Ervaringen met de warmtepomp

Geplaatst door Jerry Pieters in Energiebesparing 97 Reacties»

warmtepompHoe een warmtepomp onze stookkosten met 50% verlaagt. In dit artikel leg ik uit hoe een warmtepomp werkt, wat de belangrijkste voor en nadelen zijn en wat mijn eigen ervaringen zijn na twee maanden warmtepomp verwarming in een koude winter.

Werking van een warmtepomp

Een warmtepomp is in ieder huis wel te vinden, koelkasten en diepvriezers zijn warmtepompen, zij pompen warmte naar buiten waardoor de binnenkant afkoelt.

Elke warmtepomp die voor verwarming en warm water gebruikt wordt werkt ook volgens dit principe. Warmte uit een bron; dit kan bodem, grondwater, buitenlucht of ventilatielucht zijn wordt overgebracht op een koelgas. Dit koelgas is zo gekozen dat door het verwarmen overgaat van vloeistof in gasvorm.

Het warme gas wordt door de compressor in de pomp samengeperst en de temperatuur van het gas stijgt. Vergelijk dit met een fietspomp die warm wordt bij het oppompen van een band.

Deze warmte wordt overgedragen op een drager b.v. water waarna het gebruikt kan worden voor verwarming.

Rendement

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in een zogenaamde COP de Coefficient of Performance. Dit begrip wordt in dit Wikipedia onderwerp uitgebreid uitgelegd. Warmtepomp: Coefficient of performance

In het kort komt het echter neer op de verhouding tussen geïnvesteerde (elektrische ) energie en de gewonnen warmte.  Afhankelijk van de gekozen bron van de warmtepomp, drager van de gewonnen warmte, toegepaste technologie en de gewenste af te geven warmte varieert deze COP tussen 2,5 en 6,7.

Investering

Helaas hangt de COP van een warmtepomp samen met de prijs van het apparaat en het afgifte systeem. Een goedkope luchtwarmtepomp (lees airco) is voor een paar duizend euro te koop terwijl de hoogste COP warmtepomp een investering van ongeveer 21000 euro vraagt exclusief subsidie.

Er wordt dus al vlug voor de goedkoopste oplossing gekozen terwijl de duurdere apparaten op termijn de goedkoopste zijn.

Luchtwarmtepomp

De lucht warmtepomp is de goedkoopste warmtepomp maar eigenlijk alleen geschikt voor bijverwarming in voor en na seizoen. Het apparaat werkt wel in de winter maar bij lage temperaturen bevriest de buiten unit en wordt een verwarmingselement gebruikt om deze weer te ontdooien de COP daalt dan tot 1.0 !

Een goede warmtepomp gebruikt dus geen lucht als bron zodra deze het hele jaar gebruikt wordt.

Brine warmtepomp

Een brine gekoppelde warmtepomp maakt gebruik van warmte in het grondwater op een diepte van 60-120 meter. Hier is het water constant tussen 10 en 14 graden en is er dus in koude tijden minder energie nodig om de gewenste afgifte temperatuur te bereiken. Wel zijn er een tweetal boringen in de grond nodig om het water op te pompen en om het afgekoelde water weer terug te pompen. Het voordeel van dit systeem is dat hier heel zuinig mee gekoeld kan worden; zonder compressor loopt er water door de leidingen van 10-14 graden wat de lucht in een kamer enkele graden kan koelen met een minimaal energieverbruik; er draait alleen een pomp. De COP verschilt per systeem maar 4,0 is goed haalbaar
Helaas mag een dergelijk systeem niet overal worden toegepast; het oppompen van grondwater is niet overal toegestaan.  Zie ook artikel in volkskrant Mag Jorritsma pompen zonder vergunning

Gesloten bron warmtepomp

Een gesloten bron systeem maakt gebruik van een drager( veelal water met glycol) om warmte uit het grondwater te onttrekken zonder het water zelf te verplaatsen. Deze systemen vragen slechts een enkele boring wat goedkoper is en er mag op veel meer plaatsen geboord worden. Ook wordt er maar 1 pomp gebruikt wat de COP verhoogt. Deze systemen kunnen tot een COP van 5,0 komen

Gesloten bron warmtepomp met CO2 koppeling

Als een CO2 koppeling gebruikt wordt dan lijkt de situatie op de gesloten bron oplossing. Het systeem kan echter niet koelen maar er is dan ook geen pomp nodig om de kringloop in beweging te houden. Hiervoor wordt de gesloten bronleiding gevuld met vloeibaar CO2. Bij de temperatuur in de aarde van minimaal -4 graden verdampt dit en stijgt vanzelf op via het midden van de leiding. Bovenin de leiding zet een warmtewisselaar de warmte om naar het koelmiddel en koelt het CO2 gas weer af tot dit een vloeistof is geworden die via de wanden van de verticale leiding weer naar beneden zakt. Het proces begint opnieuw. Door het gebruik van een CO2 bodemkoppeling en een dubbele compressor is een COP van 6,7 haalbaar bij een bodemtemperatuur van 10 graden en een aanvoer temperatuur van 35 graden.

Het afgifte systeem

Zoals al eerder gezegd is naast de bron ook het afgifte systeem van belang voor een efficiënte werking van een warmtepomp. Het verhogen van de temperatuur van de bron tot de gewenste afgifte temperatuur kost immers de meeste energie.

Een warmtepomp werkt dus het beste bij een lage temperatuur verwarming zoals vloerverwarming die werkt met een afgifte temperatuur van 35 graden of minder. Gewone radiatoren leveren bij deze temperatuur nog maar 20% van hun normale opbrengst.

Mijn eigen ervaring is dat dit toch wat te weinig is; in een goed geïsoleerd huis werken radiatoren bij een aanvoertemperatuur van 50 graden wel voldoende.

Vloerverwarming laat zich wel goed combineren met een warmtepomp; de aanvoertemperatuur kan dan vaak tot 25 of 30 graden worden teruggebracht wat de COP ten goede komt.

Mijn eigen ervaringen

Sinds de kerst van 2009 verwarm ik mijn huis met een warmtepomp. Omdat wij in deze periode ook vloerverwarming hebben laten aanleggen kon ik deze de eerste weken niet gebruiken maar was ik aangewezen op de radiatoren en dan blijkt dat bij een aanvoertemperatuur van 50 graden het huis best te verwarmen is.

Mijn systeem

Zelf heb ik ondanks de hoge kosten toch gekozen voor een warmtepomp met CO2 koppeling, koeling was voor mij niet zo belangrijk maar ik keek vooral naar de kosten in de komende 20 jaar. Dan blijkt dat de duurste systemen over de totale periode toch het goedkoopst worden.

De hele operatie maakte bij mij deel uit van een verbouwing van mijn woning, de warmtepomp was hier maar een onderdeel van maar levert een belangrijke bijdrage in onze energie en kosten besparing zonder dat we comfort hoeven in te leveren.

De hele procedure begon voor mij met kennis opdoen. Toevallig had ik bijna 15 jaar eerder al bij een bedrijf gewerkt wat verwarmde met een warmtepomp dus de techniek was niet onbekend voor mij.

Ik kwam er al vlug achter dat de meeste leveranciers alleen leveren aan installateurs en particulieren in het beste geval alleen doorverwezen.  Veel installateurs op hun beurt vonden het vreemd dat iemand van stadsverwarming af zou willen en een warmtepomp zou willen plaatsen.

Uiteindelijk had ik drie partijen gevonden die een voorstel hebben gedaan, deze heb ik doorgerekend en uiteindelijk voor een systeem van Heliotherm met bodemkoppeling gekozen.

De installatie

De totale installatie begon met het boren van de bron, met een miniboortoren werd een gat van 100 meter diep geboord. Omdat ik op een honderd meter dikke zandlaag woon was dit in vier uur klaar. 25 kilometer verder op trof het boorbedrijf leem en klei en was men 24 uur bezig.

Boren van de bron
Boren van de bron

Nadat de verdere verbouwing afgerond werd kon de pomp met het boilervat geplaatst worden en konden de aansluitingen op de bron, warm en koud drinkwater en het CV systeem gemaakt worden.

Daarna volgde de inbedrijfstelling en konden de kranen van de stadsverwarming voorgoed dicht.

De installatie
De installatie

De eerst ervaringen

Vanaf 21 januari meet ik verbruik en opbrengst. De berekende COP ligt nu rond 5,6 inclusief de productie van warm drinkwater. Dit komt omdat het warme drinkwater geen 35 graden wordt in het boiler vat maar 50 graden. Voordat mensen gaan roepen dat dan legionella een probleem wordt; in het vat zit alleen proceswater, koud drinkwater wordt met een warmtewisselaar verwarmd op het moment dat je dit echt verbruikt dus legionella krijgt geen kans om te groeien. Verder is de afgifte temperatuur nu wat hoger, deze hangt samen met de buitentemperatuur dus de afgifte temperatuur is nu vaak rond de 38 graden. Desondanks is mijn totale verbruik inclusief alle circulatiepompen over de laatste 19 dagen 371 kilowatt uur geweest. Dit is 19,5 kilowattuur per dag.

Het resultaat

Op het internet vond ik onderstaand lijstje van de verdeling van het verbruik per maand exclusief koken.

Jan 22% Mei 5% Sep 0%
Feb 19% Jun 0% Okt 7%
Mrt 12% Jul 0% Nov 12%
Apr 8% Aug 0% Dec 16%
In mijn geval zou dit neerkomen op een jaarverbruik van 2703 kilowatt uur aan verwarming en warmwater.

Gronings aardgas levert bij verbranding gemiddeld een energetische waarde van 31,65 MJ/m³ (onderwaarde) aan energie. Dit komt overeen met ongeveer 8,8 kWh/m3. Bij een gemiddeld omzettingsrendement van CV verwarming blijft hiervan 7 kWh over. De bovenwaarde (de onderwaarde plus de warmte die vrijkomt door condensatie van rookgassen) voor standaard nederlands aardgas is 35,17 MJ/m3 wat neerkomt op 9,8 kWh/m3.”  Bron: Aardgas (wikipedia)

Zou ik met een CV ketel dezelfde warmte hebben willen opwekken dan was hiervoor 2162 kuub aardgas nodig geweest. (2703KWh X COP van 5,6)= 15136 KWThermisch/ 7 kWh/m3= 2162 M³

Met een HR ketel zou dit ongeveer 1801 m3 zijn (8,5 KWh per kuub gas)

1801 kubieke meter aardgas kost bij Nuon € 944,44 inclusief energiebelasting

2703 kWh kost bij Nuon € 589,25 euro inclusief energie belasting wat bij de huidige prijs al 355 euro scheelt.  De milieu effecten zijn veel groter, de elektrische energie kan groen zijn, gas is altijd grijs.

Bron: Nuon.nl

Omdat ik tot 7 januari met stadsverwarming verwarmde lag het plaatje in mijn geval nog wat anders.

Stadsverwarming betaal je per gigajoule warmte waarbij een gigajoule overeenkomt met 278 Kwh

Een gigajoule kost opnieuw bij Nuon 20 euro met een vastrecht van 326 euro per jaar. Voor 15136 KWThermisch vermogen is 54 gigajoule nodig waarvoor je dan inclusief vastrecht 1406 euro mag afrekenen. In mijn geval klopt dit aardig; vorig jaar verstookten we met een kleiner huis voor de verbouwing 50 gigajoule. Hierbij kwam het warme water waarbij we voor 62 kubieke meter en het vastrecht nogmaals 431 euro mochten afrekenen.

Heb je dus stadsverwarming dan betaal je dus 1837 euro terwijl je met een warmtepomp voor 589 euro klaar bent. Ook stadsverwarming is niet echt groen te noemen, in de winter staan de wijk naverwarmers te stomen terwijl men in de zomer de warmte niet kwijt kan. Ook zie je nu in de sneeuw precies waar de leidingen lopen. Alsof je zomer en winter een tochtig huis op 25 graden probeert te stoken.

Warmtepomp
Dezelfde warmtepomp zoals opgesteld bij de leverancier. Het zwarte apparaat aan het boilervat is de warmtewisselaar voor het drinkwater

De toekomst

De verwachting is dat energieprijzen binnenkort weer gaan stijgen. De gemiddelde prijsstijging voor stadsverwarming was over 2002 tot 2008 8,5% per jaar dit zou betekenen dat over 10 jaar alle tarieven minimaal verdubbeld zijn. Hierdoor is in mijn geval op stadsverwarming het omslagpunt na 8 jaar al bereikt. Neem je financiering en afschrijving mee dan is dit na ongeveer 12 jaar het geval.

De levensduur van de installatie is minimaal 30 jaar zonder onderhoud, de bron en boiler kunnen daarna nog een keer 30 jaar mee.

Conclusie

Voor mij is dit alles de moeite waard geweest: in een voor mij acceptabele tijd verdien ik mijn investering terug en minimaliseer ik mijn invloed op het milieu. Het geheel draait probleemloos en als bonus kunnen we nu tegelijkertijd douchen en een bad vol laten lopen.

Jerry Pieters, mijn eigen website www.energiebewust.biz

Gerelateerde artikelen

97 reacties op “Ervaringen met de warmtepomp”

Een uitstekend stuk, over een mooi systeem. Ik zou het in onze woning ook graag willen maar ik kan de investering op dit moment niet verantwoorden omdat we dan ook ons gehele verwarmingssysteem aan zouden moeten passen naar LTV. Goed om te zien dat het ook in een koude winter goed werkt.

Mooi verhaal, goede investering.
Wij gebruiken nu voor het vierde jaar een Brine warmtepomp, constante temperatuur van 12 graden op 72 meter.
Het is een Techneco Toros 9kW warmtepomp, een grote dus met een COP van 4.7.
Het huis is eigenlijk het gehele jaar door tussen de 20 en 21 graden, samen met de laag temperatuur verwarming is het het meest confortabele systeem wat ik tot nu toe heb meegemaakt.
Ik maak 1x per dag tapwater van 55 graden en de rest van de dag 40 graden, zaterdag nacht is de legionella cycle die het geheel op 65 graden brengt en een korte spoel beurt geeft.
Na 4 jaar is alleen een 160mA zekering vervangen 🙂 op het moederboard, onderhoud is volgend jaar op het koelmiddel.

We gebruiken rond de 3600kWh voor tapwater en verwarming, het is dan ook een groot huis met 4 gezinsleden.
Het was inderdaad een enorme investering, 30k+ in de hypotheek extra maar de resultaten zijn er dan ook naar.

Ben benieuwd waar je jaarverbruik uiteindelijk op uit komt.
Succes

Je vergelijkt de kosten van stadsverwarming (€1837) met die van de warmtepomp (€589).
De eenmalige kosten voor stadsverwarming bedragen, zo heb ik begrepen, rond de €5000, voor de warmtepomp €30.000.
Kan het verhaal misschien iets worden uitgebreid door ook de jaarlijkse kosten van de stadsverwarming (vastrecht?) en warmtepomp (afschrijving, onderhoud) in mee te nemen? Dat maakt mogelijk het ‘niet meer dan anders’ (NMDA) principe heel helder. NMDA gaat om een reële prijs voor stadsverwarming, niet over de CO2 uitstoot.

Ard,
De eenmalige kosten heb ik niet meegenomen omdat ik deze niet ken. Ik heb van iemand met een nieuwbouw passiefwoning begrepen dat het inderdaad rond de 5000 euro is maar in mijn woning zat het systeem al geinstalleerd. Ik kan een keer een verhaal over niet meer dan anders schrijven waarin ik dan stadsverwarming, gas en een warmtepomp compleet naast elkaar zet maar eigenlijk is dat volgens mij niet het doel van deze site.

Mijn systeem koste na aftrek van subsidie 16000 euro. Onderhoud is nul, de levensduur ongeveer 30 jaar.
Prijsverschil is dan 11000 euro. Zeg dat de netto rente daarover 3% is dan is dit 330 euro per jaar. Dit betaal je uit het verschil (1837-589)= 1248 euro.
Verdien je dus met 918 euro per jaar terug.
Bij de huidige net verlaagde prijzen blijft dan ongeveer 10,5 jaar over om terug te verdienen. (uitstaande schult daalt dus rentebedrag ook)

Ik hoor het wel als een NDMA artikeltje gewenst is

Beste Jerry,

Een goed verhaal met bemoedigende resultaten. Ik kan me voorstellen dat gas op langere termijn schaars en dus duurder zal worden. Bij een vervanging van mijn HR-ketel over circa 10 jaar zal het zeker interessant zijn om een warmtepompsysteem te installeren, zeker als je daarmee een COP van tegen de zes behaalt.

Leuk om een praktijkverhaal te lezen. Ik vind wel dat je wat makkelijk de luchtwarmtepomp afserveert. Deze technologie gaat ook vooruit, kijk eens bij ecodan of daikin, dit zijn systemen zonder bron die prima functioneren tot -15 met een goede COP.

Inderdaad een interessant verhaal.
Maar de luchtwarmtepomp komt er in de praktijk toch wel iets beter vanaf dan je beschrijft (tenminste bij mij).
Ik heb een Mitsubishi Zubadan (11 kW)gecombineerd met vloerverwarming (en JAGA convectoren op de slaapkamers) en warm tapwaterbereiding (52°C). Monovalent, dus geen andere verwarmingsbronnen.
De COP dook deze winter bij extreem lage temperaturen af en toe even onder de 3, maar bleef daar toch meestal boven.

*Maar de luchtwarmtepomp komt er in de praktijk toch wel iets beter vanaf dan je beschrijft*

als je in een ouder huis de huis afzuiging gebruikt ipv een oude stork fan, dan is dit helemaal nog niet zo`n gek idee ook, zoals de ecolution boiler.

Ik vraag me af welke besparing er gerealiseerd zou kunnen worden als hetzelfde bedrag geïnvesteerd zou worden in het beter isoleren en luchtdicht maken van de woonst (en andere energiebesparende maatregelen). Het zou me niet verbazen dat die uiteindelijk nog een veel beter rendement zou opleveren. Warmtepompen kunnen interessant zijn voor bepaalde specifieke situaties (b.v grote gebouwen, grote projecten, …) maar in heel veel gevallen is een warmtepomp voor één woonst niet de best mogelijk investering (zowel vanuit economisch als vanuit ecologisch oogpunt).

Ik ben dus niet echt onder de indruk van dit verhaal, ik ben vooral onder de indruk van de grote hoeveelheid energie die jij blijkbaar nodig hebt om je huis warm te krijgen en houden.

Overigens is de opmerking dat ‘gas grijs is en elektriciteit groen kan zijn’ wel waar, maar zolang dat echt duurzaam geproduceerde stroom slechts een fractie van de totale energieproductie voor haar rekening neemt is het niet echt een relevante opmerking.

Beste Zwerius,

Kan je aangeven hoe het komt dat de COP van jouw systeem zo hoog blijft? Of ga je hier uit van je jaar COP? Hier kan ik nog niets over zeggen, mijn systeem draait net 2 maanden.
Mitsubishi geeft bij een buitentemperatuur van 2 graden en een afgifte van 35 graden een COP van 3.02 op. http://www.mitsubishi-electric-aircon.de/eng/leistung.php
Bij 7 graden stijgt deze naar 4.25 wat ik overigens heel netjes vind. Ik kan niet achterhalen wat de COP is, als deze lineair daalt dan zou bij -3 je COP ongeveer 1.8 worden. Ook de -5 graden wat we toch overdag langdurig gehad hebben en de -10 tot -15 van de koudere nachten kan ik niet terugrekenen. Dit is niets vreemds, de COP van alle warmtepompen wordt bepaald door het verschil in aan en afvoer temperatuur van de pomp, hoe lager de aanvoer temperatuur, hoe lager de COP. Hou je de afgifte temperatuur juist weer lager dan verklein je het verschil en stijgt de COP. Een luchtwarmtepomp is dus in het voordeel op een bodem gekoppeld systeem zodra de lucht boven de 12 graden is. Dit is in Nederland ongeveer 40% van de tijd (nachten zijn kouder) afhankelijk van je woonplaats.
Ben wel met je eens dat dit systeem beter presteerd dan veel andere merken. Vooral aan de kust waar het toch veel minder koud wordt dan aan de Duitse grens waar ik woon kan dit best een goede oplossing zijn.

@Eric,
Hierboven zie je ook waarom een warmtepomp boiler op afvoer lucht zo efficient kan werken. Je bron (afvoer lucht) is al 20 of 21 graden. Deze hoeft dus maar 30 of 40 graden in temperatuur te stijgen. In de praktijk haal je dan een COP van 5 waar een bodemgekoppelde warmtepomp maar 3.2 haalt.

Jerry

Hallo Renaat,

In een volgend artikel ga ik uitgebreid in op de verbouwing aan mijn woning. Hierbij heb ik aan extra energie besparende maatregelen ook zo’n 15000 euro uitgegeven. Ik ben niet met je eens dat ik veel energie verbruik. Wat ik in mijn commentaar op Hoe onzuing is de elektrische vloerverwarming (http://www.olino.org/articles/2007/12/31/hoe-on-zuinig-is-elektrische-vloerverwarming/comment-page-4#comment-5186) al aangaf verwacht ik voor verwarming 2100 Kwh elektriciteit per jaar te gaan verbruiken. In primaire energie bij een opwekkingsrendement voor elektriciteit van 45% komt dit dus neer op 4666 KW primair.
De woonoppervlakte van mijn huis is 160 m2 volgens NEN norm. per vierkante meter is dit dus 29 KW per jaar aan primaire energie.
De passiefhuisnorm is 15KW primair voor nieuwbouw.
Een nu opgeleverde woning zit tussen de 60 en 75 KW primaire energie per vierkante meter. (www.passiefhuis.nl)
Volgens mij doe ik het dus helemaal niet zo slecht.
Daarbij komen dan zaken die per persoon verschillen, Ik lees dat er soms mensen zijn die het niet warmwer stoken dan 17 graden maar ik vind zelf 21 graden toch lekkerder. Ook de plaats waar je woont is van invloed, de gemiddelde buitentemperatuur is aan de kust vaak zo’n 4 a 5 graden hoger dan mijn woonplaats.

In een volgend artikel ga ik mijn verbouwing en huis beschrijven, Ik heb bevoorbeeld aangebouwd en een muur isolatie van PIR plaat gebruikt met een totale Rc van 5.2 (2x huidge norm) Ook de vloer haalt dit. Het dak is Rc 4.5, Glas Ug 1.1 met meerkamer kozijnen en dubbele dichtingen.
Ook heb ik nu balansventilatie en een zonneboiler en komt er nog 3KWp aan panelen op het dak.

Jerry

Zijn er hier meer mensen die een onderhoudscontract voo een warmtepomp hebben? Ik heb sedert kort ook zo’n pomp staan (met vloerverwarming). Men wil mij nu een onderhoudscontract aanbieden van € 200,- per jaar. Daarvoor komt men dan eenmalig per jaar langs om kleppen te controleren en de draaiuren te checken (als koelmiddelniveau te laag wordt heb je anders kans dat de WP continu gaat werken). Mij lijkt het erg duur (ik heb immers ook geen onderhoudscontract op mijn koelkast) maar de leverancier zegt dat het beslist nodig is. Ik heb mijn twijfels.

Voor het bronnensysteem (meerdere huizen die meerdere gesloten bronnen delen) is ook een dergelijk contract nodig. Want daar moet bijna wekelijks water en clycol bijgevuld worden. Volgens mij is het systeem dan lek en moeten ze de zaak afpersen om te kijken welke slangen lek zijn. Maar volgens de leverancier is dit gebruikelijk en moet je bij deze energiezuinige systemen rekening houden met forse onderhoudskosten.

Water uit mijn bron is nu 7 graden. Welke temperatuur halen jullie aan het eind van het seizoen (nu dus) uit de grond?

Een laatste probleem waar ik mee zit is; op nog geen 20 meter van onze gesloten bronnen (tot 120 meter diep) zit een open bron (koude bron) waar men koude in stopt. Volgens mij gaat het rendement van ons systeem daardoor flink naar beneden. Klopt dit?

Willem,
Een heel apart verhaal.
Mijn leverancier geeeft juist aan dat onderhoud op mijn systeem helemaal niet nodig is. De pomp heeft een internet koppeling en geeft zelf alle drukken e.d. door aan de fabrikant en de installateur.
Zij zeggen dat als alles goed dicht zit er nooit iets bijgevuld hoeft te worden. Als er wekelijks water of glycol bijgevuld moet worden in een centraal systeem dan moet er toch echt iets lekken. Voor een zonneboiler is het advies dit eens in de 5 jaar te controleren.
Ik zou eens de fabrikant bellen en aan hen vragen wat er aan onderhoud nodig is.

Zelf haal ik geen water omhoog dus ik kan niet zien hoe warm of koud het rond mijn bron is.

Of een open bron invloed heeft op jouw bron prestaties weet ik niet, het hangt er vanaf hoe de grondwater lagen in jouw buurt lopen. Ook onder de grond is er in het grondwater sprake van een soort stroming en als er nu dus veel kouder water jouw kant op stroomt dan kan dit best van invloed zijn maar ik kan het je niet met zekerheid zeggen.

Veel succes.
Jerry

De heliotherm met de CO2 sonde is hele mooie techniek.
Heliotherm heeft ook ‘voorbeeld’ projecten en geeft genormeerde technische informatie. (EN255)
De fabriek geeft hier toch een lagere COP aan voor jouw systeem.
Dit verklaard ook je hoge verbruik in Ther.kWh die je op een retrogade methode berekend uit je verbruik van je warmtepomp.
Een verbruik met een equivalant van over de 2100 kuub gas is best hoog.

Verder veel succes!

Patje, als je naar de gevens van Heliotherm volgens EN 255 kijkt zie je een COP van 5.15. dit is bij een bodem temperatuur van -5 en een afgite temperatuur.
De bodem temperatuur zie ik niet maar deze is in Nederland tussen +7 en + 12 graden. Mijn afgite temperatuur is nu ongeveer 33 graden dus de werkelijke COP is hoger dan volgens EN 255.
Die zie je ook op de Heliotherm site terug, hun voorbeeld systemen halen ook een echte jaar COP van 5.88.

Om ook op jouw opmerking over het verbruik in te gaan:
Hoewel mijn woning een twee onder een kap is zijn zowel de gebruiksoppervlakte als de verliesoppervlakte van buitengevels gelijk aan de Senternovem voorbeeld woning voor de vrijstaande woning. (http://www.senternovem.nl/epn/referentiewoningen/vrijstaande_woning.asp)
Kijk ik op http://www.gaslicht.com/div/document.asp?taal=nl&land=nl&id=87 dan zie ik dat een gemiddelde vrijstaande woning 2516 kubieke meter gas gebruikt.
Dit is echter sterk afhankelijk van je stookgedrag (veel thuis of veel weg)en gezin samenstelling maar ook van de buiten temperatuur (woon je aan de kust of in het binnenland)
Ikzelf heb een gezin met twee kleine kinderen, werk zelf al vier dagen thuis en woon tegen de Duitse grens aan.
Op http://www.moviq.nl/energie-vergelijken staat een leuk geschreven artikel over het vergelijken van verbruik.

Jerry

@ Jerry:
Nee ik gaf geen jaar COP op, die zal duidelijk boven de 3 komen.
ter info: de watertemperatuur naar de vloerverwarming is in de meest extreme situatie deze winter 34°C geworden. Meestal dus lager. Dat werkt natuurlijk gunstig voor de COP. Lokatie: ook tegen de Duitse grens, dus “binnenland-temperaturen”.

Nog even een algemene opmerking over warmtepompen die afvoerlucht als warmtebron gebruiken. Het vermogen dat je daar uit kunt halen, is maar vrij beperkt. In elk geval kun je daar niet je hele huis mee verwarmen (tenzij je de afvoerlucht zou afkoelen naar bijv. -80° 🙂 ).
Veel beter is natuurlijk gewoon de afvoerlucht via een warmtewisselaar de binnenkomende lucht laten voorwarmen. Gebalanceerde ventilatie met WTW dus. Dan heb je helemaal geen warmtepomp nodig!

Hallo Jerry,
Hartstikke leuk dat je dit artikel hebt geschreven !
Ik ga zelf over een jaar of 3 een nieuw huis bouwen en ik ben me al een tijdje aan het verdiepen in het principe van de warmtepomp.
Uit jouw gegevens haal ik dat jouw huis maar 1/3 aan energie vraagt om te verwarmen als je de vergelijking maakt tussen : het gebruik aan energie van een HR-ketel enerzijds(als je die geplaatst zou hebben) en de energie die in een electriciteitscentrale nodig is om de energie op te wekken die jij nu nodig hebt met je warmtepomp om te verwarmen anderzijds. En dat vindt ik een hele mooie verhouding !
Wat ik me al een hele tijd afvraag is het volgende : Hoever zal de grond waar je de warmte aan onttrekt, in de loop van jaren afkoelen ? Heb jij je al met die vraag beziggehouden ?
En hoe groot was de diameter van het gat wat ze geboord hebben ongeveer ? Is er ook een grondonderzoek gedaan om vantevoren te bepalen hoe diep ze grofweg moesten boren ?
Hoe heet het bedrijf dat het systeem voor je geplaatst heeft ?

Hoop graag een antwoord van je te krijgen !

Vriendelijke Groet ,
Chris van der Zwaal
ps : ik ben de schrijver van de artikelen over het zelf bouwen van zonnepanelen

Hallo Chris,
Allereerst mijn complimenten voor je zelfbouw PV panelen, het resultaat ziet er fantastisch uit!

In vergelijking met een HR ketel gebruik ik nu netto maar 1.3 van de primaire energie en dit is energie die ik ook zelf kan gaan opwekken. Netto kan het verbruik dus vrijwel nul worden als ik voldoende PV plaats.
Als je gaat bouwen heb ik de nodige andere tips, zie hiervoor mijn volgende artikelen die de komende weken verschijnen.

Als je warmte onttrekt aan de grond zal deze inderdaad afkoelen. Daarom is het belangrijk dat de ontrokken warmte zo snel mogelijk aangevuld wordt. Dit gebeurt door het grondwater wat ondergronds altijd in beweging is.
Dit varieert enrom, van enkele meters per dag tot enkele meters per jaar. Zit je in een laaggelegen gebied dan is de stroomsnelheid hoog. Het grondwater zal hier ook wat warmer dan gemiddeld zijn.
Zelf zit ik op ongeveer 10 kilometer van hoger gelegen infltratie gebieden. Volgens de kaarten die de provincies maken is er in mijn gebied vooral spake van stijgend grondwater en dus veel beweging. De bron zal zeker afkoelen maar dit hoeft geen probleem te zijn.
Er is geen grondonderzoek gedaan. Dit is dermate duur dat vooral loont bij grote projecten. Een enkele bron kan voor mijn systeem tot 15 Kw leveren en ik heb maximaal 10 kw nodig dus genoeg reserve. Wel is er vooraf bekeken of er bij mijn huis geboord mocht worden.
Het boorgat zelf is 100 meter diep, maximaal gaan ze tot 120 meter. voor grote installaties kunnen er meerdere (schuine) boringen gedaan worden.

Het boorgat zelf is ongeveer 15 cm in diameter. Het bovenste deel is een inspectieput van ongeveer 1.8 mtr diep waarin de warmtewisselaars geplaatst zijn voor de overgang van CO2 op het koelgas.
De hele put ligt 30 cm onder de bestrating van de oprit.
De leverancier van Heliotherm is Venticon in Zevenaar. Ze doen in principe alles zelf, alleen boren besteden ze uit.
ook de zonneboiler komt bij hun vandaan

Groeten,

Jerry Pieters

@Willem,

Ik heb een onderhoud contract ja, maar zeker niet voor 200 euro per jaar.
Voor 7 euro per maand heb ik een contract waar voorrijkosten en 1x per 2 jaar onderhoud in zit. Mijn leverancier (techneco) geeft 5 jaar garantie met onderdelen en tot 10 jaar op onderdelen met korting. Van die garantie gebruikt de onderhoud partij de eventuele materialen.

Het probleem is namelijk wanneer je geen onderhoudcontract hebt, er in het geval van een storing echt niemand te vinden is.
Geloof me, dit heeft een vriend van me meegemaakt en we zijn samen twee dagen bezig geweest om een onderhoudsleverancier zover te krijgen langs te komen voor enorme bedragen.

Ik zie het onderhoudscontract dan ook niet als noodzakelijk voor onderhoud, maar meer voor de garantie dat er iemand langs komt in het geval van een storing.
In mijn geval draait de WP al 4 jaar zonder verstoring, op een glaszekering vervangen na, na een eneco storing in de gehele wijk 🙁

Op de vraag van je brontemperatuur, bij ons: dag in, dag uit, jaar in, jaar uit 12 graden…

Ik wil zelf ook mijn huis gaan verwarmen met een warmtepomp. Ik heb reeds vloerverwarming met daaronder 20cm vloer isolatie (EPS-60). Deze vloerverwarming is nu nog gekoppeld aan mijn oude gas installatie en daar wil ik zo snel mogelijk van af.

Mijn tuin is niet al te groot (8m x 10m) in Eindhoven. Ik heb begrepen dat het geen zin heeft om dieper dan 80m te boren in Eindhoven vanwege de grond samenstelling. Klopt dat?

Hoeveel diepte (en dus hoeveel boringen) heb je nodig voor een hoekhuis huis met een oppervlak van 135m2 en een inhoud van ongeveer 360 m3? Hoe ver moeten meerdere boringen minimaal uit elkaar liggen? Wat blijft er over van je bestaande tuin bij het boren?

Zit er nog verschil tussen het de noodzakenlijke boordiepte bij het gebruik van verschillende gesloten systemen (glycol vs co2). Is er iets bekend over de levensduur van een glycol cq co2 systeem. Moet dat ooit ververst worden?

Ik wil kijken of ik in aanmerking kan komen voor de SDE regeling van 2010. Nog tips?

Hallo Jeroen,
Het zijn nogal wat vragen bij elkaar, ik zal proberen ze zo goed mogelijk te beantwoorden.
Of het in Eindhovengeen zin heeft dieper te boren dna 80 meter kan ik je niet zeggen, dit zal de leverancier moeten doen. Eventueel worden er dan twee schuine boringen gedaan die in de zelfde put beginnen maar waarvan de uiteinden 10 tallen meters uit elkaar liggen.

Om te bepalen wat er aan boringen nodig is moet je een warmte verlies berekening doen. in mijn geval was dat toen heel simpel, ik had stadsverwarming en op de meter kan je ook het afgegeven vermogen op een bepaald moment zien.
In de praktijk zou een gat ruim voldoende moeten zijn ook als je maar tot 80 meter kan boren
Op zich is je tuin groot genoeg, is deze vanaf de weg bereikbaar? De boormachine staat op rupsbanden en is 2,5x 5 meter groot.

Voor zover ik weet is de noodzakelijke boordiepte gelijk voor glycol en CO2.

Bijvullen zou voor beide systemen niet nodig moeten zijn, als het zou lekkken is glycol schadelijk voor het grondwater, co2 niet. Met glycol kan je koelen tegen de kosten van het pompje voor de circulatie, met co2 kan dit niet.

De SDE 2010 is voor een warmtepomp geen probleem er is ruim budget en maar een beperkte vraag. De subsidie gaat op basis van de capaciteit van de pomp, neem je dus een wat te grote pomp dan krijg je daar de subsidie voor terwijl de pomp zelf niet veel duurder wordt.
Vreemd systeem maar wel de realiteit in Nederland.

Groeten,

Jerry

Jerry,

Mooi om te horen dat je afgekoppeld bent van de stadsverwarming. Ik woon in de wijk Meerhoven (Eindhoven) waar we ook SV hebben. Wat is jou ervaring met het opzeggen en afkoppelen van SV? Een kwestie van een brief schrijven en daarmee was het geregeld?

Groeten,

Stefan

Hallo Stefan,

Helaas ben ik de stadsverwarming nog niet helemaal kwijt.
Dit gaat wel gebeuren maar ik wacht nog op een nieuwe offerte van Nuon.
Dit duurt al weer 2 weken.
Deze offerte stuur je terug en daarna komt als het goed is een monteur de meter ophalen. Kost eenmalig 95 euro en weg is de SV rommel (inclusief 324 euro vastrecht verwarming en 95 euro vastrecht warmwater)
Kost even wat moeite maar wel snel (binnen 3 maanden) terugverdient.

Jerry

Heeft iemand ervaring met het DX-systeem? Het lijkt kennelijk een beetje op het CO²-systeem. De verdamping vindt ook zonder pomp plaats. Voor een zogenaamd 0-energieproject zoeken we een warmtepomp die zuinig genoeg is om ervoor te zorgen dat we met PV-panelen op het dak alle energie in huis kunnen opwekken. Dan moet de warmtepomp wel héééél zuinig zijn. Want een vriendin verbruikt 13000kWh (!) per jaar in haar huis met warmtepomp. Als ik ‘warmtepomp’ hoor, dan zie ik de koeltorens van kerncentrales al aan de horizon! En wie denkt dat er wel ‘iets’ op het afval wordt bedacht, moet de geschiedenisboeken maar eens induiken. Geen maatschappelijk systeem houdt het tienduizenden jaren vol en al die tijd moet je het afval beveiligen. Dus elektrische energie is alleen milieu- en mensvriendelijke wanneer je hem zelf opwekt. Dat is wat we willen bereiken.

Ik ga bouwen en denk aan verwarmen met vertikale geothermie (deze biedt het hoogste rendement).
Maar ik weet nu al dat ze na ongeveer 40 meter boren op een grijze rotslaag zullen stoten, dus in principe kunnen ze niet dieper dan 40 meter.
Nergens vind ik wat realistisch en rendabel is wat diepte betreft. Het zal natuurlijk van streek tot streek en van grondlaag tot grondlaag afhangen. De toplaag hier is leem.
Voor leveranciers en isntallateurs kan het allemaal, maar waar kan ik me hierover deftig laten informeren (Vlaanderen-België).
Is het zo dat eventueel meerdere boringen van 40 m ook soelaas kunnen brengen?

Wie weet raad?

Hallo Baron,
Informeer eens bij Heliotherm in Belgie.
De pomp komt uit Oostenrijk en zelfs daar boren ze vertikaal dus er zal best een oplossing zijn.
Het hangt ook af van de diepte en dikte van de grondwaterlaag in je regio.

Succes

Jerry

Hallo Niek,
Het DX systeem ken ik zelf niet dus daar kan ik je niet mee helpen.
Helaas zijn er nogal wat partijen in de markt die zonder al te veel kennis van zaken warmtepompen installeren.
Ook lees ik veel over producten die in de praktijk niet voldoen aan de verwachtingen. Toch als je naar mijn verhaal en de reacties daarop kijkt dan zie je dat het normale gebruik van een warmtepomp veel lager is dan de 13000 KWh die jij noemt.
Dergelijke getallen horen nog niet bij warmtepompen die gewone radiatoren moeten verwarmen.
Bij een afgifte temperatuur van bijvoorbeeld 60 graden daalt de cop al tot 3.0 of zelfs lager. Daarmee ben je dan al gauw 8000Kwh verder maar zelfs dan haal je de 13000 kwh niet. Er is dan dus iets heel vreemds aan de hand of haar huishoudelijk verbruik is ook vrij fors.
Als je een 0 energie project wilt gaan doen zou ik persoonlijk kiezen voor Passief of vrijwel passief bouwen aangevuld met vloerverwarming met 18mm slang, een flinke zonnecollector voor de vloerverwarming en warm water aangevuld met een warmtepompje. 3Kw is dan al gauw genoeg. Wel een groot boilervat voor je warm water toevoegen, 500 liter o.i.d.
Aan elektriciteit voor je verwarming heb je dan hooguit 1500Kwh per jaar nodig. Mogelijk zelfs nog een stuk minder omdat een zonneboiler bij goed daglicht al 25-30 graden wordt zonder dat de zon schijnt.

Succes met je keuze
Jerry

@ Niek

Een 0 (of plus) energiewoning begint het bij een passiefhuis concept. De warmtevraag van een passiefhuis valt onder de 15 kwh/ m2 per jaar. Dus voor een huis van 150 m2 is er 2250 kwh verwarming nodig. Een cop van 6 en hoger is mogelijk met een aardbron gekoppelde warmtepomp en een zeer lage opvoertemperatuur (25c). Dan zit je op 2250 / 6 = 375 kwh primaire energie voor verwarming. Dat is grofweg een factor 35 minder dan de 13 MWh. Met een fatsoenlijke zonneboiler (7m2 oid) ben je 8 a 9 maanden per jaar zelfvoorzienend qua warmte.
Die 375 kwh / jaar wek je op met 420 wp aan zonnepanelen, dat schaf je aan voor een 1300 euro (shoppen in Duitsland (NL kan ook tegenwoordig), en zelf installeren). Een gasfornhuis (electrisch/of op gas) verbruikt meer.
Een eitje dus zo’n 0 energiewoning. De warmtepomp met grondbron is naar verhouding het duurste (qua besparing).

Hallo Jerry,
In je artikel verwijs je naar de site van wikipedia over warmtepompen.
Ik ben al een tijd bezig met de materie , maar kan er nog niet uitkomen.
Uit het artikel begrijp ik dat de COP hoger wordt naarmate het verschil tussen aanvoer en afgifte kleiner is.

Kun je aan de hand van een rekensommetje uitleggen hoe je aan die 5.6 komt ? En hoeveel energie kost het om het warmwater na te verwarmen tot 60 º C ?
En wat gebeurt er wanneer de prijs van een vat olie weer op 200 dollar komt ?

Vr. groeten,

Bert Pijnse van der Aa

Hallo Bert,
Even een voorbeeld.
Vandaag stond mijn KWH meter op 796 Kwh voor de warmtepomp installatie (compleet met circulatiepomp cv, warm water pomp en de vloerverwarming) Tegelijkertijd stond de warmtemeter op 4405 KW aan geproduceerde warmte
Deel je dus 4405 door 796 kom je op 5.53 De COP.
Dit is dus voor het totale systeem inclusief warm water en de vloerverwarmingspomp die gevoed wordt vanuit de warmtepomp. Verdere energiekosten zijn er dus niet.
De vloerverwarmingspomp gebruikt nu overigens 0,5 KW per dag dus is de COP zoals die meestal gemeten zou worden nog hoger, ongeveer 5.7.

Wat het verwarmen van het water kost weet ik niet, het is een systeem met de verwarming.
Wat het effect is van de olieprijs bij 200 dolalr is ook niet echt makkelijk te berekenen, stelt dat de prijzen van gas of elektra beide met 50% stijgen dus elektra gaat naar 33 ct en gas naar 0.81 dan zou ik aan elektra voor 2703 Kwh 892 euro betalen en voor gas 1458 euro dus nog steeds 38 % minder. Het verschil blijft dus dan in procenten gelijk maar in geld scheelt het je dan al 211 euro die je niet uitgeeft.
De realiteit is echter dat de gasprijs wat sneller stijgt dan de elektriciteitsprijs en de elektriciteit zelf op te wekken is. Ook zal 50% stijging van prijzen maar het begin zijn, ik denk zelf eerder dat een verdubbeling binnen vijf jaar te verwachten is en dan wordt een warmtepomp steeds reeeler.

Jerry

@ Jerry

je haalt de eenheden een beetje door elkaar.

Als een warmtepomp van 1 kW één (1) uur aan staat verbruikt deze 1 kWh
.
Bij een C.O.P. van 5 levert 1 kWe (= 1 kWelektrisch) –> 5 kWth (= 5 kWthermisch)
.
Als deze warmtepomp dus 1 uur aan gestaan heeft (1 kWe gedurende 1 uur) levert deze 5 kWhthermisch.
.
Het is inderdaad zo dat, des te kleiner de temperatuursprong (van bron naar afgifte), des te hoger de C.O.P.
.
Dan nog een eenvoudig vuistregeltje: 10 kWhelektrisch = vergelijkbaar met de warmte van ca 1 m3 gas.

Goedemorgen jerry,
bedankt voor de reaktie.
Ik begrijp dat de installatie een eigen el – meter heeft én een warmtemeter in KWh ?
Hoeveel graden zijn dan de aan en afgiftetemperatuur ?
Volgens het sommetje op wikipedia zou COP 5.6 gelijk zijn aan Twarm/Twarm- T koud. Bij een afgiftetemp van 35ºC zou dat 28,75 ºC zijn . Of doe ik dit verkeerd.

Vr. Groet,
Bert Pijnse van der Aa

@Jerry,

Een kennis van mij die een energieadviesbureau heeft en energieneutraal woont vraagt zich af welk merk en type warmtemeter je gebruikt. Hij verwarmt een deel van zijn woning met een warmtepomp en haalt daarbij een COP van 4.
Hij merkte op dat door het onttrekken van warmte aan de aarde deze langs de aardbuis geleidelijk afkoelt, waardoor de COP geleidelijk zou kunnen afnemen. Wat zijn jouw ervaringen hierin of is de termijn nog te kort om effect te kunnen sorteren?

Hallo Arie, Tot twee weken geleden was dit een Kamstrup Picocall. Deze heeft de geest geven dus ik heb in Duitsland een nieuwe besteld die vrijdag binnenkwam.
Ik plaats nu een Elster F90 van Elster instromet. Deze koop je op Duitse webshops compleet met ijkrapport en transport voor 204 euro dus een geld. Zodra deze geplaatst is kan ik je meer vertellen. ik heb niets gemerkt van afkoeling van mijn bron maar dit kan ik ook niet meten.
Ik lees hier verschillende verhalen over, ik zag op een reactie ergens op deze site dat iemand met een brine pomp zomer en winter 12 graden naar boven haalt, ergens anders lees je dat de grond wel afkoelt. Het zal zeker te maken hebben met de stroomsnelheid van het grondwater in jouw omgeving.

Jerry

helaas kan dit rendement aleen gehaald worden als je de enige in een wijde omgeving bent, in stedelijkgebied is er niet genoeg grondwater om dit op grote schaal toe te passen ,ook zijn grote delen van het land niet geschikt , niet genoeg temperatuurverschil of te diep.
beter je huis voorzien van betere isolatie en een luchtwarmtewisselaar.

Wilbert,
Ik ben dit niet met je eens wel wel om de volgende redenen:
Per jaar bereikt in Nederland ongeveer 1000KWh energie van de zon per vierkante meter de grond. Hiervan wordt ongeveer 30% opgenomen in de bodem. Op een kavel van b.v 150 vierkante meter is dit al 45000 KWh. en op mijn eigen kavel is dit 75000 KWh
Zelf onttrek ik hier ongeveer 13000 KWh van. En dan vergeet ik nog even de zonnewarmte die op de stoep en straat voor mijn huis terecht komt.
Een luchtwarmte pomp onttrekt ook energie aan de omgeving alleen is met medium dan lucht in plaats van grondwater. In Nederland is vrijwel overal goed grondwater te vinden, alleen Zuid Limburg en de bossen van de Veluwe kunnen een probleem zijn, hier moet dan dieper geboord worden. De techniek wordt overigens ook al jaren toegepast in landen met een rotsbodem, Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland maar ook alle Scandinavische landen gebruiken deze techniek en soms al 50 jaar.

Wel ben ik met je eens dat het beperken van de energie vraag de basis moet zijn en daar gaat dan ook mijn volgende artikel over. Want hoewel mijn huis na verbouwing 45% groter is geworden gebruik ik nu evenveel energie voor verwarming en ik ben nog niet klaar. De komende maanden ga ik de kruipruimte van het oude deel van Rc2.5 naar Rc 7.5 brengen en voor het dak geldt hetzelfde. Ik verwacht dan 3150 KWh aan energie minder uit de grond te hoeven onttrekken. In mijn geval ongeveer 550 Kwh minder of zo’n 25%. Als dan ook nog de koelkast vervangen is zal mijn totale jaarverbruik ergens rond de 4000KWh per jaar uitkomen. De PV panelen die ik heb besteld wekken hiervan 2700KWh op zodat mijn verbruik naar verwachting uitkomt op 1300KWh per jaar voor een huishouden met 2 kinderen in een fors huis.

Jerry

de energie van de zon bereikt het grondwater niet dus dat klopt niet
de aardwarmte komt van de maanvrijving.
een goed geisoleerd vrijstaand huis gebruikt ca 800 m3 gas voor verwarming en 300 voor douche en koken.
en 2500 kwh voor alle licht en andere apperaten.
het probleem in nederland is dat de isolatiematrialen zeer slecht worden aangebracht zodat zelfs een nieuwhuis aan geen enkele eis voldoet. de verplichte balansventilatie gebruikt dan ook meer dan hij opbrengt, daarbij maak de instalatie vaak zoveel lawaai dat de huurders/kopers vragen om het uit te zetten zodat ze weer kunnen slapen in stilte en zonder tocht

Wilbert,

Aardwarmte komt wel degelijk van de zon maar ook van andere bronnen waaronder b.v ook de warmte uit de kern van de aarde. Toch komt het grootste deel van warmte wel degelijk uit de warmte van de zon.
Overigens is er wel wat beinvloeding van bronnen onderling maar deze is heel beperkt, zie http://www.senternovem.nl/mmfiles/Haalbaarheidsstudie_voor_koude_warmteopslag_bij_Leolux_Meubelfabriek_tcm24-233661.pdf Dit is een grote installatie, een woonhuis is hier slechts een fractie van.
Waar de energie dus ook vandaan komt, er lijkt dus meer dan voldoende te zijn.

800 kuub gas voor verwarmen kan inderdaad goed maar eist toch wel de nodige maatregelen.
Zeker bij nieuwbouw moet hier beter op gelet gaan worden, bij bestaande bouw moet je het doen met wat je hebt en kan je alleen maar proberen achteraf nog wat te verbeteren wat natuurlijk niet optimaal is.

2500 KWh voor overig gebruik hangt sterk af van de persoonlijke situatie, alleen, twee, drie of vier personen. Vaak van huis of altijd thuis maakt ook heel veel uit net zoals een persoonlijke voorkeur.
Sommige mensen zetten de verwarming op 18 graden maar dat gaat mij persoonlijk wat te ver.

Jerry

Balansventilatie kan wel degelijk goed werken en energie besparen. Ik heb hierover al een artikel geschreven. Een goed aangelegde balansventilatie is stil en zuining en daarbij makkelijk te reinigen.

Ik heb krek hetzelfde systeem, met C02 wisselaar. Wij hebben geen vloerverwarming geplaatst, maar doen het nog steeds met onze radiatoren. We zijn perfect de winter aan het doorkomen (ook al duurt die nogal lang dit jaar…)

Tijd voor een kleine update op dit artikel.
Vanaf 13 april ben ik stadsverwarming vrij.
Een monteur va Liander heeft de laatste meterstanden opgenomen en sloten op de kranen van de stadsverwarming en warm tapwater geplaatst.
Geen vastrecht van bijna 400 euro per jaar dus meer voor mij.

Jerry

goed nieuw dus jerry. in Goes is het met de warmtepomp stadsverwarming nog steeds niets, er heef zelfs de hele winter en groot agregaat staan draaien bij het pomphuis en er moest al een bron opnieuw geslagen worden. maar er is geen gas in de wijk dus geen alternatief, energiekosten per maand 525 euro het huis is 300m3.vrijstaand.een schande!

@Wilbert:
Ik woon bij je in de wijk 🙂
Als het goed is is het aggregaat niet meer nodig ze hebben de aansluiting/apparatuur aangepast/verzwaard.
Maar 525 euro aan energiekosten?!?!?!
Ik kom nog niet aan de helft! (Delta + Essent, dus Electra, water, warmte en TV)
En ons huis heeft toch ruim 400m3 inhoud, ook vrijstaand….
Welliswaar met PV-panelen maar dat bespaard me geen 250 euro per maand.

@Jerry:
Je koelt met water van 10-14 graden zeg je?
Dat is onder het dauwpunt. Krijg je zo geen condensvorming op je vloer?

Een bodemgekoppelde warmtepomp is uitgerekend op 2000 besdrijfsuren. Wanneer het een 8kw warmtepomp is met een COP van 4 dan verbruikt hij 2kw per uur. Oftewel 4000kwh x 0,20 = 800 euro aan stroom per jaar. Met 525 euro per maand zit er echt iets niet goed!!!!

Even een update: tot 9 september is het totale verbruik van mijn warmtepomp 1523 kWh Komt neer op ongeveer 45 euro per maand. Tot nu toe kloppen mijn berekeningen perfect en kom ik waarschijnlijk op 2400 kWh uit. Is 552 euro per jaar en niet zoals bij Wilbert per maand!!

Sinds 14 juni 2010 woon ik in een vrijstaande nieuwbouw woning.
Inhoud: 640 m3. Vloeroppervlak: 200 m2. Overal vloerverwarming.
Brine (3 bronnen van 60 meter diep)
Bodemtemperatuur schommelt tussen de 10 en 11 graden.
Warmtepomp: Danfoss DHP-C 10
COP (0/35 C): 4,6 / 9,54 kW (volgens specificatie)
COP (0/46 C): 3,3 / 8,9 kW
Zou deze waarden zelf willen nagaan, maar weet niet hoe ik dat moet doen.

Zonneboiler van Nefit in serie met de warmtepomp voor tapwater.

In de zomer heb ik het als koelsysteem gebruikt. Warmte dus laten opslaan in de grond.
De periode 14 juni tot 23 okt heeft de warmtepomp totaal 530 kWh aan energie verbruikt. Dat is ca. 30 euro per maand.

530 kWh in deze periode is best netjes, ik zat op 292 kWh voor een systeem gecombineerd met een zonneboiler en geen verwarmingsspiraal voor het boilervat.
De COP zelf meten kan alleen als je zowel het elektriciteitsverbruik als de geproduceerde warmte kunt meten. De echte COP is altijd lager dan de opgave van de fabrikant omdat deze de energie voor zaken als de pomp elektronica, eventuele bronpomp en circulatiepompen niet mee hoeven nemen.
Let er op dat de afgifte temperatuur van de pomp zo laag mogelijk staat, 30 graden is voor verwarmen vaak al voldoende en kost veel minder energie dan bijvoorbeeld 35 graden.

Jerry

“De lucht warmtepomp is de goedkoopste warmtepomp maar eigenlijk alleen geschikt voor bijverwarming in voor en na seizoen. Het apparaat werkt wel in de winter maar bij lage temperaturen bevriest de buiten unit en wordt een verwarmingselement gebruikt om deze weer te ontdooien de COP daalt dan tot 1.0 !

Een goede warmtepomp gebruikt dus geen lucht als bron zodra deze het hele jaar gebruikt wordt.”
&
“Helaas hangt de COP van een warmtepomp samen met de prijs van het apparaat en het afgifte systeem. Een goedkope luchtwarmtepomp (lees airco) is voor een paar duizend euro te koop terwijl de hoogste COP warmtepomp een investering van ongeveer 21000 euro vraagt exclusief subsidie.

Er wordt dus al vlug voor de goedkoopste oplossing gekozen terwijl de duurdere apparaten op termijn de goedkoopste zijn.”

Alweer een die niet weet waarover hij schrijft, een van de pot gerukt artikel.
Zelf een lucht/lucht systeem met 4 binnenunits geinstalleerd van het merk Daikin in 2004. 120m2 verwarmde oppervlakte voor een bedrag (opgemeten!) tussen de 350 & 550 per jaar (sinds 2004) met binnentemp van 22 overdag en 24 s avonds tijden tv kijken.
De tehcnische info van DAikin geeft nog altijd een COP van 2,36 bij een temp van -15°C! En ‘als bijverwarming’, foei wie warmt nu zijn living, keuken, bureau en slaapkamer terzelfdertijd? 1 buitenunit met meerdere binnenunits, slim geintegreerd voldoet perfect.
Terugkeren op uw investeringsplaatje. Mijn installatiekost bedroeg 7.500€ incl BTW excl premies in 2004 en de offerte voor een grondwarmtepomp was net geen 20.000€, vertel me eens hoe je dat prijsverschil kunt terugverdienen op een leverduur van 15 à 20 jaar van het systeem.

Beste Marc,
Volgens mij weet ik inmiddels prima waar ik over praat. Niet alleen heb ik zelf een bodemgekoppelde warmtepomp maar ik heb me ook verdiept in luchtwarmtepompen om een gedegen afweging te kunnen maken.
Een COP van 2,36 bij min 15 graden is de Compressor COP, niet de echte COP waarin het energieverbruik van het ontdooien van de verdamper is meegenomen. Alle fabrikanten, ook van bodemgekoppelde warmtepompen geven een compressor COP. Zelf meet ik een totaal verbruik inclusief alle elektronica en alle pompjes inclusief de pomp van de vloerverwarming. Ook is mijn verbruik inclusief warm water en met nog twee maanden te gaan kom ik op 480 euro aan energie kosten uit. Hiervan is ongeveer 180 euro voor het warme water.

Op een luchtwarmte pomp zit nog een beperkte subsidie, op een bodemgekoppeld systeem is dit al vlug 4000 euro meer.

De levensduur van een goede bodemgekoppelde warmtepomp is volgens de fabrikant 30 jaar voor de pomp en compressor, de rest zoals boilervat, warmtewisselaar drinkwater en de bron haalt makkelijk het dubbele.
Alleen twee pompjes gaan vermoedelijk korter mee, dit zijn standaard CV pompjes.

Alles blijft een kwestie van goed afwegen en kijken naar de specifieke situatie.

Jerry

Hallo Allemaal,

Begin januari wordt mijn huis verbouwd en heb ik ook interesse in een warmtepompinstallatie.

Het is een bestaand huis met ongeveer 700m3 en een bvo van iets meer dan 200 meter.

Op dit moment zit er een hr ketel in en vanzelfsprekend normale radiatoren etc.

Er komt vloerverwarming in, maar ik wil mijn radiatoren boven en beneden gewoon laten zitten. Ik heb hij een lokaal bedrijf (Bunschoten) een offerte gevraagd en deze komt met een offerte van een Nibe brine water solo warmtepomp uitvoering brine water, type F1145-pc 6 voorzien van geïntegreerde passieve koeling, eventueel kamerthermostaat en een gesloten collectorsysteem.

Eea wordt excl. Subsidie aangeboden voor ongeveer 12500 euro aangeboden.
De subsidie bedraagt volgens hen 2700 euro.

Wat vinden jullie van dit systeem en werkt dit naar behoren met de bestaande radiatoren ?

Gr. Wim

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *