Op zondag 28 maart j.l. hebben Jeroen van Agt en Niels Thijssen een bezoek gebracht aan een woning die met moderne technieken is voorzien voor verwarmen en koelen. De hele middag hebben we aandachtig geluisterd en met open mond gekeken naar de vele grafieken die er uit voortkomen. Lees hier verder voor deze bijzondere aandacht voor verwarming-en koelingstechnieken in een recent gebouwde woning…
Bij aankomst in Echt werden we hartelijk opgevangen door Kees Wouters en zijn vrouw. Na een goede kop koffie (met limburgse vlaai) togen we met z’n drieen richting de centrale installatie. Deze installatie is behoorlijk omvangrijk en omvat ondermeer de volgende zaken:
- Warmte-Terugwin installatie van de ventilatiesystemen;
- Vloerverwarming met zones, waterzijdig ingeregeld;
- Zonneboiler voorzien van 2 vierkante meter vacuumbuis-technieken;
- Warmtepomp;
Bij de warmtepomp zagen we 2 grote ketels staan, elk 300 liter in omvang. De vaten staan in serie, waarbij het eerste vat verwarmd wordt door de zonnecollector en het tweede door de warmtepomp. Het tweede vat dient voor de warm tapwater voorziening. De gehele installatie zag er keurig geplaatst uit, en bevat vele meters leidingwerk, pompen en andere zaken.
Door de koppeling met een laptop is het tevens mogelijk om rechtstreeks informatie uit te lezen zoals inkomende en uitgaande temperaturen van o.a. radiator-leidingen en grondwater.
We hebben hiervan even met open mond staan toe kijken, aangezien op deze laptop enorm veel informatie weergegeven is: aanvoer-en retourtemperaturen van o.a. de warmtepomp en vloerverwarming, en het temperatuurverloop in de buffervaten. Op de foto in bijgesloten fotogallerij staat een schermafdruk van de applicatie op de laptop. Op dat moment was het systeem bezig om warm tapwater te bereiden.
In de gesprekken kwam ook naar voren dat er verregaande plannen voor zonnestroompanelen klaar liggen, in combinatie met de SDE2009 toewijzing die reeds in bezit is. Er zijn plannen voor een installatie van ca. 3,3 kWp aan te gaan leggen op het platte dak, uitkijkend richting het zuiden.
Al met al moeten deze zonnepanelen voor eigen produktie stroom gaan genereren, om het jaarverbruik (rond de 16.000 kWh aan elektriciteit) terug te dringen. Let wel, deze woning heeft geen aansluiting op het aardgasnet, dus dit is ‘all-in’ voor deze woning. Het koken gebeurt hier bijvoorbeeld elektrisch op een inductiekookplaat in plaats van aardgas.
Wat wel bijzonder is in de woonkamer, is de grote schouw van de kachel: deze is opgebouwd uit leem met stro. Een mooie warm-bruine tint en vooral zeer fijne warmtestraling doen de kachel eer aan. De lucht voor de kachel wordt overigens netjes vanuit de buitenzijde aangevoerd, waardoor verse (koele) lucht rechtstreeks de verbranding op gang houdt. Daarnaast heeft leem ook een vochtregulerend vermogen, zodat een aangenaam leefklimaat ontstaat in de kamer.
Voor de vloerverwarming zijn tevens in het gehele huis sensoren voor de luchtvochtigheid aangebracht, vlak boven de vloer (verborgen achter plintjes). Door deze meetpunten kan bepaald worden wanneer de vloer kan gaan condenseren, waarbij de installatie zelf actie onderneemt zodat je vloer niet vochtig wordt (veelal van toepassing indien je zomers het huis gaat koelen met de vloerverwarming).
11 reacties op “Bezoek aan een moderne woning”
Interessant huis denk ik, maar dit artikel roept bijna meer vragen op dan dat het beantwoord:
– Hoe zit het met de isolatie?
– Passieve zonnewarmte?
– Waarom zo’n kleine zonnecollector?
– Waarom is er voor twee kleine boilers gekozen?
– Wat is het effect van WZI op vloerverwarming?
– Wat voor warmtepomp is er gebruikt?
– Wat voor bron gebruikt de warmtepomp?
– Wat is de gerealiseerde COP?
– Wat is de aansturing het systeem?
– Hoe werkt de koeling? Vrij koeling om de grondbron? Absorbtiekoeling met de vacuumcollector? Grondbuis voor de WTW?
– Is de WTW misschien CO2 gestuurd?
– Wordt de luchtvochtigheid ook gebruikt voor de sturing van de ventilatie?
– Is er ook WTW op het douchewater?
– Wat voor haard is het? Accumulerend?
– Hoe verspreid de warmte van de haard zich door het huis?
– Hoe beïnvloed de warmte van de haard de CV?
En waar van toepassing natuurlijk de bijbehorende waarom vraag.
@Paul: wellicht dat de trotse eigenaar Kees Wouters veel van jouw vragen kan beantwoorden.
Ik zal tussentijds trachten mijn aantekeningen te raadplegen om te zien of ik vanuit mijn kant aanvullingen op jouw vragen kan geven. Echter, gezien de periode tussen het bezoek en de uiteindelijke publicatie, moet ik dat even onder voorbehoud doen. Laten we daarom Kees aan het woord, voor alle verheldering op de vragen die je nog hebt.
@ Jeroen,
Weet je waarom het energieverbruik hier zo enorm is?
Zoals bij jou bekend is is ook mijn huis all electric maar ik gebruik maar 5000kWh per jaar voor een gezin met 2 kinderen.
Het meten van de luchtvochtigheid vind ik een leuk systeem, hier ga ik me maar eens nader in verdiepen.
Jerry
@Energiebewust:
let op, er zit geen gas-aansluiting in het huis. Daarnaast wordt geregeld de 2x 300 liter buffervaten elektrisch verwarmd naar temperaturen ter preventie van legionella.
Tel daarbij de elektriciteit t.b.v. de warmtepompen, en ik denk dat je dan grotendeels verklaard hebt waarom het elektrisch verbruik zo hoog is.
Hallo Niels en Jeroen,
Ook een huis zonder gas kan met veel minder dan de genoemde 16000kWh per jaar toe. Het wekelijks opwarmen tot 65 graden van 300 liter water kost ook maar 8,75 kWh of 3193 kWh per jaar als je het iedere week met 25 graden moet verhogen dus ergens wordt enorm veel energie verbruikt. Ik gebruik nu naar verwachting 2400kWh per jaar voor mijn warmtepomp en 2600kWh huishoudelijk. Dit inclusief elektrisch koken want ook ik heb geen gas.
Jerry
Leuk artikel! De luchtvochtigheidssensoren zouden ook wel eens een uitkomst kunnen zijn voor mensen met luchtwegaandoeningen (b.v. schimmelvorming / mijt). Is deze pionierswoning een geheel eigen ontwerp, of gebaseerd op andere studies (hyperlinkjes)? Een beetje off topic: hoeveel kWh moet je extra produceren als je je eigen electrische auto op de oprit wilt bijladen ( b.v. 10.000 km per jaar)? Dan ben “bijna” je helemaal onafhankelijk Nu nog de groentetuin! (en fruit voor de christoffelvlaai 🙂 ).
@Niels: Ja, dat lijkt me interessant. Nog interessanter natuurlijk als Kees zelf het e.a. kan toelichten.
@HenkR:
Dat hangt een beetje af van het energieverbruik van de auto, maar als je zo naar de auto’s in het overzicht hier op de site kijkt, dan lijkt 150Wh/km me wel een goede aanname, dus dat is dan 1.500kWh.
@paul:
– Hoe zit het met de isolatie? Op zich goed, echter het had beter gekund, er zijn bij de bouw geen extra voorzieningen getroffen.
– Passieve zonnewarmte? Wat bedoel je hier precies mee, instraling? daar is geen rekening mee gehouden, echter door het grote glasoppervlak warmt de woonkamer relatief snel op wanneer de zon schijnt, in de zomer laten we daarom de rolluiken neer tegen oververhitting.
– Waarom zo’n kleine zonnecollector? De zonnecollector is alleen bedoeld voor warmwater voorziening.
– Waarom is er voor twee kleine boilers gekozen? Dit is geen bewuste keuze geweest, oorspronkelijk stond er maar een vat van 300 l dat zowel door de zonnecollector als door de warmtepomp verwarmd werd, echter dat functioneerde niet goed. Het vat had onderin een warmtewisselaar voor de zonnecollector en bovenin een voor de warmtepomp. Dit had tot gevolg dat wanneer alleen de warmtepomp het warm water verzorgde (winter) er slechts 80 liter water van ongeveer 45 graden beschikbaar was. Je zult begrijpen dat dit niet voldoende is wanneer je een bad wil vullen. De oplossing hiervoor is het tweede vat. Het werkt nu als volgt, het ene vat wordt door de zonnecollector verwarmd en het andere door de warmtepomp. Waarbij het vat verwarmd door de warmtepomp in serie staat met het vat verwarmd door de zonnecollector. Het vat verwarmd door de zonnecollector werkt zo als een voorverwarming voor het water dat naar het vat verwarmd door de warmtepomp gaat.
– Wat is het effect van WZI op vloerverwarming? Geen idee, dit is de eerste keer dat ik vloerverwarming heb, m.a.w. ik heb geen referentie
– Wat voor warmtepomp is er gebruikt? Fuerda GSWW9/I met een Hermes WP2006 besturing, deze komt van de firma triotherm (www.triotherm.be). De compressor wordt met een frequentieregelaar gestuurd.
– Wat voor bron gebruikt de warmtepomp? Grondwater, er zijn twee putten geslagen een van waaruit het grondwater wordt opgepompt, en een waarin het weer terug de grond in gaat.
– Wat is de gerealiseerde COP? ben ik nog mee bezig, ik heb inmiddels een heleboel data, maar het is best lastig daar een goede uitspraak over te doen. Waar ik wel achter ben is dat de COP nadelig beinvloed wordt door allerlei pompen die nodig zijn om het systeem te laten werken. Vanwege de kwaliteit van het grondwater (veel ijzer) is er een tussen circuit met een eigen pomp. Dit tussen circuit verzorgt een thermische koppeling tussen de warmtewisselaar van de warmtepomp en de warmtewisselaar van het grondwater systeem. Had het grondwater minder ijzer bevat, dan was het mogelijk geweest dit rechtstreeks over de warmtewisselaar van de warmtepomp te laten gaan. Nu is dat in verband met de robuustheid van het systeem van elkaar gescheiden met als nadeel een extra pomp.
– Wat is de aansturing het systeem? De thermostaten in de verschillende kamers kunnen ieder om warmte vragen, dit wordt verzameld en als een signaal doorgegeven naar de warmtepomp. De warmtepomp zelf heeft een regelsysteem dat op basis van de buitentemperatuur de teruglooptemperatuur van de verwarming bepaald. Deze combinatie bepaald of de warmtepomp aangaat. De kamerthermostaten kijken niet alleen naar de ruimte temperatuur, maar ook naar de vloertemperatuur.
– Hoe werkt de koeling? Vrij koeling om de grondbron? Absorbtiekoeling met de vacuumcollector? Grondbuis voor de WTW? De koeling kan op twee manieren gerealiseerd worden, vrije koeling om de grondbron en koeling van de ingeblazen lucht. Dit laatste wordt ook middels de grondbron gerealiseerd.
– Is de WTW misschien CO2 gestuurd? Nee, maar daar ben ik wel naar aan het kijken, nu zijn er drie standen ingesteld, maar het systeem kan ook middels 0-10 Volt bestuurd worden. Overigens als je informatie hebt over op basis van CO2 sturen, dan houd ik mij van harte aanbevolen. Waar ik vooral naar op zoek ben is welke CO2 waarden nog toegestaan zijn. Ik vind van alles, maar een duidelijke uitspraak is er niet bij. Metingen zonder ventilatie zijn tot nu toe nog niet boven de 800 ppm geweest (is wel in deze periode gemeten waarbij ramen en deuren geregeld open staan)
– Wordt de luchtvochtigheid ook gebruikt voor de sturing van de ventilatie? Nee, de luchtvochtigheid wordt alleen gebruikt voor vloerkoeling om condens op de vloer te voorkomen. Deze kan ik wel uitlezen, idee is deze met CO2 te combineren voor het aansturen van de WTW.
– Is er ook WTW op het douchewater? Nee
– Wat voor haard is het? Accumulerend? accumulerend, chamotte stenen
– Hoe verspreid de warmte van de haard zich door het huis? via straling van de schouw, alleen in de woonkamer
– Hoe beïnvloed de warmte van de haard de CV? omdat iedere kamer een eigen thermostaat heeft blijft de CV de andere kamers gewoon verwarmen.
Bedankt voor je antwoord Kees! Een zeer mooi en inspirerend project!
Met passieve zonnewarmte bedoel ik inderdaad het rekening houden met de zon, zodat het huis snel opwarmt bij laagstaande zon. Zoals dat bij passieve huizen gebruikelijk is.
Een grondbuis die de lucht al voor verwarmt in de winter of vast afkoelt in de zomer, maar dit heb jij al opgelost met het water uit de grondbron. Hier staat meer informatie: http://nulwoning.nl/page20.php In dat project is ook CO2 gestuurde ventilatie toegepast, dus wellicht dat je daar meer informatie kunt inwinnen: http://www.nulwoning.nl/page33.php?post=220
Beste allen.
Ik heb in maan aangekochte huis een Trio-Therm systeem en ben op zoek naar een service monteur die dit systeem kan onderhouden. De installateurs in mijn buurt vinden het maar te ingewikkeld om zich hierin te verdiepen. Ik weet dat het een long shot is ,. maar ik ben desperaat.
Groeten, Ruud
@ruud heb je hier reactie op gekregen? Wij zijn ook op zoek naar iemand die dat systeem kan optimaliseren