jan 09

Nachtverlaging bij vloerverwarming rendeert wel

Geplaatst door Arie Groenveld in Energiebesparing 158 Reacties»

Negatieve adviezen NUON en installateurs m.b.t. toepassing van nachtverlaging bij vloerverwarming kon ik niet rijmen met de theorie. Het warmteverlies naar buiten is immers evenredig met het verschil tussen de gemiddelde binnen- en buitentemperatuur. Daarom besloot ik om m.b.v. metingen na te gaan of de praktijksituatie klopte met de adviezen. In onderstaand artikel wordt aangetoond dat nachtverlaging wel degelijk rendeert.

/wp-content/uploads/2008/articles/nachtverlaging-bij-vloerverwarming-100px.jpg

Argumenten tegen nachtverlaging van Nuon en anderen zijn dat het ’s morgens extra energie zou kosten om de vloer na afkoeling weer versneld op temperatuur te brengen, hetgeen door de dan inefficiëntere werking van een HR-ketel relatief meer energie zou kosten. Zo staat op de website van Nuon het volgende advies:

Vloerverwarming is kortom een stabiel type verwarming. Hierdoor heeft het geen zin ’s nachts, en zeker niet als u een paar uur weggaat, de vloerverwarming lager of uit te zetten. Wij adviseren dan ook de vloerverwarming zo aan te sluiten dat een kamerthermostaat of nachtverlaging er géén invloed op heeft.

Nieuwsgierig naar de juistheid van hun bewering besloot ik om e.e.a. te gaan meten.
Het vaststellen of het aanbrengen van wijzigingen in een verwarmingssysteem resultaat oplevert is niet zo gemakkelijk. De gemiddelde buitentemperatuur verandert van dag tot dag, evenals de invloed van de wind en de zon.
Er is echter wel een lineaire relatie tussen het gasverbruik en de buitentemperatuur, want het warmteverlies naar buiten is evenredig met het verschil tussen binnen- en buitentemperatuur. Door nu over een bepaalde periode het gasverbruik dagelijks te meten en de gemiddelde buitentemperatuur vast te stellen kan men in een grafiek het gasverbruik als functie van de buitentemperatuur vastleggen, hetgeen per meting een punt oplevert in de grafiek. Door deze punten kan men een rechte lijn (stooklijn) trekken, welke het stookgedrag van de woning weergeeft.
In de maanden december en januari heb ik op deze manier gegevens verzameld die ik in onderstaande tabel heb weergegeven.

Continue aan. Kamer temperatuur 20,2 gr.
datum gem.
temp		 gas
(m3)		 wind
(m/sec)		 zon
(uren)
16-11-07 13,3 2,4 6,7 0,5
8-12-07 6,1 6,8 7,7 0,5
9-12-07 5,0 7,8 6,5 4,5
10-12-07 6,9 7,6 4,8 2,8
11-12-07 5,1 6,6 4,3 5,1
12-12-07 2,8 7,4 0,9 0,0
2-01-08 -0,3 11,3 5,9 6,5
3-01-08 0,5 11,0 6,8 1,5
4-01-08 3,8 9,2 6,0 0,0
5-01-08 6,8 8,3 7,3 1,4
6-01-08 4,5 8,2 4,7 6,0
Nachtverlaging volgens thermostaat model.
datum gem.
temp		 gas
(m3)		 wind
(m/sec)		 zon
(uren)
16-11-07 13,3 2,4 6,7 0,5
14-12-07 1,2 7,6 2,1 2,8
15-12-07 1,8 7,9 3,6 3,5
16-12-07 -1,0 8,7 4,1 6,3
17-12-07 -0,7 11,3 6,0 0,7
18-12-07 -1,8 10,0 4,0> 2,2
19-12-07 -2,5 10,7 3,4 6,3
20-12-07 -3,7 11,2 2,9 0,0
21-12-07 -4,3 11,1 1,7 0,0
22-12-07 -2,5 11,8 2,2 6,1
23-12-07 3,1 7,9 2,1 4,7
24-12-07 3,3 8,5 4,7 0,0
26-12-07 4,7 5,8 4,9 2,0
27-12-07 5,4 8,0 7,4 0,0
28-12-07 6,9 7,4 8,3 0,2
29-12-07 6,7 5,5 9,0 5,7
30-12-07 5,9 6,0 4,5 1,2
31-12-07 4,9 6,8 1,7 0,0

Tabel met de gemeten waarden

De gemiddelde etmaaltemperatuur is gehaald van www.knmi.nl evenals de gemiddelde windsnelheid en het aantal uren zon.
Met behulp van het programma Excel heb ik onderstaande grafieken gemaakt, die via de trendline-functie op basis van de meetgegevens zijn geconstrueerd.
De zwarte lijn in de grafiek betreft de voor mij gebruikelijke manier van stoken met nachtverlaging. De andere grafiek (geel) betreft het stoken zonder nachtverlaging.

Om de grafieken naar beneden te laten doorlopen heb ik aan beide tabellen een extra punt toegevoegd uit de maand november om een meetpunt te verkrijgen in het lage deel van de grafieken. De spreiding van de punten om de grafiek kan worden verklaard door de variatie in gemiddelde windsnelheid en aantal uren zon, die mede van invloed zijn op het gasverbruik. Verder is ook het gasverbruik t.b.v. warm tapwater niet elke dag hetzelfde. Door het toepassen van meerdere meetpunten kan men de invloed hiervan door middeling in de grafiekverschillen verwaarlozen.
Uit de grafieken blijkt dat het stoken met nachtverlaging ca 14% brandstof bespaart.

Stookgedrag

Normaal wordt er met nachtverlaging gestookt, waarbij de Itho-thermostaat (Comfort Time 100) is geprogrammeerd volgens onderstaande tabel. Om 21.00 uur volgt de nachtverlaging naar 16 graden.

Instelling thermostaat
Tijd in uren temperatuur
6.00 18,2
7.00 19,2
8.00 19,4
10.00 19,6
12.00 19,8
14.00 20,0
16.00 20,2
21.00 16,0

Er zit dan nog zoveel warmte in de vloer, dat de temperatuur rond 23.00 uur 0,1 á 0,2 graden is gedaald. Afhankelijk van de buitentemperatuur daalt in de loop van de nacht de temperatuur nog 1 á 2 graden verder. Meestal slaat de verwarming dan rond 7.00 uur aan. Bij koude nachten zal dat al om 6.00 uur plaatsvinden.

De gedachte achter de gekozen instelling is als volgt.
’s Ochtends is vanwege verhoogde activiteit geen hoge temperatuur nodig. ’s Avonds is een iets hogere temperatuur wel aangenaam.
Door de gekozen instelling heeft de HR-ketel (Vaillant Solide VHR 24-28 Combi), waarvan de maximum-watertemperatuur op 55 graden staat ingesteld, rustig de tijd om zijn warmte aan de kamervloer af te geven. De thermostaat is niet modulerend. De ketel echter wel, waarbij geconstateerd wordt dat deze modulerend werkt op basis van de retourwatertemperatuur.
Bij het experiment zonder nachtverlaging is de temperatuur continu op 20,2 graden ingesteld.

In de kamer is de vloerverwarming bedoeld als hoofdverwarming. Aan de achterzijde bevindt zich nog een radiator (met thermostaatknop), die in koude periodes helpt om de trage opwarming van de kamer wat meer snelheid te geven. De maximum watertemperatuur in de regelunit van de vloerverwarming is ingesteld op 40 graden.
Het huis (bouwjaar 1974) is een hoekhuis, dat voorzien is van HR++ beglazing. De spouwmuren zijn in 1979 gevuld met UF-schuim. Vloer en schuin dak zijn ook geïsoleerd. Het gasverbruik (inclusief voor tapwaterverwarming) bedraagt circa 1200 m3 per jaar.

Conclusie

Uit de metingen en afgeleide grafieken blijkt dat het ondanks tegengestelde adviezen van de vakhandel zinvol is om ook bij vloerverwarming nachtverlaging toe te passen. De bereikte besparing in de getoonde situatie is ongeveer 14%. Per slot daalt door nachtverlaging de gemiddelde kamertemperatuur, waardoor het warmteverlies naar buiten geringer is. Juist in de nacht en vroege ochtend is de buitentemperatuur laag en is het niet zinvol om de kamertemperatuur hoog te houden.

158 reacties op “Nachtverlaging bij vloerverwarming rendeert wel”

@ Tine
Ja het is voordeliger. Maar de besparing is wel minder.
Hoe langer de stookduur, des te hoger het voordeel van de vloerverwarming.
Een paradox die bij besparingen vaker voor komt.
Een 50% besparing op een groot totaal levert meer op dan 50% op een laag verbruik.

Voordeliger is een vreemd woord in deze context. Het is een bepaalde oplossing. De investering resulteert in een (mogelijk) lager verbruik, maar vooral meer comfort en het systeem is geschikt voor LTV warmtebronnen.

Beste mensen,
ik heb met veel genoegen deze discussie gevolgd over nachtverlaging. Ik heb een iets andere vraag maar de aanwezige kennis hier kan mij misschien wel verder helpen. Sinds augustus 2009 wonen wij in een nieuw vrijstaand huis met beneden vloerverwarming en boven radiatoren. Een Bosch HR ketel moet voor de warmte zorgen. Nu constateer ik het volgende; de ruimtethermostaat staat dag en nacht op 20 graden ( ben aan experimenteren, voorheen overdag 19 als er niemand thuis is nu dus even geen verlaging) Normaal slaat de ketel aan, ingesteld op 50 graden, en na enige tijd weer af, dit met lange tussenpozen. Vandaag viel het me op dat de ketel contineu aan en uit ging. In rust op 28 graden dat verwarmen tot 39 graden en weer uit en weer aan. Ik heb de Bosch service dienst gebeld en zij waren zeer bereid dit te verklaren. De uitleg was, dat bij 20 graden de gevraagde temperatuur 38,9 graden was en de ketel daarop branden, kennelijk was die temperatuur snel bereikt en stopte de ketel weer, echter de vraag temperatuur bleef. Nu in de avond is dit weer weg, temperatuur nog steeds 20 graden, maar gevraagde temperatuur 0,0 graden en voorlopig geen branden van de ketel. Welke verklaring is hier voor te geven? Ik was altijd van mening dat er een marge naar boven en onder ingesteld staat waarop de themostaat warmte vraagt en zodra die afgegeven is geen warmte behoefte meer heeft.
Ik hoor graag van jullie.

Sjaak

Beste Sjaak,

Ik kan in je verhaal geen lijn vinden.
Wat bedoel je met:
“De uitleg was, dat bij 20 graden de gevraagde temperatuur 38,9 graden was en de ketel daarop branden, kennelijk was die temperatuur snel bereikt en stopte de ketel weer, echter de vraag temperatuur bleef.”

De vraagtemperatuur is die van de thermostaat. Die stel je toch niet in op 38,9. Of bedoel je hiermee de watertemperatuur?
En wat bedoel je met een gevraagde temperatuur van 0,0?

Een aantal zaken is verder belangrijk om te weten. Gebruik je een weersafhankelijke regeling, dus met buitenthermometer?
Welk type ketel gebruik je?
Welk type thermostaat gebruik je? Is dat een modulerende?
En waarom pas je geen nachtverlaging toe?

Normaliter zal een ketel gaan branden, als de thermostaat vraagt en de max. watertemperatuur nog niet is bereikt. Bij het verwarmen stijgt de temperatuur van het ketelwater totdat de max. watertemperatuur is bereikt. Sommige ketels hebben een modulerende vlam, die lager wordt als de temperatuur van het retourwater stijgt. Na het afslaan van de brander zakt de watertemperatuur tot een bepaalde waarde, waarna de ketel weer gaat branden en het proces zich herhaalt totdat de op de thermostaat ingestelde kamertemperatuur is bereikt.
Als je gebruik maakt van een weersafhankelijke regeling, is de maximum watertemperatuur afhankelijk van de buitentemperatuur, die volgens een bepaalde stooklijn wordt ingesteld.

Beste Arie, en Henk (de site ga ik zo bekijken)

ik zal proberen duidelijker te zijn.

Als de kamerthermostaat op 20 graden staat kan ik via de info knop zien welke watertemperatuur gevraagd wordt, net zoals de gewenste temperatuur en huidige temperatuur in de kamer.
Ik heb geen weersafhankelijke themostaat.
Nu is het zo dat als de kamertemp. 20 graden is de gevraagde watertemperatuur toch nog 39 graden is, dan slaat de ketel aan verwamt het water tot 39 graden en slaat weer af, dit gaat constant zo door. Maar gisteren avond was het minder, dan staat de kamer thermostaat weer op 20 graden maar is de gevraagde water temperatuur 0,0 graden en blijft de ketel dus uit. Ik heb een modulerende ketel, maar dit is dus geen moduleren maar constant aan en uit gaan. In mijn beleving zal de ketel aanslaan als de kamertemperatuur onder de 20 graden komt, dan warm water vraagt en als de kamertemperatuur weer op 20 graden staat geen warm water meer vraagt (dit uiteraard met een marge naar boven en naar beneden) Vreemde is dus dat als de kamertemperatuur op nivo is er toch warmwater vraag is die dus niet aan de vloerverwarming afgeven wordt omdat hij bij behalen direct weer uit gaat.
Ik heb een Bosch 35 HRC met FR100 thermostaat modulerend niet weersafhankelijk.
Nu even geen nachtverlaging, omdat het nu wat kouder is en de radiatoren boven nauwelijks warmte afgeven gezien de lange periode dat de ketel uit is als de vloer warmte afgeeft. Dus voor extra comfort!
Hoop dat ik zo wat duidelijk ben, bedankt voor je geduld!

Sjaak

Hallo Arie bedankt voor je reactie.

Ik zal proberen duidelijk te zijn.

Wij hebben een BOSCH 35 HRC ketel en een FR 100 thermostaat, modulerend niet weersafhankelijk gestuurd. Beneden vloerverwarming boven radiatoren.
Onze kamerthermostaat staat op 20 graden 24/7. Dit voor extra comfort gezien de buitentemperatuur.
Op de kamerthermostaat kan ik door op de info knop te drukken zien hoe en wat de ketel meet en doet. Nu zie ik als de kamer temperatuur op 20 graden is ingesteld en dit ook de huidige temperatuur is dan toch de gevraagde watertemepratuur 39 graden is?! De ketel slaat dan aan verwarmt naar 39 graden en gaat weer uit. Dit gaat zo door. Gisteren avond heb ik ook regelmatig gekeken en zag dan bij dezelfde waarde, dus kamer temperatuur 20 graden, huidige 20 graden een vraag temperatuur van 0,0 graden. Het lijkt mij dat als de temepratuur onder de 20 graden is de themostaat warm water vraagt totdat de gewenste temperatuur bereikt is en dan weer enige tijd uit gaat en pas weer aangaat als de temperatuur onder de 20 graden is gedaald. met uiteraard enig marge in de boven en onder temperatuur. Ik snap dus de warmte vraag van de themostaat niet als de 20 graden bereikt is. Er zit een optimezer tussen die pas bij 35 graden gaat draaien dus er wordt geen verwarming aan de vloer toegevoegd.

Wat is een verklaring voor dit gedrag, wat mij nu pas opvalt.

Alvast bedankt voor de moeite.

Sjaak

@ Sjaak,

Als ik de handleiding van de HRC 35 bekijk, constateer ik dat er een max. temperatuurinstelknop is, die je met de linkerdraaiknop kunt instellen. Waarop staat die knop ingesteld?
In feite zou de watertemperatuur niet mogen afhangen van de ingestelde kamertemperatuur of gemeten kamertemperatuur. Stel dat je een graad hoger wilt in de kamer, dan moet de ketel een extra prestatie leveren en mag de watertemp. tijdelijk best wat hoger zijn.
In de handleiding wordt ook gesproken over verwarmingsregelingen, weersafhankelijke en ruimtetemperatuurregelingen. Waar stel je dat in?
Of staat de thermostaat op een regelmogelijkheid, waarop de watertemperatuur wordt beïnvloed?
Ik ken de Bosch-ketel niet zo goed. Heb je alles zelf ingesteld of heb je het laten doen door een installateur?
Die moet je i.h.a. kritisch volgen. Niet alle installateurs zijn vakkundig.

Een hobby/klus-site lijkt mij beter om te raadplegen.
Deze bijvoorbeeld:www.klusidee.nl/Forum
Als alles op de juiste manier is ingesteld dan gaan we weer over op het oorspronkelijke onderwerp!!

@ Sjaak,

Je situatie nog even overwegende kom ik tot de volgende conclusie.
Je max. watertemperatuur staat ingesteld op 50 graden. Je hebt een modulerende klokthermostaat, waarop ook de ketelwatertemperatuur kan worden afgelezen.
Hoewel er niets over de modulerende werking van de thermostaat in de handleiding staat, vermoed ik dat naarmate de kamertemperatuur de ingestelde temperatuur dichter benadert, de benodigde watertemperatuur lager wordt, waardoor de ketel lager gaat branden.
Dat kan betekenen dat radiatoren op de bovenverdieping niet warm genoeg worden. In dat geval zou je de max. watertemperatuur hoger kunnen instellen, b.v. op 60. Want in de verdeler van de vloerverwarming zit een ingebouwde thermostaat, die ervoor zorgt dat de temperatuur van het vloerverwarmingswater niet hoger wordt dan circa 40 graden. Die thermostaat moet je eventueel bijstellen als je de ketel op 60 graden zet.
In deze situatie zou je eventueel wel een geringe nachtverlaging kunnen toepassen, omdat je bovenverdieping dan warmer zou moeten worden.
Ik heb thuis ook vloerverwarming beneden en radiatoren boven. De max. watertemperatuur is ingesteld op 60 graden en de ketel moduleert op de temperatuur van het retourwater.

Hallo Arie en Henk.

Op de site van klusidee.nl vond ik deze vraag;

Geplaatst: 01 December 2010, 20:29 Onderwerp: Ongewenst regelgedrag thermostaat

De oplossing zou zijn een I Sense themostaat hier op aan te sluiten. Ik heb zelf nog de suggestie dat in de periode dat ik wel nachtverlaging toepaste de ketel voor langere periode aanslaat en daarmee een overshoot creert waardoor de intervallen groter zijn. Is dit een juiste gedachte? Dat zou eens te meer weer een reden zijn om tot nachtverlaging over te gaan.
Ik heb de watertemperatuur op 60 graden staat en ga daar de komende tijd aandacht aan geven. Bedankt weer.

Sjaak

Sinds wanneer is een klokthermostaat modulerend?
Als je maar één kamerthermostaat hebt dan kun je de radiatoren alleen waterzijdig inregelen.
Vergelijkingen van verschillende instalaties en/of instellingen en omgeving is niet te doen.
De omstandigheden zijn zó wisselend dat ’n eensluidend
advies onmogelijk is!

Beste Sjaak,
de vloerverwarming instellen op een constante temperatuur is,ivm. de traagheid van dit systeem,de beste oplossing.
Volgens mij heb helemaal geen probleem met jouw thermostaat maar ontbreekt het aan ervaring of kennis dus waarom een andere aanschaffen!
Terug naar af,U ontvangt geen bonus.

Beste Henk,

We stellen kritische reacties zeer op prijs, want twee mensen weten meer dan een.
Als er overigens op de website van Bosch
http://www.boschcvketels.nl/Producten/Themostaten/FR100.html
wordt aangegeven dat de FR100 een modulerende thermostaat is, dan ga ik dat niet tegenspreken.
Uiteraard: de thermostaat moduleert niet, maar zorgt dat de ketel dat doet aan de hand van de instelling en gemeten waarden.
Ik ben het overigens met jou eens dat het niet nodig is om een andere thermostaat aan te schaffen. Ik neem aan dat de Bosch-thermostaat prima met de Bosch-ketel samenwerkt.

Verder kan nachtverlaging zoals in bijgaand artikel gemeten en beschreven is, zeker besparend werken. Of dat zinvol is, hangt inderdaad af van de traagheid van het vloerverwarmingssysteem. En dat hangt o.a. weer samen met de dikte van de vloer, waarin zich de leidingen bevinden en de afstand van de leidingen onderling.
De intentie van de artikelen op deze website is om verantwoord om te gaan met middelen, zoals o.a. energie. Als het gaat om maximaal comfort, moet je geen nachtverlaging toepassen. Maar wellicht is er een tussenweg mogelijk die weinig afdoet aan comfort en toch enige besparing oplevert. Er zullen ook wel gezinnen zijn, die over een beperkt budget beschikken en/of energiebewust willen stoken.
Uit een recente bijlage in de Volkskrant las ik een ervaring van een persoon die door een installatiebedrijf een HR-ketel met weersafhankelijke regeling heeft laten installeren. Hij verbruikt nu jaarlijks meer dan 3000 kuub gas. Voor die tijd had hij een ouderwetse ketel en gebruikte circa 2500 kuub.

Beste Henk,

Waarom terug naar af en U ontvangt geen bonus?
Het ontbreekt me inderdaad aan kennis en ervaring maar ik was in de veronderstelling dat ik met de ervaringen en kennis van deze groep verder geholpen zou kunnen worden.

Neem me niet kwalijk, ik heb naar eigen inzicht mijn “probleem” willen voorleggen. Ik wacht de reactie van Bosch wel af.

Arie, bedankt voor de goede bedoelingen!

@Sjaak,

Daar is deze website ook voor bedoeld. Informatie uitwisselen en elkaar helpen.

Mijn stelling:” Domme vragen bestaan niet, alleen domme antwoorden”

Ik hoop dat de reacties op je vragen je al iets verder geholpen hebben.

Beste forumbeheerder/meeschrijvers en deskundigen door alsmaar toe te staan dat alle reacties afdwalen van het oorspronkelijke onderwerp wordt het wel héél héél onoverzichtelijk!
Kijk eens bij http://www.klusidee.nl daar worden onderwerpen afgesloten of verplaatst naar de juiste rubriek.
Maakt het zoeken en lezen overzichtelijk.
Sjaak is begonnen bij post 53 en bij post 65 gaat hij terug naar Bosch en is weer terug bij af!!
En oh ja over de modulerende thermostaat :
“foutje bedankt”.

@Henk,

Bedankt voor de tip.

Echter er is wel een verschil tussen de website van klusidee en OliNo. Klusidee maakt gebruikt van een forum waar iedereen nieuwe onderwerpen kan starten (en moderators discussies kunnen verplaatsen), bij OliNo maken we gebruik van een weblog (blog) waarbij onder de artikelen gediscussieerd kan worden over de onderwerpen in het artikel. Je krijgt daardoor automatisch iets breedere discussies op OliNo.

De vragen die Sjaak stelt zijn ook leerzaam voor anderen (niet iedereen is een expert) en passen bij het onderwerp verwarming. Prima toch.

Webmaster

Nogmaals kijk eens terug naar dit onderwerp:
Hoe (on)zuinig is elektrische vloerverwarming?
228comment(s)!!!!!
Wie gaat er 228 opmerkingen lezen????
De verwarring begint al bij de eerste twee comentaren en ja ik weet het nu maak ik mij ook schuldig aan deze vervuiling die niet het milieu maar ook de kerstgedachte géén goed doet.

Nachtverlaging is wel degelijk zinvol mist je weet waar je mee bezig bent; dus meten is weten. Wij (Dumotec) zijn momenteel bezig met het afronden van een testfase door een onafhankelijk instituut, na ook al meer dan een jaar zelf te hebben getest met een trage en een snelle vloer. Onze bevindingen, schema’s etc. zijn op internet te vinden.
http://dumotec.nl onder het kopje concept.

Arie: Hartelijk bedankt voor dit duidelijke artikel dat mijn stelling kracht bij zet. Ik heb al veel discussies moeten voeren met types zoals ‘Pat’ die het gewoon niet *willen* snappen.
Winst = winst… hoe klein ook.

Als je er voor kiest om geen nachtverlaging toe te passen dan ‘koop’ je in mijn optiek gewoon comfort.

Hoe dan ook… geen nachtverlaging kost geld… bij oude slecht geisoleerde huizen meer als bij nieuwe, maar netto kost het altijd geld.

@ Peter,

Ik word in mijn mening ondersteund door de links:
http://www.cvtuning.nl/zo-werkt-dat/hoofdregelingen/weersafhankelijk/gasverbruik en
http://www.cvtuning.nl/onderzoek
waarin de weersafhankelijke regeling voor woonhuizen wordt afgekraakt en ook de nachtverlaging wordt gepropageerd.
Ik ben onlangs een situatie tegengekomen, waarin een installateur in een woning de thermostaat had vervangen door een weersafhankelijke regeling. De temperatuur in de huiskamer is niet in te stellen en ’s nachts en ook ’s zomers blijft de ketel gewoon warm cv-water leveren. Ik heb geadviseerd om de regeling zo snel mogelijk te vervangen door een met een klokthermostaat. De installateur die door de bewoners is aangesproken op het excessief gasverbruik heeft de ketelfabrikant ingeschakeld om te bezien of de ketel wel goed functioneert. Ik vermoed om zijn eigen gebrek aan kennis te maskeren.

Allen, voor mij is het vraagstuk van de nachtverlaging bij vloerverwarming inmiddels ook actueel geworden :). Gisteren hebben m’n vriendin en ik de sleutels van onze koopwoning gekregen.

De woning wordt van warmte voorzien middels stadsverwarming. De stadsverwarming is gesplitst naar een vloerverwarming die (als hoofdverwarming zonder losse radiatoren) de hele benedenverdieping verwarmt en een aftakking naar boven voor de andere ruimtes (radiatoren met thermostaatdknoppen).

Nou draait de vloerverwarming op dit moment in principe continu. De pomp draait altijd en als je geen warmte wil moet je de thermostaatknoppen van de vloerverwarmingsset in de trapkast gebruiken.

On a side note: Moet ik beide knoppen dicht draaien of alleen de knop op aanvoer of juist retour? Ze staan nu beide op “1”, zoals we in het huis gekomen zijn (waarde vlak na het sterretje van vorstbescherming).

Nou de hamvraag: Welke constructie gebruiken jullie allemaal bij de nachtverlaging voor vloerverwarming? Ik snap dat een gewone kamerthermostaat gebruiken niet zo veel zin heeft omdat de reactiesnelheid van vloerverwarming toch trager is dan met radiatoren.

Echter, ik wil eigenlijk 2 doelen bereiken:
* Vloerverwarming ’s nachts in een lagere stand
* Vloerverwarming in de zomer gewoon uit
* Als er in de zomer/voorjaar geen warmtevraag meer is wil ik de pomp ook uit hebben, maar natuurlijk wel met intervallen aan om vastlopen te voorkomen.

Zelf overweeg ik nu om zo’n regelklep van Honeywell te gebruiken, die men normaal ook in situaties met stadsverwarming toe past als een kamerthermostaat gewenst is. En daar dan toch maar een gewone kamerthermostaat aan (hebben we nog liggen). Voordeel van die constructie lijkt me dat, als er geen warmtevraag is, bv. in de zomer, de aanvoerleiding afkoelt en dat zou ik dan weer kunnen gebruiken met de in de handel verkrijgbare oplossingen die op basis van die temperatuur de vloerverwarmingspomp uitschakelen.

Echter, ik ben geen expert op dit gebied. En verschillende ‘professionele’ installateurs hebben zulke uiteenlopende meningen hierover…..

Beste heer Versteegt,

Ik heb geen ervaring met stadsverwarming, maar ik zou het vreemd vinden als je bij stadsverwarming geen klokthermostaat kunt gebruiken en dat je de temperatuur alleen met thermostaatknoppen van de vloerverwarming kunt regelen. Er moet toch een mogelijkheid zijn om via een thermostaat een afsluiter/klep te bedienen, waardoor je de warmtevraag kunt programmeren.
Ik zag overigens wel een forumdiscussie over het onderwerp op http://www.klusidee.nl/Forum/about17294.html.
Er moet m.i. wel iets te regelen zijn.

Hoewel vloerverwarmingssystemen trager zijn dat radiatorsystemen, bespaar je toch met nachtverlaging. De mate waarin dat gebeurt hangt o.a. af van de traagheid van het systeem.
Wat betreft het afschakelen van de vloerverwarmingspomp. Dat kun je regelen met een pompschakelaar. Deze bevat een temperatuursensor, die je aan de toevoerleiding hangt. Bij moderne pompschakelaars kun je de schakeltemperatuur instellen. In de zomermaanden wordt de pomp elke dag of sommige elke 14 dagen 5 minuten gestart om vastzitten van de pomp tegen te gaan.

@74: Bedankt voor de overdenking :).

Zo’n regelklep is er zeker voor de stadsverwarming (zit ook in het huidige huurhuis gemonteerd, met een gewone Chronotherm IV van Honeywell eraan).

Echter, ik vraag me dus af of dat bij vloerverwarming de juiste way to go is. Aangezien zo’n Honeywell kamerthermostaat standaard iets van 5-6x per uur schakelt. Eigenlijk zou een ‘timer’ die de regelklep naar de vloerverwarming toe dicht zet (zodat de sensor van de pompschakelaar z’n werk kan doen) dan eigenlijk genoeg zijn….

Beste Peter en Arie,
Veel huizenbezitters worden geconfronteerd met de incompetentie van hun adviseurs, wie dat ook moge zijn.
Het is een vaststaand feit dat nachtverlaging energiebesparing oplevert,
met welk systeem dan ook, omdat het energiegebruik wordt bepaald door
de temperatuur in de woning/de isolatie/de temperatuur buiten de woning.

Het fabeltje, dat je een vloerverwarming op temperatuur moet houden
komt van de leveranciers van traditionele vloerverwarming systemen.
Indien de gebruikers dit geloven (de meeste mensen geloven dat) beperkt
dat de klachten over de trage werking.
Vergeet niet dat toen 40 jaar geleden vloerverwarming op de markt kwam
dit een bijverwarming voor rijke mensen was, die naast de radiatoren voor
een goede regelbaarheid een v.v. hebben aangeschaft om de kou uit de
ongeïsoleerde vloer te halen. Door de grote lobby van de vloerverwarming-
fabrikanten, die de installateurs inpalmden dat je een gehele woning ook
zonder radiatoren kunt verwarmen en de steeds betere isolatie waarden
is het aandeel vloerverwarmingsinstallaties tot grote hoogte gestegen.
Traditionele vloerverwarming is dan ook niet het systeem van de toekomst,
daarvoor is de benodigde aanvoertemperatuur van 40ºC veel te hoog en de traagheid werkt ook in het nadeel van dit systeem, want als je naar een
lagere nachttemperatuur wil, moet eerst de enorme hoeveelheid energie
die in de dekvloer is opgeslagen eruit, dus de periode tot de gewenste nachttemperatuur is bereikt, is zo lang dat het systeem alweer moet gaan opwarmen, dus blijft de energiebesparing beperkt en het ongemak blijft ook. Maar er is meer; ook de winst van zonne-instraling wordt niet omgezet in energiebesparing door de traagheid van het systeem.
Huizenbezitters wordt door dit systeem ook de vrijheid om een vloerbedekking te kiezen dat zij graag willen. Parket, hoogpolig tapijt, e.d.
zijn praktisch uitgesloten. De traagheid kan oplopen naar 11 uur en de watertemperatuur zal moeten worden verhoogd, om het nog een beetje warm te krijgen. Wat is dan het juiste systeem voor de toekomst?
Zie: http://www.bioclina.nl . Oppervlakte afgifte systemen voor vloer, wand of plafond. Dit systeem heeft een reactietijd van minder dan 15 minuten.
Volgende week meer hierover.

@Ronald,

Wat je signaleert is een aannemelijk verhaal. Ik merk dat veel installateurs in die zin conservatief zijn en om klachten te voorkomen, worden veel klanten geadviseerd om geen nachtverlaging toe te passen.
Daarom is het ook verstandig om de betonlaag waarin de verwarmingsbuizen zijn opgesloten zo dun mogelijk te maken om de reactiesnelheid niet al te laag te maken.
Ik kan me voorstellen dat het systeem dat je propageert in die zin beter functioneert vanwege het ontbreken van de vertragende massa.
Ik ben overigens wel benieuwd naar de kosten. Ik krijg veel vragen van mensen over elektrische vloerverwarming die ze vanwege de geringere investering liever zouden plaatsen, maar dan wijs ik ze op de verwarmingskosten die een factor 2 tot 2,5 hoger zijn dan die van vloerverwarming met water.

@Ronald de Vos,
Opmerkelijk dat \de benodigde aanvoertemperatuur van 40ºC veel te hoog\ zou zijn, terwijl het een hele stap is om met de gebruikelijke 70-90ºC zover terug te gaan. Blijkbaar volstaat minder dan 30ºC (en 18ºC voor koelen). Een lagere temperatuur vergt uiteraard minder energie, edoch stelt hoge eisen aan een gering warmteverlies.

Met een groter warmteverlies moet (veel) meer water rondgepompt worden met het bijbehorend hoog energieverbruik ook voor de pomp. Dat doet sterk denken aan beruchte, slecht werkende warmtepompen met een enorm energieverbruik.

Beste Roland,
Met alle respect, maar het is wel opvallend dat u in uw kleine stukje tekst, kans ziet om 3 verkeerde conclusies te trekken. Mag ik u erop attent maken dat een afgifte systeem als BioClina absoluut geen overeenkomsten heeft met een slecht werkende warmtepomp, waar dan ook. Hiervan acte. Het gehele plafond oppervlak is een actieve warmtewisselaar in 10 mm. stuc. Dit is het zonnetje in huis. Als je heel goed isoleert heb je minder oppervlak nodig.
Het klopt dat het debiet hoger is dan bij een traditionele vloerverwarming,
maar in een BioClina installatie is een bronzen, toeren geregelde Eco
pomp ingebouwd. Deze verbruikt nog niet 1/5 van het stroomverbruik
van een standaard pompje dat in een traditionele vloerverwarming is
ingebouwd. Dus waar hebben we het over?

Beste Arie,
Ieder product of systeem heeft een live-cycle. Een traditioneel vloer verwarmingssysteem is technisch aan het eind van zijn live-cycle, omdat het geen toegevoegde waarde meer heeft, iets dat het in het radiatoren tijdperk wel had. De nadelen zijn inmiddels veel talrijker en groter dan de voordelen. De slangen in een ondiepere dekvloer leggen met een h.o.h.
afstand van 150 of 300 mm gaat niet functioneren en slangen dichter bij elkaar leggen dat gaat ook niet. Daarvoor zijn er sinds 18 jaar Bio-Clina capillaire klimaatmatten. Wij zijn in staat om u duidelijk te verklaren dat een warmtepomp/aardcollector (brine/water )+
warm tapwatervoorziening, gecombineerd met een traditionele vloerverwarming, 2 x zoveel energie verbruikt dan met een installatie van BioClina. Ons motto is : Investeer in de toekomst en niet in het verleden.
Voor dit soort investeringen zijn er een aantal banken die u hiervoor graag geld willen lenen. De (meer) investering is niet onoverkomelijk en is super snel terug verdiend + dat de waarde van de woning behoorlijk toe neemt
Alleen dat al rechtvaardigt de (meer)investering.

@Ronald de Vos,
Hoe kleiner het temperatuurverschil hoe meer er gepompt moet worden, dat vergt energie ook met een zuinige pomp. Of dat opweegt tegen een geringere verhoging van de watertemperatuur blijft de vraag. Een kleiner temperatuurverschil vergt meer oppervlak voor eenzelfde warmteoverdracht, dus meer buizen. Waarbij de vraag is of de warmteoverdracht voldoende is.

Uit deze vage omschrijving is dat onduidelijk.

@Ronald,

Dat er met een laag-temperatuur verwarming bespaard kan worden, lijdt geen twijfel, zeker als de reactietijd van het systeem geringer is. Want dan is het besparend effect van nachtverlaging hoger. De vraag is of dat een factor twee is t.o.v. de bestaande vloerverwarmingssystemen. Ik heb jaren achtereen metingen gedaan om verschillen te kunnen zien in mijn gasverbruik, waarbij ik in grafieken in de stookmaanden het gemiddeld dagverbruik uitzet tegen de gemiddelde buitentemperatuur (in eerste instantie was dat nog graaddagen). Zie mijn artikel:
http://www.olino.org/articles/2006/07/12/energiebesparing-thuis-een-praktijkgeval
Daarin blijkt dat bij overgang naar vloerverwarming in 1996 er weinig verschil is t.o.v. de grafiek van 1981/82. Alleen is de helling wat steiler. Vermoedelijk door een te dunne vloerisolatielaag.
Met de gegeven huiseigenschappen is heb ik in 2005/06 het maximaal haalbare bereikt, waardoor ik nu per jaar in een redelijk geïsoleerd hoekhuis circa 1200 kuub verbruik, waarvan 200 kuub voor tapwatergebruik.
Beweringen m.b.t. extra besparingen kun je alleen staven door te meten en dat geldt ook voor het bioclina-systeem.

Beste Roland,
Als u meer duidelijkheid wenst dan kan dat in de vorm van een wetenschappelijk rapport van de Uni Zwickau (D) met 230 pag. van hand
van Prof. Dr. Ing. Bernd Glück. Zie: http://www.bioclina.nl/downloads .

Beste Arie,
In mijn voorbeeld ga ik uit van een brine/water warmtepomp installatie en een plafondverwarming met BioClina. Dit kun je niet vergelijken met een
traditionele vloerverwarming, waarvan je het gebruiksgedrag gaat aanpassen.
1. Een wp installatie reageert heel anders dan een installatie met een c.v.- ketel(HR). Een verschil in watertemperatuur van 10ºC bij een HR-ketel geeft nauwelijks verschil in het gas verbruik. Bij een warmtepomp op een aanvoer temperatuur van 40ºC of 30ºC., verbetert dit het C.O.P. – getal van 1:3,9 naar 1:5,4, dat is een % verbetering van 35%. Nu komen de overige besparingen.
2. Een vloerverwarming is ook een stralingsverwarming, maar aangezien straling ophoud straling te zijn is als deze straling een oppervlak raakt, dan zet n.l. de straling zich om in warmte. Dat betekent in de praktijk dat hoe voller uw woning staat met kasten, bankstellen, tafels, stoelen en andere goed bedoelde rommel en misschien nog een berber van 4,0 x 3,0 m. hoe meer een traditionele vloerverwarming zijn specifieke eigenschappen verliest en wordt getransformeerd naar een ordinaire radiator installatie.
Dat heeft als gevolg dat de dagtemperatuur naar 21-22ºC moet om het nog behaaglijk te hebben. Bij dit fenomeen wordt niet bij stil gestaan, maar dit is de tweede belangrijke energiebesparing van ca. 12-15% en dan hebben we het nog niet over het feit dat eventueel de aanvoer watertemperatuur moet worden verhoogd vanwege de Berber, of het laminaat/parket. Met BioClina wordt vanuit het plafond gestraald naar de omgeving, mensen, vloer, wanden, glas meubels, enz., onder alle omstandigheden hetzelfde patroon én nog steeds met een aanvoer watertemperatuur van max. 30ºC. en een ruimtetemperatuur van 19ºC, want hoger wil de gebruiker niet want dan vindt hij/zij het te warm.
3. Nu komen we pas bij de nachtverlaging. Dit is niet zo moeilijk. Bij een nachtverlaging van 19ºC. naar 16ºC. wordt een besparing bereikt van
15-20%.
4. Dan is er nog in voor-en najaar de zon instraling; hierop reageert BioClina razend snel en bespaart daarmee ook nog energie in de vertrekken op de zuidzijde van de woning. In een BioClina installatie is iedere ruimte voorzien van een ruimteregelaar, waarmee u ook ruimten die amper worden gebruikt op een constant lagere temperatuur kunt zetten.
Nu hebben we het nog niet gehad over de zeer onrendabele warm tapwater installatie via de wp. en toch al hebben we ca. 50% energie bespaart t.o.v. een traditionele vloerverwarming i.c.m. een wp.
Voor wat betreft de warm tapwater installatie i.c.m. een wp. het volgende.
Normaal is dat de boiler een voorkeur schakeling heeft en daardoor wordt de wp naar 60-65ºC. gestuurd om vervolgens de boiler op te warmen. Dit proces duur vele uren, omdat de capaciteit van de wp véél groter is dan de warmteopname van de boiler. Dus de warmtepomp kan zijn warmte niet kwijt, schakelt uit en gaat na enige tijd weer aan, warmt op naar 60-65ºC
en het proces herhaalt zich zo keer op keer. Intussen wordt er voor een vermogen aan kWh door heen gedraaid.
Wij doen dit anders, met een slimmigheidje. We laten de wp met rust, die levert zijn 30ºC aanvoer indien nodig en dat wordt nooit anders (kan wel, maar is niet nodig), dus het C.O.P.- getal blijft onder alle omstandigheden zeer hoog. Nu nemen wij een warmtepomp boiler (200, 300, 400 of 500 liter) en maken voor deze warmtepomp boiler gebruik van het retourwater
van de BioClina installatie, als bron (kan ook bij v.v.). We nemen daaruit een deelstroom (27ºC), voordat de retour weer aansluit op de wp. De wp
brengt vervolgens het retourwater weer op 30ºC. Het C.O.P. van de boiler wp heeft een C.O.P. van < 1:4,2..
Bovenstaande is innovatief, slim, duurzaam en zeer energiebesparend.

@Beste Ronald de Vos,

Met Arie zie ik ook uit naar een meting van vergelijkbare systemen.

Een vergelijking van vloerverwarming met wand/plafondverwarming maakt dit moeilijker. Uiteraard is vloerafdekking voor vloerverwarming ongewenst! Ook BioClina kent vloerverwarming.
Bij warm tapwater wordt blijkbaar een 60ºC systeem vergeleken met een 30ºC systeem!
Uiteraard verbetert de COP bij een kleiner terperatuurverschil.

De opgegeven verwijzing werkt niet

Ik zag dat er nog een Peter berichten plaatst, dus om verwarring te voorkomen heb ik er maar een ‘Z’ achter gezet.

Er is toch iets belangrijks wat ik in bovenstaande niet terug zie. Namelijk de mate van isolatie. Want als je huis super geïsoleerd is dan heeft nacht verlaging geen zin omdat je dan geen warmte verliest. En is juist belangrijk als er geen of weinig isolatie is. Isolatie is dan ook erg belangrijk bij het al dan niet toepassen van nachtverlaging.

Mijn huis, van ongeveer 1890, heb ik met minimaal 10cm geïsoleerd en ik stook alleen de begane grond. De zolder gebruik ik niet of nauwelijks en blijft zonder verwarming prima op temperatuur. De vloerverwarming ligt in ongeveer 8cm beton met daarop plavuizen en tegels. Verder heb ik een hr-ketel met de watertemperatuur op 40 graden. De thermostaat staat vast op 21 graden.

Nachtverlaging heb ik in het begin toegepast maar door de massatraagheid duurt het uren voordat er een graad bij is gekomen. Dus dat heeft weinig zin. Doordat ik op propaan stook kan ik niet precies het verbruik per dag of per week noteren. Maar als ik naar het jaarverbruik kijk is die zeker niet gestegen. In tegendeel, het is eerder gedaald. Omgerekend gebruik ik zo’n 1100 kub aardgas voor een vrijstaande woning. Lijkt mij niet veel.

Wel speel ik soms wat met de temperatuur als ik bijvoorbeeld naar bed ga of een tijdje de deur uit ben. Maar dan praat je over niet meer dan een halve of hele graad. Comfort is voor mij het belangrijkst. Om minder gas te verbruiken zie ik meer in nog meer isolatie en zonnecollectoren.

En ik dacht dat ik me goed had voorgelicht. Hoofdvloerverwarming zuinig en comfortabel? Waarom heb ik dan een hoger verbruik dan daarvoor toen er verwarmd werd met convector putten? In mei 2007 van gas naar inductie koken en gelijktijdig van convector putten naar vloerverwarming. Resultaat; verbruik elektra 50% hoger en gas ongeveer 25% hoger dan dan daarvoor:-( Waren de winters strenger? Huis is uit 1976, soort bungalow en heel veel m2 dubbel glas. wel spouwmuur isolatie, maar of dat er nog goed in zit? Nachtverlaging voor de aanleg van de vloerverwarming was op 16 graden ingesteld. Na de aanleg van vloerverwarming stelden we de nachttemperatuur in op 18 graden. Komt het misschien toch door de hogere nachttemperatuur dan voorheen? Ik zoek me suf. Deze site heeft me al veel inzicht gegeven.
Wat me overigens wel verraste is dat er nooit een proefopstelling in een lab gemaakt is. Moet toch mogelijk zijn om in een koelcel een hok neer te zetten met een vloerverwarmingsoppervlak van1 m2. Hoe dan ook, het is me hier duidelijk geworden dat nachtverlaging bij een matig (misschien wel slecht) geïsoleerd huis loont. Zit ik me nog wel af te vragen of er iemand is die kan vertellen of de spouw isolatie goed is (en zo niet, kan er wat bij gespoten worden?) en of ik met behoud van comfort nog meer kan besparen met bijvoorbeeld zo’n Evohome setje, waarbij de radiatoren en vloerverwarming per ruimte apart geregeld kunnen worden.

Jullie geven aan dat een pompschakelaar voor de vloerverwarming ook nog bespaart, maar gaat dat niet ten koste van roestvorming, kalkvorming, ophoping van lucht in het systeem, cavitatie? Als dat optreedt is de besparing misschien wel weer lager dan de kosten van reparatie of andere inefficiëntie. Nou ja, misschien lukt het nog om voor deze winter nog e.e.a. te optimaliseren zodat mijn verbruik van elektra weer terug komt op 3600 Kwh en gas op 2500 m3 (situatie voor de vloerverwarming).

Beste Cor,

In mijn artikel http://www.olino.org/articles/2006/07/12/energiebesparing-thuis-een-praktijkgeval heb ik grafieken gemaakt van stookseizoenen van een aantal winters. In die grafieken zie je de afhankelijkheid van het gasverbruik t.o.v. het gemiddeld aantal graaddagen. De helling van die lijnen is een maat voor de isolatie van de woning. Ik heb in mijn huis vloerverwarming geïnstalleerd in 1996. Wat mij is opgevallen is dat ik in de winter van 96/97 bij een hoger aantal graaddagen (=lagere temperaturen) meer gas verbruikte dan in de winter van 81/82 en bij hogere temperaturen minder.
Dat heeft m.i. te maken met het feit dat bij de watertemperatuur in de vloer bij koude dagen hoger is en er door de dunne isolatielaag (Alkreflex)warmte weglekt naar de betonnen vloer onder vloerverwarming.
Als ik geen isolatie had gebruikt, was het warmteverlies nog groter geweest.
Gemiddeld ben ik niet meer gaan stoken met vloerverwarming, omdat je de temperatuur door een hoger comfort wat lager kunt instellen.
Als je de vloerverwarming in de bestaande vloer hebt ingefreesd, heb je geen isolatielaag onder de vloerverwarming en zou dat een verklaring kunnen zijn voor je hoger gasverbruik. Er lekt dan warmte weg via de vloer en fundering.
Hoewel ik de nachttemperatuur op 16 graden instel, wordt deze temperatuur in feite nooit bereikt door de warmte die nog in de vloer zit en die ’s nachts aan de kamer wordt afgegeven. Ik kan wat dat betreft de nachttemperatuur net zo goed op 18 graden zetten.
De vloer werkt als een soort warmtebuffer. Hoe dikker de betonlaag van de vloer, hoe groter de bufferwerking. Bij mij gaat dan ook om 21.00 uur de nachtverlaging in juist vanwege deze bufferwerking. Mijn betonvloer (boven de isolatie) is met de tegels circa 7 cm dik. Als de betonvloer dikker is, is de bufferwerking (en dus de traagheid) groter, waardoor nachtverlaging minder effectief is. Want dan daalt de binnentemperatuur minder snel en moet je ook eerder de verwarming ’s morgens weer aanzetten om het op tijd in huis warm te krijgen.
Ik heb in mijn huiskamer nog wel een radiator (met thermostaatknop), die de trage bufferwerking ’s morgens wat compenseert.
De pompschakelaar is vanaf 1996 al werkzaam en bespaart circa 360 kWh op jaarbasis. ’s Zomers wordt de pomp wel elke dag enkele minuten geactiveerd door de pompschakelaar om vastzitten van de pomp door de neerslag van kalkdeeltjes te voorkomen. Ik heb dan ook nog geen problemen gehad met de pomp van de vloerverwarming.

Beste Arie,

Bedankt voor je reactie. Ik heb je praktijkgeval bekeken en je hebt echt een indrukwekkend resultaat bereikt! De cijfers zijn goed verklaarbaar.

Helaas is de vloerverwarming bij ons ingefreesd en ontbreekt dus een isolatielaag. Bij ons is daardoor de kruipruimte zeker net zo comfortabel als de woonkamer. De broodjes laten zich aan de onderkant niet zo makkelijk isoleren…
Een andere oorzaak van het hoge verbruik kan ook nog wat anders zijn De radiatoren in de slaapkamers staan sinds de aanleg van de vloerverwarming erg hoog ingesteld. Dit is nodig omdat sinds die aanleg, de Danfoss radiator knoppen als een gek gaan resoneren als ze niet genoeg openstaan. Dit maakt zo’n herrie dat het wel lijkt alsof iemand je huis afbreekt met een drilboor.
Als ik de nachttemperatuur onder de 16 zou zetten, dan komt de kamertemperatuur in de winter ook nog onder de 16 graden. De betonvloer is wel dik, vloerverwarminsgleidingen zitten denk ik zo’n 3 cm onder de tegels, de vloer doet er een paar uur over om een halve graad te verwarmen. Zou het warmteverlies dan komen door het plat dak?
Is voor een leek ook na te gaan of het warmteverlies m.n. door de muur, vloer, glas of dak veroorzaakt wordt?

Beste Cor,

Als je kruipruimte voldoende hoog is, zou je de onderkant nog wel kunnen isoleren. Ik denk dat dat best zal schelen. Ik heb een hoekhuis van 1974 die ook is voorzien van een broodjesvloer. In 1981 heb ik via de kruipruimte (waar meestal water in staat), de onderkant van de broodjesvloer van steenwolplaten voorzien. Ik zou nu misschien voor een ander materiaal kiezen, zoals o.a. Tonzon.
Toen ikzelf de vloerverwarming heb aangelegd in 1996 heb ik circa 3 cm deklaag van de vloer boven de broodjes laten verwijderen, waarna er 28 gaten overbleven, die ik daarna met cement heb moeten dichten. Na egalisatie heb ik toen de 1 cm dunne laag Alkreflex er op gelegd, waarna de slangen op metalen vlechtmatten zijn bevestigd, enz.

Wat betreft de herrie die je radiatoren produceren. Ik vermoed dat ook turbulentie in de leidingen hierbij een rol speelt door een te hoge stroomsnelheid.
Lees hiervoor mijn artikel: http://www.olino.org/articles/2007/01/08/hoe-verlaag-ik-de-capaciteit-van-mijn-cv-pomp.
Door een condensator in serie met de pomp heb ik de pompcapaciteit verlaagd, want ook ik heb mijn thermostaatknoppen in de meeste slaapkamers dichtgedraaid, waardoor de doorstroommogelijkheden zijn beperkt.
Wat betreft het warmteverlies door een plat dak: Je mag platte daken niet aan de onderkant isoleren i.v.m. condensvorming. Misschien kun je er op termijn wat aan doen bij vernieuwing van de dakbedekking.

Er is dus volgens mij nog wel wat te optimaliseren in jouw situatie.
Ik wens je veel succes.

Een pompschakelaar is vlgs mij toch wel heel erg ouderwets. Mijn Intergas die ik in 1999 kocht had deze al ingebouwd. Hierop had ik ook de pomp van de vloerverwarming aangesloten. Was geen probleem vlgs de fabrikant. Dus bij geen warmtevraag ook geen elektra verbruik.
Als de verwarming niet werd gebruikt draaide dagelijks beide pompen een aantal seconden op het tijdstip van de laatste warmtevraag. Makkelijker kan het niet. Misschien is het zinvol om een nieuwe ketel aan te schaffen want die zijn nu, kleiner en zuiniger.

@ Arie G.
Ik zal eens kijken naar Tonzon. Jammer dat het dak niet geïsoleerd mag worden. Maar aan de andere kant zou ik ook niet weten hoe, zonder alles te slopen:-)
Dat van die doorstroombeperking van de pomp snap ik niet. Ik moet die thermostaat knoppen juist openzetten om te voorkomen dat ze gaan tikken en bonken. Het is echt een soort resoneren, maar dan heel snel en heeeeel hard. Het is dus geen hinderlijk geruis.

@PeterZ.
De ketel die wij hebben is een Nefit Ecomline HR uit 2000. Geen idee of deze een pompschakelaar heeft, maar die zit wel 7 meter van de vloerverwarmingsverdeler (met pomp) af. Ik verwacht niet dat deze Nefit hetzelfde kan als wat jij aangeeft, omdat ze dan bij de installatie van de vloerverwarming dat wel zo zouden hebben aangesloten.
Volgens mij is de vervanging van een goed lopende HR ketel door een nieuwe wel heel prijzig. Ik verwacht daarvan geen terugverdientijd korter dan 10 jaar. Ik hoop dat deze ketel nog 3 a 4 jaar meegaat en ik dan over kan stappen op SOFC verwarming.

Hebben jullie nog enig idee of die Evohome regeling (iedere kamer apart temperatuur in te stellen) wat is? Of is dat vooral voor de verkopende partij winstgevend.

Wat Arie zegt over het isoleren van platte daken is niet helemaal volledig. Je mag deze niet zomaar isoleren maar het kan wel en ook aan de binnenzijde. Er vanuit gaande dat het een plat dak is met een bitumen of willekeurig welke niet dampdoorlatende dakbedekking heb je twee mogelijkheden. Dus of bovenop de dakbedekking met bijvoorbeeld roofmate met daarop grind oid. En wil je aan de binnenzijde isoleren dan zul je de ruimte tussen de isolatie en het dak moeten ventileren omdat je anders vocht problemen krijgt.

Twaalf jaar is niet echt oud en zou dan toch wel een pompschakelaar moeten hebben. Ik heb gezocht naar een handleiding van deze ketel (ik vond type Excellent) en deze heeft een pompschakelaar. Ik weet niet of jij die ook hebt. Het loont de moeite om in de handleiding te kijken. De afstand tot de verdeler maakt niet, als je er maar met een kabel naar toe kunt. Ik zou er niet op voorhand van uit gaan dat de installateur het optimaal heeft aangesloten. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat ze soms maar wat roepen en daar naar handelen.

Mijn advies, kijk in de handleiding of er een pompschakelaar in zit en zo ja, vraag de fabrikant of je er de pomp van de verdeler er op aan kunt sluiten. Toch zonde van de stroom als deze voor niets draait.

@ Cor,

Het kan best zijn dat mijn Vaillant-ketel ook een extra schakelaar heeft, waarop je de pomp kunt aansluiten, maar dan moet ik een extra leiding van de zolder naar de kamer trekken. Daarom gebruik ik een pompschakelaar. Die kosten circa € 50. Het voordeel van een pompschakelaar is ook wel dat deze de pomp in de zomer (als de CV-ketel enkele maanden niet aanslaat) elke dag een paar minuten laat lopen om vastzitten te voorkomen.
Of de vloerpomp bij jou meeschakelt met de pomp van de CV-ketel kun je gemakkelijk zelf constateren door te luisteren naar de pomp of het energieverbruik te meten.
Ik weet niet of de pomp van jouw ketel een meerstanden schakelaar heeft. Anders zou je het toerental wat kunnen terugschroeven. Het probleem dat jij beschrijft doet me toch sterk denken aan een te hoge pompdruk. En als er veel radiatoren dicht zitten, gaat het water sneller stromen door de openingen die overblijven. Soms worden er ook wel overdrukventielen tussen in en uitgaande CV-leiding aangelegd om de pompdruk te beperken. In mijn geval heb ik de spanning op de CV-pomp middels een condensator verlaagd, waardoor het pompvermogen van 90 Watt is teruggebracht tot circa 45 Watt.

@ PeterZ.

Het dak heeft aan de bovenkant isolatie, maar volgens mij toch het als een gek tussen het plafond als het waait en als het koud is. Ik denk dat ik het dak maar laat voor wat het is, die investering heb ik niet snel terug verdiend vrees ik. En daar komt nog een risico op vochtproblemen.

Morgen kijk ik wel in de handleiding van de ketel of daar een pompschakelaar op zit die ik kan gebruiken om de 7 meter verderop hangende pomp van de vloerverwarming mee aan te sturen.

@Arie G.

Als ik je goed begrijp is de druk op de leidingen te groot en staan de radiatoren daarvoor te weinig open, zodat die knoppen gaan resoneren. Maar is het dan niet voldoende als alle radiatoren (8) een beetje open staan en de vloerverwarming helemaal open staat? Ik neem aan dat de vloerverwarming niet deels dicht kan staan.
Of gaat die vloerverwarming niet meer rondpompen (gooit het dan in een soort bijpass) als het temperatuurverschil van aanvoer- en retour leiding 0 is, waardoor al het water wel door de radiatoren geperst wordt?
Als dat laatste niet het geval is zou ik het pompvermogen van de vloerverwarmingspomp kunnen verhogen. Toch?
De pomp van de vloerverwarming draait overigens altijd. Morgen kijk ik of ik bij de pomp van de ketel iets kan vinden over het wattage.

@Cor,

Als alle radiatoren dicht staan, houd je alleen de vloerverwarming over waar het water heen kan. Maar ook op de vloerverwarming zit een thermostaatknop die zorgt dat een deel van het retourwater van de vloer met het warme water wordt gemengd om de vloerwatertemperatuur niet boven de 40 graden te laten komen. Het water moet toch ergens heen en perst zich door de thermostaatknoppen van de radiatoren die dan even open en weer dicht gaan. Zie ook het forum: http://www.klusidee.nl/Forum/about49720.html
Als je vermogen van je CV-pomp verlaagt, zul je er minder last van hebben.
Een andere oplossing is een radiator in je kamer bijplaatsen, waarvan je de thermostaatkraan open zet. Het water vindt dan altijd een extra uitweg.
Ik heb zelf aan de achterkant van de kamer een radiator, die meestal volledig open staat. Een ander voordeel is dat je dan ’s morgens de opwarmtijd van de kamer verkleint, waardoor je de CV later kan laten opwarmen, waardoor nachtverlaging meer effect heeft. Bovendien zal dan de gemiddelde vloertemperatuur dalen (omdat er immers ook een andere warmtebron is). Hierdoor zal er wat minder warmte naar beneden weglekken en zal het gemiddeld gasverbruik vermoedelijk iets dalen.

@ Arie.G en PeterZ.
Het duurde even, maar ik heb nu toch specifieke informatie bij elkaar geschraapt.
De Ketel is een Nefit EcomLine Excellent HRC 30H
De pompschakeling staat op stand 2. Stand 2 heeft een na draaitijd van 24 uur (waarschijnlijk vanwege de vloerverwarming). Stand 1 heeft overigens een na draaitijd van 4 minuten.
De aanvoertemperatuur staat op stand 9 (90 graden).
De warmwater taptemperatuur staat op stand 10 (60 graden)
De deellast staat op 100%.

Ik kan het nog niet goed inschatten, maar als ik alle reacties bekijk op dit forum, dan krijg ik de indruk dat de aanvoertemperatuur wel terug gezet kan worden naar 55 graden. Of de warmwater taptemperatuur ook nog lager kan vraag ik me af. Eerlijk gezegd douche ik nooit op 60%. Of staat deze zo hoog om Legionella tegen te gaan?

Heeft de deellast te maken met het vermogen van de radiatoren en vloerverwarming en kan deze ook lager gezet worden?

@ Cor,

Een nadraaitijd van 24 uur heeft weinig zin. Dat komt erop neer dat de pomp continu draait. Verbruikt overbodige elektrische energie.
Bij vloerverwarming wordt deze i.h.a. wel wat langer gezet dan 4 minuten om wat meer warmte uit het systeem te halen. Maar als je de watertemperatuur naar 60 of 55 graden laat zakken (dat geeft een hoger rendement voor je ketel) zou ik adviseren om dan toch maar stand 1 te gebruiken.
Bij een combiketel is het hoge vermogen voornamelijk nodig voor het verwarmen van het tapwater, want dat moet snel op een hogere temperatuur kunnen worden gebracht. Het stoken vereist minder vermogen en kun je wellicht volstaan met 60%. Een kwestie van uitproberen. Het rendement wordt dan ook hoger. Je moet er bij het lager zetten van de watertemperatuur wel rekening mee houden dat dan ook je radiatoren minder warm worden. Het kan van invloed zijn op de onderlinge warmtebalans van de vertrekken.
De 60 graden van het tapwater zou ik maar zo houden. Ik neem aan dat je een thermostaatkraan in de badkamer hebt.

@ Arie,

Ik ga je voorstel meteen uitvoeren.
Als ik het goed begrepen heb wordt het dus als volgt:
– De aanvoertemperatuur op stand 5.5 (55 graden).
– De warmwater taptemperatuur staat op stand 10 (60 graden)
– De deellast staat op 60%. (19,9 i.p.v. 28,4 KW)
– Pompschakelaar van de ketel op stand 1 (4 minuten nadraaitijd i.p.v. 24 uur)
– Pomp van de vloerverwarming draait vooralsnog continue (ik heb geen idee hoe ik die op de pomp van de ketel moet aansluiten)

De resultaten meld ik binnenkort.

@Cor, Ik heb zelf de temperatuur voor de vv op, ik dacht, 43 graden staan. Want hoe lager hoe hoger het rendement. Warm water staat op 60 graden en dat is maximaal. Want hoe hoger, hoe eerder mijn bad vol is. Die 43 graden had ik ook afgelopen winter en het was ook met 16 graden vorst voldoende om de kamertemperatuur op peil te houden. Ik zou de temperatuur daarom ook bij jou zo laag mogelijk instellen en dan kijken of de gewenste temperatuur gehaald wordt. Wordt die niet gehaald, dan gewoon een paar graden verhogen en kijken of dat voldoende is.

Nog even gekeken in installatie instructie van jouw ketel, en daar is de pomp van de cv aangesloten op klem 8 en 16 van de 18-polige connector. Ook in de instructie van mijn ketel staat er niet dat je daarop de pomp voor de vv kunt aansluiten. Je kunt het natuurlijk proberen, maar navragen bij de technische dienst van de fabrikant/importeur is veiliger en de manier om het zeker te weten. En zelfs bij een ontkennend antwoord zou ik het nog bij iemand anders vragen omdat, zoals al eerder gezegd, men soms maar wat roept. Zeker als ze het zelf niet weten en uit voorzorg maar zeggen dat het niet kan. Bij mij draait het al bijna 14 jaar op deze manier.

@ Cor,

Uit het schema in de handleiding blijkt zoals Peter zegt dat de pomp gevoed wordt via klemmen 8 en 16 van de connector.
Als je die niet wilt gebruiken (want je moet dan ook een extra kabel trekken), kun je altijd nog een pompschakelaar aanschaffen. Die kost 5 à 6 tientjes, maar die heb je in een seizoen al terugverdiend vanwege de besparing op elektriciteit. En het voordeel is dan ook dat de vloerpomp elke dag een paar minuten wordt geactiveerd. Bij mij werkt dat al vanaf 1996 op die manier.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *