Philips TL buis 58W-150 cm kleurcode 865 vs Led-TL
Geplaatst door Marcel van der Steen in Energiebesparing, Ledlampen, Spaarlampen 33 Reacties»In dit artikel meet ik een 150 cm TL buis van het merk Philips door. Deze was geselecteerd door de firma Trophies LED Import BV om het eens direct te vergelijken met hun 150 cm led-TL 6000K buis
De meting is uitgevoerd bij plaatsing van de TL-buis in een TL-armatuur zonder reflector, en met een wit-achtige natuurstenen achtergrond. Zodoende is er wat reflectie, wat ik ook kan verwachten wanneer deze TL buis in een armatuur aan het plafond wordt gemonteerd. In totaal is de led-TL buis tweemaal zo efficiënt dan de gewone TL. De gewone TL geeft weer meer licht af dan de led-TL, en dit wel in alle richtingen, dus niet specifiek recht onder de lamp. Het is afhankelijk van het verlichtingsdoel of rondom-licht nodig is.
Zie ook de lampenportal voor meer onafhankelijk doorgemeten Philips LED-lampen
De meetopstelling
De TL buizen meet ik buiten om zo geen ongewilde reflecties mee te meten.
De TL buizen meet ik wanneer het donker is, om zo geen omgevingslicht mee te meten.
Ik leg de TL buis (in een TL-armatuur zonder reflector) op een wit-achtige natuurstenen ondergrond. Hiermee heb ik reflecties van het TL licht die ik meemeet, want in praktische situaties zal er altijd wel wat gereflecteerd worden van het TL licht. Zie ook de uitgebreidere uitleg in dit artikel.
Samenvatting meetgegevens
| parameter | waarde TL (wit-achtige achtergrond) | waarde led-TL | opmerking |
|---|---|---|---|
| Kleurtemperatuur | 6050 K | 5900 K | Beiden stralen koudwit licht uit. |
| Lichtsterkte Iv | 489 Cd | 384 Cd | Beide TLs zijn erg fel. |
| Stralingshoek | rondom | 100 ° | De Philips TL is een rondomstraler, de led TL heeft een relatief brede straalhoek van 100 ° en is geen rondomstraler, dus ook geen reflectieverlies. |
| Vermogen P | 73.1 W | 17.9 W | Op de TL-buis zelf staat 58 W. Er is dus verlies, en nadere metingen laten zien dat het zit in het voorschakelapparaat. Wel is duidelijk dat de led-TL veel minder vermogen opneemt, ongeveer 1/4e. |
| Power Factor | 0.47 | 0.87 | Een power factor van 0.47, wil zeggen dat voor iedere gewone Watt aan vermogen er 1.9 VAr aan blindvermogen is. Let op, deze waarde is sterk afhankelijk van het gebruiikte armatuur. Duurdere armaturen zullen een correctie toepassen middels een extra condensator aan te sluiten, waarmee de PF dichtbij 1 te krijgen is. Voor de led-TL geldt dat de powerfactor van 0.87 behoort bij het voorschakelapparaat dat in de buis zelf verwerkt zit. Correctie moet dan extern gebeuren; echter een waarde van 0.87 is goed. |
| Lichtstroom | 3100 lm | 1500 lm | De conventionele TL buis geeft meer licht dan de led-TL. Een deel van dat licht gaat niet naar de werkplek juist onder de TL buis maar in alle andere richtingen. Dit draagt bij aan de algemene verlichting van de ruimte, het is alleen de vraag of dit nodig is voor het doel wat men heeft met de verlichting, misschien kan met met minder licht wat meer gefocusseerd is, ook toe. |
| Efficiëntie | 42 lm/W | 83 lm/W | De TL buis, in een armatuur waar wat additioneel verlies in het voorschakelapparaat gaat zitten, haalt de helft van de efficiëntie dan dat van een vergelijkbare led-TL buis. Dus dit scheelt in de elektriciteitskosten. De TL-buis geeft wel meer licht in totaal en zoals gezegd, is veel van dit licht niet beschikbaar recht onder de buis maar in de totale ruimte. |
| CRI_Ra | 76 | 76 | Color Rendering Index oftewel de kleurweergave-index. Deze 76 is lager dan andere Philips TLs. Philips adverteert met deze TLs dat ze een hoge CRI hebben. Zie ook de extra uitleg over CRI die ik geef. |
| Coördinaten kleursoort diagram | x=0,32 en y=0,34 | x=0,32 en y=0,35 | Dit zijn vergelijkbare kleuren wit. |
| Fitting | TL | TL | TL-buis fitting |
| Diameter | 26 mm | 30 mm | |
| Lengte | 1500 mm | 1500 mm | |
| Algemene opmerkingen | De power factor is sterk afhankelijk van de kwaliteit van de TL-armatuur. Goedkoop betekent geen PF-correctie en een minimale dimensionering van het VoorSchakelApparaat (de spoel) dus brommen en warm worden ervan. Goedkoop betekent ook mechanisch niet zo soepeltjes de buis in- en uitplaatsen. Geen aanrader voor bedrijven, koop dan een betere/duurdere. Verlichtingssterkte en vermogen van de conventionele TL zijn afhankelijk van de spanningsfluctuaties. |
E_v op 1 meter afstand
de spanningsfluctuaties.
E_v als functie van afstand
De verlichtingssterkte als functie van de afstand
De E_v is niet berekend maar gemeten, omdat ik niet mag uitgaan van een puntbron. De TL is een lijnbron, en daarbij geldt het kwadratisch verband tussen afstand en verlichtingssterkte niet. Zie ook dit artikel voor meer uitleg over het waarom.
Lichtstroom
Via een set van metingen heb ik de verlichtingssterktes bepaald rondom de TL. Deze zijn dan om te rekenen in een lichtstroom. Zie voor meer uitleg over de metingen dit artikel over de led-TL lichtstroommeting.
Hierbij de link naar de ruwe meetgegevens:
Link naar spreadsheet voor lampmetingen aan de TL in een conventioneel TL armatuur.
Efficiëntie
Een hoger verwachtte waarde dan 42 lm/W.
Een power factor van 0.47 is te wijten aan de kwaliteit van het TL-armatuur. Ik heb deze geleend van een vriend. Dit armatuur is al beter dan een heel goedkope bij de Praxis, waarbij ik een PF van 0.31 meet. Toch zullen we nog zien dat er dubbele TL-armaturen zijn die een PF van nabij de 1 hebben, en dit realiseren door het toepassen van een condensator in serie.
Een PF van 0.48 wil zeggen dat voor iedere gewone Watt aan vermogen er 1.9 VAr aan blindvermogen is. Zie ook dit artikel over PF.
Een lager gedeelte aan zuiver blindstroom (R) betekent voor bedrijven dat ze dus minder voor blindstroom hoeven te betalen.
Particulieren hoeven niet voor hun (beetje) blindstroom te betalen, waarschijnlijk omdat het installeren van een blindstroommeter en de administratieve afhandeling duurder is dan het terugverdienen middels betalingen voor blindstroom.
| Parameter | direct op net |
|---|---|
| Netspanning | 230 V |
| Lampstroom | 679 mA |
| Vermogen P | 73.1 W |
| Schijnbaar vermogen S | 156 VA |
| PF | 0.47 |
Kleurtemperatuur, vermogensspectrum en dominante golflengte
Allerlei gegevens verkegen met de kleurspectrometer
Hierbij een schermafbeelding van wat de kleurspectrometer allemaal meet. Je ziet in één oogopslag het vermogensspectrum, de kleurtemperatuur, de kleurtemperatuur (Correlated Color Temp) van ongeveer 6000 K en de dominante golflengte. Dit zijn de begrippen die ik in het artikel over lichtgrootheden heb uitgelegd.
Dit spectrum geeft heel veel pieken aan; er zal een mengsel van fosforen gebruikt zijn.
Kleursoort diagram
Het kleursoort diagram en de plaats van het licht van de ledlamp
Het licht is helder wit, en ligt mooi op het pad van de zwarte straler.
De kleurcoördinaten zijn x=0,32 en y=0,34.
Spanningsafhankelijkheid
De lamp heb ik onderzocht op hoe afhankelijk de parameters verlichtingssterkte E_v [lx], de kleurtemperatuur T [K] en het opgenomen netto vermogen P [W] zijn van de lampspanning. De reden is om te zien of een variatie in de netspanning (220 – 240 V is mogelijk in Nederland) leidt to verschil in waardes van de genoemde parameters.
Spanningsafhankelijkheid van een aantal lamp-parameters
Er is afhankelijkheid van de netspanning; de verlichtingssterkte, het vermogen variëren mee met de lampspanning; de kleurtemperatuur blijft stabiel (kijk naar de percentagesop de y-schaal).
Het vermogen van de TL-buis alleen is sterk afhankelijk van de stroom erdoorheen; bij een grotere stroom (agv een grotere netspanning) dan is de spanningsval over de TL-buis zelfs kleiner. Zonder voorschakelapparaat zou de TL-buis, bij direct aansluiten op het net, heel snel steeds hogere stromen opnemen en vermogen opnemen en kapot gaan.
Kleurweergave-index of CRI
Hierbij het plaatje van de kleurweergave index. Deze wordt uitgelegd op deze Wiki over kleurweergave-index.
Kleurweergave-index van de Tl
Je ziet dat de Philips TL de gespecificeerde CRI waarde van 80 ongeveer waarmaakt. Zie voor verdere uitleg dit artikel.
33 reacties op “Philips TL buis 58W-150 cm kleurcode 865 vs Led-TL”
Hi Marcel: wish it were in English, but your article looks very well researched, as usual. Good graphics.
Hoi Marcel,
Interessante onderzoeken. Zo te zien zijn de ontwikkelingen op het gebied van LED TL al ver gevorderd. Hoe zit het eigenlijk met beeldschermvriendeljkheid van de LED verlichting? Ik heb gehoord dat led niet beeldschermvriendelijk is. Heb je ook inzicht wel type Led Trophies and Led light europe gebruikt in de TL buizen (smd of Luxeon??)
Hoi Emiel,
Je bedoelt neem ik aan het effect van ledlicht in een ruimte waarin gewerkt wordt. Ik heb helaas nog geen ervaring. Wel weet ik van een Philips vertegenwoordiger die ik op de energiebeurs 2007 sprak (Brabanthallen Den Bosch) dat het niet ideaal is om alleen led verlichting te gebruiken; je zou minimaal 1 gewone TL moeten gebruiken om een verlichting te krijgen die als gewoon geaccepteerd wordt. Ik vind het zelf een raar verhaal, om een aantal redenen:
Zoals gezegd, ik heb nog geen ervaring ermee, maar ik geloof wel dat het ledlicht prettig zou moeten zijn.
Ik weet niet precies welke leds leditlight en ledlight europe gebruiken. Voor de led-tl buizen heb ik het gevoel dat dat dezelfde leds zijn. Wie de leverancier is dat weet ik niet. Waarom zou je dat willen weten?
Marcel bedankt voor tekst en uitleg.
Interessant om te horen dat er met LED verlichting wel gewerkt kan worden, zou het zelf ook is moeten testen om het effect te zien. Ik vind het zo vreemd dat bijvoorbeeld de led tlbuis van Trophies met 426 maar 22watt gebruikt, elke LED verbruikt toch ongeveer 1 watt of zit ik er nu helemaal naast?? Vandaar de vraag welke ledjes dat zijn.
@ Emiel
Stel even voor: 426 leds die 22 Watt verbruiken. Dat is dan 0.05 Watt per led. Zoals ik de leds zie, dan zijn het heldere leds en vergelijkbaar met heldere leds van 5 mm doorsnee. Als ik uitga van 20 mA stroom door zo’n led, dan valt er een spanning over van 2.6 V, wat een normale waarde is voor een heldere led.
Let op, ik praat nu niet over powerleds. Deze hebben inderdaad een stroom van 350 mA nodig, met een spanningsval van 3,3 V wordt er dan 1 W gedissipeerd.
Blijkbaar kan met met vele ‘normale’ heldere leds ook veel licht genereren.
Geachte heer van der steen,
Ik heb met grote belangstelling uw verslag gelezen.
Wij importeren LED TUBE’s vanuit China er is op dit moment een nieuwe generatie in de maak, welke het einde van de maand opgestuurd worden.
Heeft u belangstelling om er een te testen.
Als ik u email adres kan krijgen kan ik informatie doorsturen.
mvrgr Jos Bruggeling
LEDPLAZA
De vergelijking is niet erg correct.
Gebruik voor de TL ook een electronische ballast. Dit zou ook een veel betere arbeidsfactor moeten geven.
Neem een TL lamp me ingebouwde reflector ( TLD reflex Philips) om meer gelijkwaardige produkten te vergelijken.
@ Peter
Het is zeker een mogelijkheid om een TL buis met reflector te meten en ook eentje met een EVSA. Ik heb die helaas niet, en houdt me aanbevolen wanneer iemand me die kan toesturen.
Ondertussen is het gepubliceerde werk toch van nut, omdat er best veel gebruikers van TL buizen zijn die een simpele TL bak hebben met een gewone ballast (niet alleen prive-personen maar zelfs ook bedrijven).
Maar het merendeel van de verlichtingsarmaturen op deze wereld is voorzien van een reflector welke het licht van de TL buis bundelt en op de gewenste manier door een ruimte verdeeld (breedstralend of engstralend). De vergelijking is dus scheef als je een armatuur zonder reflector toepast!
Verder zijn TL armaturen tegenwoordig meestal voorzien van hoogfrequente voorschakelapparaten wat al een rendementsverhoging én energiebesparing oplevert ten opzichte van de door jou geteste conventionele ballast.
Ik zou de uitslag van dit onderzoek wel eens willen zien als je de buizen toepast in een engstralend en in een breedstralend armatuur waarbij de TL voorzien is van hoogfrequent VSA.
Gok dat de LED er dan qua rendement en lichtspreiding minder goed uitkomt.
@ jvdaardweg
Ook mij lijkt zo’n vergelijking interessant, waarbij het dan wel goed is om te weten wat de meest voorkomende en gebruikte reflector is, want dan kan daarmee vergeleken worden.
Op de energiebeurs 2007 in de Brabanthallen in Den Bosch heb ik onlangs zelf vernomen dat er erg veel verschillende reflectortypen zijn; de ene nog beter en efficienter dan de andere. Daarom maakt het zo moeilijk om te kiezen welke dan gebruikt zou moeten worden.
Daarbij kwam ik daar ook te weten dat er nog heel veel armaturen zijn met gewone spoel-ballasten.
Het vergelijk wat ik heb gedaan is hiermee nog steeds nuttig. Het is ook interessant om te zien wat het vergelijk doet met een reflector-tl-bak. Ik zou er graag eentje willen (lenen), dan kan ik deze ook doormeten.
Dat geldt verder ook voor de elektronischhe ballast. Ik houd me er voor aanbevolen. Met de meetresultaten is dan een betere en gefundeerede conclusie te trekken.
Ik heb hier nog een elektronische ballast die ik wel wil doneren.
Ik bedoelde een TL lamp met ingebouwde reflector. De TLD reflex van Philips.
@ peter
Graag ga ik in op je aanbod. Stuur even een mailtje naar marcel apestaart olino punt org en ik geef je mijn contactgegevens.
Ik zal eens zoeken naar een TLD reflex. Als ik die een heb, maak ik een vergelijk.
Mijn complimenten voor de testen en duidelijke uitleg.
Ik ben erg geinteresseerd in LED-TL maar ik weet nu niet of het verstandig is om over te stappen of niet. Ik hoor tegenstrijdige verhalen en vraag mij af wat hier nu waar van is. Is LED-TL nu wel of niet toepasbaar voor bedrijven? Zo ja voor welke doeleinden, kantoor, magazijn, werkplaats etc.
@R Scholtens
Er zijn natuurlijk veel verhalen die de ronde doen. Het is daarom dat ik alvast eens begonnen ben met het meten aan ledlampen. En dan zie je de kleurtemperatuur, de ColorRenderingIndex, het spectrum, de lichtstroom/lichtopbrengst en de stalingshoek. Deze zaken zijn allemaal van belang. Ik ga ze één voor één even af.
Daarnaast kan er meer spelen, bijvoorbeeld de lichtverdeling in een ruimte kan veranderen wanneer je led-TL gebruikt in plaats van gewone TL. De gewone TLs hebben een rondomstraling en bij bedrijven maken ze gebruik van een reflector die het naar boven gestraalde licht weerkaatsen naar beneden. Dit geeft een iets andere lichtverdeling dan wanneer je led-TL gebruikt. Er zal bij led-TL direct licht naar beneden zijn, wat waarschijnlijk betekent dat er minder strooilicht is, dus de kamer lijkt wat minder licht in de bovenkant van de kamer, maar niet noodzakelijkerwijs op de bureau’s van de werkplekken zelf. Het is een ander verlichtingsresultaat en het is uitproberen of dat prettig is.
Verder de betrouwbaarheid is een parameter. Van leds, wanneer ze niet te warm gestookt worden, wordt gesteld dat ze 70% van hun initiële intensiteit behouden tot 50.000 branduren. Zoals gezegd, het is van belang dat ze niet te warm worden. 50.000 uur is ruim 5 jaar voordat je moet vervangen. Dat is natuurlijk vooral fijn en kosteneffectied wanneer je hooggehangen ledlampen hebt zoals bijvoorbeeld in magazijnen, maar ook vaak in werkplekken. Ik heb zelf (nog) geen betrouwbaarheidstesten gedaan, misschien dat ik daar eens aan begin. Maar dan toch ook weer niet voor iedere ledlamp. Ik weet trouwens ook dat je bij sommige bedrijven garantie kunt vragen (2 jaar bijvoorbeeld), dat geeft je dan ook weer wat zekerheid en de hoop dat de leverancier zelf achter het product staat.
Ook de omgevingstemperatuur kan van belang zijn. Gewone TLs houden niet zo erg van een lage temperatuur, waardoor ze niet zo goed op gang komen met de ionisatie van het edele gas in de buis. De leds hebben hier geen problemen mee.
Al met al zou ik verwachten dat de led-TL rijp is voor gebruik in allerlei toepassingen waar een helder wit licht nodig is voor werk te verrichten, of het nu in kantoor, in een magazijn of een werkplaats is. Ik kan me ook indenken dat ze goed zouden functioneren bij een keuken. Ik zou ze niet inzetten voor gezelligheidslicht en ik zou zelf eerst eens proberen hoe ze bevallen wanneer ik ze installeer boven mijn eigen prive computerbureau.
Ik hoop dat je hier wat aan hebt.
In de norm EN 12464-1 wordt een CRI van 80 als zeer wenselijk voor lokalen met menselijke activiteit.
Bedankt voor de duidelijke uitleg, daar heb ik zekr wat aan.
Toch nog wat vragen m.b.t. de betrouwbaarheid. Je zegt “van leds, wanneer ze niet te warm gestookt worden, wordt gesteld dat ze 70% van hun initiële intensiteit behouden tot 50.000 branduren”. Dit betekent dus een verlies van lichtopbrengst van 30%, na hoeveel branduren treedt dit op of is dat gelijk vanaf het begin? Waar kan ik hierover meer lezen? Wat bedoel je met te warm gestookt? Ik neem aan dat deze led lampen gewoon 24 uur per dag kunnen branden.
@ R Scholtens
Die teruggang in intensiteit is verondersteld lineair te lopen. men gaat ook niet daadwerkelijk 50.000 uur meten, maar men meet een aantal maanden en extrapoleert de geobserveerde teruggang en daar waar 70 % van de initiele hoeveelheid lichtstroom over is, wordt de levensduur genoemd. Kijk eventueel op de website van ASSIST
Mbt het warm stoken: het is niet altijd gegeven dat iedere lamp 24 uur per dag kan branden. Ik zou zeker even navragen! Ik spreek niet uit ervaring maar weet wel te melden wat ik ervan heb gehoord.
Hoe betrouwbaar zijn Uw testresultaten.
Philips beweert veel meer lumen per watt bij deze buis.
@ gerrit winter
Een excellente vraag. Hoe betrouwbaar zijn de metingen. Ik kan stellen dat ik de metingen in een bepaalde omgeving heb gedaan, zoals boven gespecificeerd. Dat is een omgeving die niet een vaste temperatuur heeft. Of de temperatuur op de TL-s een invloed heeft is wel duidelijk, en ik kan zeggen dat in deze tijd de temperatuur rond de 15 graden heeft gelegen. Maar de waarde wordt waarschijnlijk ongunstiger bij een koude omgevingstemperatuur, want daar houden de TLs niet van.
Verder heb ik ook geen vaste voedingsspanning, want ik meet met een netspanning en daarvan weten we dat die varieert over de tijd. Ik heb in ieder geval de variatie in lichtoutput gemeten bij verschillende spanningen. Daar zie je dat bij 10 % spanningsverschil er 3 % lichtoutputverschil ontstaat. Gelukkig is de spanningsvariatie wel wat kleiner, bijvoorbeeld 3 %, dus dat resulteert in een 1 % fout agv de spanning.
Verder is er nog de meetfout van de Specbos 1201 die ik gebruik. Gelukkig is deze gecalibreerd, en dan mag ik uitgaan van een onnauwkeurigheid van ongeveer 2 %.
Dan nog is er de onnauwkeurigheid van precies 1 meter afstand. Daar kan ook enkele procenten inzitten, want ik kan best meten op 98 of 102 cm, dus weer 2 %.
Je komt dus al snel op 5 % met daarbij nog de afhankelijkheid van de omgevingstemperatuur die ik niet ken. Ik heb verder ook last van opwarmtijd, wat ik oplos door op zijn minst 15 minuten het licht aan te laten vooraleer te meten.
Hoe dan ook, Philips heeft natuurlijk zijn lampen gemeten bij een optimale temperatuur, verder geheel rondom de lamp en alle licht opgeteld (en ik alleen maar 180 graden met een gedeelte aan reflectie). Ook zal Philips alleen de buis gemeten hebben, en niet het voorschakelapparaat, wat ik wel meemeet en dat drukt in ieder geval de efficientie.
Ik vind de door de fabrikant opgegeven waardes wel leuk, maar eigenlijk vind ik het belangrijker in een gewone gebruiksomgeving te meten en deze ervaringen te delen.
Heb je de ballast al ontvangen?
Hoi Peter,
Ik weet het niet, omdat ik nog met vakantie ben. Volgende week ben ik er weer en dan check ik.
Ik heb samen met mijn zoon een profielwerkstuk geschreven voor een scholengemeenschap
heeft iemand nog tips mbt het werkelijk vervangen van 1000 tl lampen oude stijl
naar LED verlichting
Meestal zie ik bij TL-verlichting een trilling en dat is zeer vermoeiend.
Bij oude TL’s met verslechterde lichtopbrengst word ik nog sneller vermoeid.
Is dit effect ook bij LEDs te verwachten?
De trilling zie je aan de uiteinden van de TL-buis, wanneer deze TL-buis in een TL-bak zit met een gewone ballast. Dat is te verhelpen door een elektronische ballast te nemen, die zijn wel duur, maar verhogen de efficiëntie van het geheel. Ik heb er eentje ontvangen en zal binnenkort een vergelijkingsmeting uitvoeren.
De led-TLs hebben dit knipper effect in het geheel niet. Daar zit een elektronische schakeling die de 230 V AC omzet in een voor de leds constante stroom, waardoor de leds constant branden.
@ C vdr Vlugt, Indien je deze TL balken wilt vervangen, zou mijn bedrijf deze kunnen leveren.
Zijn LED TL buizen ook dimbaar aan te sturen? Zo ja op welke wijze kan dat dan. Normaliter kan dat d.m.v. een 1-10V aansturing of via DALI.
Kunt u ook aangeven wat de PAR-waarde is van deze LED TL buizen.
Met vriendelijke groet
Peter Hofman
@ Peter,
Als het goed is krijg ik binnenkort led-TLs die ik kan dimmen. Het zal gewoon afhangen van de voedingsunit die dimbaar is. Sommige led TL buizen die ik gemeten heb hebben de voeding buiten de buis (Led Light Europe heeft twee buizen laten testen). Een dergelijke voeding zou ook dimbaar uitgevoerd kunnen worden, waarmee de gehele led TL dan dimbaar wordt.
Mbt PAR waardes, die worden voor iedere nieuwe lamp gemeten, ook led TL buizen.
Beste verlichtingsliefhebbers,
Ik merk nog steeds dat er appelen met peren vergeleken worden.
Ik heb de indruk dat mvdsteen gesponsord wordt door de LED industrie.
Ik ga niet onder stoelen of banken steken dat LED zeker één van de verlichtingsbronnen is van de toekomst. Maar om T5 fluorescentie met een degelijke spiegeloptiek als taakverlichting van de baan te vegen, dienen we toch nog even te wachten. Het rendement van de LED is nog te laag, de temperatuur binnen de chip is bij grotere vermogens nog te hoog en er is nog geen standaard in het bepalen van kleurtemperatuur, kleurweergave-index en kwaliteit van de LED’s. Daar komt nog eens bij dat er steeds vergeleken wordt t.o.v. een naakte strip conventioneel, terwijl dat al lang uit de tijd is. Indien je een kosten/baten maakt voor het vervangen van de oude TL verlichting naar nieuwe efficiënte verlichting, ga je de LED’s vlug aan de kant schuiven en neem je voorlopig nog steeds de T5 armaturen. Op termijn gaat daar wel verandering in komen, maar dan wel op termijn. Ik blijf het een hekel punt vinden dat de metingen naar lichtopbrengst op een dergelijke amateuristische manier gebeuren, terwijl de rest van de metingen zeer professioneel blijken. De enige manier om een lamp of armatuur te meten buiten een labo, is door het armatuur of lamp in een standaard ruimte te hangen en dan het gemiddelde lichtniveau te meten in deze ruimte. Wat men ook dient te doen is de nieuwe technieken (LED) te vergelijken met de laatste beschikbare moderne techniek (T5 met HF ballast en een degelijke spiegel) en niet met een techniek van 30 jaar geleden. Bij die vergelijking valt LED nog steeds te zwak en te duur uit. Nog een hekel punt is dat men systeemvermogens dient met elkaar te vergelijken. In zeer veel LED documentatie maakt men geen vermelding van het vermogen dat door de voeding van de LED opgenomen wordt. In de praktijk zien we dat dit bij sommige merken kan oplopen tot 20 à 35 % van het lampvermogen en meer. Waar is de vergelijking dan nog ?
Nogmaals, ik ben niet tegen LED verlichting, maar men dient alles in de juiste verhoudingen te stellen.
Om dit alles even te ondersteunen verwijs ik graag naar een Amerikaans onderzoek van de instantie DOE (Department of Energy) die een uitgebreide test gedaan hebben met correcte metingen.
http://www.lightnowblog.com/2010/05/jim-brodrick-on-led-linear-replacement-lamps/
Ik hoop dat deze link u en een aantal lezers toch even de wenkbrauwen doet fronsen en het ganse LED-gebeuren even in de juiste perspectieven plaatst. Zeker de LED buizen in vervanging van de T8 lampen. Uit deze studie komt zelfs uit dat de klassieke T8 lamp beter scoort dan om het even welke LED vervanglamp voor T8 die op dit moment op de markt is. Laat staan t.o.v. een T5 lamp in een degelijke armatuur waar rekening gehouden is met de temperatuur en met een degelijke spiegel.
Voor T5 lampen geeft men tegenwoordig ook reeds een levensduur op van 20 à 25.000 branduren. Veel van de huidige LED’s halen deze levensduur niet, ondanks de loze beloften van 50.000 branduren en meer. Indien je dan toch absoluut wat meer geld wil uitgeven voor een langer levensduur, dan neem je toch long life lampen in T5, dan haal je een levensduur van 35 à 40.000 branduren, gegarandeerd. Heb je het hier niet voor, dan kan je nog steeds inductielampen installeren die een levensduur halen van 50 à 100.000 branduren. Een techniek die reeds meer dan 20 jaar bewezen is.
Met vriendelijke groeten,
mvg,
Thewis Marc
Lichtadviseur Wethink
Klein Heidestraat 31
3670 Meeuwen Gruitrode
België
marc.thewis@wethink.be
@Thewis Marc,
Dit artikel stamt uit 2007. Logisch dat je hier naar verouderde informatie zit te kijken.
Als je wilt weten wat de huidige prestaties zijn van LED en TL lampen kun je het beste het lampenoverzicht raadplegen. De metingen die OliNo doet zijn altijd systeemmetingen. De lamp + armatuur + driver/voeding. Dat is de ENIGE manier om lampen eerlijk met elkaar te vergelijken.
De beste TL die wij op dit moment doorgemeten hebben heeft een efficiency van 85 lumen/watt. Dat is behoorlijk hoog! De beste LED-TL zit nu op 112 lumen/watt. Op dit vlak heeft de LED-TL de TL dus al verslagen. Meten = weten.
Het is (nog) wel zo dat de meeste TL’s meer lumen geeft dan een LED-TL. Hierdoor moet je oppassen als je niet zo maar de TL gaat vervangen door LED-TL. Je moet wel zeker weten dat er voldoende licht op de (werkplek) komt. Met behulp van de eulumdat files (die je overigens gratis kunt downloaden van de OliNo website) kun je dit zelf (laten) berekenen met een programma zoals Dialux. Het kan dan zijn dat je meer armaturen moet plaatsen om dezelfde hoeveelheid licht te krijgen.
Overigens wordt dit verschil in lichtoutput tussen de TL en LED-TL snel kleiner. Een recent doorgemeten LED-TL haalt een netto lichtoutput van 2530 lumen. Dat meer dan meeste TL’s die wij in de systeemmeting hebben doorgemeten. De getallen waarmee TL fabrikanten adverteren betreffen altijd een kale TL zonder rekening te houden met de verliezen in de armatuur (LORL waarde). Het is niet ongewoon dat er 30-50% van het licht verloren raakt in een gewone TL reflector armatuur.
In je betoog heb je het terecht over het systeem vermogen. Het is inderdaad heel belangrijk dat alle verliezen meegenomen worden. Bij ALLE OliNo metingen (dus ook LED) meten wij exact wat het opgenomen vermogen is van het totale systeem. Dat moet ook wel anders kun je natuurlijk nooit iets zeggen over de werkelijke efficiency, de powerfactor , hogere harmonischen, etc… Alle waarden die we publiceren zijn werkelijk gemeten waarden, dus geen fabrieks opgaven.
Wat betreft levensduur daar geldt ook weer: Meten is weten. Daarom is OliNo ook gestart met duurtesten. Binnen enkele maanden zullen de eerste batch van lampen klaar zijn.
Beste,
Ik heb inderdaad geantwoord op een oud artikel, de laatste reactie van mvdsteen was echter van september 2009. De feiten zijn echter nog steeds correct. Ik adviseer je om eens op de link te gaan kijken die ik vermeld heb. Dat onderzoek van DOE is zeer recent. Een correcte manier om te vergelijken is inderdaad het systeemvermogen te meten en een lichtberekening te maken (of resultaat te meten). Dat er eulumdat-files beschikbaar zijn op de site van olino is nieuw voor mij.
Dit is natuurlijk zeer interessant om een vergelijkende berekening te maken. Ik vermoed dat het eulumdat-file opgemeten is zonder armatuur of in een volledig open armatuur ? Dit kan natuurlijk zeer belangrijk zijn vermits de temperatuur in de LED-chip een belangrijk gegeven is voor de lichtstroom die er uit de lamp komt.
De tijd dat er 30 tot 50% verloren gaat in een armatuur is ook al lang achterhaald. De groten op de markt halen rendementen van 85 tot 95 % door gebruik te maken van een degelijke spiegeloptiek met Miro-materiaal (miro 4 is momenteel het meest performant).
De LED-lampen dienen een lens te gebruiken om het licht te krijgen waar ze willen, dit geeft eveneens een rendementsverlies. Ook hier zijn er verschillende kwaliteitsverschillen in gebruikte materialen en technieken. Wat echter zeer belangrijk is met de LED-lampen is de temperatuur. LED is uitermate geschikt voor koele toepassingen, wanneer je echter een LED-lamp in een armatuur steekt in een plafond boven een productie-eenheid ga je wel eens grote verschuivingen kunnen krijgen in lichtstroom en vooral in levensduur. Ik hoop dat jullie in de metingen een realistische omgeving creëren om deze duur-testen te doen.
Bedankt voor uw reactie.
mvg,
Thewis Marc
Lichtadviseur Wethink
Klein Heidestraat 31
3670 Meeuwen Gruitrode
België
marc.thewis@wethink.be
Hoi Marc,
Bij zowat alle nieuwere artikelen staan de eulumdats. Er is aangegeven hoe is gemeten, zie daarvoor de foto van de lamp. Staat daar een lamp alleen, dan is die alleen gemeten. Staat daar een bak + TLs erin, dan is het totaal gemeten. De eulumdat bevat de gegevens van de totaalmeting (dus ofwel lamp alleen, ofwel het totaal).
Hoger rendementen van 85 of meer procent voor speciale armaturen zullen wellicht best mogelijk zijn. Dat zal dan ook best terug te vinden zijn in de prijs. Het is dan aan deklant om te zien of gekozen moet worden voor een led oplossing of voor een conventionele TL met hoogwaardig armatuur en EVSA.
Leds veranderen inderdaad van kleurtemperatuur wanneer andere omgevingstemperaturen heersen. Leds voorzien van aparte rode leds hebben daar meer last van en leds uitgevoerd met blauwe leds met gele fosfor weer minder. Als OliNo in de parttime tijd die het heeft het kan, worden er nog temperatuurafhankelijke metingen uitgevoerd. Dit kan overigens altijd op verzoek, en dan kan de kleurverschuiving daadwerkelijk gemeten worden. Op dit moment wordt het niet standaard gedaan omdat het allemaal nog handwerk is.
Bij conventionele TL buizen is er ook temperatuurafhankelijkheid. Deze zullen bij een andere dan 25 graden omgevingstemperatuur vaak niet meer optimaal functioneren, omdat de armaturen geoptimaliseerd zullen zijn voor een omgevingstemperatuur van 25 graden. Wanneer, en dat gebeurt nogal eens, de lucht in een werkkamer afgezogen wordt door het TL armatuur, dan zal de omgevingstemperatuur juist rondom de TL veel lager worden waardoor deze in rendement zal zakken. Wat ik ermee wil aangeven is dat de conventionele TLs ook effecten kennen die niet voordelig zijn.
Hoe OliNo de duurproeven doet is aangegeven in de link die Jeroen gegeven heeft.
Om een TL buis goed te kunnen meten zal deze eerst minimaal een 100 uren ingebrand moeten zijn, leveranciers geven dan de meetwaarden op. Wij hebben veel winkels van verlichting voorzien en klanten maakte altijd opmerking over onderlinge kleur verschillen tussen de diverse lampen.
Naar een paar dagen branden is dit opgelost, hebben jullie dit ook met metingen bij de TL buizen gedaan.
Hoi Norbert,
Ik heb er wel van gehoord. Ik zie het niet in de norm voor meten staan, de NEN- EN 13032-1. Waar heb je die 100 uur vandaan?
Verder hebben we niet altijd die 100 uur ingebrandt. Alleen op aangeven van de leverancier van de buis.