Kernenergie de oplossing?

Geplaatst door Jeroen van Agt in Kernenergie, Niet-duurzaam 297 Reacties»

Vaak hoor je in de discussie over de problemen met het broeikas effect of de aankomende energie crisis, kernenergie naar voren komen als oplossing. Met kernenergie zouden we geen CO2 uitstoot meer hebben en tevens kunnen we hiermee al onze energie problemen oplossen.

Echter diepgaand onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat dit helemaal niet het geval is. Een gemiddelde kerncentrale begint pas na 10 jaar energie te leveren, levert netto weinig energie op en produceert jaarlijks meer dan 1 miljoen ton CO2….

Kernenergie

Update: 13-3-2011
Extra informatie over veiligheid van kerncentrales

Wat is kernenergie

Als men het in de volksmond heeft over kernenergie, dan wordt hier vaak kernsplijting mee bedoeld. In dit proces worden zware kernen, meestal uranium isotopen gesplitst in nieuwe atoomkernen die samen iets lichter zijn dan de som van de uitgangsmaterialen. De ontbrekende massa is omgezet in energie volgens de beroemde formule van Einstein:

E = mc²

Omdat de term c² zo groot is, ongeveer 300.000.000 meter per seconde, komt er bij kernreacties zeer veel energie vrij, ook als maar een klein gedeelte (een paar procent) van de massa wordt omgezet. Ook andere kernen, zoals die van plutonium en thorium zijn splijtbaar. Plutonium ontstaat vanzelf uit uranium tijdens de kernreacties in de reactorkern en wordt ook gedeeltelijk gespleten, waarbij natuurlijk ook energie vrijkomt. Gebruikte splijtstof kan voor circa 95% hergebruikt worden, men spreekt van recycling. De overige procenten, en de materialen die als verpakking hebben gediend van de splijtingsmaterialen en die ook in meerdere of mindere mate radio-actief zijn geworden, vormen samen het zogenoemde kernafval. [1]

De nucleaire brandstof cyclus

Om meer inzicht te krijgen in het hele kernenergie opwekking proces is het belangrijk om te kijken naar de gehele nucleaire brandstof cyclus. Deze cyclus bestaat uit de volgende onderdelen:

  • Uranium winning
  • Conversie
  • Verrijking
  • Het maken van de brandstofstaven
  • Energie opwekking in de kerncentrale
  • Tijdelijke opslag brandstofstaven
  • Afkoelen nucleaire onderdelen
  • Ontmantelen nucleaire onderdelen
  • Verwerken nucleair afval
  • Opslag nucleair afval

Alleen in de stap: “Energie opwekking in de kerncentrale” wordt daadwerkelijk energie opgewekt, de andere stappen kosten alleen maar energie. Om inzicht te krijgen hoeveel energie er nu netto opgewekt wordt in een kerncentrale is het belangrijk om naar de volledige nucleaire brandstof cyclus te kijken. Hieronder staat het schema van de volledige nucleaire brandstof cyclus.

De nucleare branstof cyclus

De nucleaire brandstof cyclus bij kernenergie opwekking. Bron: [5]

Uranium winning

“Yellowcake” (ammoniumdiuranaat) is een uraniumerts dat van nature op aarde voorkomt. Het bevat 70 tot 80 gewichtsprocent uraniumoxide (U3O8).

Uranium erts

Uraniniet is een ander voorkomend uraniumerts. Om U-235 te winnen moeten grote hoeveelheden erts gedolven worden. Bij erts met een uranium percentage van 0,05% (zoals bij de Olympic Dam mijn in Australie) zit er in 2000 kilo erts slechts 1 kilo van dit uranium isotoop. [6]

Uranium mijn Rabbit Lake

Uranium mijn Rabbit Lake

In tegenstelling tot olievelden, waarvan er wereldwijd meer dan 4000 zijn, zijn er maar een paar uranium mijnen in de wereld. Op dit moment komt meer dan 73% van de uranium uit slechts 10 mijnen. Hierbij een overzicht van de 10 grootste uranium mijnen.

Mijn Land Voorraad (tU) * Uranium percentage ** Productie 2005 (tU) Percentage wereld productie
McArthur River Canada 75.118 20,7% 7.200 17,3%
Ranger Australia 22.073 0,165% 5.006 12,0%
Olympic Dam Australia 58.512 0,051% 3.688 8,9%
Rossing Namibia 4.255 0.029% 3.147 7,6%
krazbokamensk Russia 3.000 7,5%
Rabbit Lake Canada 1.192 0,68% 2.316 5,5%
McClean Lake Canada 4.912 0.68% 2.112 5,1%
Akouta Niger 7.909 0.46% 1.778 4,3%
Arlit Niger 16.716 0,3% 1.315 3,2%
Beverley Australia 17.800 0,15% 825 2,0%
Top 10 totaal 30.387 73,1%

* Som van opgeslagen -en bewezen voorraad uranium erts.

** Percentage is het gewogen gemiddelde van opgeslagen -en bewezen voorraad uranium erts.

Bronnen: [7], [8]

Bij de mijn blijven in veel gevallen grote hoeveelheden radioactief afval en verzuurde modder achter. Als voorbeeld: de Olympic Dam mijn in Australië gebruikt nu dagelijks 60 miljoen liter water – het managen van de verzuurde modder en het radioactieve afval die hierbij ontstaan is groot milieu probleem. [9]

In de jaren 80 werd dit afval van sommige mijnen gewoon gedumpt in de natuur. Het is onduidelijk wat er nu precies gebeurt met dit afval.

afval Beaverlogde uranium mijn

In de jaren ’80 werden miljoen tonnen vast en vloeibaar (radioactief) afval afkomstig van de Beaverlogde uranium mijn gedumpt in Fookes Lake. Bron: [18]

Conversie naar UF6

Voordat men de uranium kan verrijken moet deze eerst omgezet worden in gas. Uraniumhexafluoride (UF6) is hiervoor de enige geschikte chemische samenstelling, omdat dit al op kamertemperatuur een vereiste hoge dampspanning heeft.

Uraniumhexafluoride wordt gemaakt door uranium te binden aan fluor, waarna deze verbinding bij kamertemperatuur gasvormig wordt gemaakt door de druk te verlagen.

Het chemische proces waarmee UF6 wordt geproduceerd, wordt conversie genoemd. [17]

Verrijking

Verrijkt uranium is uranium waarin de isotoop U-235 meer vertegenwoordigd is dan in uranium zoals het van nature voorkomt. Het wordt toegepast bij kernenergie en in kernwapens.

Uranium zoals dat van nature voorkomt, bestaat hoofdzakelijk uit U-238, een kleine fractie U-235, en sporen van U-234. Hiervan is alleen U-235 splijtbaar. In natuurlijk uranium zit gemiddeld 0,7% van dit uranium-235. Voor het op gang houden van een kettingreactie is een hoger percentage U-235 noodzakelijk dan in natuurlijk uranium wordt gevonden. De meeste kernreactoren hebben uranium nodig waarin minstens drie procent uranium-235 aanwezig is. Het bereiken van een hoger percentage wordt ‘verrijken’ genoemd.

Voor verrijken worden momenteel twee methoden gebruikt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het feit dat U-235 lichter is dan U-238. Het gehalte van U-235 kan worden verhoogd door gascentrifuge of door gasdiffusie.[10]

centrifuges voor verrijken van Uranium

Een rij van centrifuges bij de Urenco fabriek

Maken van de brandstofstaven

Na verrijking kan men de brandstof gaan maken voor de kerncentrale. Hiervoor wordt UF6 omgezet in uraniumoxide (UO2). Reactor brandstof komt het meest voor in de vorm van keramische pellets. Deze worden gemaakt uit samengeperste uraniumoxide, die op een hoge temperatuur (meer dan 1400°C) worden gesinterd (gebakken). De pellets gaan dan in metalen omhulsels en vormen op die manier brandstofstaven, die als splijtstof pakketten worden gearrangeerd voor gebruik in een reactor.[17]

Brandstofstaven

De brandstofstaven. Bron [19]

Kern centrale

De brandstofstaven met verrijkt uranium worden in de kerncentrale gebruikt voor het kernsplijtings process.

Plaatsen brandstofstaven

De uranium brandstofstaven worden geplaatst in de kerncentrale. Credits: Yann Arthus-Bertrand/Impact Photos

Bij het splijten van uranium komt een grote hoeveelheid warmte vrij. Dit splijtingsproces vindt plaats in de kernreactor van de centrale. Met de warmte die vrijkomt door kernsplijting wordt water verhit tot stoom. Deze stoom drijft een turbine aan. Die is gekoppeld aan een grote dynamo: de generator. Deze generator levert op zijn beurt de elektriciteit aan het openbare net.[2]

Kerncentrales in de wereld

Op dit moment draaien er wereldwijd 442 kerncentrales. Deze wekken samen jaarlijks 2626 miljard kWh op, dit is 16% van de totale elektriciteitsvoorziening. Deze centrales gebruiken per jaar 65.478 ton uranium.

Kerncentrale

Op de achtergrond twee grote koeltorens en op de voorgrond twee kernreactoren. [2]

Er zijn momenteel 38 nieuwe kerncentrales gepland om bij te bouwen en er liggen voorstellen voor nog eens 115 extra kerncentrales. [3]

Typen van kerncentrales

Er zijn veel verschillende typen van kerncentrales. Hieronder staat een overzicht van de typen van centrales die nu in gebruik zijn.

Reactor type Landen Aantal GWe Brandstof Koeling Moderator
Pressurised Water Reactor (PWR) US, France, Japan, Russia 268 249 verrijkt UO2 water water
Boiling Water Reactor (BWR) US, Japan, Sweden 94 85 verrijkt UO2 water water
Gas-cooled Reactor (Magnox & AGR) UK 23 12 natuurlijk U (metaal),
verrijkt UO2
CO2 grafiet
Pressurised Heavy Water Reactor ‘CANDU’ (PHWR) Canada 40 22 natuurlijk UO2 zwaar water zwaar water
Light Water Graphite Reactor (RBMK) Russia 12 12 verrijkt UO2 water grafiet
Fast Neutron Reactor (FBR) Japan, France, Russia 4 1 PuO2 end UO2 vloeibaar natrium none
TOTAL 441 381

Bron: [4]

Tijdelijke opslag

Na de operatie cyclus wordt de kernreactor gestopt voor het vervangen van de brandstofstaven die opgebruikt zijn. De opgebruikte brandstofstaven zijn dan hoog-radioactief en hebben gemiddeld 3-6 jaar in de reactor gezeten. Deze opgebruikte brandstofstaven worden eerst opgeslagen in een zogenaamde “spent fuel pool”. Hier moeten brandstofstaven eerst afkoelen in water basins. Het water zorgt voor de koeling en voor de afscherming van de hoog-radioactieve straling. Dit afkoelen duurt 10-20 jaar.
[20][21].

Ontmanteling

De ontmanteling is de laatste fase van de levensduur van een kerncentrale en omvat alle organisatorische, administratieve en technische activiteiten van het afsluiten van de centrale tot het terugkeren naar de groene wei situatie.

Bij de bouw van een kerncentrale wordt veelal uitgegaan van een bedrijfsduur van 40 jaar. In uitzonderlijke gevallen kan na die 40 jaar de levensduur met nog maximaal 20 jaar worden verlengd. In de praktijk is de levensduur als gevolg van economische, politieke en veiligheidstechnische overwegingen in de meeste gevallen korter. In 2004 was de gemiddelde leeftijd van de op dat moment 107 gesloten kerncentrales 21 jaar. [12]

De kosten voor het ontmantelen van een kerncentrale hangen af van het type centrale. De kosten varieeren tussen de 200$/kWe – 2700$/kWe.

Hier volgt een overzicht van de verschillende kerncentrales die nu nog in bedrijf zijn en wat de kosten zouden zijn als deze ontmanteld moeten worden.

Berekening ontmantelingskosten bestaande centrales
Type Kosten per kW (Gemiddeld) Centrale Vermogen (MW) kosten ($)
PWR $350 Daya Bay 1 (China) 984 344 miljoen
VVER $330 Balakovo (Rusland) 950 313 miljoen
BWR $425 Shika 2 (Japan) 1304 554 miljoen
CANDU $350 Bruce Power (Canada) 820 287 miljoen
Gas-cooled $2600 Wylfa Magnox (UK) 980 2,5 miljard

bronnen: [13],[14],[15],[16]

De prijs van uranium

De vraag naar uranium is groter dan de hoeveelheid uranium die nu gewonnen wordt in de mijnen. Dit gat wordt momenteel gedicht door het recyclen van uranium afkomstig van ontmantelde nucleaire wapens, vooral uit Rusland. Als deze wapens straks allemaal recycled zijn verwachten analisten dat er ondanks de hogere productie door de nieuwe mijnen er nog steeds een tekort is aan uranium van 22 miljoen pond in 2010. Het huidige tekort is 25 miljoen pond. [11]

Door dit tekort aan uranium en de stijgende vraag naar uranium door de aanbouw van nieuwe kerncentrales zal de prijs van uranium nog sterk gaan stijgen.

Prijstrend uranium

De nominale prijs van uranium

De netto energie opbrengst

In een zeer diepgaand onderzoek hebben Jan Willem Storm van Leeuwen and Philip Smith [5] uitgerekend hoeveel energie een kerncentrale nu daadwerkelijk oplevert als je de volledige nucleaire brandstof cyclus meeneemt in de berekeningen. Het resultaat van hun berekeningen is terug te vinden in onderstaande grafiek. De grafiek is een representatie van de energie kosten -en opbrengsten van een kerncentrale. Alleen bij de lijnen die lopen in het witte gedeelte van de grafiek is de energie opbrengst hoger dan energie kosten.

Terugwintijd kernenergie

Netto energie productie kerncentrale. Klik op grafiek voor details. Bron: [5]

Deze grafiek toont aan dat een kerncentrale,zelfs met de meest rijke uranium erts, dat het 10 jaar duurt voordat de centrale meer energie begin op te wekken dan de energie die het gekost heeft om hem te bouwen en draaiend te houden. Voor uranium erts met een laag uranium percentage, is de situatie nog erger:

Voor uranium erts met een uranium percentage van 0,05% of lager produceert een kerncentrale netto geen energie meer. De hoeveelheid energie die nodig is om hem op gang te houden is hoger dan de energie die de centrale daadwerkelijk opwekt.

CO2 uitstoot

In de discussie over kernenergie hoor je vaak dat het een goede oplossing is omdat er geen CO2 uitstoot is. Echter als je de volledige nucleaire cyclus meeneemt dan produceert een kerncentrale wel degelijk CO2. De hoeveelheid CO2 productie is sterk afhankelijk hoe rijk de uranium erts is. Hoe lager het percentage uranium in de erts, hoe hoger de CO2 uitstoot.

In onderstaande grafiek is de CO2 uitstoot uitgezet van een kerncentrale, als percentage CO2 van een gascentrale, tegen het percentage (grade) uranium in de gewonnen uranium erts.

Uitstoot CO2 kerncentrale

CO2 uitstoot kerncentrale. Klik op grafiek voor details. Bron: [5]

In het meest gunstige geval, waarbij men uranium erts gebruikt met een zeer hoog uranium gehalte, dan produceert een kerncentrale 33% van de hoeveelheid CO2 van een gas-centrale, oftewel 133 gram CO2 / KWh.

Dat betekend dat een PWR kerncentrale van 1000 MW met een capaciteitsfactor van 90% (Cummins, 2004) en een jaarproductie van 7,88 TWh elk jaar meer dan 1 miljoen ton CO2 produceert.

Zodra men uranium erts begint te gebruiken met een lager percentage uranium dan neemt de CO2 productie steeds meer toe.

Indien men uranium erts met 0,013% of lager gebruikt dan is de CO2 productie bij een kerncentrale zelf hoger dan bij een gascentrale. Oftewel meer dan 3,15 miljoen ton CO2 per jaar.

Langere termijn

Op niet al te lange termijn zullen de mijnen die een hoog uranium percentage hebben steeds meer opraken. Hierdoor zullen steeds meer mijnen met een laag uranium percentage gebruikt gaan worden.

Het gevolg is dan dat de CO2 productie in de totale nucleaire cyclus steeds meer gaat toenemen en dat de kerncentrales netto steeds minder energie gaan produceren.

Door de stijgende vraag naar uranium en het reeds ontstane tekort in de productie van uranium, wat nu tijdelijk wordt opgevangen wordt door het recyclen van nucleaire wapens, zal de prijs van uranium steeds meer gaan stijgen.

Veiligheid op papier

Bij een kerncentrale vindt continue een gecontroleerde vorm van kernsplitsing plaats. Dit gebeurt enerzijds door de kernreactor continue te koelen en anderszijds door het gebruik van een moderator. De moderator zorgt ervoor dat de neutronen die vrijkomen tijdens kernsplitsingsreactie afgevangen worden en/of afgeremd worden. Zou dit niet gebeuren dan ontstaat er een kettingsreactie die niet meer te stoppen is. De kernreactor zal dan zo heet worden dat deze smelt en door de beschermingsmantel heen in de grond zakt. Je praat dan over een zogenaamde kernsmelting (Meltdown). Als dat optreedt dan kan niets dit proces meer stoppen. De kernreactor is dan blootgesteld en nucleair materiaal kan ontsnappen. Als de extreem hete kernreactor in contact komt met grondwater dan kan er een zeer grote chemische explosie ontstaan die zorgt voor het wegslingeren van het radioactief materiaal. Dit is een “worst-case” scenario.

In geval van een calimiteit kan een kerncentrale afgeschakeld worden. Echter door de normaliter extreme hete kernreactor duurt dit afschakelen ongeveer 6 dagen. Tijdens die periode is het nog steeds van groot belang dat de centrale gekoeld blijft. Gebeurd dat niet dan kan er alsnog een kernsmelting plaatsvinden.

De veiligheid van zo’n kerncentrale is er dan ook grotendeels op gebaseerd dat de centrale ten alle tijden goed gekoeld wordt en dat de moderator werkt. Op papier lijken de meeste kerncentrales erg veilig. Ze zijn uitgerust met veel sensoren en veiligheidssystemen. Behalve het primaire koelingssysteem is er altijd een backupsysteem om de centrale te koelen.

Veiligheid in de praktijk

In de praktijk kan er toch veel misgaan waar van te voren geen rekening mee is gehouden.

Hier zijn een paar voorbeelden van zeer ernstige nucleaire incidenten:

11 Maart, 2011 – Fukushima Kerncentrale Japan
Door een aardbeving met een kracht van 8.9 op de schaal van richter valt de elektriciteit uit in de centrale. Hierdoor vallen de koelingsystemen stil. Er zijn dieselgeneratoren die in bedrijf komen die zorgen voor de backup stroomvoorziening. Echter door de aardbeving onstaat er ook een grote tsunami die het complex (wat aan zee ligt) overspoelt. De dieselgeneratoren vallen uit en de koeling valt stil. Oververhitte stoom zorgt voor de ontwikkeling van waterstofgas. Door een waterstofexplosie wordt de helft van het gebouw weggeblazen. De kernreactor is inmiddels zo heet geworden dat er een (gedeeltelijke) kernsmelting plaatsvindt. Meer info: Fukushima I Nuclear Power Plan

April 26, 1986 — INES Level 7 – Prypiat (Chernobyl), Ukraine (then USSR)
Uitvallen van de stroom, explosie en volledige kernsmelting.

March 28, 1979 — INES Level 5 – Middletown (Three Mile Island), Dauphin County, Pennsylvania, United States
Gedeeltelijke kernsmelting.

May 1967 – Dumfries and Galloway, Chapelcross Scotland, United Kingdom
Gedeeltelijke kernsmelting.

Hier is de complete lijst van nucleaire incidenten: List of civilian nuclear accidents.

Situatie in Nederland

De Nederlandse kerncentrale in Borsele is net zoals de Fukushima kerncentrale in Japan een lichtwater reactor. Koeling van de centrale is dan ook zeer belangrijk voor de veiligheid. Echter de Borsele centrale is net zoals in Japan aan het water gebouwd.


De Borsele kerncentrale is gebouwd vlak aan de Nederlandse kust


Lokatie Borsele in detail

In 1953 hebben we een grote watersnoodramp gehad in Nederland. Toen zijn grote gedeelten van Zeeland onder water gelopen.

Het is bekend dat vanwege klimaatverandering de kans groter is dat er sterkere stormen gaan komen. Als zo’n grote storm nog een keer toeslaat in Zeeland (waar kerncentrale Borsele staat) dan kun je hetzelfde scenario krijgen als in Japan.

Samenvatting

Als je alle aspecten van kernenergie meeneemt dan lijkt kernenergie toch niet DE oplossing van ons energie probleem.

Zoals hierboven beschreven heeft kernenergie de volgende problemen:

  • Een kerncentrale begint in het gunstigste geval pas na 10 jaar energie op te wekken. In geval van uranium erts met een laag uranium percentage levert een kerncentrale zelfs netto helemaal geen energie meer op.
  • De bouw van centrale kost ongeveer 10 jaar, de levensduur is gemiddeld 21 jaar en daarna duurt het nog 150 jaar voordat deze volledige ontmanteld is. En dat terwijl de centrale effectief maar 10 jaar energie produceert.
  • Een gemiddelde kerncentrale produceert elk jaar meer dan 1 miljoen ton CO2.
  • De prijs van uranium zal de komende jaren sterk gaan stijgen. Hierdoor zal de kostprijs voor kernenergie alleen nog maar gaan toenemen.
  • Op papier is een kerncentrale veilig. Echter de praktijk laat zien dat nucleaire incidenten met ernstige gevolgen niet uit te sluiten zijn.

Gerelateerde artikelen

297 reacties op “Kernenergie de oplossing?”

“opzichte van hier en dat Duitsland met 55ct per Kwh subsidie voor de propellers het dubbele betalen van onze electriciteitsrekening!”

Sorry Ruben, maar je kletst hier uit je nek:

Windturbines die in 2009 in Duitsland gebouwd worden krijgen voor de door hen geproduceerde elektriciteit de eerste 5 jaar een vaste prijs van 9,2 €ct/kWh daarna een vaste prijs van 5,02 €ct/kWh. De “subsidie” is dus het verschil tussen deze vaste prijs en de groothandelsprijs voor elektriciteit. De gegarandeerde prijzen nemen voor nieuw gebouwde windturbines elk jaar met een vast percentage af. Dus een in 2010 gebouwde windturbine krijgt een lagere vergoeding per kWh als een in 2009 gebouwde turbine.

Ondertussen hebben meerdere onderzoeken aangetoond dat windenergie de elektriciteitsprijzen drukt. Dit komt door het zogenaamde “merit-order effect”. De prijs (voor alle aanbieders) op de elektriciteitsmarkt wordt bepaald door de duurste aanbieder die nog nodig is om aan de vraag te voldoen. Omdat windenergie altijd moet worden afgenomen wordt deze duurste aanbieder van de markt gedrukt, waardoor de prijs voor iedereen daalt.

De werkelijke reden voor de hoge elektriciteitsprijzen in Duitsland ligt aan de vier grote elektriciteitsbedrijven die zowel de netten beheren als bijna een compleet monopolie op de elektriciteitsproductie hebben.

@ Jeroen (post 142)

Je neemt de cijfers van SvL en S, maar die hun model klopt van geen kanten. Je slaat de kritiek die ik hierover heb geschreven helemaal in de wind.

http://kernenergie.van-esch.org/index.php?option=com_content&view=article&id=55%3Ahet-fameuze-storm-van-leeuwen-smith-rapport&catid=37%3Astorm-van-leeuwen-smith&Itemid=58&lang=fr

Hun 133 g/KWhr komt van een model dat ook voorspelt dat een mijn in Namibie veel meer energie verbruikt dan het hele land Namibie. Je noemt zelf die “lage-graad” mijnen op, en je kan de analyse zien van hun echt energie verbruik en dat komt *in de verste verte* niet overeen met wat SvL en S berekenen. Als dusdanig is hun voorspelling voor de CO2 uitstoot van kernenergie die hierop is gebaseerd totaal fout. Als je zo een flagrante tegenspraak hebt met werkelijke observaties, zou je toch wel wat reserve kunnen uiten bij het model in kwestie, nee ?

Wat de Thornton bank betreft, dat is wel degelijk maar 100 MW. Jaja, er staan wel 60 molens van 5 MW CAPACITEIT, dus in ’t totaal 300 MW maximale capaciteit, maar je zegt zelf dat die ongeveer 1000 GWhr per jaar gaan opleveren.
Welnu, reken eens uit: in een jaar zijn er 365 x 24 uren, juist ? Dat is 8760 uren in een jaar. 1000 GWhr per jaar wil dus zeggen 1000 GW hr / 8760 uren = 0.114 GW. Ofte 114 MW.

Met andere woorden, *gemiddeld* is de Thornton bank evenveel waard als ongeveer 1/3 van de kleinste kerncentrale (Doel 1). En dat is heel optimistisch, want dat is een capaciteitsfactor van minder dan 3. De Duitsers halen slechts 1/5.

@HenkR

Je moet ergens weten wat je wil. Ofwel zijn kerncentrales zwaar verlieslatende posten, maar dan is het eigenaardig dat men zich zo druk maakt over de miljardennwinsten die Electrabel met zijn Belgische centrales maakt (eigenaardig dat zulke zwaar verlieslatende machines door een Frans bedrijf zijn overgenomen – dat zou willen zeggen dat de Franse staat subsidies geeft om de Belgen van stroom te voorzien, nogal eigenaardig). Ofwel zijn kerncentrales daar om “het grootkapitaal te dienen” en in de handen van een sterke lobby die veel geld wil verdienen, maar dan is het toch moeilijk denkbaar dat het zulke verlieslatende operaties zijn, he.

@Patrick (Post 154)

Tijdens produktie leveren ze “schijnbaar” geld op. Indien je naar het totaalplaatje kijkt, dan zou je nooit meer een cent in kernenergie willen investeren. Mede dankzij de Electrabel, kan Frankrijk zich nog een atoommacht noemen (opwerking e.d.). Ieder leger of iedere oorlog kost astronomisch veel geld en mensenlevens. Dus mag er nog steeds veel geld in de atoomlobby gestoken worden.

Hoeveel mensen moeten er o.a. in Noord Korea, Pakistan en India jarenlang honger lijden vanwege die zogenaamde winstgevende “kernstroom”? Allemaal Napoleonnetjes met een heel klein p*****tje, maar wel een atoombom (edit: postuurtje).

Net present value

Investeerders willen op de korte termijn wel geld steken of verdienen aan kerncentrales. Winst opstrijken van leningen e.d.
Helaas betaalt de vervuiler niet de rekening van de ontmanteling, bewaking e.d.
Samengevat: weggegooid geld

@HenkR

Het is onbegonnen werk om iemand die van een samenzweringstheorie is overtuigd, om te praten natuurlijk. Je kan even goed iemand uit zijn religie proberen te praten. Er zijn er die denken dat het CO2 verhaaltje ook een samenzwering is om mensen onder de groene knoet te plaatsen. Wie weet, he.

Maar wat je over Frankrijk zegt is om twee redenen niet waar. Ten eerste hebben huidige kerncentrales niks met kernwapens te maken. De twee circuits zijn volledig gescheiden in Frankrijk, zowel het uranium, als de verrijking, de reactoren, de opwerking, er is een volledig civiel circuit, en er is een totaal ander, militair circuit en die twee hebben niks met elkaar te maken. Die scheiding is er al sinds begin de jaren 1970. De hele vloot kerncentrales die de Fransen vanaf 1975 hebben gebouwd hebben strikt niks met hun militair circuit te maken, dat ze toen al volledig hadden.
De tweede reden is dat de Fransen een zekere stockpile aan kernwapens hebben, en dat het materiaal dat ze daarvoor nodig hebben, allang is geproduceerd. Ze maken er geen meer bij, sinds op zijn minst 20 jaar. Bovendien is wat uit een civiele reactor komt niet geschikt voor kwaliteitswapens (het plutonium is isotopisch te vervuild om een goeie bom van te maken). Het enige dat geregeld moet vervangen worden, is het tritium, en daarvoor hebben ze speciale produktie reactoren (civiele reactoren zijn daarvoor niet geschikt). Met andere woorden, militair gezien zouden ze zelfs niks kunnen doen met die hele vloot kerncentrales, en al wat daar rond is gebouwd, ZELFS als ze dat stiekem zouden willen.
Het heeft dus totaal geen zin om te stellen dat Frankrijk heel veel geld pompt in de civiele nucleaire praktijk “voor zijn militaire grootheidswaanzin”.

@Patrick

Ik zal het artikel van het “onafhankelijke” INSTN met aandacht lezen. Zij hebben er uiteraard geen enkel belang bij om e.e.a. wat rooskleuriger te verwoorden. Laat ik eens beginnen met de vertaling van de afkorting INSTN, uuuh…

Wie is er hier nu bevooroordeelt of gehersenspoeld?

@ HenkR

Het is geen artikel maar een 400 pagina lang boek. Het maakt deel uit van de reeks “Genie atomique”, de kursussen waar de Franse nucleaire ingenieurs mee opgeleid worden.
Het INSTN (Institut National des Sciences et Techniques Nucleaires) is een Franse onderwijs instelling die deels tot de CEA behoort, en deels tot het ministerie van onderwijs. Het is dus helemaal geen “onafhankelijk” instituut of zo. Het is gewoon het Franse opleidingscentrum voor hun nucleaire ingenieurs, ik heb daar ook kursussen gevolgd. Als je ervan overtuigd bent dat er een grote staatsconspiratie is, dan zal dit boek je natuurlijk niet helpen, want je zal denken dat het heel subtiel is samengesteld om de mensen van binnen in de sector te hersenspoelen. Als rapporten zoals dat van Storm van Leeuwen en Smith er zonder kritische houding ingaan, dan ga je dat boek natuurlijk enkel maar gesofistikeerde propaganda vinden neem ik aan. Maar als je alle conspiratie nu even opzij zet, en dit beschouwt als een kursus ter zake, zoals er ook kursussen economie, geschiedenis, scheepvaart en werktuigkunde zijn, dan zou je misschien kunnen beseffen dat kernenergie wel degelijk een betaalbare energiebron is. En nu willen we het niet hebben over de specifieke prijsstrategie van zus of geen commercieel bedrijf.
Ik heb dat boek trouwens (nee, het is niet vrij beschikbaar, spijtig genoeg). Het is ondertussen al enkele jaren oud, jammer genoeg, maar alle kostenaspecten van het nucleaire gebeuren worden erin behandeld.

Afval blijft de grootste niet ingecalculeerde onkosten post van kernenergie. Door de concurentie van echte duurzame vormen van electriciteit opwekking zullen de 4e generatie kerncentrales er nooit komen. Deze worden gezien als oplossing van het afvalprobleem (en dan ook nog maar voor een deel). Dit wetende kan en mag je gewoon niet meer aan uitbreiding denken van het aantal kerncentrales omdat je hiermee vele generatie met een groot probleem opzadelt. Daarbij zal de opslag van dat afval veel geld gaan kosten juist omdat het zolang bewaart en bewaakt moet worden.

@ Guus

Ten eerste lijkt het me nogal gek om te beweren dat afval niet ingecalculeerd is: het ganse hoofdstuk 13 van het aangehaalde boek is eraan gewijd bijvoorbeeld, en er is een provisie aangelegd in de meeste landen (onder de vorm van een kleine heffing op de KWhr prijs) voor ontmanteling en afvalberging.

Ten tweede is het helemaal niet waar dat men op 4de generatie centrales zou zitten te wachten om het afval probleem op te lossen. 4de generatie centrales hebben het voordeel om nog eeuwen energie kunnen te leveren met wat we in de huidige afgewerkte brandstof hebben zitten: zij lossen dus essentieel een bevoorradingsprobleem op.
Ze hebben ook voordelen op het vlak van afval, want het enige afval dat ze veroorzaken zijn splijtingsprodukten (zo goed als ongevaarlijk na enkele honderden jaren), ze produceren geen kleine actiniden.
Als we geen 4de generatie reactoren bouwen, dan hebben we de keuze om de huidige afgewerkte brandstof dan maar als afval te beschouwen, en geologisch te bergen, of om die brandstof herop te werken, en bijvoorbeeld het plutonium in een ADS of een ander systeem op te stoken – wat de geologische berging wat gemakkelijker maakt (we moeten minder stringent zijn op de migratie eigenschappen in de geologie).

De Zweden bijvoorbeeld, beschouwen hun afgewerkte brandstof als afval, en gaan dat binnenkort direct geologisch bergen (ik denk dat ze een stommiteit begaan, want ze gooien op die manier 95% van de energetische inhoud van hun brandstof weg, maar goed…). Men heeft dus helemaal geen 4de generatie nodig om het afval probleem op te lossen.

Men heeft de vierde generatie nodig als we nog langer dan enkele decennia massief kernenergie willen gebruiken, en geen uranium penurie willen hebben. Bovendien is het een kwestie van zuinigheid: waarom blijven voortboeren met centrales die slechts 1% van de energie van het uranium opgebruiken, terwijl 100% in 4de generatie goed mogelijk is? Dat is enkel gedaan omdat uranium zo spotgoedkoop was dat het de moeite niet waard was. De brandstofkost betekent ongeveer 5% van de kernenergie kost (al de rest is investering). Als de uraniumprijs verdrievoudigt, betekent dat slechts dat kernenergie 10% duurder wordt. Zuinig zijn met brandstof is dus geen commerciele incentive.

De “vierde generatie” zijn essentieel kweekreactoren. In Frankrijk draait er zo eentje al sinds 1973 (Phenix). De pogingen in de jaren 80 om “de vierde generatie” enkele commerciele prototypes te geven (Superphenix, Kalkar, IFR…) zijn vakkundig door “groene” bewegingen afgeschoten. ’t is dus niet dat het technisch niet mogelijk is, ’t is dat men er politiek niet van wilde horen: groenen die niet willen dat men 100 keer zuiniger is met de brandstof en minder langlevend afval maakt (???), en bedrijfsleiders die niet inzien waarom ze extra kosten zouden doen om spotgoedkope brandstof te sparen.

Het is ook een onzinnig idee te denken dat men dat “afval voor 100000 jaar moet bewaken”, he. Eens het geologisch geborgen is (omgekeerde mijnbouw), wordt daar niks meer mee gedaan. Er lopen geen wachters rond op 300 meter onder de grond om te zien of er geen bandieten gaatjes aan ’t boren zijn in de vaten, he.

@Patrick 159, 161

Jij stelt dat het Franse opleidingscentrum voor hun nucleaire ingenieurs wel de juiste boodschap verkondigt. Ik geloof direct dat het 400 pagina’s tellende boek is samengesteld door de allergrootsten op dit gebied. In theorie kan het allemaal, maar onze -eerstvolgende- generatie(s) zal/zullen het niet meemaken. Er zijn overigens maar weinig wetenschappers, medici e.d., die ruiterlijk zullen toegeven dat hun concurrende vakbroeders betere, goedkopere en sneller te implementeren oplossingen hebben. Het Institut National des Sciences et Techniques Nucleaire zal dan ook niet al te kritisch in de spiegel kijken. Je gaat je eigen graf toch niet graven… Daarom kan het hierbovengenoemde boek niet als onafhankelijke referentie genoemd worden.

Uiteindelijk gaat het om de praktijk. Het verleden en het heden laten helaas zien dat de -gewone- mens niet professioneel genoeg met deze materie kan omgaan(o.a.
Fanc). De civiel- en militairenucleaire incidenten zijn bijna maandelijkse kost. Zelfs bij de bouw van nieuwe centrales lapt men de regels aan de laars, of is de aannemer te onervaren om het juiste beton te gebruiken (Finland, ITER e.d.) Gelukkig zijn deze blunders wel aan het licht gekomen. Een klein beetje corrosie is al voldoende om een centrale een of twee jaar stil te leggen. Peperdure herstelwerkzaamheden…

En wat de “samenzweringstheorie” betreft; na de tweede wereldoorlog hebben de VS, de USSR, GB en Frankrijk alles op alles gezet om een dominerende atoommacht te worden. Zodra ze een overkill aan atoombommen en/of waterstofbommen hadden, kregen de civiele toepassingen meer aandacht. Een doekje voor het financiele bloeden, want het heeft schandalig veel geld gekost. Uiteraard is de opgedane militaire kennis ook benut in b.v. medische toepassingen (Radargolfpijpen in lineaire versnellers, strijdgassen versus chemotherapie e.d.). Het militaire apparaat is vaak een aanjager van de eigen economie. Het is naief om te denken dat de Amerikanen, de Russen en b.v. de Fransen hun civiele en miltaire agenda’s strikt gescheiden houden. (Wie zijn de aandeelhouders, wie krijgen de orders voor de wederopbouw enz.) Het is grotendeels gewoon bekend en het heeft helemaal niets te maken met samenzweringstheorieen.

@ HenkR

Je schrijft:
“Er zijn overigens maar weinig wetenschappers, medici e.d., die ruiterlijk zullen toegeven dat hun concurrende vakbroeders betere, goedkopere en sneller te implementeren oplossingen hebben”

Ok, pas dat nu eens toe op het wereldje van de vernieuwbare bronnen… (pot, ketel, zwart en zo).

Hetgene wat ik met dat boek wilde aangeven, is dat de kostenstruktuur van kernenergie grondig gekend is, bestudeerd is, en dat in tegenstelling tot sommige beweringen van hele grote, onder de mat geveegde externalities, de voorgestelde prijs van kernenergie door het vakgebied, op relatief kleine onzekerheden, wel degelijk grotendeels juist is. Dat wil dan ook zeggen dat het niet waar is dat kernenergie “in werkelijkheid” een heel verlieslatende operatie is, die enkel maar gecompenseerd wordt door verdoken monstersubsidies en verdoken monsterkosten voor de toekomstige generaties, dat dit in bepaalde kringen wel degelijk gekend is, maar dat dat het “grote geheim” is dat men niet wil vrijgeven.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat kernenergie veruit de goedkoopste bron is en zal blijven, maar wel dat de voorgestelde prijs van kernenergie grosso modo de korrekte prijs is en die is wel degelijk vrij competitief. Het wil ook zeggen dat hiervan heel gedetailleerde analyses van beschikbaar zijn, die openbaar bekend zijn, en dat het geen “ontdekkingen” van “onafhankelijken” zijn die toevallig stoten op een goed verborgen kost of zwaar onderschatte kost van kernenergie, waar de sector niet aan gedacht heeft of niet over wil praten.

Wat de verwevenheid met het militaire betreft, dat was tot eind de jaren 5060 wel degelijk zo. Toen was kernenergie (in de mate dat het er was) vaak een bijprodukt van een militaire ambitie. Maar dat is sinds de jaren 60-70 helemaal niet zo meer. De reactor types zijn veranderd. Het waren grafiet (produktie) reactoren toen. (De Chernobyl reactor was trouwens zo nog een ding, ontwerp uit 1954, en was een militaire produktiereactor die ook energie leverde).
Maar het Franse nucleaire energie programma dat in 1975 van start is gegaan heeft niks te maken met de militaire infrastructuur van daarvoren. Bijvoorbeeld: de civiele opwerkingsfabriek staat in La Hague, de militaire in Marcoule. De Besse-2 verrijkingsfabriek in Pierrelatte is niet in staat om militair spul te maken. Ik kan zo doorgaan. De twee hebben echt al 35 jaar niks met elkaar te maken meer.

lange discussie met eigelijk maar 1 persoon die echt iets zinnigs te zeggen heeft (patrick) en waarvan ik bewonder dat hij zijn argumenten zo grondig onderbouwd terwijl hij eigelijk aan het roepen is in de woestijn. weer eens bevestigd in mijn mening dat al die milieu fanatiekelingen beter doodgemarteld zouden worden, doen meer slecht/kapot dan goed is. weigeren de realiteit te zien.

Het is weldegelijk waar dat het winnen van uranium een energie-intensief proces is, iets wat in de loop van de tijd alleen maar erger wordt naarmate de ‘laagdrempelige’ uranium opraakt. Het is weldegelijk waar uranium afval hoge kosten met zich meebrengt indien men AFDOENDE maatregelen treft tegen de schadelijkheid ervan. Die maatregelen worden nu niet afdoende genomen, iets wat weldegelijk gezondheidsrisicos met zich mee brengt. De Ierse zee is bijv. radioactief.

Het is weldegelijk waar dat kerncentrales niet voortdurend energie leveren, maar vaak voor onderhoud worden uitgezet (leveren dan geen stroom meer) terwijl de operationele kosten van de centrale gewoon doorgaan en gemiddeld hierdoor oplopen. O.a. dit soort gebeurtenissen blijven buiten de calculaties van de kernenergie lobbie.

Het is weldegelijk waar dat de ‘officiele’ kernenergie lobbie liegt over de daadwerkelijke kosten/rendementen van kernenergie van nu en in de toekomst. Dat blijkt uit verschillende onafhankelijke rapporten van onafhankelijke onderzoekers en universiteiten. De rendementen voorgespiegeld door kernenergie lobbie en door universiteiten lopen STERK uiteen. Dit heeft helemaal niets te maken milieu fanatisme, en heeft alles te maken met een gebrek aan objectiviteit.

Maar ach, de silicium zonnecel bereikt binnen 4 jaar grid-parity, dus waarom nog investeren in nieuwe kerncentrales? Tegen de tijd dat eventuele nieuwe kerncentrales af zijn, zijn ze al achterhaald. De te verwachten prijsreductie van zonnepanelen is zo fors, dat je wel moet concluderen dat zonnestroom de toekomst is voor electriciteitopwekking.

Patrick en Mark, neem nog wat aandelen in kernenergie bedrijven, als ze al beursgenoteerd zijn, zie

http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=SI2CIGN7&kanaalid=14).

Kennelijk is het weldegelijk ‘gevaarlijk’ om een kerncentrale van de overheid te verkopen aan beursgenoteerd bedrijf, Patrick en Mark. Ik wens jullie succes met de kernenergie lobbie.

Nog een linkje:

http://europe.theoildrum.com/node/5631

The Future of Nuclear Energy: Facts and Fiction – Part I: Nuclear Fission Energy Today .

We can thus conclude Part I: Nuclear Fission Energy Today, with the statement that publicly available official data are inconsistent with the widespread belief that the world is in a “Nuclear Energy Renaissance” phase. In reality, the data about uranium mining and the large number of aging nuclear reactors indicate that the trend of a 1% annual decrease of fission produced This will continue at least up until 2015. In fact, the increasingly serious uranium supply situation might even lead to a forced nuclear shutdown of perhaps 5% of the world-wide reactors, most likely in countries without sufficient domestic uranium mining and enrichment facilities. Such a result would certainly end the widespread belief in a bright future for nuclear fission energy.

Het zou goed zijn als de VVD de kernenergie plannetjes in de ijskast zou doen, tenzij de VVD ons het zoveelste financiele debacle door de strot wil douwen (zoals de invoering van de euro onder Zalm, de Joint Strike fighter, Hogesnelheidslijn, etc etc …).

Correctie op mijn vorige post: het is niet vanwege de kern-industrie, maar juist vanwege de kolen gestookte energiecentrales in India: de as van verbrande kolen bevat daar zo’n 10 tot 15 keer meer uranium dan de natuurlijke hoeveelheden uranium in gesteente e.d. Het uranium komt in het drinkwater terecht, en dit leidt uiteindelijk tot veel te hoge concentraties uranium in mensen.

@Koen (167) Maar da’s helemaal niet gevaarlijk: lees van Patrick (105: “Het is zelfs zo dat er geen enkele wetenschappelijke aanwijzing is dat kleine hoeveelheden straling schadelijk zijn. Enkel veel belangrijker dosissen hebben aantoonbare effecten, maar men neemt bij wijze van voorzichtigheid de lineariteitshypothese aan.”)

Gelukkig ben ik na het lezen van Patrick’s stukken nu aan het twijfelen gebracht; kernenergie IS helemaal niet gevaarlijk. Maar heeft Patrick wel gelijk? Na wat spit- en leeswerk te hebben gedaan, raad ik hem aan eens een van de honderden medisch-wetenschappelijke artikelen die een duidelijk verband aantonen tussen (lage dosis) straling en kanker te lezen, bijvoorbeeld dit: http://www.nature.com/bjc/journal/v100/n7/full/6604994a.html
Wat blijkt: je valt er inderdaad niet direct dood bij neer, zoals bij Tsjernobil gebeurde, maar je gaat er langzaam aan kapot.

Bovendien blijkt dat recent is aangetoond dat JUIST lage doses straling (zoals gebruikt in de relatief “veilig” geachte medische beeldvormende technieken zoals CT, X-ray) kunnen leiden tot dubbelstrands DNA breuken en (dus) kanker (op latere leeftijd), waarbij opvallend is dat er GEEN lineair (steeds minder straling geeft lineair minder DSBs) verband is zoals gedacht, maar juist het omgekeerde! Die lineairiteitshypothese kan dus ook het raam uit.

Patrick: “Er is trouwens nooit geen enkele aanwijzing geweest dat zelfs relatief grote hoeveelheden straling problemen geeft voor nakomelingen.”

Intertessante gedachte. Een andere interessante zienswijze vind je in dit artikel: http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=1940092

Google daarna eens op deze termen: “Gardner, M.J., Snee, M.P., Hall, A.J. leukemia”, misschien vind je wat nieuwe feiten. Denk erom:veel van deze artikelen komen van medici, die hebben vast geen verstand van straling.

Nou vooruit, één keer dan: ik refereer aan Dickinson and Parker (2002) “a significant 2-fold increase in the risk of leukemia and non-Hodgkin lymphoma among the children of radiation workers.” Tja, Patrick; “het zal je kind maar wezen”.

Oh, nog een fijne geruststelling van Patrick(94): “Maar eerlijk gezegd, als een deel van dat plutonium vrijkomt na een paar duizend jaar is dat geen ramp.”

Ik meen te hebben gelezen dat 20 mg ingeademd binnen een maand tot de dood leidt terwijl 80 microgram vrijwel zeker tot kanker leidt. Ach, wie dan ademt, die dan zorgt.

Neen Patrick, ik twijfel nu toch een beetje aan je objectivieteit en deskundigheid. De rest van je bijdragen zal ik dan maar op de zelfde waarde schatten.

sorry, ik kijk niet altijd naar deze blog want die is soms heel lang stil. Ik heb je bijdrage nu pas gezien.

@ eljonco

Wat je daar doet is een staaltje van wat ik zou noemen: citation non sequitur. Het is een gebruikelijke techniek om een vorm van wetenschappelijke allure aan een leeg argument te geven: citeer een paar wetenschappelijke artikelen, liefst in gerennomeerde tijdschriften… artikelen die ergens wel iets met het onderwerp te maken hebben, maar die in niks het argument dat naar voor gebracht wordt, ondersteunen. Iets in de aard van:
“de mens stamt niet af van de aap, maar eerder van het Corsikaans wild varken, hoewel er nog naievelingen zijn die dit tegenspreken. In een recente studie (zie Science “The copulation behaviour of wild pigs under stress” van 2003, maart, …. ; of anders, kijk naar Nature “The surprising descendants of pigs in Corsica” ) is dat namelijk aangetoond. ”

Heb je je Nature artikel gelezen ? Wat dat artikel aangeeft is dat de gevoeligheid voor straling verandert met de leeftijd. Ttz de lineaire coefficient die stralingsdosis omzet in risico is afhankelijk van de leeftijd waarop de dosis ontvangen wordt (kinderen zijn gevoeliger dan ouderen). Op geen enkele manier stelt zoiets in vraag wat ik geschreven heb, in tegenstelling wat je wil afleiden uit dat artikel (en ZEKER niet dat de lineariteitshypothese nu fout is). Het is trouwens zo dat het algemeen bekend is dat kinderen gevoeliger zijn voor straling dan volwassenen (met de natte vinger, een factor 2 ongeveer). Trouwens, waar het artikel vooral op slaat is het gebruik van ioniserende straling in medische diagnose. We weten reeds dat dat de voornaamste bron is van niet-natuurlijke straling, veel groter dan die van kernenergie aktiviteiten.

Kijk bijvoorbeeld naar dit citaat van je artikel:
“The importance of this approach has increased as a result of the growing use of diagnostic procedures that usually involve low-dose radiation, and specifically for computed tomography (CT) scanning, which commonly involves 30–90 mSv per 2–3 scans.”

30 a 90 mSv, dat zijn niet de kleine dosissen waar ik het over had, die van de orde van minder dan 1 mSv zijn (meestal zelfs in het raam van de micro-sievert), he.

Wat je artikel betreft doorgeven van genetische defekten, als je het artikel leest is het veel “relatiever” dan wat je er uit schijnt te besluiten, namelijk dat het nu een vaststaand feit zou zijn dat er genetische defecten worden doorgegeven. Het artikel begint met het citeren van studies die net het tegenovergestelde beweren (en de “consensus” vormen), en oefent daarop kritiek uit. Wat de studie betreft van de kinderen van stralingswerkers, dat is niet onmogelijk, maar belange geen bewijs, he. Zijn alle levenswijze-factoren ingerekend ? Zijn stralingswerkers bijvoorbeeld ook niet mensen die minder op andere kankerverwekkende dingen letten (en dus ook op de levenswijze van hun kinderen)…. De statistische signalen zijn zwak. Zoals aangegeven is het voornaamste argument TEGEN het idee dat genetische defecten doorgegeven worden, die van de Hiroshima overlevers. De kritiek daarop is de volgende: “In addition to fascinating evidence of postconception genomic instability after preconception exposure, many studies suggest that there may a window of sensitivity corresponding to post-meiotic stages of spermatogenesis; in humans, this would mean the few months leading up to conception (Adler 1996).”

Met andere woorden, je moet geen kindjes maken in de maanden die een excessieve bestraling volgen, maar de schade (in zoverre die er zou zijn) is reversibel.

We zitten hier midden in een wetenschappelijk debat, en we hebben hier te maken met een typische situatie zoals die in de wetenschap hoort te zijn: het in vraag stellen van eerdere analyses die tot het “consensus standpunt” hadden geleid. Dat is heel goed. Maar nu gaan stellen dat omdat er een kritische vraag wordt gesteld, en wat suggestief materiaal wordt aangebracht, dat het “consensus standpunt” totaal fout zou zijn, is toch wel ver gezocht.

En laten we tenslotte kijken naar wat dit werkelijk betekent en wat jij en je meningsgenoten er willen van maken: het gaat hier over de vraag of bestralingen van de ouders eventueel een invloed zouden kunnen hebben op de (al heel kleine) kans dat een kind een of andere ziekte zou hebben. Gezien leukemie en andere ziektes waar het hier over gaat, vrij zeldzaam zijn, zou een klein beetje toenemen van die ziekte een groot RELATIEF verschil betekenen. Men suggereert hier een verdubbeling. Maar welk ander gedrag van de ouders neemt geen veel grotere hypotheken op de gezondheid van een kind dan die vrij zeldzame dingen ?

Maar hier tegenover staan de beweringen van jouw meningsgenoten dat kernenergie plots voor “zware genetische gevolgen” voor de “toekomstige generaties” gaat zorgen. Dat staat in schril contrast met de onbestaande, of kleine effecten waar het hier in het wetenschappelijk debat over gaat.

Het is weer zo een “save our children” emotioneel argument, waarvan de relatie met de eventuele daadwerkelijke feitelijke gegevens totaal zoek is.

Met andere woorden, op geen enkele wijze ondermijnen de artikelen die je hebt aangehaald, wat ik schrijf, hoewel je het zo voorstelt: de lineariteitshypothese is helemaal niet in vraag gesteld door je eerste artikel, en het tweede artikel geeft enkel maar wat kritiek aan van de analyses die tot de consensus view dat stralingsbelasting geen probleem vormt voor de “komende generaties”. Het jammere van die analyse is trouwens dat ze geen gebruik maakt van voor de hand liggende “stralingsbevolkingen”, zoals de mensen in Kerala bijvoorbeeld.
http://en.wikipedia.org/wiki/Kerala

en:
http://www.scribd.com/doc/2585723/High-natural-background-radiation-in-Kerala-India

Tenslotte, wat dat *inademen* van dat plutonium betreft, je zou je toch een beetje beter moeten informeren. Plutonium dat vrij komt onder de grond heeft bijzonder weinig kans om *ingeademd* te worden, omdat het spul adsorbeert aan bijna alles wat in de grond zit, en bovendien heel zwaar is. Het is veel gevaarlijker om cigaretterook in te ademen, of diesel partikeltjes in te ademen, want die dingen komen daadwerkelijk voor in de lucht.

@ Koen

Heel goed dat je ziet dat het *steenkool centrales* zijn die de meeste radioactiviteit in de omgeving brengen (naast ook de meeste CO2).

@Patrick

Ik heb eens geprobeerd om enkele van je reacties te lezen. Ik ben helaas niet verder gekomen (willen komen…) dan volgend citaat:

Je kan de zaak trouwens ook anders voorstellen, he. Homo Sapiens sapiens bestaat maar een goede 100 000 jaar of zo. Dat wil zeggen dat we er kunnen van uitgaan dat er binnen 100 000 jaar geen meer zullen rondlopen, en dan hebben we ons nu een hoop geneugden ontzegd voor niks.

Ik veronderstel dat Homo Sapiens de “Home Sapiens Sapiens” is geworden, aangezien ze gemuteerd zijn door al die straling. Dat zijn dan de “geneugten die we creëren”, beste vriend.

Tegen mensen die onderstaande argumenten geven, valt moeilijk te debatteren. Maar ik zal toch eens proberen, op minder Amerikaanse retoriek-wijze:

* Verbruik van de bevolking verminderen?: Antwoord: een kleiner deel van de bevolking (de ‘elite’) laten verbruiken, en een groot deel in “laag verbruik” mode dumpen (de armen) of een groot deel van de wereldbevolking uitroeien: een “survival oorlog” voor middelen. Ik stel me opnieuw vragen bij de haalbaarheid van dit plan. Ook hier kan men ze misschien deels toepassen, maar ik heb mijn twijfels over de pertinentie van deze oplossing, hoewel we ze ook deels zouden kunnen toepassen.
Ik hoop dat ik dat met een korrel zout moet nemen, want anders bestaan er dwangbuizen voor mensen die echt achter deze uitspraken staan.
* Kernenergie is (veel) beter dan fossiele energie
En 5 tanden trekken is beter dan een been amputeren. En dan? Moet ik nu al kiezen tussen “slecht” of “nog slechter”? Ik ga kiezen, maar voor BETER, zijnde duurzame energie!
* Het energie verbruik “an sich” van de mensheid is geen probleem, enkel de manier waarop we eraan komen
Er is wel een probleem met het energieverbruik. We verbruiken teveel. En elk jaar verbruiken we meer. En dat moeten we dringend terugschroeven. Dat kunnen we doen door energiebesparende maatregelen in te voeren en zelf naar ons gedrag te kijken. Want daar loopt het fout bij de meeste mensen. Een steuntje is door energie duurder te maken, dan gaan de mensen nadenken over hun gedrag, eerder niet. En in tegenstelling door “vuile kernenergie” (want noem dat aub niet proper!) te willen verdedigen, kan je beter tips aanreiken waardoor de mensen kunnen besparen. En op dit ogenblik zijn wij daar mee bezig.
* Er is zo goed als geen enkele zinnige reden om aktief *tegen* kernenergie te zijn.
Toch wel! Kinderen met 4 armen, constante (zogezegde) “kleine ongevallen” in centrales, kanker, kernafval (waar nog altijd geen langdurige duurzame oplossing voor bestaat), het feit dat kernenergie ook eindig is, terreurdreigingen (en centrales die niet voldoende beveiligd zijn), het schandalig lage rendement, … moet ik echt doorgaan?
* Kernenergie biedt EEN (misschien niet de beste) oplossing aan het probleem.
Duurzame energie biedt de beste oplossing. Maar als we natuurlijk kernenergie blijven ondersteunen, dan blijf je daarop focussen en krijgt duurzame energie geen kans. En we zijn al de laatste in het peloton (als het gaat over duurzame energie).
* Het is de basis van mijn betoog: hou op om tegen kernenergie te zijn!
Een debat voeren wil zeggen dat iedereen recht heeft op zijn/haar mening. Je kunt niet vragen dat iedereen die tegen kernenergie is plotseling zijn/haar mond moet houden. Dit is trouwens datgene wat we al van bepaalde politici moeten horen.
* “…dan rekken we het probleem ook over een langere tijd…”
Je moet het probleem niet “rekken”, je moet het aanpakken op een duurzame manier. En kernenergie is niet het probleem aanpakken, maar het probleem doorschuiven naar de volgende generaties! Want zij mogen dan oplossingen bedenken voor het kernafval dat wij hebben gemaakt. Ik zie daar deontologisch weinig fraaie kantjes aan. En ik wil niet bij de “verspilzuchtige” generatie gerekend worden, maar bij een generatie horen die de grootste uitdaging van de menselijke geschiedenis op een adequate manier heeft aangepakt. Want energie en klimaat zal veel groter zijn dan alle voorgaande menselijke problemen, gaande van polio tot kinderarbeid. Ik denk dat we het daar wel over eens kunnen zijn. Er is niks dat de gemoederen zo beroerd als energie, anders zou er niet overal zoveel over gedebatteerd worden.

Ik vrees dus dat de website http://kernenergie.van-esch.org/ verre van goed onderbouwd is.

Beste Groenhuis,

Je hebt dezelfde bijdrage op 3 verschillende plekken geschreven:

http://ecobouwers.be/forum/post/kernenergie-nee-bedankt-0#comment-133698

hierboven,

en nog eens op je (neem ik aan eigen) blog:
http://groenhuis.org/?p=1362#comments

Op ecobouwers heb je mijn antwoord (maar die draad op ecobouwers bevat veel meer argumentatie, je had die misschien eerst moeten lezen alvorens je dogmatische waarheden komen neer te ploffen). Op jouw eigen site wil je blijkbaar een berichtje van mij dat je in herhaling valt, niet aanvaarden (of anders is er een technisch probleempje geweest).

Ik ga mijn antwoorden niet copy-pasten, dat is tegen de netikette. Je kan het origineel lezen. Je zou beter ook een linkje op je eigen site plaatsen naar waar je je eerste keer je commentaar hebt gepost.

@ Groenhuis

Ik had ongeveer volgende antwoord op je blog gesubmit, maar blijkbaar is dat niet aanvaard. Ik neem dus de vrijheid om hier ongeveer hetzelfde te stellen.

Je wil op een “foutje” wijzen in mijn Homo Sapiens sapiens, maar niettemin is dat de juiste, drieledige benaming van onze mensensoort, en het vermijdt de discussie rond het volgende punt. In elk geval zijn er twee ondersoorten Homo Sapiens geweest: wij, en de Afrikaanse homo sapiens idaltu, die een andere ondersoort is van Homo sapiens, en 160 000 jaar geleden heeft geleeft in noordoostelijk afrika.

De discussie draait erom of de archaische homo soorten:
– neanderthalensis
– heidelbergensis
– rhodesiensis
en eventueel antecessor

nu ondersoorten zijn van homo sapiens, of eerder andere homo soorten. Maar als we de anatomisch moderne mens bedoelen (de Cro-Magnon mens), dan schrijven we zonder ambiguiteit homo sapiens sapiens.

Het is dus geen radioactief geevolueerde mensenvorm van onze goeie ouwe oermens, zoals je leuk uit de hoek wilde komen.

Zo zie je maar dat alvorens wat satirische opmerkingetjes te maken over de idiotie van andermans uitspraken, je eerst even moet nadenken of je je eigen feiten wel op een rijtje hebt. En met kernenergie is ’t net zo.

“if you think you are arguing with a fool, so does the other one”

Recent kwam ik het volgende interessante nieuwsfeit tegen:

Kernafval weer uit opslag in zoutkoepel

Alle 124.000 vaten licht- en middelradioactief afval die in de
zoutkoepel in het Duitse Asse liggen, moeten weer opgegraven worden.
Dat heeft de Duitse regering op 15 januari beslist. Er stroomt
dagelijks 12.000 liter water de zoutkoepel in en dat tast de vaten
aan. Bovendien dreigt instorting van de koepel.

Bovengronds komt er een fabriek om de opgegraven vaten in nieuwe vaten
te doen. De regering wil die vaten nu opslaan in de ijzerertsmijn
Schacht Konrad bij Braunschweig. De hele operatie kost twee miljard
euro.

De Duitse minister van Onderzoek Annette Schavan (CDU) zei vorige week
dat men niet aan Asse had moeten beginnen en dat niet de overheid,
maar de kernindustrie het opgraven moet betalen.

Bron: Technische Weekblad, 23 januari 2010

Ja, inderdaad, de opslag in de mijn van Asse is een ramp. Geen “ecologische” ramp want het is maar relatief laag-aktief materiaal, maar wel een ramp qua project, organisatie en onderzoek.

Men heeft gewoon wat vaten afval in een oude zoutmijn gedumpt, zonder daar veel onderzoek over te doen. Die mijn was niet gemaakt om te dienen als afval opslag plaats, en men heeft geen serieuze studies ondernomen om na te gaan wat de stabiliteit van de geologie aldaar was.

Zoals overal, als je klungelt, komen er brokken van, he.

Ach ja, kern-energie dmv kernsplijting: het uranium is al aardig op aan het raken in economisch opzicht. De prognoses voor de toekomst van kernenergie (kernsplijting) door de kernenergie lobbie zijn veel te rooskleurig. Objectievere onderzoeken tonen aan dat het weinig zin meer heeft om hierin te investeren. Langzaam laten doodbloeden die kerncentrales, en andere energie tech ontwikkelen. Er zijn zat mogelijkheden tot investeren, en wereldwijd besteden overheden en bedrijven een veel te klein bedrag aan energie onderzoek.

Mag ik een vraag aan jullie stellen? Hebben wij, en de grote slimmeriken van ingenieurs, wel een les geleerd van wat er 24 jaar geleden gebeurd was? Ja de tijden zijn verander, de kerncentrales zitten vol met sensoren en bijna alles word automatisch gecontroleerd, maar toch de kansen bestaan dat er in een ongeluk weer het zelfde gebeurd, wat in de vroege ochtend van 26 april gebeurde.

Anastasia, nee die kansen bestaan niet meer. Daar in wit-rusland hadden die prutsers alle beveiligingen eraf gedaan bewust om de vele foutmeldingen maar te ontlopen. Normaal zou bij het begin van een ‘ melt-down’ alle apparatuur uitgeschakeld worden waardoor het proces stil kwam te liggen.. Misschien iets interne schade maar verder niets aan de hand. Daar was ook dat beveiligingssysteem waardoor het splitsen maar lekker verder ging.

Beste Ge,

Als ik het heb over een EPR, dan bedoel ik de European Pressurised Reactor, waarvan er op dit ogenblik twee prototypes worden gebouwd: een in Finland en een in Frankrijk. De design leeftijd is 60 jaar. De meeste bestaande centrales zullen trouwens ook wel 50 of 60 jaar zonder problemen kunnen draaien. Sommige die slecht behandeld zijn, minder natuurlijk. Maar de stralingsschade aan de reactorvaten (het enige onvervangbare onderdeel) is nu goed gekend, en men beheerst dat nu vrij goed.

Als ik het heb over afval, dan bedoel ik wel degelijk echt afval, dat welke geborgen dient te worden. Ik weet niet waar je scepticisme voor diepe geologische berging vandaan komt. Er zijn vele scenarios uitgewerkt. Het is natuurlijk NIET het vat dat zolang moet leven, he. Niemand gaat beweren dat de originele vaten het voor meer dan een paar honderd jaar moeten uithouden. Ik heb het over verglaasd afval in stalen containers, die zelf in een overpak worden geplaatst, en naargelang in een zoutlaag of een kleigrond worden gestopt.

Wat er na een paar honderd jaar enkel maar overblijft aan radioactief spul, zijn actiniden, en die zijn heel weinig mobiel. Er zijn tal van studies over het roesten van het staal en het oplossen van de glazen matrix die ons tot een paar duizend jaar in de toekomst brengen. En eerlijk gezegd, van dan af heeft het niet veel belang meer. Wat het afval hoogradioactief maakt, zijn niet de actiniden, maar wel de fissieproducten, en daarvan hebben de langstlevende een halfwaardetijd van 30 jaar, dus na ongeveer 300 jaar is die activiteit zo goed als weg, en is het afval helemaal niet meer “hoogactief”.
Wat nog wat actief blijft zijn de actiniden, maar die zijn chemisch heel sterk bindend aan de meeste soorten ondergrond – vooral klei. De kans dat een groot deel van die actiniden in de biosfeer terechtkomt is vrij klein, en zelfs als dat gebeurt is dat niet dramatisch. Men spreekt soms over 200 000 jaar, dat is 10 keer de halfwaardetijd van de langstlevende belangrijke actinide, Pu-239. Maar eerlijk gezegd, als een deel van dat plutonium vrijkomt na een paar duizend jaar is dat geen ramp. De moeilijkheden schuilen zich in de onmogelijke garanties die men eist. Men eist dat nergens anders. Men eist nergens anders dat een vuilnisbelt geen zware metalen terug in de biosfeer gaat brengen voor 100 000 jaar of zo.

Nu, misschien heb je als geoloog redenen om te denken dat er een grote kans is (zeg, 5% of zo) dat een groot deel van dat afval gaat vrijkomen, maar ik denk dat je toch wel naar vrij onwaarschijnlijke scenarios moet gaan, met vrij kleine kansen. Wat de zaak moeilijk maakt is als men die kans 0 gaat eisen. Dat kan men niet garanderen. Maar dat de kans klein gaat zijn dat er serieuze problemen optreden, dat is al vastgesteld zou ik denken.

Het zijn enkel maar analogieen, maar bij de natuurlijke reactor in Oklo die 2 miljard jaar geleden heeft gefunctioneerd, hebben de (nakomers van) de afval producten slechts enkele meters gemigreerd in het slechtste geval. Olie, steenkool en gas zijn miljoenen jaren opgeslagen in geologische reservoirs. De mogelijkheid bestaat dus wel degelijk om dingen voor heel lang weg te stoppen. Een paar duizend jaar is dus niet echt zo een probleem.

Maar er zijn andere oplossingen aan het afval probleem. Hoe schokkend het ook kan overkomen, dumpen in de diepe oceaan is geen erg bezwarend probleem, als men vaten maakt die het enkele honderden jaren gaan uithouden. De actiniden gaan zich toch vastzetten in het bodemslib. Op het continentaal plat is dat geen goed idee natuurlijk, maar op 5000 meter diepte heeft dat geen enkel probleem. Er was zo een project, het Sub Seabed project.

Er zijn echt geen technische onoverkomelijkheden met radioactief afval. Het is mogelijk om dat met vrij grote kans op te bergen zodat het goed gaat aflopen. Het is enkel als men zekerheden gaat eisen dat men problemen heeft. Maar dat is altijd zo. Zekerheden bestaan niet.

@Vincent Vermeer,

Elke keer horen we weer hoe veilig het is totdat het weer misgaat. Een recent voorbeeld (zie ook comment 178 is het Duitse Asse). En wie draait er weer voor op: de burgers (gezondheid) en belastinggeld.

En blijkbaar wordt deze ecologische ramp nog niet eens bestempeld als een “nuclear accident”. Hiervan kun je een mooi lijst vinden op wikipedia.

“Trust me, it is safe now…..”

@Vincent Vermeer,

Hier is een meer gedetailleerde en meer up-to-date lijst van nucleaire incidenten vanaf 1991. Gelukkig is het al 13 dagen geleden dat er een nucleair incident is geweest….heel veilig allemaal. Trust me.

Onze oosterburen hebben toch wel een heel vervelend afvalprobleem. Ondanks de adviezen van gerenommeerde wetenschapers willen sommige politici toch hun zin doordrukken met alle risico’s van dien (film en tekst). Politici negeren waarschuwingen wetenschappers opslag radioactief afval in zoutlagen

Via deze bijdrage belandde ik bij een artikel waar de opslag van dit afval in de Boomse klei toch ook nog verder onderzoek behoeft.
Opslag radioactief afval in zoutlagen en kleilagen

Twee opmerkelijke citaten:

1 – “De keuze viel op Mol omdat daar het Studiecentrum voor Kernenergie was met de Eurochemie opwerkingsfabriek: het kernafval kon dan ter plekke ondergronds opgeborgen worden”.
2 – “Zonder de basiskeuze van de Boom klei op losse schroeven te willen zetten, blijven er momenteel nog belangrijke vragen onbeantwoord zodat het voorbarig is zich vandaag reeds definitief uit te spreken over de technische uitvoerbaarheid van een berging in deze gastformatie of over de operationele en lange termijn veiligheid van een dergelijke berging”.

Samengevat: de wetenschappers doen echt hun best om een solide oplossing voor het afvalprobleem te vinden. Politici moeten ondertussen onvoldoende gefundeerde beslissingen nemen…

Beste Thomas en Gert. Dank u voor uw antwoord. Maar dat wit ik al. Een van de overledene ingenieurs was mijn opa. Ik weet precies wat er gebeurt is. Maar ik heb het over de tijden van vandaag. De centrales kunnen toch niet tegen de bombardementen? Dus… Dat is al de eerste reden. Maar er zijn er zo veel! Nog een vraag: Hoe gaat de staat er op reageren en wat zal die proberen te ondernemen, als(ALS!) er een ontploffing met een enorme radioactiviteit zal plaats vinden? Ik wil gewoon jullie mening weten. Dank u.

En nog iets. Gert, het is gebeurd in Oekraïne en niet in Wit-Rusland. De centrale (ChNPP) bevond zich natuurlijk 13km van de grens met Wit-Rusland, maar ze stond wel op de grond van de Oekraïne. Maar toen speelde het geen rol.

OK, dit is de laatste. Gert wat heb je gezegd!? Volgens jouw waren ze prutsers! In die SHIT Sovjet-Unie geloofde niemand in het gevaar dat die SHIT reactors zouden ontploffen! DAAROM werden de ingenieurs niet genoeg opgeleid! Maar dat is niet hun schuld! ZE VOLGDEN GEWOON ORDERS OP!!!!!! En toen ze het door hadden dat er een ontploffing plaats vond, hebben ze alles gedaan om hun collega’s uit het noot te helpen! En dan, de overlevenden ingenieurs probeerde samen met 800.000 liquidators de sarcofaag te bouwen rond die SHIT reactor!!! ZE ZIJN HELDEN, EN GEEN PRUTSERS!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! WAAG HET NIET OM MAAR IETS OVER ZE TE ZEGGEN!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Al een paar jaar kijk ik zo nu en dan op OliNo, meestal om informatie op te halen voor een presentatie. Goede (wetenschappelijke) feiten, veel verwijzingen, (meestal) goed onderbouwde discussie, prima site!

Anastasia heeft daar een nieuwe dimensie toegevoegd: de eerlijke emotie. Iets wat alle objectieve techniek en afstandelijke wetenschappelijke waarheden kleurt. Net zo als €€ of $$ alles financieel ‘kleurt’. De prijs die wij voor onze energievoorziening betalen is niet de ‘laagste’ en zeker niet een eerlijke prijs.

Wanneer we de integrale energiebalans opmaken (wie kan dat in tijd en geld?) is alleen duurzame energie blijvend beschikbaar en dus verantwoord.

De herleiding van de opbrengst/kosten dient derhalve iets/veel verder te gaan dan €€/$$. De nieuwe (en oude) norm is: de bijdrage aan het leven!

Daar ben ik helemaal me eens! Dank u.
En ik vind dat dit vanaf heden, de belangrijkste punt is waar naar we meer moeten opletten.

Kan iemand me meer informatie geven over de ramp in Mayak?
Ik heb gezocht in allerlei bronnen, maar ik ben geen stap vooruit gegaan.
Dus… Kan ik jullie om hulp vragen? Ik zal heel dank baar zijn.

@Anastasia,

Bedankt voor je zeer waardevolle tip over de ramp in Mayaka. Tot vandaag had ik daar nog nooit van gehoord. Na wat zoekwerk vond ik het volgende verslag op internet: Mayak Story (Engels).

Het is echt verschrikkelijk wat daar gebeurd is. Tussen 1948 en 1956 is radiactief afval gedumpt hebben in de Techa rivier zijn 124.000 mensen blootgesteld aan medium en hoge-stralings niveau’s. Ze hebben het afval ook gedumpt in de meren van West Siberia. Een van deze meren is in een zomer drooggevallen en toen heeft een storm deze radiactieve stofdeeltjes verspreid over een groot gebied.

In 1957 is een een koelsysteem van de centrale ge-explodeert, hierdoor is de helft van de radioactiviteit van het ongeluk van Chernobyl in de atmosfeer terecht gekomen. Slechts een gedeelte van de mensen is toen ge-evacueert. Schatting geven aan dat bij Mayak minstens 272.000 mensen besmet zijn met radioactiviteit.

Het lijkt erop dat ze er niet van geleerd hebben. De Russische regering wil nog meer afval gaan dumpen daar de komende jaren. Er worden plannen gemaakt om 20.000 ton radioactief afval te importeren in de ruil voor 20 miljard dollar. Potentiele exporterende landen: Japan, Zuid-Korea, Taiwan, Bulgarije, Hongarije, Switzerland, Duitsland en Spanje.

Het lijkt er dus op dat de nucleaire industrie het publiek wijs maakt dat het afval veilig wordt opgeslagen en anderzijds verkopen ze het aan het land waar opslag het goedkoopste is (en waar blijkbaar geen eisen zijn over de opslag).

Zeer erg bedankt! Ik moet echt beter zoeken. Nog eens, dank u.
Ik had dit informatie nodig voor een kennis van me.
Ik denk dat als u meer wil weten over dit ramp, dan kunt u hem contacteren met dit e-mail: gamma-station-4@hotmail.com
Eigenlijk hij zoekt zelf informatie over dit ramp voor zijn project.
En ik help hem een handje der bij. En dankzij u hulp, ben ik uit de knoop geraakt. Nog eens, dank u.

Mayak haalt 53 jaar na dato weer de voorpagina’s. Door de aanhoudende bosbranden kan een groot “besmet gebied” opnieuw voor veel ellende zorgen.
De tijd heelt alle wonden? Nee dus….

Dat is het. Niet altijd mag je op de tijd vertrouwen. Maar we mogen nu niet opgeven. We moeten de handen in elkaar slaan, en die verdorie, bosbranden stoppen! Zodat de ellende van zo’n halve en zo’n kwart eeuw eerder niet opnieuw gebeurt. Dan zouden we naast de wereld-wijde crisis, ook een groot stijging van sterf-getallen hebben, en een massaal vervuiling van de milieu. Een wereld die we niet meer zullen herkennen. Waarom hebben mensen ZULKE eigenschappen…? Ik vind dat een mens, een mislukeling is van de natuur. Hij zorgt alleen voor verwoesting en pijn. En dan moet de moeder-natuur het WEER opkuisen, en toekijken hoe de mens het WEER vernietigd. Op een dag zal ze een eind aan brengen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *