In dit artikel meet ik een 120 cm TL buis van het merk Philips door. Deze was geselecteerd door de firma Trophies LED Import BV om het eens direct te vergelijken met hun 120 cm led-TL 5000K buis.
De meting is uitgevoerd bij plaatsing van de TL-buis in een TL-armatuur zonder reflector, en met een wit-achtige natuurstenen achtergrond. Zodoende is er wat reflectie, wat ik ook kan verwachten wanneer deze TL buis in een armatuur aan het plafond wordt gemonteerd.
Om kort te gaan, de led-TL buis is bijna een factor twee efficiënter dan de gewone TL buis. De TL geeft meer licht in totaal; namelijk meer licht naar de zijkanten van de buis en een vergelijkbare hoeveelheid licht recht onder de TLs.

Zie ook de lampenportal voor meer onafhankelijk doorgemeten Philips LED-lampen

De meetopstelling

De TL buizen meet ik buiten om zo geen ongewilde reflecties mee te meten.
De TL buizen meet ik wanneer het donker is, om zo geen omgevingslicht mee te meten.
Ik leg de TL buis (in een TL-armatuur zonder reflector) op een wit-achtige natuurstenen ondergrond. Hiermee heb ik reflecties van het TL licht die ik meemeet, want in praktische situaties zal er altijd wel wat gereflecteerd worden van het TL licht. Zie ook de uitgebreidere uitleg in dit artikel.

Samenvatting meetgegevens

parameter	waarde TL (wit-achtige achtergrond)	waarde led-TL	opmerking
Kleurtemperatuur	2650 K	5000 K	De TL is warmwit, en de led-TL is koelwit.
Lichtsterkte Iv	261 Cd	266 Cd	Beide TLs zijn fel. Deze waarde is gemeten recht onder de buizen. Je ziet dat ze eenzelfde lichtsterkte hebben.
Stralingshoek	rondom	100 °	De Philips TL is een rondomstraler, de led TL heeft een relatief brede straalhoek van 100 ° en is geen rondomstraler, dus ook geen reflectieverlies.
Vermogen P	45.5 W	17 W	Op de TL-buis zelf staat 36 W. Er is dus verlies, en nadere metingen laten zien dat het zit in het voorschakelapparaat. Wel is duidelijk dat de led-TL veel minder vermogen opneemt, ongeveer 1/3e.
Power Factor	0.48	0.82	Een power factor van 0.48, wil zeggen dat voor iedere gewone Watt aan vermogen er 1.8 VAr aan blindvermogen is. Let op, deze waarde is sterk afhankelijk van het gebruiikte armatuur. Duurdere armaturen zullen een correctie toepassen middels een extra condensator aan te sluiten, waarmee de PF dichtbij 1 te krijgen is. Voor de led-TL geldt dat de powerfactor van 0.82 behoort bij het voorschakelapparaat dat in de buis zelf verwerkt zit. Correctie moet dan extern gebeuren; echter een waarde van 0.82 is al niet verkeerd.
Lichtstroom	1561 lm	957 lm	De conventionele TL buis geeft meer licht dan de led-TL.
Efficiëntie	34 lm/W	56 lm/W	De TL buis, in een armatuur waar wat additioneel verlies in het voorschakelapparaat gaat zitten, haalt iets meer dan de helft van de efficiëntie dan dat van een vergelijkbare led-TL buis. Dus dit scheelt in de elektriciteitskosten. Wat niet meegenomen is, is de rondomstraling van licht door de TL-buis; dit draagt bij aan de algehele verlichting van de ruimte maar niet aan een extra verlichting juist onder de buis, want daar zijn beide buizen juist even fel. Als het gaat om de verlichting op de werkplek en deze is vaak juist onder de buizen, dan is het licht van de led-TL efficiënter en kunnen we met minder lichtstroom toe dan een gewone TL.
CRI_Ra	84	—	Color Rendering Index oftewel de kleurweergave-index. Deze 84 is best hoog voor een TL. Philips adverteert ook met deze TLs dat ze een hoge CRI hebben. Zie ook de extra uitleg over CRI die ik geef.
Coördinaten kleursoort diagram	x=0,47 en y=0,42	x=0,35 en y=0,37	De led-Tl geeft kouder wit licht.
Fitting	TL	TL	TL-buis fitting
Diameter	26 mm	30 mm
Lengte	1200 mm	1200 mm
Algemene opmerkingen			De power factor is sterk afhankelijk van de kwaliteit van de TL-armatuur. Goedkoop betekent geen PF-correctie en een minimale dimensionering van het VoorSchakelApparaat (de spoel) dus brommen en warm worden ervan. Goedkoop betekent ook mechanisch niet zo soepeltjes de buis in- en uitplaatsen. Geen aanrader voor bedrijven, koop dan een betere/duurdere. Verlichtingssterkte en vermogen van de conventionele TL zijn afhankelijk van de spanningsfluctuaties. De gewone TL geeft meer licht in totaal, echter de hoeveelheid licht recht onder de buizen (de werkplek) is vergelijkbaar.

E_v op 1 meter afstand

Trophies krijgt deze terugkoppeling van haar gebruikers.
Verder is de lamp een rondomstraler. Het patroon is afkomstig van de reflecties die gemeten worden; wanneer ik op 0 graden meet, zie ik de buis en de reflecties op de achtergrond. Wanneer ik op 90 graden meet, zie ik de buis, en aan de ene kant reflecties en aan de andere kant het donkere van de nacht..
Bij het meten aan deze lichtopbrengst kan het zijn dat de netspanning heeft gefluctueerd. Bij deze lamp heeft dit invloed op de verlichtingssterkte; zie ook dit gedeelte over de spanningsfluctuaties.

E_v als functie van afstand

De verlichtingssterkte als functie van de afstand

De E_v is niet berekend maar gemeten, omdat ik niet mag uitgaan van een puntbron. De TL is een lijnbron, en daarbij geldt het kwadratisch verband tussen afstand en verlichtingssterkte niet. Zie ook dit artikel voor meer uitleg over het waarom.

Lichtstroom

Via een set van metingen heb ik de verlichtingssterktes bepaald rondom de TL. Deze zijn dan om te rekenen in een lichtstroom. Zie voor meer uitleg over de metingen dit artikel over de led-TL lichtstroommeting.
Hierbij de link naar de ruwe meetgegevens:
Link naar spreadsheet voor lampmetingen aan de TL in een conventioneel TL armatuur.

Efficiëntie

Een hoger verwachtte waarde dan 34 lm/W.

Een power factor van 0.48 is te wijten aan de kwaliteit van het TL-armatuur. Ik heb deze geleend van een vriend. Dit armatuur is al beter dan een heel goedkope bij de Praxis, waarbij ik een PF van 0.31 meet. Toch zullen we nog zien dat er dubbele TL-armaturen zijn die een PF van nabij de 1 hebben, en dit realiseren door het toepassen van een condensator in serie.
Een PF van 0.48 wil zeggen dat voor iedere gewone Watt aan vermogen er 1.8 VAr aan blindvermogen is. Zie ook dit artikel over PF.

Een lager gedeelte aan zuiver blindstroom (R) betekent voor bedrijven dat ze dus minder voor blindstroom hoeven te betalen.
Particulieren hoeven niet voor hun (beetje) blindstroom te betalen, waarschijnlijk omdat het installeren van een blindstroommeter en de administratieve afhandeling duurder is dan het terugverdienen middels betalingen voor blindstroom.

Parameter	direct op net
Netspanning	230 V
Lampstroom	414 mA
Vermogen P	45.5 W
Schijnbaar vermogen S	95 VA
PF	0.48

Kleurtemperatuur, vermogensspectrum en dominante golflengte

Allerlei gegevens verkegen met de kleurspectrometer

Hierbij een schermafbeelding van wat de kleurspectrometer allemaal meet. Je ziet in één oogopslag het vermogensspectrum, de kleurtemperatuur, de kleurtemperatuur (Correlated Color Temp) van ongeveer 2650 K en de dominante golflengte. Dit zijn de begrippen die ik in het artikel over lichtgrootheden heb uitgelegd.
Dit spectrum geeft heel veel pieken aan; er zal een mengsel van fosforen gebruikt zijn.

Kleursoort diagram

Het kleursoort diagram en de plaats van het licht van de ledlamp

Het licht is helder wit, en ligt mooi op het pad van de zwarte straler.
De kleurcoördinaten zijn x=0,47 en y=0,42.

Spanningsafhankelijkheid

De lamp heb ik onderzocht op hoe afhankelijk de parameters verlichtingssterkte E_v [lx], de kleurtemperatuur T [K] en het opgenomen netto vermogen P [W] zijn van de lampspanning. De reden is om te zien of een variatie in de netspanning (220 – 240 V is mogelijk in Nederland) leidt to verschil in waardes van de genoemde parameters.

Spanningsafhankelijkheid van een aantal lamp-parameters

Er is afhankelijkheid van de netspanning; de verlichtingssterkte, het vermogen variëren mee met de lampspanning; de kleurtemperatuur blijft stabiel (kijk naar de percentagesop de y-schaal).
Het vermogen van de TL-buis alleen is sterk afhankelijk van de stroom erdoorheen; bij een grotere stroom (agv een grotere netspanning) dan is de spanningsval over de TL-buis zelfs kleiner. Zonder voorschakelapparaat zou de TL-buis, bij direct aansluiten op het net, heel snel steeds hogere stromen opnemen en vermogen opnemen en kapot gaan.

Kleurweergave-index of CRI

Hierbij het plaatje van de kleurweergave index. Deze wordt uitgelegd op deze Wiki over kleurweergave-index.

Kleurweergave-index van de Tl
Je ziet dat de Philips TL de gespecificeerde CRI waarde van 80 waarmaakt. Zie voor verdere uitleg dit artikel.