijkmetingen aan dimmers door OliNo gebruikt”
Beste medewerker,
nog een opmerking over de Led it Light dimmer, heeft deze wel keurmerken, CE, handleiding in een moderne taal?
Dimt misschien wel goed, maar mag deze ook toegepast worden?
Ja, dat spreekt vanzelf toch!
Op de afbeelding staan aleen maar chinese tekens, geen moderne taal volgens mij en geen CE als ik het plaatje bekijk
Klopt dit was ook maar een sample die we destijds aan olino hebben gegeven tezamen met onze dimbare 230v led-spots, dit omdat ze zelf geen goeie 230v dimmer hadden.
L.S.
Ik ben de volgende uitdaging tegengekomen:
Ik probeer Philips ledlampen te dimmen; ik heb twee strings van 5 ledino (579223116) en twee armaturen ledino (579183116).
Nu claimt Philips ze getest te hebben met de volgende dimmer lijst (https://www.p4c.philips.com/cgi-bin/dcbint/cpindex.pl?ctn=579223116&dct=FAQ&faqview=1&new_tmpl=1&refdisplay=LED_12&refnr=0083191&scy=NL&slg=NLD)
Het klopt dat de lampen daarmee te dimmen zijn, alleen het volgende probleem doet zich voor;
Een keer of 8 per dag stuurt de netbeheerder pulsen uit om relais te schakelen voor straatverlichting en om bv dag/nacht tarief om te zetten.
Ik heb 6 merken dimmers getest van het lijstje (gira,buschjaeger,peha,kopp,jung,klemko); bij elke combi gaan de ledlampen flikkeren; een keer of 6 maximaal en dan gedimd; (zelfs al staan ze al max, flikkert het toch)
De netbeheerder bevestigd hun ‘pulsen’ maar doen er niks aan. Alle dimmermerken bevestigen dat Philips claimt hun dimmer werkend te hebben, maar ontkennen dit allemaal en zeggen dat dit niet werkt; immers ‘er zijn geen led-dimmers, die zijn we aan het ontwikkelen’
Een klein testje bevestigd dat de geteste tronic dimmers niet om kunnen gaan met de de led drivers. Als ik een halogeen lamp(230v/35W) parallel op een led zet; knippert deze vrolijk mee. Een string met 5 van deze halogeenlampen levert geen probleem op. De dimmers moeten de ‘nul doorgang’ van de netspanning detecteren om te kunnen werken. De pulsen op het net in combinatie met of zonder LED drivers kunnen ‘valse ’ nuldoorgangen doorgeven aan de dimmer en dan knipperen de lampen. Het kan dus ook problemen geven wanneer de lamp 100% ‘aan’ staat, omdat de lamp(en) in serie staan met de dimmer.
Ik heb vooralsnog geen zin heb een relatief dure pwm regeling te gaan maken voor de 12 drivers.
Kent iemand dit probleem én weet iemand zo een oplossing. (een doorlaatfilter solderen en voor m’n meterkast zetten had ik ook al verzonnen; dit vind ik net als de pwm een vrij draconische maatregel.)
Ok, ik ben benieuwd,
Henk de Graaf
Hoi Henk,
Ik heb nav je relaas eens gevraagd waar je terecht zou kunnen. De persoon die ik het vroeg is gepensioneerd sinds kort en is dus niet meer op de hoogte van wie er nu allemaal werken. Hij kon alleen het volgende aanraden: “Ik kan alleen maar naar de After Sales van Philips Benelux doorverwijzen. Maar daar is hij misschien al geweest.”
L.S.
Iets te snel geweest; de peha 433 HAB O.A. TRONIC dimmer getest met 5x35watt 230v halogeen gu-10 lampjes; deze flikkeren ook op de puls van de netbeheerder. Het probleem ligt dus bij deze tronic dimmer en niet zozeer bij de ledverlichting.
Vraag blijft nog steeds; moet ik dit accepteren van fase afsnijdingsdimmers én ben ik de enige met die probleem?!
met vriendelijke groet,
Henk de Graaf
Dank voor dit artikel, zeer duidelijk. Heb hem toegevoegd aan mijn favorieten, binnenkort nog eens een keer goed bestuderen.
Mijn vraag is de volgende,als je een dimmer die geschikt is voor inductieve lasten (led trafo dimmer) gebruikt om een asyncroonpomp terug te regelen van zeg 140 watt naar 70 watt dan zie je dat de opbrengst daalt en op een verbuiks meter dat de watage daalt,maar daalt je verbruik ook echt of is dat schijn omdat je te maken hebt met de cos φ kortom als ik met zo’n dimmer de pomp regel daalt mijn verbruik dan of niet.
Verder is dit een razend interresant onderwerp waarvoor dank.
@ dimmer en co: als prive persoon betaal je alleen voor het werkelijke afgenomen vermogen. Dus ook al zou je power factor (nieuwe benaming voor cosinus phi) laag zijn en daardoor een flink gedeelte blindstroom afnemen, dan noch betaal je daar niet voor. Dus wanneer je observatie is dat je afgenomen vermogen in Watt daalt bij het dimmen, dan verbruik je netto dus minder en betaal je als prive persoon ook minder.
Mocht je power factor als gevolg van dimmen omlaag gaan dan is er dus een relatieve vergroting van het blindvermogen. Relative tov het werkelijk afgenomen vermogen (maar dat neemt af agv het dimmen dus het kan zijn dat het blindvermogen netto ook afneemt). Als je een groot bedrijf bent met een flinke elektriciteitsaansluiting op drie fasen dan kan het zijn dat de eis van het netbedrijf is dat je minimaal een power factor hebt van bijvoorbeeld 0.85. Mocht je daaronder vallen dan moet je extra betalen. Het zou eventueel ook kunnen dat ze je laten betalen voor blindstroom. Dus is het in het bedrijfsbelang deze extra kosten mee te laten wegen.
Maar dit speelt niet bij privepersonen of bedrijven met een niet zo’n zware elektriciteitsaansluiting (ik heb zelf een 3x25A en daar speelt het allemaal zeker niet bij).
Mvdsteen bedankt voor je reactie daar kan ik wel wat mee,aan de andere kant blijft dat knagende gevoel als je dmv fazeaansnijding gaat dimmen wat er dan echt gebeurd,als je dan zeg maar doorgebruik van blind vermogen niets bespaard voor het miljeu dan schiet het niet op en heeft dimmen alleen nut om de licht opbrengst te verminderen of een pomp te regelen terwijl het verbruik incl schijn verbruik hetzelfde blijft.
Snap je waar ik heen wil?
Maar je antwoord op zich was duidelijk voor alleen het punt van mn portomonee dan.
Het totaal plaatje blijft voor mij onduidelijk.184
@Dimmer en Co. Als je gaat dimmen, waarbij je de voedingsspanning in stukken hakt, wat de manier is waarop het gebeurt, dan is er zeer waarschijnlijk een negatieve impact op de power factor. Deze zal dan gaan afnemen. Hoeveel is mij niet duidelijk of ik zou het moeten gaan meten. We weten alvast dat het netto vermogen afneemt. Dus dat hoeft minder opgewekt te worden en dat spaart het milieu. Er is een impact op het blindvermogen. De power factor gaat omlaag verwacht ik wat wil zeggen dat het aandeel blindvermogen stijgt. Aangezien het netto vermogen afneemt is dus niet te zeggen nu of het blindvermogen stijgt danwel daalt tov de niet dimmen situatie. Stel het blindvermogen stijgt niet. In dat geval heb je dus netto gespaard en dus is het goed voor het milieu. Stel de powerfactor daalt zo sterk dat, ondanks dat het netto vermogen afneemt, toch het blindvermogen stijgt. In dat geval heb je dus wat grotere stromen nodig dan strickt noodzakelijk voor het netto vermogen (de stroom is groter omdat het naast de netto stroom ook de blindstroomcomponent in zich heeft). Deze grotere stroom moet wel opgewekt worden en vraagt een iets grotere dimensionering van de trafo’s in de trafohuisjes, verder iets dikkere kabels voor het transporteren van de stroom etc. Dus het evenrgieleverbedrijf moet zorgen voor iets overbemeting van alle componenten die nodig zijn om je stroom te leveren. In hoeverre dat het milieu extra belast is mij niet duidelijk. Ik zou zeggen dat je het beste toch kunt dimmen, omdat dat het netto vermogen verlaagt met 50 %. Dat is winst voor jou en het milieu.
Iemand al een 230v/50hz dimmer gezien met PWM? Ik heb pwm een keer toegepast voor 24vdc led signaallampjes aan boord van een schip in een bedieningslessenaar. Dit werkte erg goed, is een heel goed principe, volgens mij op een ander principe. Iemand hier ervaring mee?
Gr. Benthouse
perfecte dimmer voor laagspanning DC is op de markt gebracht! Ik heb redelijk veel problemen ondervonden met ledlampen en dimmers voor 10-30Vdc; knipperen, zoemen, gillen en meer. Ik heb nu een dimmer gevonden bij Exalto marine equipment. De dimmer heet Dimperfect en kan vrijwel alle dimbare ledlampen op 12Vdc en 24Vdc (of 10-30Vdc) dimmen. Het dingetje werkt super! De dimmer maakt geen gebruik van PWM waardoor de geluiden dus ook niet voorkomen. Het proberen waard.
Hallo,
Ik heb 4 IKEA 16,5W dimbare led lampen op een Busch Jager 6523U dimmer. Nu lees ik in de handleiding van de dimmer dat hij maar 25VA mag dimmen, tenzij ik een “bovengolffilter” voorschakel.
Wat is een bovengolffilter? Waar krijg ik zoiets?
Waarom is het nodig?
Ik vind de 25W beperking zeer onduidelijk aangegeven bij deze “100VA speciale LED-Dimmer”.
Gr. Bram
Met bovengolven wordt bedoeld de hogere harmonischen. Dus alle harmonischen vanaf 100 Hz tot zo ongeveer 2 kHz. Waar ze vanuit gaan is dat de stroom door een ledlamp mogelijk veel hogere harmonischen bevat wat de werking van de dimmer zou kunnen verstoren of mogelijk zelfs beschadigen. Daarom zetten ze erbij dat voor ledlampen je minder (netto) vermogen mag aansluiten, of, wanneer je ledlampen hebt met een lage Total Harmonic Distortion, dan mag je daar ook weer tot 100 VA gaan (dat is wat bedoeld wordt, dat de THD laag is en er zijn genoeg ledlampen die een lage THD hebben).
Stel dat de THD 100 % is, dan zou ik het niet doen.
De THD hangt af van hoe de voeding in de ledlamp is gemaakt. Wanneer de voeding zo is gemaakt dat deze ervoor zorgt dat de stromen die lopen een beetje sinusvormig zijn en niet met teveel pieken erin, dan zal de THD niet zo hoog zijn (< 35 %) en dan moet het geen probleem zijn.
Wij hebben een dimmer aan onze eettafellamp waarop staat 20-500W.
Nu willen we de 6 halogeentjes van 20W vervangen door 6 LED lampen van 3 Watt. Is die 20W van de dimmer nu het minimale vermogen wat ie (gedimd) moet afgeven? Of moet je er voor 20W aan lampjes aanhangen?
We kunnen eventueel ook 6 x 6W erin stoppen. Dat is dan 36W i.p.v. 18W. Wat is wijsheid?
Hoi BobV,
Die 20-500W betekent dat deze dimmer een minimale normale gloeilampbelasting van 20W verwacht en de gloeilampbelasting mag gaan tot 500W.
Nu praat je over led. Het is dan zeker zo dat er geen 500W aan led aan mag. Dat komt omdat veel ledlampen een hogere opstartstroom hebben dan gloeilampen. Daar waar gloeilampen een factor 6 aan opstartstroom hebben, hoger dan hun normale stabiele stroom, kan dat voor ledlampen makkelijk een factor 20 zijn. En daarom moet er met ledlampen aan een dimmer rekening mee gehouden worden dat er niet teveel aangesloten worden.
Echter, zou je een leddimmer kopen (dat moet er dan opstaan), dan staat daar vaak iets op van 1VA – 100VA (lees voor VA maar even voor het gemak W van Watt). Dat betekent dan dat er een minimale belasitng van 1W op mag en max 100W. Omdat dit een leddimmer is, mag er dan ook voor max 100W aan ledlampen aan.
Wijsheid is echter, omdat je al een dimmer hebt, om het eens te proberen. Garantie heb je niet want het is eigenlijk niet te voorspellen of de ledlampen goed gaan met je huidige dimmer. Echter verzeker je dat je daadwerkelijk ook dimbare ledlampen koopt. Dat moet op de ledlampverpakking staat dat ie dimbaar is. Dat is de eerste stap. Daarna proberen op je huidige dimmer. De ledlamp of dimmer mogen geen geluid maken (zoemen oid) want dat zou betekenen dat er iets aan onderdelen in de dimmer of ledlamp heel snel aan het vibreren zijn en dan gaat het dus geen lange levensduur hebben (want beweging bij deze onderdelen is niet gewenst en zal leiden tot verbindingsproblemen en dus vroegtijdig falen van ofwel ledlamp of dimmer).
Kijk verder of het dimbereik je aanstaat. Wellicht kun je maar over een gedeelte van de mechanische slag zien dat er gedimd wordt, maar als je dat gebied groot genoeg vindt dan is het goed. Kijk ook of de stabiele minimale lichtstand je aanstaat. Vaak zul je maar tot 10 % van de maximale lichtintensiteit kunnen dimmen. Voor de meeste toepassingen binnenshuis (niet in een theater) is dat wel voldoende, maar kijk of het je aanstaat. Dat bij erg lage dimstanden de led gaat knipperen is mogelijk. Het kan ook zijn dat ie op een gegeven moment bij het naar minder intensiteit dimmer op een bepaald moment plotsklaps uitgaat. Regel je dan weer bij, dan kan het zijn dat je weer meer moet bijregelen voordat ie aangaat. Ook dat kan ee normaal gedrag zijn. Dus, proberen is het devies en kijk of het gedrag je aanstaat.
Nu nog je vraag of je 3W of 6W ledlampjes moet nemen. Eigenlijk is dat ook niet te voorspellen. Ik heb voldoende lampjes getest (enkelstuks) op een 20W dimmer en die deden het goed. Dus als je op 6x3W = 18 W zit dan kan het al prima werken.
We hebben de lampjes nu een week binnen, tijd om mijn eerste indruk met jullie te delen. Maar eerst moet ik mvdsteen bedanken voor het uitgebreide antwoord. Bedankt! De lampjes zijn gevonden via AliExpress (zoek op G4 LED dimmable).
We hebben de 6 halogeentjes een voor een vervangen. Helaas gaat 5 of 6 lampjes het geheel enorm knipperen. Jammer. Mijn vrouw heeft ze nog doorgemeten qua lichtkleur en kwam op 2800K. Dat is dus een mooie score, gezien ze 2800-3000 gespecd zijn. Maar goed, in deze situatie is het dus niet bruikbaar. 4x LED en 2x halogeen ziet er gewoon raar uit. En eigenlijk vinden we 2800K ook nog net niet warm genoeg. De lampjes verhuizen dus naar leeslampjes zonder dimmer. Volgende keer beter.
Hoi BobV, bedankt voor het delen van je ervaring. Ik verwacht dat je met te weinig halogeentjes dus te weinig belasting op je dimmer hebt waardoor deze niet goed meer werkt. En dat is dus te voorkomen door een of twee, zoals je zelf aan aangeeft, halogeentje aangesloten te houden. Jammer dat het niet het gewenste resultaat geeft maar doel is dat jullie het acceptabel moeten vinden. Mogelijk dus dat een andere dimmer het wel doet, maar leddimmers zijnniet goedkoop.
Ik heb halogeen met niet gewikkelde trafo. Mijn dimmer is een BTicino.
Ik dim 6 halogeen lampen van 50W. Op de dimmer staat max 400W.
Ik denk dat ik dus 6 maal 50 is 300W heb. Toch wordt de dimmer erg heet en geef na enkele uren de geest. Waar maak ik een denkfout?
Mogelijk dat de dimmer niet geschikt is om de trafo met daarachter je halogeenlampjes te dimmen.
Of de set van trafo met lampjes zijn niet dimbaar. Maar eigenlijk lijkt me de set van trafo met halogeenlampjes vrij normaal en moet zo’n trafo wel te dimmen zijn, echter de dimmer moet ervoor geschikt zijn. Navragen bij de verkoper.
Leverancier meldt dat het een universele dimmer is die het aan zou moeten kunnen. Probleem is dat de oude dimmer (van het zelfde merk) max 500W was en die bleef wel heel en werd niet warm.(maar is niet meer leverbaar)
Ik denk dus dat ik meer verbruik dan 400W. Dus ergens een denkfout maak. Maar waar?
Dan zijn de lampen een ding en dan wellicht het verlies agv de trafo zelf. Ik zou niet meer verwachten dan 20procent
Het heeft 11 jaar goed gefunctioneerd totdat de lampen vervangen moesten worden en er hier en daar een trafootje uitging met tenslotte ook een dimmer. Maar dat mag van mij na zo’n tijd. Alleen krijg ik het met die zg. vervanger voor mijn oude dimmer niet goed meer aan de praat.
dank voor je snelle reactie.
In een woonkamer heb ik een situatie met zoemende lampen op dimmers. Er lopen 3 dimmers met aanstuurdraden door de zelfde relatief lange (+/-) 10m) leiding naar 3 4W Ledlampen, 3 LED plafondspots en 2 8W Ledlampen. De plafondspots zoemen nooit, de 3 minder felle lampen heb ik 3 sets lampen in geprobeerd met 3 verschillende dimmers en deze zoemen nu net hoorbaar, maar de 2 felle tafellampen blijven zoemen. De minst zoemende dimmers zijn de Lumeo Domus, de andere geprobeerde waren Berker en Busch Jaeger. De huidige Led lampen zijn IKEA lampen. Uiteraard allemaal led dimmers en dimbare ledlampen.
Heeft dit iets van doen met THD of power factor? En is hier iets aan te doen voor een handige klusser, maar geen electrotechnicus?
Een reactie zou erg gewaardeerd worden, want ik ben een beetje door mijn opties heen!
@Joost, een vervelende situatie. Ik zou zelf niet blij zijn met de componenten die zoemen. Dit duidt op bewegingen van componenten in de onderdelen zelf en dat leidt uiteindelijk tot vervroegde uitval van de componenten. Het is in mijn ervaring altijd lastig om lampen, buiten de gewone halogeen en gloeilampen, met een bruuske dimmethode van het wegkappen van de spanning, te dimmen. Ja, er zijn ledlampen met een ingebouwde driver die hier zo goed als het gaat mee omgaat en ook dimmers die met een lage belasting vanaf 1 W al goed zouden moeten kunnen werken (LED-dimmers). Ik zou bijna altijd in een dergelijk geval de verkoper een setje vragen van dimmer en ledlampen, waarvan de verkoper instaat dat het werkt. Als het dan niet goed werkt (oa zoemen) dan gaat het geheel weer terug. Ik raad dat altijd aan en heb een leverancier die af en toe lampen laat doormeten bij ons, die geeft een goede garantie, zonder zeuren geld terug, maar zegt ook welke dimmers bij welke lampen zeker werken.