okt 11

Is de supercondensator uitgevonden?

Geplaatst door Marcel van der Steen in Energiebesparing, Energieopslag, Transport 20 Reacties»

Een bedrijfje in Austin (Texas), EEStor genaamd, zou een supercondensator ontwikkeld hebben die dichtbij productie staat. Deze supercondensator zou met een gewicht van 180 kg wel 52 kWh aan energie moeten kunnen opslaan, wat voor vele doeleinden bruikbaar is, o.a. wagenaandrijving, maar ook een mogelijkheid is om fluctuerende energie van bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen tijdelijk in op te slaan. Dit zou dan betekenen dat windmolens en zonnepanelen en andere intermitterende (duurzame) energiebronnen een zekerheidsfactor gaan krijgen in energieleveranties. Dán hebben we fossiele energiebronnen (uiteindelijk) helemaal niet meer nodig.

Plaatje van supercondensator

EEStor’s claims

Het bedrijfje wil niets weten van publiciteit, heeft inmiddels een patent ingediend, en werkt samen met andere bedrijven om uiteindelijk in 2008 de volumeproductie in te gaan. Hetgeen wat bekend is van de supercondensator is het volgende:

  • Het is een parallele plaatcondensator met Barium Titaan als diëlectricum.
  • De verkoopprijs voor het eerste jaar zou starten bij $3,200 en verlaagt tot $2,100 in hoge-volume productie
  • Het product weegt 180 kg en levert 52 kWh.
  • De supercondensator laadt op in minuten in plaats van
    uren.
  • De EEStor technologie is getest tot 1.000.000 cycli met geen materiaaldegradatie, dit tegenover loodaccu’s die 500 – 700 herlaadcycli meegaan
  • Het is geen chemische batterij, dus geen overhitting mogelijk wat neerkomt op geen veiligheidsrisico.
  • EEStor plant een eigen productielijn (Cedar Park Texas) om te bewijzen dat de batterij werkt en om de technologie te licensiëren aan productiebedrijven voor massaproductie
  • EEStor’s technologie kan voor meedere doeleinden gebruikt worden: puur elektrische voertuigen, backup vermogen en zelfs groteschaal energieopslag voor intermitterende duurzame energiebronnen zoals wind en zon.
  • Ze hebben een exclusieve overeenkomst met Feel Good Cars, een Canadese producent van de ZENN, een lage snelheids elektriciteitswagen, om hen de hoge-vermogensdichtheid keramische supercondensatoren te laten kopen. FGC heeft dan het exclusieve recht deze voor alle transport-gebruiken onder 15 KW aandrijfvermogen (100 piek-pk) te laten gebruiken en voor voertuigen met een gewicht beneden 1200 kg (zonder batterijen).

De claims wat nader bekeken

Wat helpt bij de uitleg beneden is een tweetal formules, die ik even aanhaal:

  1. de parallele plaat formule voor een condensator: Formule capaciteit

    Met C = capaciteit in F (Farad), ε de diëlectrische constante oftewel geleidbaarheid in F/m, A is de oppervlakte van de platte platen in m2 en d is de afstand tussen de platen in m.

    ε wordt ook wel eens geschreven als εrε0 en ook wel eens als kε0 (de k-waarde).

  2. de hoeveelheid energie in een condensator: Formule energieinhoud

    Met E de energie in J (Joule) en V het voltage over de condensator in V (Volt).

Barium Titaan als diëlectricum

De k-waarde van BaTiO3 en van BaSrTiO3 is erg hoog; wel tot 6000 (Brandmayr et al.). Dit is erg hoog, vergeleken met andere materialen die liggen onder de 100. Het probleem is steeds geweest om dit keramische materiaal betrouwbaar te maken. Misschien dat EEStor dit wel onder controle heeft/krijgt. Je ziet aan formule 1 dat een grote k tot een hogere capaciteit leidt, en dat een hogere capaciteit C leidt tot een hogere energie-inhoud.

Eén miljoen cycli

Als dit getest zou zijn, en tellen een ongehoord korte tijd van 15 minuten om 52 kWh te laden en ontladen, dan duurt een miljoen cycli nog altijd ruim 28 jaar. Dit zal dus niet gebeurd zijn. In het patent wordt gesproken over het verbinden van 2000 basieke modules tot een 52 kWh supercondensator. Dit zou in 5 minuten op te laden zijn. Dat wil zeggen dat 1 of 2 modules slechts 1 seconde tijd nodig hebben. 1 miljoen seconden is 11 dagen testen aan één stuk.

Het product weegt 180 kg en levert 52 kWh

Kijkende naar het patent, dan wordt hieruit duidelijk dat het gaat om een capaciteit van 31 F gebruikt bij 3500 V. Dat moet ook wel, anders komen we niet aan de genoemde 52 kWh. De berekening gaat als volgt (formule 2): E = 0.5*31*35002= 189.875.000 J = 52.7 kWh.
Dit is heel erg veel in vergelijk met andere super- of ultracondensatoren. Kijk bijvoorbeeld naar de site van Maxwell, die zich helemaal toeleggen op het maken van boostcap ultracondensatoren. De BoostCap 2600 gebruikt 2.7 V bij een capaciteit van 2600 F, wat neerkomt op 9.5 kJ oftewel 2.6 Wh. Dus de EEStor haalt 20.000 keer meer.

Hoe kunnen we vergelijken? Neem een BoostCap 2600 (gewoon te koop). Deze weegt 480 gram, dus wanneer EEStor 180 kg weegt, dan gaan daarin 363 BoostCap 2600s. Dus van de energiefactor 20.000 die EEStor meer heeft houden we nu 20.000/363 = 55 keer meer over. Dit moet dan in de k-waarde zitten of in het voltage. Wanneer ik een factor 55 meer wil halen met meer voltage, dan moet het voltage wortel(55) keer groter zijn (volgens formule 2), dus 7,4 keer hoger. Dus dan heeft EEStor een voltage van 7,4 * 2,7 = 20 V. Misschien dat dit mogelijk is.

Geen veiligheidsrisico

Je ziet in het voorgaande punt dat de spanning er erg veel toe doet. Maar goed, 3500 V is toch gevaarlijk en moet goed afgeschermd worden. Ook als er doorslag zou vinden als gevolg van het doorslaan van het dielectricum, dan moet dat niet leiden tot een gevaarlijke destructie van de gehele condensator waarbij hoge strome wellicht tot hoge interne verliezen en dus temperaturen kunnen leiden.

Geen oververhitting mogelijk

Zie het voorgaande punt. Echter in vergelijk met een chemische batterij zullen ze zeker minder interne weerstand hebben. Voor de geïnteresseerden hier een artikel wat uitlegt hoe je met het kiezen van de laadstroom niet teveel energie hoeft te verliezen in de interne weerstand.

De supercondensator laadt op in minuten

Dat zou erg grote stromen vergen. 52 kWh in 5 minuten laden, heeft een laadstroom nodig van ongeveer 360 A. Daar zijn dikke kabels en schakelaars voor nodig, maar is wel te doen. Een lagere laadstroom heeft trouwens minder verlies tot gevolg, zie ook dit artikel.

Prijs van $3000 en Voor meerdere doeleinden te gebruiken

Gebruik in een wagen is goed betaalbaar. Temeer omdat de kosten van elektriciteit dan wel erg meevallen tegenover de kosten van de benzine. Bijvoorbeeld de Tesla, een elektrisch aangedreven wagen die beschreven is in het artikel Zuiniger dan een Prius en sneller dan een Ferrari vebruikt 2,2 cent per km (110 Wh/km) en een bezinewagen al snel 8,4 (bij een zuinigheid van 1 op 17). Dit verschil in prijs gaat snel oplopen en een $3000 zijn na 40.000 km terugverdiend.

Voor persoonlijk gebruik in huis, waar je bijvoorbeeld gedurende de nacht je condensator vollaadt tegen nachttarief en dit gebruikt overdag, is minder gunstig. Via internet zie ik een prijsverschil van 2,2 cent per kWh (nachttarief goedkoper dan continue tarief). In het artikel energiebesparing levert geld op haal je de jaarverbruiken van gezinnen, en bij een 4 persoons huishouden is dat 4345 kWh. Dus per jaar een besparing van 100 €, dan duurt het ruim 23 jaar voordat je de kosten terugverdiend hebt. Het verbruik van 4345 kWh per jaar komt neer op 12 kWh per dag, terwijl de condensator 52 kWh kan opslaan. Bij een klein bedrijf, dat per dag 40 kWh vebruikt, gaat naar een besparing toe van ruim 300 € per jaar en dan is de terugverdientijd 10 jaar.

Een eigen productielijn

Ik heb begrepen dat ze een eigen website hebben, alleen die is al sinds juli dit jaar “under construction” (in de maak). Lijkt me geen goed teken. Tevens heb ik in een specifieke blog nog in een bericht van september gelezen dat de invoering nog een jaar uitgesteld zou worden.

Conclusie

Ik acht het niet onmogelijk, echter wellicht is 2008 nog te optimistisch. Ik hoop natuurlijk wel dat de supercondensator er komt, met een capaciteit van 52 kWh bij een gewicht van 180 kg en een prijs van iets boven de 2000 €. Dat zou een boost betekenen voor de nog betrouwbaardere inzetbaarheid en beschikbaarheid van (intermitterende) duurzame energiebronnen.

20 reacties op “Is de supercondensator uitgevonden?”

Zelfs als het product zelf op dit moment nog met een korreltje zout genomen moet worden is het IMO een goede ontwikkeling voor de duurzame energie. Die is nu eenmaal fluctuerend terwijl de vraag constant is, of in ieder geval niet altijd is afgestemd op het aanbod.

Laten we hopen dat dit soort producten snel tegen een betaalbare prijs op de markt komen, één van de factoren die de grootschalige invoering van duurzame energie in de weg staat is de onmogelijkheid het goedkoop op te slaan.

Dat er nog vele andere struikelblokken uit de weg geruimd moeten worden staat vast 😉

Yep, er moet nog “een en ander gebeuren”. Bloedinteressant allemaal, trouwens, complimenten voor de diepgraverij op OliNo (!!!). Maar laten we vooral met de beide voeten op Moeder Aarde blijven staan, want ook in de duurzame energie lopen heel wat beunhazen rond. Die moeten zo vroeg mogelijk ontmaskerd en op een zijspoor gemanoeuvreerd worden.

Ik hoop dat de supercapicitors (betaalbaar) er zullen komen, tot die tijd lever ik gewoon die paar zonnestroom kWh per dag aan het net, hetgeen zonder problemen verloopt, niemand schade toebrengt, en wat gewoon bevorderd dient te worden zoals overal elders in de wereld. Zelfs in Duitsland, waar de megawatt PV-centrales en de gigawindturbines je om de oren vliegen, zijn er totaal geen netproblemen. We zijn nog lang niet zo ver dat dat zelfs ter sprake hoeft te komen. Eerst die martkontwikkeling op gang brengen, er gebeurt genoeg. Elders, dus…

Bedankt voor de complimenten.

Je hebt helemaal gelijk dat we nu prima onze zonnestroom kunnen terugleveren aan het net.

Echter als we duurzame energie opwekking grootschalig willen doorvoeren dan hebben we ook een energie buffer nodig voor de momenten dat het aanbod niet overeenkomt met de vraag. Als het aanbod hoger is dan vullen we dit buffer en als het de vraag weer hoger is dan het aanbod dan kunnen we weer energie tappen uit dit buffer.

De supercondensatoren zouden hiervoor perfect gebruikt kunnen worden. Als ieder huishouden deze plaatst in de meterkast van creeer je hiermee een enorm groot “distributed” buffer waarmee we alle fluctuaties in het elektriciteitsnet kunnen opvangen.

Verder kun je de supercondensator ook toepassen als energie bron in een elektrische auto. Aangezien zo’n supercondensator (bijna) niet slijt en zeer veel energie per kg kan bevatten heb je hiermee de ultieme accu.

Als zo’n supercondensator betaalbaar kan worden voor elektrische auto’s dan zou de opmars van de elektrische auto weleens heel snel kunnen gaan.

Op dit moment zijn de nieuwste elektrische auto’s zoals de Tesla en de X1 al veel sneller dan de snelste sportwagens.

Dus het is al helemaal geen kunst meer om een elektrische gezinswagen te bouwen die vergelijkbare prestaties heeft als een model met verbrandingsmotor.

Als ze elektrische auto dan ook nog eens goedkoper wordt in gebruik, in aanschaf met een zeer hoge levensduur dan ben je wel gek als je een auto met conventionele verbrandingsmotor koopt.

Je hebt dan alleen nog te maken met de bestaande automobiel fabrikanten en oliebaronnen die zo’n elektrische wagen het liefste willen laten verdwijnen…

[i]Echter als we duurzame energie opwekking grootschalig willen doorvoeren dan hebben we ook een energie buffer nodig voor de momenten dat het aanbod niet overeenkomt met de vraag.[/i]

Juist. Dat wordt nog wel eens vergeten. Nu PV en wind nog relatief klein zijn is het niet zo’n probleem om ‘zomaar’ het net te voeden. Dat valt nog binnen de normale fluctuaties. Neemt het aandeel van die opwekkingsvormen toe dan zal er toch echt iets aan opslag gedaan moeten worden.

Daarvoor is technologie nodig die goedkoop, betrouwbaar, efficiënt en duurzaam is. En daarom vind ik het alleen maar goed dat er onderzoek naar gedaan wordt, weer iets wat eigenlijk veel meer gestimuleerd zou moeten worden.

Mooi verhaal, OliNo.
Ik neem aan dat, als het zover komt, ze niet alleen de 180kg versie gaan maken, maar ook een van bv 40kg en 10kWh opslag. Die zou dus wel prima zijn voor in de meterkast.
Als de prijs voor deze lichtere versie evenredig lager is, dan wordt het zeker de moeite waard om de aanschaf te overwegen.
Zeker als je het vullen en legen van de cap kan laten lopen via je zonnepanelen + inverters. Daar gaan we alvast wat voor verzinnen.

Juist. Dat wordt nog wel eens vergeten. Nu PV en wind nog relatief klein zijn is het niet zo’n probleem om ‘zomaar’ het net te voeden. Dat valt nog binnen de normale fluctuaties. Neemt het aandeel van die opwekkingsvormen toe dan zal er toch echt iets aan opslag gedaan moeten worden.

Niet correct. Opslag is nu nog verre van rendabel en er zijn genoeg flexibeler mogelijkheden zodat het percentage duurzame opwekking kan worden vergroot. Denk aan flexibel gebruik van de temperatuur range van koel- en vriez huizen. Maar ook aan 20 GW aan waterkracht in alleen al Noorwegen die maximaal flexibel kunnen worden ingezet.

Mensen,
blijf met je benen op de grond:
ook een supercondensator heeft maar een rendement van 25%: zowel bij het laden en ontladen is het rendement 50% t.g.v. de altijd aanwezige ESR. Alleen indien de condensator in een supergeisoleerde omgeving komt met een temperatuur van nul K., dan is het rendement vrijwel 100% en is het een prima opslagmedium. Dat neemt niet weg dat indien men bij kamertemperatuur de supercondensator wil toepassen als “piek power device” hier prima toepassingen voor zijn: tijdelijk energiebron voor extra vermogen tijdens accelereren in een hybride voertuig of Card of Scooter.

die 50% verlies per opladen en ontladen is lariekoek. Condensators laden en ontladen met veel minder verliezen dan batterijen, en bij batterijen is het verlies hooguit 10 procent (warmte verliezen).

Alle condensators zouden witheet moeten worden onder wisselspanning, als ze inderdaad slechts 25% rendement hadden.

Het is wel zo dat het gebruik van waterstof gas precies om deze reden onzinnig is (conversie elektrische energie naar waterstof gas 50% rendement, en terug conversie 90% of zoiets).

Koen, helaas is het laden en ontladen van een condensator niet erg efficient, wanneer je het laden doet met een vaste spanningsbron en wanneer de condensator bij aanvang geheel leeg is. Zie ook het artikel over laadefficientie.
Dit artikel laat zien dat in dat geval bij laden 50 % van de energie opgaat in de EquivalentSeriesResistance, en dat komt omdat er grote piekstromen lopen bij het eerste oplaadmoment. Deze geschetste oplaadsituatie zou een reëele situatie kunnen zijn voor het geval dat een auto met bijna lege condensator aan een “tank”station gekoppeld wordt dat een vaste spanning heeft.
Het ontladen van een volgeladen condensator zal niet op een dergelijke ruwe manier gebeuren, maar meer op een beheerste manier, waarbij er een verbruiker aangesloten wordt aan deze condensator. Hiermee wordt een constante stroom getrokken uit de condensator en hoe kleiner de stroom, des te minder het verlies over de ESR.
Wanneer je een condensator op een wisselspanning aansluit (waar jij het over hebt), dan loopt er een wisselstroom en dan geldt weer: hoe kleiner de stroom, des te minder het verlies. Het aansluiten op een wisselspanning is dus in het geheel niet vergelijkbaar met de situatie van een lege condensator op een vaste spanning, en dus is het rendementsverlies ook geen 50 % bij iedere laad- en ontlaadcyclus.

Laats las ik een artikel over het rijden op lucht.
Er is een auto ontwikkelt die circa 100km op lucht kan rijden.
Als we dus lucht kunnen opslaan dan is er met windenergie veel meer mogelijk nan nu toegepast wordt.

hoi dit wordt al in grote centrales gebruikt, wel mat natuurlijke elementen om de gecomprimeerde lucht vast te houden.
Google maar eens op Compressed Air Energy Storage (CAES)
Anderzijds kan je op de website van die “luchtauto” ook de informatie terugvinden om als UPS of als generator te dienen.
Tevens zijn daar ook mogelijkheden terug te vinden voor energieopwekking met bvb oude binnenschepen op (snel)stromende rivieren.
http://www.mdi.lu

Dit artikel stipt een interessant onderwerp aan. Ondanks de zorgvuldige indruk slaat het wel op 1 punt de plank volledig mis: het opladen.

In het artikel wordt gesproken over een benodigde laadstroom van ruim 600.000 A. Dat is gewoon de grootst mogelijke flauwekul. Een heel klein beetje rekenwerk (van middelbaar school niveau!) laat zien dat de laadstroom zelfs bij laden in enkele minuten relatief klein is.

Het rekensommetje:
Een condensator van 31F heeft een capaciteit van 31 F, d.w.z. 31 Coulomb per Volt (C/V). Dat betekent dus dat uitgaande van een ongeladen condensator 31 Coulomb lading nodig is om de condensatorspanning van 0 V tot 1 V te verhogen. Om de condensatorspanning van 0 V op 3500 V te brengen is dus 3500 * 31 = 108500 Coulomb lading nodig.
Het uitrekenen van de laadstroom is nu echt simpel als je weet dat een stroom van 1 Ampere hetzelfde is als 1 Coulomb per seconde. Om de 31F/3500V condensator in 5 minuten = 300 seconden volledig op te laden is dus gedurende 300 seconde een stroom nodig van 108500/300 = 361,7 A.

Hoe zit het met de efficïentie bij het laden?
Helaas wordt nergens vermeld wat de ESR van de supercondensator is. Ik maak maar een schatting: 0,01 Ohm.
Het verlies vermogen tijdens het laden is dan V*I = (I*R)*I = I^2 * R = 361,7^2 * 0,01 = 1308 Joule/seconden. Totaal verlies = 300 * 1308 = 392.400 J.
T.o.v. de totaal opgeslagen energie (189.875.000 J) is dit verlies van 2 promille te verwaarlozen!
Bij langzaam laden is het verlies nog veel lager, de laadstroom zal dan immers veel kleiner zijn. Hetzelfde geldt meestal ook voor het ontladen, ook dan zal de stroom veel kleiner zijn dan 361,7 A.

Is het efficiëntie verhaal hiermee afgerond?
Wat de condensator zelf betreft wel. Wat de “buitenwereld” betreft niet. Die “buitenwereld” is met name de lader/ontlader van de condensator. Condensatoren hebben de onhebbelijkheid dat de spanning tijdens het laden stijgt (en tijdens ontladen daalt). Hoeveel verliezen de oplaad/ontlaad electronica veroorzaakt is helemaal afhankelijk van het ontwerp van die electronica. Bij goede ontwerpen zal het verlies onder de 1% tot 2% kunnen blijven.

Nu is het alleen nog wachten dat deze condensator te koop is.

@ Guido,

Mooie berekening en volgens mij klopt deze. Ik heb het nog eens op een andere manier nagerekend, namelijk:
Integraal_van_0_tot_300sec van V(t)xA dt = 52 kWh, dit komt dan op:
Integraal_van0tot300s 3500/300 x t x A dt = 187.2 MJ en dit is weer:
A = 187.2E6 / (3500/300 x 1/2 x 300^2) = 357 A.
Dat komt overeen met jouw berekening en ik beken dat ik fout zat met 600.000 A. Ik zal het aanpassen. Bedankt.
Voor wat betreft de ESR, daar heb ik een apart artikel aan geweid.
Verder nog even je tweede alinea, waar je je op jouw manier uit over de gemaakte fout. Ik vind het woordgebruik weinig motiverend, dat kan ook anders. Gewoon een tip.

@Marcel (vdsteen)

Het genoemde artikel heb ik uiteraard gezien.

Ik heb een (schattings)berekening van het verlies gegeven omdat in de voorgaande commentaren zo vaak sprake is van 50% of zelfs maar 25% rendement dat een leek waarschijnlijk als snel denkt dat het rendement echt zo laag is. Ook je opmerking in commentaar 10 over het opladen van een bijna lege condensator aan een “tank”station lijkt er op te wijzen dat het laden van condensatoren altijd inefficiënt is.

Het laden van condensatoren is echter alleen inefficiënt als het gebeurt met een constante spanningsbron (een bepaalde situatie wordt overigens ook in je artikel over het laden van condensatoren met een berekening uitgewerkt).
Bij een condensator “tank”station zou ik een oplossing zoeken in de richting van een switching regulator. Ik kan me zelfs indenken dat die switching regulator niet met zo’n 3,5 kV gevoed wordt, maar met 10 kV, of zelfs 25 kV. Ook het opladen kan dan op een beheerste manier (b.v. met de berekende constante stroom van 361 A) gebeuren.

Overigens staat in commentaar 10 een slordigheid: je schrijft dat bij het aansluiten van een verbruiker een constante stroom uit de condensator getrokken wordt. Bij verbruikers die een constante vermogensopname hebben klopt dat niet, de condensatorspanning zal immers dalen zodra stroom (eigenlijk lading) onttrokken wordt. Om bij een lagere spanning hetzelfde vermogen te kunnen leveren moet de stroom toenemen. Of een verbruiker direct op de condensator aangesloten wordt, of via een omvormer maakt daarbij niet uit. Voor kleine verbruikers en een volledig opgeladen condensator zal de spanningsdaling/stroomverhoging zeer langzaam verlopen.

Wat mijn woordgebruik in mijn vorige commentaar betreft: dat is inderdaad zeer hard. Ik heb de eerder genoemde 600.000 A niet gezien als een fout, maar als een wilde gok. Voor een artikel dat verder goed onderbouwd is heeft zo’n gok het grote gevaar dat de niet-kritische leek dit zonder meer als ‘waarheid’ beschouwd en dit klakkeloos verder bezuind. Alleen al het feit dat het bijna 2 jaar geduurd heeft voordat iemand een opmerking hierover gemaakt heeft is veelzeggend …

@Koen,
Volgens mij zijn wij het wel eens met de efficiëntie; met een constante relatief lage stroom is het verlies binnen de perken te houden.
Verder in commentaar 10 zeg ik dat bij het ontladen dit niet zo bruusk gaat als met het laden van een lege condensator met vaste spanningsbron; het hangt af van de verbruiker die eraan gesloten is, zoals jij ook stelt en duidelijker uitlegt. Ik ben wel blij wanneer ik dergelijke opmerkingen krijg zoals in opm 16, want dat maakt het alleen maar duidelijker.
Verder het taalgebruik; ga ervan uit dat ik het niet expres deed, en ga ervan uit dat ik mens ben en dus fouten kan maken. Daarom is een dergelijk taalgebruik voor mij nog steeds geen motivator en kan het ook niet waarderen; hard taalgebruik werkt vaak, maar voor korte termijn, en zorgt voor onnodig energieverlies, wellicht alleen aan de ontvangende kant (en daar hoef jij natuurlijk je niets van aan te trekken).

Je vergeet in het artikel, bij de prijsvergelijking, te zeggen dat je allicht heel wat geld uit kunt sparen met de aandrijving. Zo zal een dubbele in-wheel motor goedkoper zijn dan een complete aandrijflijn met flinke (dure) benzinemotor. Misschien spaar je daar ook al flink op die 3000 dollar.

Een betere methode om die EEstor op te laden ip.v via zonne en wind energie is via diepe aardwarmte (geothermie, 500 Celcius), een onuitputtelijke bron en 24/7 aanwezig.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *