jun 02

De Energiemeester vertelt: ‘Wat is duurder: aardgas of elektriciteit?’

Geplaatst door Frank Bovens in Energiebesparing 82 Reacties»

leerkracht kleurDit is het onderwerp van mijn tweede artikel in de reeks van artikelen die zich richten op bewustwording, gedragsverandering en kleine, goedkope en eenvoudig toe te passen energiebesparende maatregelen bij huishoudens.

‘De Energiemeester vertelt’ is een nieuwe rubriek op de website van Olino. Iedere twee maanden een nieuw artikel over energiebesparing thuis. Geschreven door energiemeester Frank Bovens. Expert op zijn vakgebied.

Terug naar het onderwerp. Wat is duurder: aardgas of elektriciteit? Wat denk je?
Dit is een strikvraag. Tijdens workshops en voorlichtingsbijeenkomsten merk ik dat veel deelnemers deze vraag toch niet goed weten te beantwoorden. En dat komt omdat aardgas en elektriciteit eigenlijk niet met elkaar te vergelijken zijn. Om deze vraag wel goed te kunnen beantwoorden moeten we voorkomen dat we appels met peren gaan vergelijken. Daarom bepaal ik eerst de zogenaamde energetische inhoud van beide energiedragers.

Een kubieke meter aardgas heeft een nuttige energetische inhoud van 8 kWh (bij een omzettingsrendement van gas naar warmte van 80%, in geval van een goede verbeterd rendement CV-ketel). Een kubieke meter aardgas kost gemiddeld genomen € 0,65 (dit getal is afgerond om makkelijk te kunnen onthouden).

Een kilowattuur elektriciteit heeft een nuttige energetische inhoud van 1 kWh (bij een omzettingsrendement van elektriciteit naar warmte van nagenoeg 100%). Een kilowattuur elektriciteit kost gemiddeld genomen € 0,25 (dit getal is afgerond om makkelijk te kunnen onthouden).

Dus kost 8 kilowattuur elektriciteit (dit is het equivalent van 1 m3 aardgas):
8 x € 0,25 = € 2,-. Je ziet dus dat aardgas theoretisch driemaal goedkoper is dan elektriciteit, bij dezelfde energetische inhoud (€ 2,- / € 0,65 = 3,1).

Dat is natuurlijk wel van belang om te weten als je elektrische toestellen wilt gaan toepassen zoals: elektrische boiler, elektrische straalkachel, elektrisch kookfornuis, elektrische waterkoker, elektrische vloerverwarming (in de badkamer), en dergelijke. Tussen haakjes: wat die elektrische vloerverwarming betreft, waak er voor dat deze niet onnodig constant aan staat; het is een echte verborgen stroomvreter. Met een schakelklok kun je hem automatisch laten in- en uitschakelen. Dat bespaart enorm.

Ik heb thuis zelf eens de proef op de som genomen door een liter water te koken in de elektrische waterkoker en daarna een liter water te koken in een ketel op het gasfornuis. De temperatuur van het koude water bedroeg circa 10 °C. De elektrische waterkoker had 4 minuten nodig om 1 liter water aan de kook te krijgen en gebruikte daarvoor 0,16 kWh, hetgeen € 0,04 kostte. Met de ketel op gas duurde het 6 minuten om 1 liter water aan de kook te krijgen, hetgeen 0,03 m3 aardgas ofwel € 0,02 kostte. Je ziet: aardgas was dus ook in deze praktijkproef tweemaal goedkoper. De elektrische waterkoker was echter iets sneller.
Het verschil tussen de theoretische factor 3 en de praktijkfactor 2 is gelegen in het feit dat er bij de gasgestookte ketel ook warmte gaat zitten in de dikke bodem én dat er deels warmte uit de gasvlam langs de ketelrand omhoog opstijgt en daarmee slechts ten dele bijdraagt aan het verwarmen van het water in de ketel. Dit zijn rendementsverliezen die bij de elektrische waterkoker niet of nauwelijks optreden.

Als je iedere dag een liter water kookt, is de fluitketel op het gasfornuis dus iedere dag 2 eurocent goedkoper dan een elektrische waterkoker. Dat komt neer op een besparing van ruim € 7,- per jaar. Niet veel, maar alle kleine beetjes helpen, nietwaar?

Aardgasgestookte toestellen en toepassingen (gasboiler, gasfornuis, fluitketel op gasfornuis) zijn dus twee tot drie maal goedkoper qua energieverbruik dan elektrische varianten. Bedenk wel dat het met een elektrische (olie gevulde) verrijdbare radiator verwarmen van alleen een klein en gesloten keukentje wellicht goedkoper is dan het hele huis op te stoken met een efficiënte gasgestookte CV-installatie, louter om alleen dat keukentje warm te krijgen. Blijf derhalve wel je gezonde verstand gebruiken.

Tot over twee maanden voor een nieuw artikel.


Foto Frank (1)Frank Bovens werkte zo’n 25 jaar als senior energieadviseur bij Nutsbedrijven Maastricht en bij Essent. In die hoedanigheid heeft hij vele bedrijven en overheden geadviseerd over energie-besparing en duurzame energie. Ook heeft hij duizenden huishoudens voorgelicht over dit thema. Zijn boek ‘De energie-meester vertelt’ is verkrijgbaar via www.energiemeester.nl/boek

82 reacties op “De Energiemeester vertelt: ‘Wat is duurder: aardgas of elektriciteit?’”

Beste Frank, je hebt het over het volgende: “Een kubieke meter aardgas heeft een nuttige energetische inhoud van 8 kWh (bij een omzettingsrendement van gas naar warmte van 80%, in geval van een goede verbeterd rendement CV-ketel).”. Als ik het op mijn manier bereken, ga ik uit van de calorische waarde van aardgas. Bij Wiki over aardgas melden ze een calorische bovenwaarde (incl condensatiewarmte) en de calorische onderwaarde. Deze zijn: 35,2 MJ en 31,7 MJ, resp in kWh: 9,8 en 8,8 (1 kWh = 3,6 MJ). Die 9,8 zou dan moeten komen van een verbeterd rendement ketel, toch?
En zou die dan ook nog eens 20 % verliezen om het gas om te zetten in warmte? Is dat niet wat weinig?

Ik hoop ook dat in die 20% de verliezen meegerekend werden die niet voorkomen met plaatselijke elektrische verwarming nl. Pompenergie, leidingverliezen tot aan het te verwarmen lokaal, stilstandverlies indien van toepassing.
Ik hoop ook dat in de prijs de nodige jaarlijkse kosten verrekend werden om gas in huis te halen, een bijkomende kost welke zuivere elektrische mensen (e.v. met PV panelen) niet hebben.

Mooi als er keuze is tussen al of niet elektrisch koken, maar bij stadsverwarming ontbreekt wijkgasaansluiting en ben je gedwongen tot deze energeiverspilling. Stadsverwarming heet duurzaam, met nog tientallen jaren afhankelijk van fossiel.

@ mvdsteen
Die 9,8 kWh is de maximale energie die je uit een m3 aardgas kunt halen, met inbegrip van de benutting van condensatiewarmte bij een hoog rendement ketel die een zeer lage temperatuur verwarmingssysteem (ZLTV) voedt. Enkel dan haalt zo’n ketel zijn maximale rendement, te weten 107%. Vandaar zijn naam: een HR107-ketel. Het werkelijk logische rendement ligt zijn 10%-punt lager, namelijk 97%. Bij een ZLTV is de aanvoertemperatuur hooguit 35 graden Celcius bij een retourtemperatuur van circa 20 graden Celcius. Ofwel een vloerverwarmingssysteem (eventueel gecombineerd met wandverwarming). Zodra het temperatuurregime van de ketel omhoog gaat, loopt het rendement terug. Bij het overschrijden van het dauwpunt van 54 graden Celcius in de warmtewisselaar van de cv-ketel, zal er geen sprake meer zijn van condensatie, waardoor de condensatiewarmte niet meer wordt benut en als verlies door de rookgasafvoer verloren gaat. Het rendement van de HR-ketel loopt dan vanzelf terug tot circa 88%. Een goede VR-ketel ligt met zijn rendement daar nog circa 8 tot 10% onder, ofwel circa 80%. Dat is de basis van mijn berekening. Dat betekent dus als je 1 m3/uur gas de ketel in stopt, er daar 80% van in warmte uit komt, dus 0,8 m3/h aardgasequivalenten aan warmte. We hadden al gezien dat 1 m3 gas een energetische inhoud heeft van maximaal 9,8 kWh (afgerond 10 kWh). De warmte die daarmee uit de ketel komt is dus 0,8 x 9,8 (afgerond 0,8 x 10) = 7,84 (afgerond 8) kWh. Daarmee heb ik mijn stelling onderbouwd.

@marksken
Nee, in die verliezen zijn de pompenergie, leidingverliezen, stilstandsverliezen niet meegenomen. Het gaat in mijn artikel immers niet om een wetenschappelijke benadering, maar om een globale rekensom. De optredende verliezen verliezen bedragen in de praktijk gelukkig niet meer dan 5%, waardoor de factor 3,1 wordt verkleind naar 2,95. En dat is afgerond nog steeds 3. Dus gas blijft 3x goedkoper dan elektriciteit. Realiseer je overigens goed dat het totale systeemrendement van elektriciteitscentrale tot en met het stopcontact hooguit 50% bedraagt (bij een goede gasgestookte centrale). Verder wil ik benadrukken dat mijn vergelijking alleen bedoeld is voor fossiel opgewekte elektriciteit. Wanneer je de vergelijking maakt met elektriciteit uit zonnepanelen, welke per kWh slechts circa 8 eurocent kost (t.o.v. circa 24 eurocent voor fossiel opgewekte elektriciteit), dan zijn beide ongeveer even duur. In dat geval zou ik kiezen voor duurzame elektriciteit uit zonnepanelen, omdat daarmee geen CO2-uitstoot wordt veroorzaakt (behoudens de CO2-uitstoot bij de productie van zonnepanelen). Samenvattend: heb je de beschikking over fossiele elektriciteit en aardgas, dan is aardgas goedkoper. Heb je de beschikking over voldoende zonnestroom en aardgas, dan zijn beide ongeveer even duur en zou ik uit hoofde van duurzaamheid kiezen voor zonnestroom.

@roland
Helemaal mee eens. Ik ben dan ook geen voorstander van stadsverwarming, ondanks dat deze vaak gevoed wordt met restwarmte uit een industrieel proces, gestookt met een of andere fossiele brandstof.

@Hans
We halen de energiebelasting en de BTW er niet af, want dat doet de (r)overheid ook niet.
Voor grootverbruikers, met lagere tarieven, lagere energiebelasting en een groter verschil in verbruik tussen elektriciteit en gas, zou er wel een verschuiving ten faveure van elektriciteit kunnen plaatsvinden, maar hoeveel dat is, is geheel afhankelijk van en het elektriciteitsverbruik en het gasverbruik van het individuele bedrijf.

“Wat is duurder gas of elektriciteit?”

Een vraag die niet zo gemakkelijk is dan hij lijkt.
Het hangt er maar helemaal van af welke techniek gebruikt gaat worden.
Een moderne gasgestookte HR 107 ketel gaat al zeer efficiënt met zijn energie om, en is met een kostprijs van grofweg 0.65 euro per kubieke meter aardgas al behoorlijk aan de prijzige kant.
Wil ik nu met b.v. een hyper moderne elektrische warmtepomp met grondwater boring je verwarming (LTV) radiatoren opstoken kom je al op heel andere waarde uit. Deze pompen hebben vaak al een haalbare C.O.P. (prestatie) van 6.
Dit wil zeggen dat er voor elke KWh elektrische energie er 6 KWh aan warmte kan worden gegenereerd. Het break even moment gas/elektrisch is hier afgerond een C.O.P. van 3,5.
Dus bij een C.O.P. van 3,5 is gas even duur/goedkoop als elektrisch.
Keerzijde van de medaille is dat een HR cv ketel grofweg 2000 euro kost, en de beste warmte pomp installatie meer in de richting gaat van 20.000 euro.
De terug verdientijd wordt in dit geval bepaald door de veel lagere energie kosten van de elektrische warmte pomp t.o.v. de HR cv ketel, en het van de hand doen van de NUTS gas aansluiting.

Stel we gaan douchen met een elektrische (geiser) doorstroom verwarmer.
Hiervoor gebruiken we tijdens een ruime douche beurt 8 KWh. aan elektriciteit.
Dit kost dan 8 x 23 eurocent = 1.84 euro.
Het zelfde kunnen we met een gas doorstoom toestel bereiken en maar 1 kubieke meter aardgas verstoken, en dan maar 65 eurocent uitgeven.
Hier is met gas douchen dus 2,8 maal goedkoper dan met een elektrisch doorstroom geiser.
Maar gebruiken we nu met die zelfde elektrische doorstroom geiser een WTW (warmte terug winning) voor douchen, winnen we aan de onder waarde berekend al snel 50% van ons elektrisch energie verbruik terug, en verbruiken we nog maar de helft van onze 8 kilowatjes.
Gebruiken we naast de WTW ook nog eens een zonneboiler met gebruik van gratis opgewarmd water door de zon, zou het zo maar eens kunnen dat elektrisch douchen nu goedkoper wordt als alleen maar met een gas gestookt doorstroom toestel.
Eerlijkheidshalve dient vermeld te worden dat een WTW en zonneboiler ook bij een gas gestookte doorstromer gebruikt kan worden.
Helemaal scheef wordt het als in plaats van stroom van de kolenboer, stroom gebruikt word van je eigen zonnepanelen.
In dat geval kunnen we de prijs van 23 eurocent terug brengen naar afgerond 11 eurocent per gebruikte KWh. aan elektriciteit.
We zien dus dat de vraag wat is duurder, wat is goedkoper ietwat ingewikkelder is dan we in eerste instantie geneigd zijn te geloven of doen beseffen.

Over wat goedkoper is. Een HR cv ketel, of puur elektrische vloerverwarming in het hele huis kunnen we kort zijn.
Puur elektrische vloerverwarming is maar liefst 2,8 malen duurder dan een gasgestookte verwarming, en dan ook niet verstandig om te doen. Voor elke kubieke meter gas hebben we immers 8 KWh. elektriciteit nodig.
Ook in geval van het gebruik van zonnepanelen is puur elektrisch te duur.
In geval van tijdelijke lokale verwarming in b.v. de douche ruimte is het verwarmen met een IR straler of lokale elektrische vloerverwarming ter bevordering van het comfort te overwegen.
In het geval van het milieu is het bij een ruim overschot van zonnepanelen stroom natuurlijk wel gunstig. Maar daar gaat de vraag “wat is duurder gas of elektrisch” natuurlijk niet over.

Als we een wasdroger gebruiken hebben we 3 keuzes.
Ofwel we gebruiken een elektrische droger, een gas droger of we gebruiken een elektrische warmtepomp droger.
Ook hier geld de gewone elektrische droger is hier het duurst, en zou eigenlijk verboden moeten worden, omdat het echte energie slurpers zijn.
Om het even is het als je een gas gestookte wasdroger of een elektrische warmtepomp wasdroger gebruikt.
In beide gevallen hebben we dan met een A energie label te maken, maar in aandacht voor co2 uitstoot gaat de voorkeur uit van groene stroom, en is de elektrische warmtepomp droger in zijn voordeel.
Het zelfde verhaal gaat ook op voor de wasmachine. De warmtepomp wasmachine heeft de voorkeur op de puur elektrische machine.
Het verdient de opmerking dat een elektrische wasmachine ook gekocht kan worden met een hotfill aansluiting, en gevuld kan worden met warm water uit de HR cv ketel met tapwater, of gevuld kan worden met warm tapwater uit de zonneboiler.
In dit geval is de elektrische hotfill variant de beste/goedkoopte oplossing.

Een beetje off topic, maar ik zou ook nog graag een vergelijking willen maken tussen een elektrische auto rijden, of een auto met diesel/benzine motor.
Een goed ontworpen elektrische auto verbruikt aan de bovengrens gemeten ongeveer 0.15 KWh. per gereden Km. Omgerekend naar 15 Km. Is dit 2,25 KWh aan stroom x 23 eurocent = afgerond 52 eurocent per 15 km.
Omgerekend naar een auto met verbranding motor die een gemiddeld verbruik heeft van 1 liter per 15 Km is elektrisch rijden afgerond een factor 3,2 goedkoper dan een auto op benzine/diesel.
Het verschil moet gezocht worden in het prijsverschil tussen stroom en benzine/diesel, en het rendement van de motoren.
Een goede benzine motor heeft een rendement van ongeveer 25%, terwijl het rendement van een goede diesel motor op 30% kan worden geschat.
Het rendement van een goede elektro motor heeft een ongekend hoog rendement van maar liefst 90%, en is superieur aan de verbrandingsmotor.
Bij de verbrandingsmotor wordt immers 70 tot 75% van de energie in frictie en hitte omgezet, en buiten het verwarmen van de binnenruimte van de auto als nutteloos verlies kan worden beschouwd. Het is dan ook niet zo gek dat de meeste elektrische auto’s voor de verwarming/koeling van de binnenruimte een elektrische warmtepomp verwarming gebruiken.
De restwarme van een elektrische auto is immers onvoldoende om de auto in herfst/winter te verwarmen. Helemaal scheef wordt het als ook hier gebruik zou worden gemaakt van je eigen zonnestroom panelen.
Ook hier kunnen we de stroomprijs dan terug brengen van 23 eurocent naar 11 eurocent, en is elektrisch rijden plots in plaats van 3,2 x goedkoper nu maar liefst 6,8 x goedkoper als de benzine/diesel variant.
Als conclusie kun je stellen dat ook de auto met verbrandingsmotor eigenlijk verboden zou moeten worden, omdat hij met zijn rendement en co2 uitstoot gewoon bitter slecht scoort.

Tot slot wil ik nog even vermelden dat ik mijn best gedaan heb om een steentje bij te dragen aan de vraagstelling “Wat is duurder gas of elektriciteit?”
Door deze gedachte kronkels en kennis op dit topic te plaatsen hoop ik bij heel wat Nederlanders de bewustwording en inzicht over energie en de toepassingen hiervan te kunnen verbeteren.

Met vriendelijke groet,

Ruud van Tricht.

De vergelijking van de energie meester gaat mank, omdat hij niet kijkt naar de benodigde in veresteringen en de milieuschade die de alternatieven veroorzaken
Zelf opgewekte stroom met een stukje windpark of zonnepanelen is goedkoop, want je koopt die stroom niet, en hij komt uit gratis bronnen.
En je eigen stroom is ook een stuk schoner dan die van het commerciële energiebedrijf.

@henk daalder Pak de Wind
Helemaal mee eens Henk. Mijn vergelijking is gebaseerd op fossiele bronnen. Wanneer je zelf je eigen stroom opwekt uit zonnepanelen dan is zonnestroom nagenoeg even duur als fossiel aardgas. De meeste mensen in Nederland hebben echter (en helaas nog) geen zonnepanelen. Daarom wil ik hun aan het verstand brengen dat ze beter het fossiele aardgas kunnen gebruiken dan fossiel opgewekte stroom. Dat is namelijk goedkoper. Daar was het mij om te doen.

@@henk daalder,
Waarom gaat de vergelijking mank als je aangeeft dat voor bepaalde toepassing (fossiel) gas minder milieuschade geeft dan fossiele stroom?
Zonnestroom is goedkoop door subsidie en niet goed bruikbaar voor verwarming in wintertijd.
Dan is beperkt gebruik van fossiel gas begrijpelijk in een tijd van terrasverwarming met fossiele stroom.

@roland

Je schrijft dat zonnestoom duur is, en draait op subsidie.
Sorry, respect voor jou als mens, maar je slaat volledig de plank mis.
Je weet helaas helemaal niet waar je het over hebt.
Je zou dus gewoon kunnen stellen dat mijn bijdrage van zaterdag 6 juni volledig uit de lucht gegrepen is.
Als je iets meer op internet zou lezen omtrent hernieuwbare energie (en daar hoef je niet ver voor te
zoeken ) zou je beter weten.
Nogmaals, ik heb niks tegen jou als persoon, maar je mening omtrent zonnepanelen is totaal niet onderbouwd.

Met vriendelijke groet,

Ruud van Tricht.

@Ruud van Tricht,
Boeiend hoe iemand zich overschreeuwt “Je weet helemaal niet waar je het over hebt”
Onderbouwing van een subsidieloze zonnestroom mis ik geheel.

Op internet kun je lezen dat zonnestroom per kWh vergelijkbaar is met het kleinverbruikerstarief dus daarbij inbegrepen een aanzienlijk deel belasting. Voor grootverbruikers met een lager belastingtarief is zonnestroom volstrekt onrendabel, dit in tegenstelling tot windstroom (van landwindmolens).

Gemakshalve vergeten we dat zonnestroom veel meer afhankelijk is van energieopslag dan windstroom. Daar kunnen de Duitsers over meepraten. Zonnepanelen zijn slechts rendabel door saldering op kosten van andere stroomverbruikers

De beweerde COP van 6 staat wel erg ver van de praktijk en is totaal niet onderbouwd.

Okay maar nu komt het, met mijn CV stook ik heel mijn huis warm sommige radiatoren staan dicht maar ze worden toch nog warm, en ik vrees dat dit meer kost omdat ik meerdere vertrekken op temperatuur breng.
Dus nu heb ik een elektrisch kacheltje gekocht waarmee ik slechts een kamer op temperatuur houd ik denk echt dat deze methode uiteindelijk goedkoper zal zijn maar ik ben er niet zeker van, wat ik wel heb gemerkt is dat het op dat kamertje veel sneller warm is dan wanneer ik de CV omhoog draai en daar op moet wachten en dat is al een voordeel op zich.
Hopelijk pakt deze methode goedkoper uit dan met de CV op gas.

In Juni is de discussie gestopt zie ik, en in November kwam er nog een reactie van Ko …
MIJN reactie op het fluitketelverhaal is dat als je overstapt naar elektrisch koken je de maandelijkse vastrechtkosten plus netwerkkosten bespaart in mijn geval 6.99 euro x 12 is dus 84 euro per jaar….plus ca 200 euro,is ca 284 euro, waar t.o. staat dat er dan wel een elektrisch kook/bak apparaat aangeschaft dient te worden.
Of blijft het netwerkbedrag hetzelfde als je alleen stroom afneemt?

Ko:
Zoals aan het eind van het artikel al is opgemerkt, kan het efficiënter zijn om één kleine ruimte met een elektrisch kacheltje te verwarmen in plaats van het hele huis te verwarmen via de CV-installatie.
Het hangt echter wel af van de totale grootte van het huis. Ik zat hier (huis met 7 kamers over 3 verdiepingen) soms alleen in mijn werkkamer en dan gebruikte ik ook een elektrisch radiatortje.
Maar als je een huis hebt met bijvoorbeeld 2 kamers, dan kan je wellicht beter de CV aanzetten.
De schrijver van het artikel merkte het al op: Blijf je gezonde verstand gebruiken. 😉

Frank: In de waterkoker proef is proefondervindelijk door jou vastgesteld dat voor de opwarming van 1 liter water het electriciteits verbruik 0,16 kWh is.
Bij verwarming in de fluitketel van 1 liter water is het verbruik 0,03*8/1= 0,24 kWh.
Ik ga er even vanuit dat je meting nauwkeurig genoeg is.
Dit verschil wordt veroorzaakt door warmteafgifte aan de omgeving.
In de wintermaanden is dit geen energieverlies omdat deze wordt toegevoegd aan de warmteproductie van de centrale verwarming. Je zou kunnen zeggen dat voor de fluitketel opwarming het verbruik dan ook 0,16 kWh is.

Het is een beetje stil geworden omtrent DE Energiemeester, jammer want naar mijn idee was het een aangename verrijking op dit forum.

Hallo, men kan vertellen wat men wil, maar als je alles op telt, is het elektrisch verwarmen van een goed geïsoleerd huis uit financieel economisch oogpunt een stuk goedkoper.
De investering van een gasgestookte installatie is ongeveer €5000 hoger dan electrische voorzieningen.
Renteverlies 4%. € 200
Afschrijving 10 jaar. € 500
Onderhoudscontract per jaar. € 100
Onderhoud. €. 70
Vast recht gas levering. € 70
Vast recht netwerk gas € 150
Totaal € 1090 per jaar
Daar koop je ruim 5000 kw gas voor en heb je veel beter comfort met al die herriemakers in huis.

@Tiny,
De door jou opgevoerde kosten zijn behoorlijk overdreven.Zie mijn artikel: http://www.olino.org/articles/2007/12/31/hoe-on-zuinig-is-elektrische-vloerverwarming
Ik zit al 35 jaar in een woning uit 1974 en heb in die tijd tweemaal een cv-ketel vervangen. Reken maar op een afschrijving van € 120 per jaar. In een goed geïsoleerde woning gaat een cv-ketel ook langer mee. Als je een appartement of een kleine woning opnieuw zou moeten voorzien van verwarming zou het wellicht niet veel uitmaken, maar er zijn maar weinig woningen waar dat nog niet het geval is. Elektrische energie is per warmte-eenheid minimaal 2,5 keer zo duur als energie uit aardgas. Ik krijg regelmatig signalen van bewoners met elektrische vloerverwarming als bijverwarming die een niet hadden verwacht dat dat zo duur uit zou pakken.

Wat betreft het commentaar van Roland (reactie 13) kan ik het volgende toevoegen. Als bezitter van 8 zonnepanelen spreek ik regelmatig andere huiseigenaren met een overmaat aan zonnepanelen. Vanwege het lage tarief dat men krijgt bij overproductie wordt vaak besloten om het overschot te consumeren door elektrische bijverwarming. Daar zonnepanelen in de winter relatief weinig opwekken wordt er dan grotendeels een beroep gedaan op elektrische energie opgewekt door conventionele centrales. Als dit een trend wordt, is er ’s winters meer (reserve)capaciteit nodig, waarmee de onbalans in het net wordt vergroot. In feite wordt hiermee het probleem verlegd naar de netbeheerder, die er voor moet zorgen dat er op elk moment voldoende capaciteit moet worden ingezet.

elektra in combi met een pellet cv kachel is perfect gas moet je verlaten niet meer gebruiken doorstroom kraan voor warm water boven de 10000 kilowatt kost elektra 11 cent

@Ruud van Tricht en @ Roland,
De strijd de we nodig hebben is alleen, wie helpt de ander het meest. Ik weet uit ervaring dat PV panelen zonder subsidie voor meer dan de helft van de mensen en bedrijven rendabel zijn en binnen 5 – 9 jaar worden terugverdient. Daarnaast is die COP van 6 zeker haalbaar, mits… en daar kunnen we elkaar mee verder helpen. Hoogste testcijfer is een COP van 8,9 (jaargemiddelde) en dat kan nog verbeterd worden ook.
Laten we op deze site de wereld mooier maken: duurzamer en leefbaarder!

De problemen in Groningen maken dat ik liever geen Aardgas meer wil gebruiken.
Elektriciteit van windmolens heeft nu mijn voorkeur.

Vriendelijke groet,

Ik heb laatst een chalet gekocht welke op een camping staat. Ik stook op gas.
Ik schrok van de laatste energienota en heb ik een dringende vraag: Wat is goedkoper: met gas stoken of met elektriciteit?
Voor elektriciteit betaal ik € 0,36 per kwh. Voor gas € 3,70 per m3.
Ik ga elk weekend en woensdag naar de camping (ook in de winter).
Of is het misschien voordeliger om stroom uit zonnepanelen te halen?

graag advies

Beste Rob Drabbe.
Met deze zeer hoge tarieven (gas ~5 x duurder dan gangbaar)loont besparen en zelf opwekken nog meer. (Waarschijnlijk hoeft u geen vastrecht te betalen?) wellicht is het mogelijk om zonnepanelen op uw dak of in de tuin te plaatsen? Vraag aan u mede camping bezoekers wat zij besparen en maatregelen hebben genomen. Samen is het makkelijker en vaak voordeliger om besparende maatregelen te nemen.

Beste Rob Drabbe,

Er zijn tegenwoordig pelletkachels te koop speciaal voor caravans en chalets. Met deze energieprijzen ben je hiermee tot 10 keer goedkoper uit.

Één ding is zeker: verwarmen met blokverwarming is een van de duurste vormen van verwarming 🙂

Bedragen van 100€ per maand voor een flatje van 40m² zijn heel normaal!

Wij hebben hier 3 van die elektrische accumulator kachels staan op kracht nachtstroom, daar moet je altijd mee stoken op voorhand van de koude van de volgende dag, niet echt handig en ik vrees ook niet erg goedkoop, maar in een huurhuis heb je geen keus….3201

Hallo allemaal, Er wordt een belangrijk aspect vergeten. Voordat mijn CV systeem goed warmte afgeeft,alleen in de avond/kamer, is er al veel verbruikt.
Dus denk je aan plaatselijk elektrisch verwarmen. Plaatselijk gas verwarmen zou dus nog goedkoper zijn. Maaaar…daarbij komt waterdamp vrij en daarmee krijg je je ruimte dus nog niet warm. Hetzelfde als je petrolium, butaan/propaan stookt.
Elektrisch is dus “droog” en maakt het sneller/langduriger warm.

Mooi zou natuurlijk zijn als je een aardgaskachel plaatselijk hebt waar de waterdamp afgevoerd wordt. Als aardgas goedkoper is dan propaan/butaan, dan lijkt me dat de beste manier om je hut warm te krijgen en houden.

Trouwens, ik heb dunne doorzichtige folie voor de ramen. Dat scheelt. 🙂

En als je op een camping zit en €3,20 voor propaan betaald en stroom €0.30?? Propaan word berekent in liter.Hoe zit die vehouding dan?.

Sinds 1 januari van dit jaar is hier de energiebelasting op gas gestegen en die op elektriciteit gedaald en daarmee te tarieven. Het omslagpunt om te kiezen voor elektrische verwarming is dus behoorlijk verbetert (verwarming heeft het grootste aandeel in de energiekosten van een huishouden).

Sinds 2014 kies ik daarom voor (zeer) plaatselijke elektrische verwarming:

Onder een grote eettafel staat een elektrische oliegevulde radiator met ingebouwde thermostaat. De onderzijde heb ik bekleed met radiatorfolie en ook de 3 open kanten tussen de tafelpoten en het blad.

Op deze manier kan de cv uit blijven. Deze wordt middels een stekker met aan/uitschakelaar alleen ingezet tijdens vorst of warmwaterbehoefte.
Daarnaast hangt er in de winter tussen woonkamer en eettafel/keuken een gordijn.

Mijn energierekening op deze manier enorm gedaald. Wel is op dit moment is de verhouding tussen mijn gas- en stroomverbruik 1 op 5,5 (ik verbruik 1 kuub gas tov 5,5 Kwh stroom). Voorheen was dat rond 1 op 2,1.

Ik ben benieuwd naar jullie feedback. Met name over de verhouding tussen gas- en stroomverbruik met deze (drastische) methode. Hoe bepaal je (globaal) het “ideale” omslagpunt? Want ik begrijp dat de vraagstelling afhangt van veel faktoren (m2, gewenste temperatuur, isolatie, luchtvochtigheid, enz, enz).

Ik zie hier niemand praten over IR panelen (elektrisch) die voornamelijk stralingswarmte produceren – zeer lokaal dus, maar gezien hun verbruik mogelijk toch aantrekkelijk. Gezien de geringe massa van deze panelen geldt ook: uitzetten = geen warmte meer!

Wie heeft hier ervaring mee?

Techniek staat niet stil, stroom prijzen zijn op dit moment 0,22 cent.En een woning aangelegd met een warmtepomp welke als hij vakkundig is aangelegd. 500 tot 600 % rendement haalt.Ga je dit combineren met zonnepanelen, heb je de ideale opstelling. Wij doen dit al sinds 2006 mijn vastrecht €4 per maand En Gas? dat heb ik niet,zelfs geen eens een aansluiting, invoer of gasmeter. Per saldo wek ik meer op dan ik verbruik. Dus zolang er nog gesaldeerd wordt krijg ik geld toe.

Per toeval terug gekomen op deze pagina en zie dit nu in een ander daglicht.
Aardgas en de hoeveelheid energie die het bezit werd in het verleden fout gedefinieerd zodat er toch een en ander in een ander daglicht geplaatst moet worden: geen enkele energievorm kan 100% omgezet worden (ook elektriciteit niet echter het verlies is klein, heel klein zodat het bijna verwaarloosbaar is). Bij verbranding is die omzetting er met meer ‘verliezen’.
Gezien de verkeerde definitie van gas pinnen de meesten zich vast aan onrealistische hoge rendementen.
Indien je dit in de correcte context zou doen dan zou je voor gas altijd een rendement hebben van lager dan 100% waardoor deze brandstof geen zo’n positieve blauwe gedachtegang meer zou hebben (tot spijt van de gasuni bedrijven)

Een condenserende gasketel haalt zo slechts 97% maar gebruikelijk, gezien de watertemp naar 50° neigt haal je een rendement van 85-87%
http://www.golantec.be/aardgastoestel%20type%20c.htm

En om terug te komen op mijn initiële bemerking (#2)
indien je geen rekening wil houden met het verbruik van andere energievormen om uw verwarmingssysteem draaiende te houden dan moet je consistent zijn en ook de vergelijking maken met een warmtepompsysteem waarbij je de elektriciteitskosten niet in rekening brengt.
Of hoe pelletkachelgebruikers van het eerste uur wel goedkoper uit zijn met hun pelletkost maar versteld stonden van de stijgende elektriciteitskosten.

En over de kosten van rondpompend water te praten, met oorspronkelijk 85m2 aan zonnecollectoren kan ik er wel een mondje over meepraten, vandaar mijn oorspronkelijke melding.

En als een ‘energiemeester’ correct mensen wil informeren dan vertelt hij er best bij dat een boiler stilstandverliezen heeft welke voor een goed geisoleerde boiler van 200l bijna niet onder de 2KWh/24u bedragen ongeacht de brandstof van opwarmen echter dit is wel een boiler die 5-8* de prijs is van de boiler uit de DIY winkel.
Wat ook maar weer eens aanduiding geeft dat je meer in rekening moet brengen dan alleen maar de basisbrandstofprijs.

Een ander punt welke hier aangehaald werd: doe de berekening eens zonder alle belastingen, wat niet werd weerhouden.
Indien je echt de berekening zou maken met de basisprijs van de brandstof dan zou je tot héél ander verhaal komen waardoor je zou zien dat de keuze van de brandstof eigenlijk niets meer te maken heeft met de brandstrof maar met een groep mensen die willen dat je een bepaald type brandstof moet gebruiken (lobbygroepen gevolgd door politici)

Goedendag,
Als je vergelijkt met aardgas is de keuze waarschijnlijk simpel, maar als je aardgas hebt zul je niet gauw op zoek gaan naar een alternatief… Wij hebben geen gasaansluiting en stoken nu op diesel, na het stoppen van de rode diesel zijn onze stookkosten flink opgelopen, dus zoek ik een goed/goedkoper alternatief. Naast de houtgestookte CV kwam ik nu ook de elektrische variant tegen, wat wordt dan de verhouding?

Met vriendelijke groeten,
Eva Harteveld.

Beste Eva
Wij zijn pas overgestapt van olie cv naar gas cv. Onze olie cv ketel uit 1996 werd omschreven als een oud energie slurpend monster. De nieuwe HR ketel zou veel efficiënter zijn en het huis beter verwarmen. De realiteit is toch wat anders… Het 107% rendement tov de 65% die onze oude ketel zou zijn is een fabeltje. We hebben elk jaar de stookkosten bijgehouden over de afgelopen 10 jaar en tevens de buiten temperaturen. De zgn inefficiënte olie stook hield het huis comfortabel warm. De gasgestookte doet dat ook maar via modulerende thermostaat en allerlei regelingen. Het resultaat van al dat moois is dat we nu permanent tikkende leidingen hebben, wat het gevolg is van een pomp die stopt als de ketel op temperatuur is. Hierdoor krijgen we grote temperatuur verschillen in de leidingen en dus zijn ze permanent aan het uitzetten en krimpen. De stookkosten zijn nauwelijks lager als voorheen, ondanks alle beloftes. Voor de goede orde, de gas cv heeft hetzelfde aantal kilowatt als de olie versie had. Als ik het over kon doen stapte ik over van olie naar pellets, zoals een goede kennis heeft gedaan. Die stookt nu met een pellet cv en is wel een stuk zuiniger, Co. Neutraal, geen bijdrage aan zakkend Groningen en meewerkend aan een duurzame industrie

@John, die 107% rendement haal je alleen als je ook de CV temperatuur omlaag brengt. Dit werkt het beste in combinatie met vloerverwarming of laag temperatuur radiatoren (LTV) omdat deze met een lage watertemperatuur nog veel warmtevermogen hebben waardoor je je huis toch lekker warm kunt houden. Hoe hoger de CV temperatuur, hoe lager het rendement van je CV ketel. Als je ooit overstap op een warmtepomp systeem dan is een vloerverwarming en/of LTV radiatoren een must.

We hebben ook vloerverwarming, dat was ik nog vergeten te melden, en ook die werkt minder goed dan met de oude ketel. De oude ketel bleef water rondpompen, ook als de ketel niet brand. Daardoor bleef er altijd warm water door de warmtewisselaar stromen voor de vloerverwarming. Nu gebeurd dat niet meer want de cv pomp in de ketel gaat uit zodra die stopt met branden.
Als ik mijn hele cv installatie moet gaan ombouwen naar LTV om het beloofde rendement te halen waar is dan de besparing? Dat kost immers een paar centen. De temperatuur waar de ketel op brand wordt geregeld door een buitenvoeler en de stooklijn is conform opgave fabrikant. De ketel zou dan z’n hoge rendement moeten halen want hij is aangesloten en ingesteld conform hun opgave. Ik vind het eerlijk gezegd verdacht veel lijken op Volkswagen sjoemelsoftware. Waar het immers op neer komt is dat de zgn HR ketel z’n hoge rendement alleen haalt onder hele specifieke omstandigheden. In de praktijk haalt hij dat totaal niet, verre van zelfs, en zo stookte wij goedkoper op stookolie met dezelfde cv installatie. En dan nog iets anders, de cv installateur die de nieuwe HR ketel kwam installeren vertelde nog even fijntjes dat de nieuwe HR ketel niet zo lang mee zou gaan als onze oude Buderus. Zo’n ketel gaat een mensenleven mee, zei hij, dat ga je met deze nooit halen. Rendement wordt verkocht als zuinig stoken, de waarheid is dat het meer geld kost om hetzelfde huis met dezelfde cv te stoken met een HR ketel opgas dan de oude op stookolie, dat hij minder lang meegaat en de vloerverwarming minder goed functioneert. Wat een vooruitgang. Als ik dit geweten had dan had ik een nieuwe olietank gekocht… De reden van vervanging was nl dat onder het mom van milieu de tank vervangen moest worden. De tank was prima, lekte of zweette niet en stond in een vloeistofdichte opvangbak zoals het hoort. Kortom zelfs als de tank lek zou gaan dan nog was er niets aan de hand. Maar nee er moest nu ineens een dubbelwandige tank in een opvangbak… De kosten daarvan zijn zo hoog dat we overstapten op gas. Frappant detail is dat je olie op mag slaan in kleine enkelwandige tanks zonder opvangbak. Kleine stalen tanks roesten zeker niet… Kortom per saldo hebben we nu een HR ketel die meer verbruikt dan de oude olie ketel en een vloerverwarming die het minder goed doet. Uiteraard hebben we de cv monteur erbij gehad, die heeft ook gebeld met de fabrikant om te kijken of er iets niet goed stond ingesteld, maar alles staat volgens hun optimaal. Zoals je misschien hebt begrepen wonen wij niet in een stad of dorp maar buiten. Ik ben eens gaan vragen bij anderen naar hun ervaringen met het overstappen naar gas en eventuele oplossingen voor het hogere verbruik. Iedereen aan wie ik het heb gevraagd heeft een hoger verbruik (in geld).
Dit en andere zaken in het verleden maken mij zeer wantrouwig over al die zgn verbeteringen voor ons milieu. Let wel ik ben 100% voorstander van een beter milieu en minder vervuiling! Ik heb alleen steeds meer de indruk dat we van alle kanten worden belazerd en fabrikanten massaal onder het mom van milieu ons nog meer centen uit de zak kloppen zonder dat er sprake is van een verbetering.

Voor verwarming met gas wordt er een CV ketel gebruikt. Laten we het eerlijk houden en neem dan voor verwarming met elektriciteit een warmtepomp.

Dit is een beter vergelijk waarbij de elektrische verwarming middels een warmtepomp in het voordeel is vanwege de zeer lage stooklijn. Voorwaarde is wel dat de woning goed geisoleerd moet zijn (en natuurlijk voorzien van zonnepanelen).

Verspillingen aanpakken is de eerste stap naar duurzaam.

er wordt naar mijn idee 1 punt compleet vergeten
jaarlijks onderhoud en peperdure reparatie notas aardgastoestellen
ik heb thuis een daalderop boiler 50 liter van 35 jaar oud voor keuken en badkamer en die doet het nog steeds met al 35 jaar nul onderhoudskosten
in deze periode had ik op ze minst al 4 aardgastoestellen versleten
huidige aardgastoestellen zijn veel te ingewikkeld en gevoelig voor storingen
gaan bijna altijd in het weekend kapot waardoor je voor de meest futiele reparaties al gauw 250 euro kwijt bent

Ruud van Tricht, jij hebt een geweldig stuk geschreven, jij hebt er zin in.
Wat, als je een warmtepomp (verbruik:300Wh) neemt van lucht naar water met een Cop van 6 (is overunity) en de watertemperatuur van zeg maar 1m3 wordt 15 graden Celsius; kan ik dan in die bak een andere warmtepomp van water naar water zetten van 15 naar 40 graden te zetten ? dan zou ik 2 x 300Wh = 600Wh gebruiken.
Wat is de grens?
Nog even over elektrische auto’s, bijna alle elektrische auto’s hebben een accupakket van 30 kWh dit geeft een actieradius van 180 tot 200 km, (sla me er niet op dood),een paar auto’s hebben een accupakket van 60 kWh, dit geeft een actieradius van 360 tot 400 km (De Opel Ampera E, Tesla model 3)
Waarom ze veel el. auto’s zo klein mogelijk uitvoeren is mij een raadsel.
Kijk naar een Tesla die heeft een flinke bodemplaat, waarop je wel 3 pakketten kwijt kunt
De auto’s met 1 accupakket zijn eigenlijk niet zo levensvatbaar, alleen WoonWerk verkeer en boodschappen.
De autos met 2 accupakketten zijn dit wel, maar nog erg duur; Ampera 47000 Euro en Tesla 3 waarschijnlijk 42000 Euro als die hier te koop is.

aardgas of electra?

aardgas zal wel snel duurder worden, als de schade aan huizen vergoed moet worden.

Ik heb ook een liter water aan de kook gebracht.

Op electra kom ik op 2,3 ct. per liter kokend water. ( 1 Kwh kost 21 ct.)

Op gas kom ik op 1,7 ct. per liter kokend water. ( 1 m3 gas kost 60 ct.)

Dus het naders elkaar al behoorlijk.

Wij hebben zonnepanelen, gekocht om minder gas te gebruiken. Stoken ook gedeeltelijk Electrisch. Dit om onze oude buren op het Groninger platteland te ontlasten en minder gas te gebruiken.

We hebben ons verzakte huis 20 jaar gelden verkocht. 100.000 gulden voor de grond en 10.000 gulden voor het huis. Goedkoper dan een garagebox in de stad.
De NAM ontkende toen nog alles.

Ik heb net dit al lang bestaande topic doorgelezen. Wij hebben nu 9 jaar een bodem/water warmtepomp (voor de vloerverwarming) en een HR ketel (voor het warme water): een hybride opstelling dus. Al direct na ingebruikname schrok ik me een ongeluk van het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp, en ben in de materie gedoken.

In onze situatie kunnen we zeer realistisch de kosten van gas en elektrisch verwarmen vergelijken, aangezien de CV ketel voldoende vermogen heeft om ook de verwarming over te nemen van de warmtepomp. Ik heb gedurende langere tijd de WP een aantal dagen uitgezet, en de verwarming laten overnemen door de CV, en vervolgens nauwkeurig de kosten met elkaar vergeleken. Wat bleek: de WP was nauwelijks goedkoper!

Conclusie: de COP van onze warmtepomp ligt rond de 3,5. Volgens de installateur werkt alles naar behoren, en ook ingehuurde ‘experts’ hebben mij niet verder kunnen helpen. Dus ik moet het er maar mee doen, na een investering van zo’n € 30.000,-. Voordeel is wel dat ik het huis zeer voordelig kan koelen, dat dan weer wel.

Waar ik in de hele discussie over (grond-water) warmtepompen niemand over hoor, is de uitputting van de bron. Wij hebben 4 putten van 100 m diep, volgens de installateur ruim voldoende. Nou, niet dus. Want ieder jaar wordt de bron kouder, steeds eerder in het seizoen is de bron afgekoeld tot net boven het vriespunt. Dus noodgedwongen laat ik nu vaker de CV meedraaien om het buffervat te verwarmen, om bevriezing van de bron te voorkomen (want dan ben ik nog verder van huis).

Afgezien van de goedkope koeling in de zomer, ben ik dus met de warmtepomp niet significant goedkoper uit, en zal ik in de toekomst gas nodig hebben om uitputting van de bron te voorkomen. Ik heb dus zo m’n gedachten over al die juichende verhalen over warmtepompen….

Intussen dit onderwerp met veel interesse gelezen, de getallen dwarrelen nog door mijn hoofd. Sinds drie weken zelf 12 zonnepanelen op het dak staan verwachte opbrengst 3000 wp de adviseur is langs geweest en rade ons af om de ketel te vervangen voor een boiler. Warmtepomp is geen optie want wij stoken onze woning op pellets en hebben derhalve een verbruik van 230 kuub gas per jaar. Als ik uitga van een boiler van 120 liter zou ik dus 2 kwh verbruiken en dit is volgens de adviseur niet rendabel, ook ik heb hier mijn vraagtekens bij. Immers dan kan de ketel de deur uit en de meter ook. Dus vastrecht en netbeheer mee gerekend zie ik wel een besparing. Wied kan mij dit uitleggen?

hans ik heb vijf jaar geleden het gas de deur uitgedaan. mijn HR ketel had de langste tijd gehad. heb ook een pelletkachel en heb vorig jaar een warmtepomp voor de vloerverwarming aangeschaft. een boiler van vijftig liter voor douch en warm water. zou als ik jou was het aantal zonnepanelen verdubbelen als dat kan en dan van gas af. hier en daar infra rood panelen voor exsta warmte en dan van het gas af.

Ben blij met het te lezen artikel en alle berekeningen. Enige toevoeging na een huis uit 1909 te hebben gekocht met een slechte isolatie en werkelijk tientallen aannemers, installateurs en energiedeskundiger over de vloer gehad te hebben; wij gaan voor een Zuinige CV ketel voor de komende 15 jaar!
Warmtepompen, Zonnepanelen en zelfs Isoleren staat in Nederland echt in de kinderschoenen. Zonnepanelen: het systeem klopt niet, te afhankelijk van de zon tenzij we sonnen/tesla’s gaan ophangen in ons huis. (+/- 25.000 totaal pakket). Een warmtepomp, in welke vorm dan ook is linksom (aan electra) of rechtsom (aan installatie kosten) ook tussen de 15.000 en 25.000 euro. Dan het isoleren: we zouden ons hier kapot moeten schamen; op geld beluste en gehandicapte industrie die gemeente, provincie en allerlei cowboys in stand houden. Kosten isoleren huis 75.000 euro; Wij zouden 635 jaar in dit huis moeten blijven wonen om alles terug te verdienen. Ik zeg: Duurzaam graag en ik heb er echt wel iets voor over maar geen 300-500 euro per maand de komende 15 jaar. Kortom: blij met het feit dat het energieakkoord geen fluit voorstelt, het gas beleid tot op heden een “verhaal” blijkt te zijn en we nog steeds een zeer liberaal energiebeleid hebben / keuzes hebben. Ik vind 300 euro per maand voor een warm huis (750m3) en voor 5 personen stroom wel meevallen. Ben wel heel benieuwd wat de komende 15 jaar in petto heeft qua energie.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *