We zijn ondertussen allemaal doordrongen van het feit dat er iets moet gebeuren met onze manier van omgaan met energie. Dat wat vroeger vanzelfsprekend was, is dat nu allang niet meer. Voor de meeste mensen betekent ‘omgaan met energie’ een spaarlamp indraaien of een nieuwe CV aanschaffen. Dat het een stuk rigoureuzer kan, bewijst het volgende verhaal. Een relaas…
Voorschot
Ik zit hier achter mijn laptop om eens mijn activiteiten te overdenken. Jeroen van Olino vroeg me vorig jaar al een artikel te schrijven over mijn duurzame huis. Ik antwoordde hem dat ik eerst klaar wilde zijn. Hij vond het goed: ‘Doe er vooral veel foto’s bij.’ De reden dat ik klaar wilde zijn, is dat een idee aan anderen vertellen op zich leuk is, maar dat werkelijkheid niet te ontkennen valt.
Ik kan hier een verhaal vertellen over allerlei energieverbruik en hoeveel energie er nodig is om een huis te verwarmen, een douche te nemen, dat de thermostaat 1 graad lager zetten 10% gas kan schelen en noem maar op. Ik heb het idee dat u nu wel weet dat er betrouwbare LED-verlichting is die minder energie verbruiken dan een gloeilamp. Dat kwartje is bij u allang gevallen.
Wat ik hier wil vertellen is dat de reguliere energiebedrijven niets meer aan mij verdienen. We hebben geen gas-aansluiting meer. En elektriciteit wekken we meer op dan we onttrekken aan het net. Ons voorschot staat nu op €5,=. Het gesprek met mijn energiemaatschappij (greenchoice.nl) verliep ongeveer als volgt: ‘Ik wil graag mijn voorschot naar € 0,=.’ ‘Dat kan niet meneer. Dat pikt het systeem niet. Mag ik er € 5,= van maken?’ Nu weet u dus waarom ik überhaupt nog iets betaal.
Flexibel?
Wat heb je nodig om dit te bereiken? In het kort: een heel flexibele partner. Voor degenen onder u die dit lichamelijk zien: dat kan aangenaam zijn, maar ik bedoel dit figuurlijk. Het huis en met name de verwarming komt er toch wel anders uit te zien. En tijdens die ingrepen ziet het huis er af en toe níet uit. En dan nog de investering: het gaat om aanzienlijke bedragen. Natuurlijk is het een goede investering om dit te doen met je huis, maar in dit geval gaat de kost echt voor de baat uit.
In april 2008 zijn wij in ons huidige huis komen wonen; een koophuis, na jaren een verstokt huurder te zijn geweest. De makelaar van de verkopende partij (krabben.nl) vond het geen goed idee dat er een energielabel werd gemaakt voor dit huis, want dat was toch onzin. ‘Je kunt toch niet in de muren kijken, hoe het geïsoleerd is. Hoe moeten we dit vaststellen? En je hebt er niets aan.’ Ik kon aan het voorschotbedrag (€ 220) in de stukken van het huis echt wel zien dat dit huis (bouwjaar 1961) slecht geïsoleerd was. De HR-ketel was uit 2002 dus volgens de gangbare ideeën (lees: die van de makelaar) erg recent en energie-zuinig. Ik heb het laatst nog even gecontroleerd en ik kwam op label F.
Jeuk
Tja, en dan zit je in je eerste nieuwe koophuis met een super-enorm-tophypotheek (snsbank.nl) en behoorlijke energierekening, want het is ‘toch leuk dat je een tuin hebt voor de kinderen’. Na een paar maanden even ‘te voelen’ in het huis, begon ik toch een beetje jeuk te krijgen. ‘Schat, ik ga die ketel eruit doen, want als we dat ding niet hebben, kan hij ook geen gas verbruiken.’ ‘Maar lieverd, dan wordt het toch koud in huis?’ Daar had ze een punt; daar moest ik iets op verzinnen.
Ondertussen had ik de vloeren van keuken, meterkast, gang en WC eruit gebroken om het riool te vervangen en was het huis een zootje. Dat was een paar maanden koken op de stoomkoker en magnetron in de kamer. Tijdens die exercitie kwam ik ijzeren leidingen van de CV tegen in de cementvloeren van gang en keuken. We hadden vloerverwarming en dat uit 1961! Gelukkig hadden de vorige bewoners de vloer in de gang goed geïsoleerd door er isolatieplaten op te leggen, anders zou de gang zelf ook nog verwarmd worden. Het heet niet voor niets vloerverwarming.
Een koude douche…?
De vloerverwarming in de gang en keuken bracht me op een idee: we kunnen het huis elektrisch verwarmen, dan gebruiken we geen gas meer. En elektriciteit kan ik opwekken, gas niet; het zaad voor zonnepanelen was geplant. Dus heb ik me verdiept in elektrische vloerverwarming (www.arconell.nl). En ik deed weer nieuwe ideeën op voor onder andere verwarming van mijn water (doorstroomverhitter). Na grondige bestudering bleek elektrisch verwarmen via bedrading in de vloer qua verbruik toch wat aan de hoge kant. Ik kon door mijn dak vol te leggen met panelen het verbruik niet dekken. Ook niet door de toepassing van infraroodvloerverwarming, elektrische vloerverwarming, lucht-waterwarmtewisselaar enzovoort. De elektrische vloerverwarmingen in gang en keuken zijn er nu als bijverwarming voor in hele strenge winters. Voor de rest van het huis moest ik iets anders verzinnen.
Na de vloeren van de hele benedenverdieping minus huiskamer was het begin 2009 de beurt aan de zolder. We wilden van de vlizotrap af en van de zolder een echte kamer maken voor mijn zoontje. Het probleem was dat de CV in het te maken trapgat hing. ‘Schat, weet je nog van de CV? Hij moet nu echt weg’. ‘En hoe moeten we dan douchen?’ Weer die vervelende, praktische instelling van haar.
Hard gelag
Na wat gegoogled te hebben kwam ik op het idee om een zonneboiler (solar2all.com) te installeren. Er was zelfs subsidie voor! Maar na wat verder gekeken te hebben, bleek er een buffervat aan te moeten van zeker 500 liter. Da’s een meter in de rondte en twee meter hoog in de praktijk. Waar zet ik dat in hemelsnaam neer in huis? En hoe krijg ik dat ding (van 190kg) daar? ‘Schat, ik denk dat ik hem in de gang neer ga zetten.’ ‘Lieverd, dat staat wel een beetje in de weg, denk je niet?’
En toch werd het de gang. We hebben een extra doorgang naar de kamer gemaakt om naar de voordeur en de wc te komen, de meterkast vergroot ten koste van de gang, de deur naar de keuken dichtgemetseld en zo ontstond er een ruimte waar het combivat (600 l) kon staan. De CV werd uitgefaseerd en het buffervat werd voorlopig elektrisch verwarmd, totdat ik alle leidingen richting zolder had gemaakt (naar de heatpipes). De radiatoren en waterleiding werden ook vervangen. De leidingen werden vooral ingekort, omdat de gang nu eenmaal centraler in het huis ligt dan een CV op zolder. Tussen het buffervat en de douche had ik voorlopig een elektrische boiler (hagebau.de) geplaatst, zodat we lekker warm konden douchen. Voor de geïnteresseerden: hij is te koop.
Begin november 2009 was het zover: de heatpipes werden geïnstalleerd. Op een zwaar regenachtige dag kwam Rutger Smits (solar2all.com) de spullen op het dag leggen. In huis was alles in orde, dit was het laatste stukje van deze puzzel. Het systeem heb ik een paar dagen later helemaal afgevuld met water. De subsidie werd getoucheerd. En toen… werd het winter met veel vorst en sneeuw… En sneeuw met collectoren gaat niet samen. En vorst met een elektrisch verwarmde zonneboiler ook niet. Dus we hebben straalkacheltjes aan laten rukken. Ik zal u de stroomrekening (nederlandenergie.nl) besparen, maar hij was hoog. Overigens: wél lager dan gas met stroom van de winter ervoor. En dat was weer lager dan wat de vorige bewoners betaalden per maand. ‘Lieverd, je gaat het volgende winter toch iets anders doen, hè!?’
Warmte
De situatie was begin 2010 de volgende: we hadden geen gas meer, een zonneboiler, een elektrisch verwarmd buffervat en een electrische boiler voor het douchen. En toen kwam zomer 2010: lekker warm en zonnig. Het buffervat werd warm; er werd nagenoeg geen elektriciteit verbruikt. Het werkte! Ik heb de elektrische boiler vervangen door een kleine doorstroomverhitter (clage.de) voor alle warmwatervoorziening in huis. Want die verbruikt alleen stroom als er warm water wordt gevraagd en het water uit het vat niet warm genoeg is. Maar toch weer naar het tekenbord, want een zomer houdt ook een keer op en mijn liefste vriendin (korrie.nl) wilde het iets anders deze winter.
Tja, hoe kon ik het in huis warm krijgen zonder gas en elektriciteit. Ik had al eens met de gedachte gespeeld om een houtkachel aan te schaffen, maar daar krijg ik het buffervat niet mee warm. Dus werd het na enig googlen een pelletkachel (indieco.nl) met warmtewisselaar. Het trof, want ik kon hem krijgen voor beursprijs. Dat scheelde aanmerkelijk. ‘Schat, ik ga een pelletkachel kopen.’ ‘En wordt het dan wel warm in huis?’ ‘Ik denk het wel.’ Ik durfde al bijna geen uitspraken meer te doen.
Nee, geen pallets, péllets…
In oktober 2010 kwam de pelletkachel, een prachtig mooi apparaat. Ik had het plafond al uit de kamer gesloopt, omdat de leidingen naar het vat gebracht moesten worden. De schoorsteen had ik al laten aanpassen en vernieuwen. De radiatoren in de woonkamer werden verwijderd. De radiatoren van 2e en 3de verdieping werden rechtstreeks aangesloten op het buffervat. Leidingen door het plafond in de kamer gelegd, schoorsteen aangesloten en branden maar. Zo’n pelletkachel is vol-elektronisch en toch geeft het de sfeer van een open haard in de kamer. En hij houdt de temperatuur van het buffervat in de gaten. En het werd warm in huis. De pelletkachel stond de hele winter op standje 1 of 2 en kan tot 5. Kortom: het mag nog veel kouder worden.
Met deze ingrepen was de energierekening (elektriciteit en pellets) gezakt naar een laag niveau. Maar nu was het taak om dat ook nog te verminderen. De muren werden in maart 2011 gesubsidieerd volgespoten met isolatie (comfort-company.nl). De ramen aan de voorzijde van het huis werden vervangen door HR++ (belisol.nl). De vaatwasser en wasmachine draaien ‘hot-fill’, want warm water kost ons vrijwel niets. Alle verlichting in huis is LED. Alle apparaten zijn energiezuinig. Wat restte was zonnepanelen. ‘Schat, ik ga zonnepanelen kopen. Dan hebben we helemaal geen energierekening meer, alleen pellets’ ‘Prima lieverd, doe je niet te gek?’ In mei heb ik zonnepanelen (zonnepanelen.nl) aangeschaft en op het dak van mijn schuurtje gelegd. Ondertussen lever ik behoorlijk terug.
Het resultaat van 3 weken (344,1 kWh)
Hard gelach
Ik begrijp dat degene die dit leest, zo’n traject niet in wil. Het is duur, je moet veel zelf doen en geen energierekening dat is een veel te raar idee. Er is gas en olie genoeg en als we in Borssele een CO2-vrije atoomcentrale neerzetten lossen we ons elektriciteitsprobleem op. Toch vraag ik u het te overwegen. Ik heb er veel van geleerd en ik heb er veel vrijheid en onafhankelijkheid door gekregen. En als de zon schijnt, lach ik dubbel.
39 reacties op “Het CO2 kookboek?”
Prachtig project!
Leuk en interessant stuk. Kijk ook eens op de site van Ronald Serné zijn nulwoning (www.nulwoning.nl), dit is inmiddels zelfs een pluswoning geworden en het is ook nog eens een prachtig huis…
Dan doe je voor die €5 per maand toch gewoon mee aan het bosspaarplan van Greenchoice? 🙂
Dank jullie voor de leuke reacties.
@ReinoutS: Goede suggestie. 😉 Om de CO2 uitstoot van de pellets te compenseren, leg ik elke maand al €10,= in in het bosspaarplan. Want wie a zegt, moet ook b zeggen. Ik heb nu al meer ingelegd dan nodig, maar het is goed te weten, dat er nog überhaupt bos zal blijven bestaan…
Leuk geschreven Frans! Ook leuk om te lezen hoe je bezig bent met verduurzaming in de bestaande bouw. Immers, de meest CO2 neutrale woning, is een huis dat er al staat!
Wij wonen zelf ook in zo’n ’13 in een dozijn huis’ van begin jaren ’60. Ook vanwege de grote tuin, waar een trampoline in past 🙂 Sinds begin dit jaar stoken we op hout met een accumulerende speksteenkachel (Altech Eclipse http://www.altechkachels.nl/) Voor ons kleine – goed nageïsoleerde – huis, hebben we aan 3 a 4 kuub hout per jaar voldoende. Ons gasverbruik is inmiddels gedecimeerd (10 a 20 kuub per maand) Wij laten in de winter de CV ’s nachts nog wel een beetje bijstoken. De oplossing die jij hebt, met een buffervat voor warmte is natuurlijk helemaal perfect!
Onze HR-combiketel is er nu voornamelijk nog voor naverwarming van tapwater uit de zonneboiler. In april heb ik de stekker eruit getrokken en douchen we helemaal op de zon. (ik let er wel goed op dat het vat minimaal eens per 3 dagen van boven tot onder op 60graden is, ivm legionella)
Ik ben erg benieuwd naar het stroomverbruik van jullie doorstroomverhitter. Dat zou voor ons ook een optie kunnen zijn. Heb je daar gegevens van?
Overigens: CO2 compenseren kan je wellicht beter doen via TreesForTravel (http://www.compenseerjezelf.nl) of door emmissierechten te kopen via de CO2markt van Natuur en Milieu (http://www.co2markt.eu). De CO2 compensatie via Greenchoice is wat dubieus. Zie uitzending van de Keuringsdienst van Waarde over dit onderwerp: http://www.keuringsdienst.nl/page/23457/nl
@Frans Interessant artikel, wel enkel praktische vragen
Wat kosten de pellets en hoeveel kuub heb je nodig, waar sla je ze op en hoe regel je de aanvoer?
Moet jij iedere ochtend de pellet erin gooien, zoals 100 jaar geleden de steenkolen in de kachel geschept werden, of heeft de pelletbrander een eigen voorraad?
Het enige bezwaar tegen pellets is de beperkte productie en voorraad ervan. Stel iedereen gaat op pellets stroken. Hoeveel oppervlakte is er dan nodig om het te produceren?
Hulde aan de mensen die geen gas gebruiken.
Maar is dit massaal bruikbaar?
Dat hele compenseer jezelf begrijp ik ook nog niet.
Ergens worden er boompjes geplant die CO2 opnemen. Om vervolgens later weer opgestookt te worden.
Dus kun je hier zonder gewetens bezwaar doorstoken.
Als je gelooft dat CO2 slecht is voor het klimaat dan moet je juist alle CO2 opnemende vegetatie vervenen. Dan pas neemt de CO2 af.
Economisch gezien is dat not done. Beter meestoken dan krijg je er nog wat voor.
Goed dat niet iedereen deze droom volgt, niet echt onafhankelijk door de (terug)levering koppeling van elektriciteit. Biomassa heet duurzaam, op de site lezen we: “Gerst en tarwe worden gezien als ‘moeilijke’ brandstoffen. De geur is goed en er is weinig asvorming (1 %). De prijs van tarwe is acceptabel, en soms goedkoop als er sprake is van afgekeurde partijen graan” Het verstoken van voedsel dus en reken eens uit hoeveel grond nodig is om een stookjaar.
Doen we dat massaal, dan blijkt ons land veel te klein. Ook de schrijver twijfelt: “Er is gas en olie genoeg en als we in Borssele een CO2-vrije atoomcentrale neerzetten lossen we ons elektriciteits-probleem op”.
@Roland
Het rendement per oppervlak van bio massa ligt energetisch gezien vele malen onder die van PV. Ook voor PV is Nederland nog te klein.
Bron: David MacKay “Sustainable Energy — Without the Hot Air”.
Toch waardeer ik de inspanningen van de schrijver.
Borssele 2 is natuurlijk een korte termijn oplossing.
Olie en Gas is er nu nog genoeg. Maar hoe lang nog betaalbaar, is de vraag.
@Wim,
Voor verwarming is een warmtepomp veel zinniger en zuiniger. Zo’n houtkachel zorgt ook voor veel luchtvervuiling en de verwijzing naar gerst en tarwe als brandstof is nogal bizar.
Mochten zon-pv betaalbaar worden dan is het gebruik van water (Noordzee, IJsselmeer) te overwegen! Blijft hoe kom je met zon-pv de winter door?
@Roland,
Maar voor een warmte pomp heb je wel Elektriciteit nodig en een warmtebron. Ben je de enige in de straat, dan valt het wel mee. Maar als iedereen gaat pompen schiet het niet op. Vooral in steden niet.
De luchtvervuiling van een houtkachel is verwaarloosbaar. Tenzij iedereen het gaat doen. Vooral in Duitsland is dat een probleem waar hele dorpen tegelijk de Karminofen aansteken.
Zon-pv is al betaalbaar, maar investeerders vinden de ROI te lang.
De oplossing lijkt me simpel. Bedenk een manier van zonne-energie die zich binnen een jaar terug verdient. Dat impliceert weer dat je beter kunt investeren in energie, dan je geld in aandelen te stoppen.
De winter doorkomen kan niet anders dan energie opslag in brandstof vorm. Een paar fjorden in Scandinavië schiet niet op.
Ik ben ook uitgekomen op zonne-energie op zee. Eerst daken van vastgoed. Toen landbouwgrond. Vervolgens de zee op.
Als je het eea wil narekenen, vraag Olino om mijn mijn mail-adres.
Dan stuur ik je een aantal .xls toe met de rekenmodellen en bronnen.
@Wim,
“Bedenk een manier van zonne-energie die zich binnen een jaar terug verdient” Zou mooi zijn, de energetische terugverdientijd is nog altijd jaren en dan ook nog een goede opslag voor de winter!
“De luchtvervuiling van een houtkachel is verwaarloosbaar. Tenzij iedereen het gaat doen” Is dat – het massale – ook niet het probleem bij autogebruik of vliegen?
“.. voor een warmte pomp heb je wel Elektriciteit nodig”. Voor een goed werkende pomp naar verhouding weinig, dus niet het probleem. Het energetisch rendement is hoog, maar het apparaat is prijzig, dus is gezamenlijk gebruik – een woonblok – aantrekkelijk. Ook in steden is massaal gebruik niet echt een probleem, vooral bij lage temperatuur-verwarming. Warm water wordt al moeilijker.
@Roland,
Met PV is inderdaad die terugverdientijd nimmer onder een jaar te krijgen.
Het massale is precies het probleem. Helemaal mee eens.
Plus de massale gewoontes of cultuur. Verre vakanties. Overdadig auto verbruik. Rijstijl. En ga zo maar door.
Volgens MacKay is verwarmen met warmte pompen niet mogelijk bij hoge bevolkingsdichtheid. Mijn CV keteltje kan 6kW op gas. Dus dan heb ik bij een warmtepomp nog 1 tot 2 kW nodig.
@Wim
Bij welke bevolkingsdichtheid zou een warmtepomp niet mogelijk zijn?
David MacKay stelt: “when we switch to heat pumps, we should plan substantial summer heat-dumping to refill the ground with heat for use in the winter” (blz 160)
Berichten over slecht werkende en elektriciteit vretende warmtepompen blijken dit te negeren! http://www.withouthotair.com
@roland,
Klopt. Dat is een oplossing die hij aandraagt voor het het probleem dat hij ziet aankomen. Maar hoe gaan we zomer’s de bodem meer verwarmen?
En hoe lang blijft die bodem warm. Warmte pompen kunnen ook koelen.
Heb je daar ook duurdere modellen voor nodig of heb je altijd gratis airco?
Bij massaal overstappen op warmte pompen ziet hij ook een probleem.
De mogelijke warmtepomp bevolkingsdichtheid hangt af van de bodem, grondwater, en het weer. En dat verschilt per locatie.
In zweden hebben ze een experiment om warm rioolwater de warmte te gebruiken. Ook zee water experimenten lopen in Nederland.
@Wim
De energievraag per m2 grondoppervlak bepaalt de mogelijke beperking van warmte/koudepslag. Probeer die is te vinden, want alles heet “duurzaam” maar deze verbruiksgetallen zijn vaak onbekend!
De energie verbruiksdichtheid is belangrijker dan de bevolkings-dichtheid. Moderne panden vragen steeds minder warmte, maar steeds meer koude, zeker met die moderne glazen gevels zonder zonafscherming en energievretende apparatuur. Is het vreemd dat een warmtepomp tekort schiet? Betere bouwwijze en zuinige apparatuur lost dit probleem op. Waar de grens ligt weet ik niet. Bij nieuwe woningen is de warm watervraag bepalend, dus daar snel zorgen voor warmte terugwinning!
@Roland
De extra warmte in de zomer kun natuurlijk door koeling van het huis weer de grond in als warmte pompen. De huizen met glazen gevels zijn ontworpen voor de winter. In de zomer zijn ze veel te warm.
Zijn warmte pompen bi-directioneel of niet?
Ben benieuwd naar de kosten van het stoken op pellets. Er zijn ook cv. ketels op pellets. Die zijn in aanschaf (veel) duurder, maar als de gebruikskosten lager zijn, kan dat uit. Enige indicatie?
Op http://www.carmen-ev.de/dt/energie/pellets/pelletpreise.html staat een trendanalyse van aardgas, stookolie en pellets, maandelijks van de laatste vier jaar. Let op, dit is voor levering aan huis van enkele tonnen ineens in bulk (niet in 15 kg zakjes aan het tankstation).
@paul
De vanafprijs van een CV pelletkachel (www.indieco.nl) is ongeveer €3000,=. Ik heb in een beursaanbieding € 2500,= betaald voor de pelletkachel op de foto hierboven. Ik betaal voor 1250kg pellets €325 (bulkzak). Besparing ten opzichte van aardgas in mijn geval meer dan de helft in geld…
Daarnaast heb ik mijn waterwater uit het kombivat; pelletgestookt in de winter en op de zonnecollectoren in de zomer. Dat water gebruik ik ook voor hotfill van vaatwasser en wasmachine. Dan gaat de besparing nog sneller. Ik heb het niet exact gemeten, maar op jaarbasis scheelt het 250-300 kW aan elektriciteit.
Je hebt (naast de flexibele partner) nodig voor bovenstaande constructie: pelletkachel (€ 2500,=), kombivat (€1500), zonnecollectoren met toebehoren (€3000,=). Zonnepanelen (€9000,=). Isolatie en HR++ glas heeft mij €11000,= gekost. De diepte-investering is ook de reden geweest, dat ik het over een paar jaar heb uitgesmeerd.
Deze maatregelen zijn overigens vaak te financieren middels een duurzaamheidslening (2,5%) via je gemeente. Ofwel via greenloans (5,5% – 6,2%). De rente is aftrekbaar van de inkomstenbelasting.
@Frans,
Dat zijn nogal investeringen. Inderdaad een diepte investering.
Maar je bent wel gas onafhankelijk. Dat zou ik ook wel willen
Misschien een domme vraag. Maar werkt de kachel ook nog als de stroom uitvalt? Zoals in Winterswijk een paar jaar geleden.
@wim
Ja, het was een diepteinvestering, maar de subsidies waren navenant:
– €2250 op het zonnecollectoren-systeem
– €3360 op de zonnepanelen
– €500 op de isolatie
– €280 op het HR++ glas
Het kan ook anders met wat lagere investeringen. Een pelletkachel (€2500) kan aangestuurd worden door een externe thermostaat (€100 http://www.arconell.nl ). Je kunt dan de kachel rechtsstreeks op de radiatoren aansluiten van je huis. Er is dan geen CV ketel nodig. Voor warmwatervoorziening kun je gebruik maken van een doorstroomverhitter (€200 ) of een elektrische boiler (€250). Dan heb je ook geen gas nodig. In deze opzet is een boiler handiger, omdat het opgenomen vermogen van een doorstroomverhitter met name voor het douchen behoorlijk kan oplopen (>13kW 3-fasen). Het risico bestaat dan dat je met een ‘Lastabwurf’ moet werken om niet in een hoger capaciteitstarief te vallen dan de gebruikelijke 3x25A.
Nog een andere opzet is een klein drinkwater buffervat (150-200l) met een warmtewisselaar, die je in de kring opneemt van je pelletkachel. (Zie http://www.solarbayer.de/Brauchwasserspeicher-BW.html) Een tweede warmtewisselaar zou eventueel voor een zonnecollectoren-kring dienen, maar ik weet niet of er zo’n klein vat met twee warmtewisselaars bestaat. Dan zou 15 tot 20 heatpipes (www.solar2all.com) voldoende moeten zijn. Vaak kan er een naverwarming plaatsvinden dmv een ‘heizungsstab’ of een ‘kleindurchlauferhitzer’ (7kW 3-fasen). Onze oosterburen en de italianen weten meer. Google translate is in dezen handig. De site ‘idealo.de’ voor de broodnodige preisvergleich ook.
Een pelletkachel is elektronisch gestuurd en verbruikt maximaal 150W per uur. In feite is het stroomverbruik ongeveer gelijk aan een CV ketel. Maar in de zomer staat die dus uit en een gas-CV niet… Er zijn zelfs modules te verkrijgen waarmee je je kachel kunt SMS’en en op afstand aansturen. Zie bijvoorbeeld: http://www.lanordica-extraflame.com/
Voor het stroomverbruik hebben ze PV-panelen uitgevonden.
@Frans,
Mijn respect. Ik wou dat iedereen dit zou doen.
Maar dan heeft de overheid geen subsidies meer.
De Duitsers zijn inderdaad koplopers als het om duurzaam gaat.
Maar ze verdienen er dan ook goed aan.
Heeft dat ook met subsidie te maken?
Mijn stelling is dat zodra iets gesubsidieerd word de leveranciers de subsidie opstrijken.
Dit is een test comment
Test gelukt!
Beste,
Wil ook graag een zonneboiler aanschaffen, ben aan het twijfelen tussen. http://www.sollar2all.com en http://www.zonneboiler-huis.nl heb jij en advies wat betreft deze leveranciers.
en wat bedoel je met winter gevoelig.
@Murat
Allereerst heb ik totaal geen spijt van de aanschaf van de zonnecollectoren. Ik had het achteraf wel anders gedaan. Ik zou een pakket als dit hebben aangeschaft: http://www.zonneboiler-huis.nl/voordeel-pakket.html (pakket 1) of http://www.solar2all.com/homepagesolar2all/hp30-200.pdf (voorkeur) Dit is een kwestie van offertes opvragen bij beiden en vergelijken. In deze boiler zitten twee spiralen. Eén wordt er gebruikt voor de zonnecollectoren, de ander kun je voor iets anders gebruiken. Ik zou een pelletkachel doen of zoiets. Het kan zijn dat je warmwater te warm of te koud is door teveel of te weinig zon, dus plaats je er een mengkraan achter die afregelt op max. 60graden (igv te warm) en daarachter een doorstroomverhitter (6,5kW/400V), die zorgt dat het water 60graden wordt (igv te koud). CV zou ik uitfaseren nu of op termijn.
@Wim
Ik kom qua produkten uit in Duitsland en Italië, omdat ze in die landen naar andere manieren van energiegebruik kijken. Bijvoorbeeld: In Nederland kookt het merendeel op gas en heeft een (gas) CV ketel. Hoe je het ook wendt of keert, Nederland is een olie-en gasproducerend land. Er is op een macro-niveau geen behoefte aan verandering; die prikkel is niet groot genoeg. Het belang van landen als Duitsland en Italië en ook Japan (have-nots; landen zonder natuurlijke bodemschatten) om onafhankelijk te worden van landen die die
schatten wel hebben, is veel groter. Het is niet voor niets dat Japan de Stille Oceaan afspeurt naar bodemschatten. Duitsland krijgt gas uit Rusland. Etc. De economie van de have-nots is veel meer gericht op toegevoegde waarde. En laat nu de techniek van zonne-energie zo’n toegevoegde waarde zijn. Duitsland slaat drie vliegen in één klap: onafhankelijkheid van Rusland, toegevoegde waarde van het produkt en het milieuaspect (als verkooppraatje). Dat beetje subsidie werkt als gigantisch vliegwiel/hefboomeffect.
Een breinbreker: Stel we bouwen niet een kerncentrale van 5,5 miljard ( http://www.fdselections.nl/energie/Opinie/Energievisie/articleType/ArticleView/articleId/23640/Kernenergie-voor-Nederland-overbodig-en-duur.aspx ), maar gebruiken het geld als incentive voor de 7,39 miljoen huishoudens (
http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0001-Bevolkingsomvang-en-huishoudens.html?i=15-12 ) voor zonnepanelen. Dat is: € 744,25 per huishouden.
Laten we zeggen dat er € 0,50 per Wp subsidie wordt gegeven. Dat komt neer op een systeem van 1440Wp ( http://www.zonnepanelen.nl ) voor € 2500 (€3249 minus subsidie) Opbrengst 1300kW per jaar. Voor 7,39 miljoen systemen betekent 9.607.000mW per jaar. Het totale electriciteitsverbruik voor huishoudens in Nederland is pakweg 100 Petajoule (
http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0035-Energieverbruik-door-huishoudens.html?i=6-40 ) = 27.777.778 mW
Ff delen op elkaar levert: 9.607.000/27.777.778*100%=34,6% van de energie behoefte voor huishoudens door zonne-energie.
Lang leve de hefboomwerking…
@Frans Zoons,
Dan vergeet je 1 belangrijk punt in je breinbreker. Als je s’nachts je lamp wil aandoen met een zonnepaneel dan brand hij niet.
Met een kerncentrale wel. Maar een kerncentrale is een lapmiddel omdat er een eindige hoeveelheid isotopen zijn. Isotopen zat, maar die zitten in de oceanen.
Ik ben het met je eens dat alle dakpannen vervangen moeten worden met panelen. Volledig duurzaam gaan we automatisch naar toe vanwege beperkte resources. Maar je moet in deze fase wel decade’s en eeuwen vooruit plannen.
De subsidie’s van SDE staan al zwaar onder druk. Er is beperkt budget. En met de bezuinigingen…
Verder gaat je berekening mank omdat in de Bijlmer vrij weinig oppervlak is per huishouden.
(Opbrengst 1300kW per jaar. ?? kWh neem ik aan, en MWh)
@Wim
Het klopt dat ’s nachts een lamp niet kan branden rechtsstreeks op een zonnepaneel. Waarschijnlijk worden we meer afhankelijk van accu’s e.d. Denk bijvoorbeeld aan een mobiele telefoon. Die laadt ook op om het gebruik uit te smeren over een langere tijd. Ik vermoed dat het wel zoiets gaat worden in de toekomst. Denk bijvoorbeeld aan de accu van een elektrische auto die ’s nachts gebruikt wordt als buffer voor het stroomverbruik van het huishouden. Of bijvoorbeeld tuinverlichting op zonne-energie. Nu al met paneel(tje) en batterijtje voor nog geen tientje bij de bouwmarkt.
(Opbrengst 1300kW per jaar en niet per uur per jaar. Een ledlamp met een verbruik van 2,5Wh verbruikt over 2 uur 5W en niet 5Wh, toch!?)
Duurzaam betekend gegenereerd uit wind, zon of maan energie.
Zonder opslag blijf je fossiel gebruiken. Chemische batterijen zijn niet aan te slepen. Maar wel handig voor telefoon of auto.
Zie ook http://www.olino.org/articles/2009/04/02/windenergie-the-sky-is-the-limit
(W is de energie die verplaatst is per seconde. Joules per seconde dus de snelheid. kWh of Wh is de energie die verbruikt word. Het aantal joules. Een Ledlamp wan 2,5W verbruikt dus in 1 uur 2,5W*36000s=9kWs=2,5Wh=0,0025kWh. Op een ledlamp staat hoeveel watt, en niet hoeveel kWh. Want dat is afhankelijk van hoe lang hij brand)
Dat van de flexibele echtgenote/ partner klopt. Dat van de hoge kosten klopt. Subsidies zijn grotendeels afgeschaft. Ik woon in een buurt met beschermd stadsgezicht. 30m2 warmte collectoren onde de dakpannen geeft een beperkte opbrengst. Verwarmings ketel moet vervangen worden om ruimte te maken voor de warmte pomp. Kortom alle maal een hele hijs en een weg tegen veel weerstanden in. Het is inderdaad een project van jaren voordat je echt weet wat het oplevert. Wel de moeite als je een paar stuivers kunt missen maar nog geen echt rendabele investering.
@GJ Otten
Ik moet zeggen dat ik geluk heb gehad met de subsidie. Zonder had ik deze zaken lang niet kunnen betalen. Zonder subsidie was alles net op het randje rendabel geweest. Mét subsidie is alles winstgevend geweest.
Je moet zeker langetermijn kunnen denken en rekenen om dit soort projecten aan te kunnen. Dit soort zaken overstijgt de gemiddelde hypotheekberekening. En duidelijk kunnen maken aan je partner. En die onduidelijkheid/ complexiteit is, denk ik, de grote bottle-neck waarom veel mensen niet instappen.
Helaas, want het rendement kan tot meer dan 7% oplopen per jaar, al zonder prijsstijgingen.
Ik betrek over 4 maanden een nieuwbouwhuis van zo’n 160 m2 bij Leiden; wordt geleverd met stadsverwarming dus ik ben naar opties aan het kijken. Op een kamer na heeft het hele huis vloerverwarming.
Warmtepomp (water/glycol of CO2) lijkt me ideaal qua rendement maar ja, kost gauw Euro 17K zo’n installatie. Daarom aan het kijken naar pellet CV ketel: daarmee kan ik stadsverwarming de deur uit gooien (geen maandelijks vastrecht !). Later dan ook nog zonnepanelen; afhankelijk of geplande hoogbouw naast ons doorgaat of niet. Dan nog 1 of 2 douche water afvoer warmte wisselaars. Lijkt me toch de meeste ‘bang for the buck’.
Na twee jaar heb ik het volgende project ter hand genomen: de elektrische auto. Overproductie op mijn zonnepanelen laad ik nu in mijn elektrische auto!!! Aangeschaft de Peugeot iOn. We gaan verder… Nog iets van 700 – 1000 kWh erbij per jaar aan zonnepanelen en ook de auto is CO2 neutraal. (Afgezien van de productie van de wagen…)
Interessant artikel over pelletkachels. Ook wij besparen met een pelletkachel enorm op de stookkosten. We hebben een gewone pelletkachel dus niet op de cv. Overweging was de aanschafprijs. Van een verbruik van 1800 m3/jaar zijn we naar 400-600 m3 per jaar gegaan. We verbruiken tussen de 1000 en 1500 kilo pellets per jaar. Wat mij fascineert is een rookgasboiler voor de pelletkachel; gratis warm water via een wisselaar op de rookgasafvoer van de pelletkachel. Boiler die ik gezien heb was 52 liter. Lijkt me een geweldig systeem en goedkoper dan een cv-pelletkachel. Onze pelletkachel is nu 3 jaar oud en kostte een kleine € 2000,- inmiddels dus bijna terugverdiend!
Het verwarmen van woonhuizen d.m.v. hout is een belangrijke bron van (buiten)luchtverontreiniging. Het kan ook aanzienlijke vervuiling binnenshuis veroorzaken, wanneer vervuilde buitenlucht binnendringt. Bij het verbranden van hout komen fijnstof en kankerverwekkende stoffen vrij. Er is inmiddels voldoende bewijsmateriaal om verwarming met hout in verband te brengen met gezondheidsproblemen zoals luchtwegaandoeningen en met vroegtijdige sterfte door hart- en vaatziekten. Houtrook lijkt in feite sterk op sigarettenrook.
Kleinschalige verbrandingstoestellen zijn niet in staat de hoge temperaturen te bereiken die volledige verbranding garanderen, waarbij alle koolstof wordt omgezet in CO2.
Het gevolg zijn schadelijke emissies, zoals fijnstof PM2.5, koolmonoxide (CO), roet (black carbon, draagt bij aan broeikaseffect), methaan (ook een broeikasgas), stikstofoxides, aldehydes en vluchtige organische stoffen. Op buurtniveau zorgt dit voor een piekbelasting. Juist omdat het om woonbuurten gaat, is er een hoge kans dat veel mensen aan die verhoogde waarden worden blootgesteld, door hun eigen verbrandingstoestel (vervuiling van de binnenlucht) en/of dat van buren (binnendringen van vervuilde buitenlucht), en vooral wanneer het koud en windstil weer is.
De WHO vindt dat in dichtbevolkte woonwijken geen hout moet worden gestookt. Dat houtstoken CO2-neutraal, duurzaam en milieuvriendelijk is moet – volgens diezelfde WHO – met krácht bestreden worden. In stedelijke gebieden moet voor de schoonste beschikbare brandstof worden gekozen, dus gas.